ANATOLIAN GREEK WOMEN DEFENSE ORGANIZATION AND ITS ACTIVITIES

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 2, 331 - 361, 31.12.2020

Nilüfer Erdem

https://doi.org/10.30903/Balkan.841126

Öz

Although the Greeks did not know exactly about the developments on the front after the Turkish army’s Sakarya Victory, they were aware that things were not going well for the Greek army. Worried about the rumors that Greece would leave Anatolia, Greek men established the “Hellenic Anatolian Defense Organization [Elliniki Mikrasiatiki Amina (EMA)]” in order to carry out resistance in the event of the Greek army’s withdrawal. This development was followed by the establishment of the “Anatolian Greek Women Defense Organization [Amina Ellinidon Mikrasias (AEM)]”. The aim of our article is to reveal this organization of Greek women and to expose their activities between March-August 1922 by using Izmir Greek press organs Amalthiya, Estia, Tharros, Patris and Sinadelfos newspapers.
Anatolian Greek Women Defense Organization was established to support the Hellenic Anatolian Defense Organization and the Greek army, it used the Omirion Girl’s School in Izmir as its center. After the establishment of the organization, many societies belonging to Greek women in Anatolia became branches of the organization. The organization gathered aid by carrying out donations to meet the needs of Greek soldiers in Anatolia, at the same time, established a dialogue with women’s organizations in Greece and western states and asked their support. At the Omirion Girls’ School, clothes for Greek soldiers were sewn by members of the organization.

Anahtar Kelimeler

Greek, Izmir, Megali Idea, Anatolian Operation, Organization

ANADOLULU RUM KADINLAR SAVUNMA ÖRGÜTÜ VE FAALİYETLERİ

Öz

Rumlar, Türk ordusunun Sakarya Zaferi sonrasında cephedeki gelişmelerle ilgili tam manasıyla bilgi sahibi olmasalar da işlerin Yunan ordusu için iyi gitmediğinin farkındaydılar. Yunanistan’ın Anadolu’yu terk edeceği söylentilerinden tedirginlik duyarak Rum erkekleri, Yunan ordusunun çekilmesi halinde direniş gerçekleştirmek amacıyla “Helen Anadolu Savunma Örgütü’nü [Elliniki Mikrasiatiki Amina (EMA)]” kurmuşlardır. Bu gelişmeyi “Anadolulu Rum Kadınlar Savunma Örgütü’nün [Amina Ellinidon Mikrasias (AEM)]” kurulması takip etmiştir. Makalemizin amacı Rum kadınların bu örgütünü gün yüzüne çıkarmak ve Mart-Ağustos 1922 tarihleri arasındaki faaliyetlerini İzmir Rum basın organlarından Amalthiya, Estia, Tharros, Patris ve Sinadelfos gazetelerinden yararlanarak ortaya koymaktır.
Anadolulu Rum Kadınlar Savunma Örgütü, Helen Anadolu Savunma Örgütü’ne ve Yunan ordusuna destek sağlamak amacıyla kurulmuş, merkez olarak İzmir’deki Omirion Kız Okulu’nu kullanmıştır. Örgüt kurulduktan sonra Anadolu’daki Rum kadınlarına ait pek çok cemiyet, örgütün şubeleri haline gelmiştir. Örgüt Anadolu’daki Yunan askerlerinin ihtiyaçlarını karşılamak üzere ianeler gerçekleştirerek yardımlar toplamış, aynı zamanda Yunanistan ve batılı devletlerdeki kadın kuruluşlarıyla diyalog kurmuş ve destek arayışına girmiştir. Omirion Kız Okulu’nda örgüt üyeleri tarafından Yunan askerleri için kıyafetler dikilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Rum, İzmir, Megali İdea, Anadolu Harekâtı, Örgüt

Kaynakça

• Resmi Yayınlar TBMM Zabıt Ceridesi, Devre: 1, İçtima Senesi: 1, Cilt: 1, 3. Baskı, TBMM Matbaası, Ankara 1959.
• Süreli Yayınlar 1. İzmir Rum Basın Organları, Amalthiya, Estia, Patris, Sinadelfos, Tharros
• 2. Yunanistan Basın Organları, Foni Kiriyu, Makedonia, Skrip
• Kitaplar ve Makaleler, AGGELOMATİS, Hr. Em., To Hroniko Tis Megalis Tragodias, 2i Ekdosi, Ekdosis Estia, Athina 1971.
• BERBER, Engin, “Batı Anadolu Rumlarının Son Fedakârlığı Ya Da 9 Eylül 1922’yi Önleyemeyen Bir Askeri Yapılanma – Küçük Asya Savunma Örgütü”, Cumhuriyet Gazetesi 9 Eylül İzmir’in Kurtuluşu Özel Eki, 9 Eylül 2006, s. 64.
• BULALAS, Kleanthus K., İ Ellas Ke İ Sighroni Polemi, Athina 1965.
• ÇANAKARİS, Vasilis İ., Dakrismeni Mikrasia 1919-1922, Ekdosis Metehmio, Athina 2007.
• DELTA, Pinelopi, Eleftherios K. Venizelos, Athina 1978.
• DRAGUMİS, İon, O Ellinismos Mu Ke İ Ellines, Ekdosis Nea Thesis, Athina 1991.
• ERDEM, Nilüfer, “Yunan Kaynaklarına Göre 1922 Yılında Batı Anadolu’da Otonom Devlet Kurmaya Yönelik Faaliyetler”, Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, Cilt: XIV, Sayı: 29, 2014, ss. 97-140.
• FRANGULİS, Athanasios, “İ Ekpedefsi Ton Ginekon Sti Smirni Ke To Omirio Parthenagogio”, 7o Simposio İ Thesi Ke O Rolos Tis Mikrasiatissos Kata Tus Neoterus Hronus Eos To 1922 Praktika, Ekdosis KE.Mİ.PO., Nea İonia, 2016, ss. 67-78.
• GAZİ Mustafa Kemal, Nutuk, Cilt: 2, 4. Baskı, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara 1999.
• HACİANTONİYU, Kostas, Mikra Asia – O Apeleftherotikos Agonas 1919- 1922, Ekdosis Pelasgos, Athina 1994.
• İĞDEMİR, Uluğ, Sivas Kongresi Tutanakları, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara 1999.
• İNÖNÜ, İsmet, Hatıralar, Cilt: 1, Bilgi Yayınevi, Ankara 1985.
• İzmir 1920, Haz. Engin Berber, Akademi Kitabevi, İzmir 1998.
• KİTROMİLİDİS, Pashalis M., “Noeres Kinotites Ke İ Aparhes Tu Ethniku Zitimatos Sta Valkania”, Ethniki Taftotita Ke Ethnikismos Sti Neoteri Ellada, Ekdosis Morfotiko İdrima Ethnikis Trapezis, Athina, 1997, ss. 53-131.
• KOLTUK, Nuran, Batı Anadolu’da Kuva-yı Milliye’nin Askeri ve Mali Kaynakları (Mayıs 1919-Kasım 1920), Kitabevi Yayınları, İstanbul 2015.
• MUÇOPULOS, N. & VAKALOPULOS, K. & KESOPULOS, Ap., Alismonites Patrides – İ Fotodotra Mikrasia, Ekdosis Ciambiris Piramida, Thessaloniki, b.t.y.
• PSOMİADİS, Haralambos, İ Telefteya Fasi Tu Anatoliku Zitimatos, Ekdosis Efesos, Athina 2004.
• SKULATU, V. & DİMOPULOS, N. & KONDİ, S., İstoria Neoteri Ke Sighroni (1789-1909), Organismos Ekdoseos Didaktikon Vivlion, Athina 2000.
• ŞAHİN, M. Süreyya, Fener Patrikhanesi ve Türkiye, Ötüken Yayınları, İstanbul 1996.
• TOBROS, Nikos, “İ Somatiaki Drasi Ton Mikrasiatisson (1877-1922): Hori Politikon Kinitopiyiseon”, 7o Simposio İ Thesi Ke O Rolos Tis Mikrasiatissos Kata Tus Neoterus Hronus Eos To 1922 Praktika, Ekdosis KE.Mİ.PO., Nea İonia, 2016, ss. 93-110.
• VAKALOPULOS, Ap. E., Nea Elliniki İstoria 1204-1985, 3i Ekdosi, Ekdosis Vanyas, Thessaloniki 1988.
• VELİDEDEOĞLU, H. V., İlk Meclis, 2. Baskı, Çağdaş Yayınları, İstanbul 1990.
• VEREMİS, Thanos, Megali Ellines – Eleftherios Venizelos, Ekdosis Skai, Neo Faliro 2009.
• VUTYERİDİS, İlias P., İ Ekstratia Peran Tu Saggariyu, Tipis D. Deli, Athina 1922.
• İnternet Kaynakları, ARHONTAKİS, Georgios, “O Ellinikos Tipos Tis Smirnis”, http://www.enosismyrneon.gr, (24.04.2020).
• “Arsakion” http://www.history.arsakeio.ger/index.php/2008-17-13-09-45-07/16-stathmoi, (08.05.2020).
• “Omirion Parthenagogiyon Smirnis (1881 Os 1922)” http://2gym-n-smyrn.att.sch.gr/history.html, (25.04.2020).
• “Sholi Omirion Smirnis”, http://asiaminor.ehw.gr/Forms/fLemmaBody.aspx?lemmaId=6405, (25.04.2020).
• “Zapion (Zapyon)” http://www.zapyonrumlisesi.k12.tr/hakkimizda/, (08.05.2020). Diğer Kaynaklar, Egkiklopedia 2002