İliç-Kemah (Erzincan) Jips Florası

Yıl 2020, Cilt 7, Sayı 1, 16 - 46, 15.04.2020

Ece Gökçe ÇAKIR-DİNDAR Hayri DUMAN

Öz

Bu çalışmada Erzincan ilinin İliç ve Kemah ilçelerinde bulununan jipsli alanlar florası incelenmiştir. 2014-2017 yılları arasında yapılan arazi çalışması sonucunda 1037 bitki örneği toplanmıştır. 69 familyaya ait 549 tür ve türaltı takson tespit edilmiştir. Bu taksonların 106’sı Türkiye için endemik olup endemizm oranı %19,3’tür. Taksonların fitocoğrafik bölgelere göre dağılımı; 21 (% 3,8) Akdeniz elementi, 255 (% 46,4) İran-Turan elementi, 21 (% 3,8) Avrupa-Sibirya elementi, 252 (% 46) geniş yayılışlı veya fitocoğrafik bölgesi belli olmayan taksonlardır.

Anahtar Kelimeler

Erzincan, Flora, İliç, jips, Kemah

Kaynakça

• Akalın, E., Akpulat, A. (2012). Rhabdosciadium urusakii sp. nov. (Apiaceae) from East Anatolia (Turkey). Nordic Journal of Botany 30: 560-564.
• Akan, H., Civelek, Ş. (2001). Astragalus aytatchii (Fabaceae), a new species from Anatolia. Annales Botanici Fennici 38(3): 167-170.
• Akman, Y. (1999). İklim ve Biyoiklim. Palme Yayınları, 212-326. Ankara.
• Akpulat, N.A., Çelik, N. (2005). Flora of Gypsum Areas in Sivas in the Eastern Part of Cappadocia in Central Anatolia, Turkey. Journal of Arid Environments 61: 27-46.
• Aktimur, H.T. (1988). 1:100000 Ölçekli Açınsama Nitelikli Türkiye Jeoloji Haritaları Serisi Divriği – F 26 Paftası, 1-12. Jeoloji Etütleri Dairesi, Ankara.
• Alphen, J.G., Rios Romero, F.L. (1975). Jipsli Topraklar, 1-16. Ormancılık Araştırma Enstitü Yayınları, Ankara.
• Aydoğdu, M., Akman, Y., Quezel, P., Barbero, M., Ketenoglu, O., Kurt, L. (1994). Syntaxonomic analysis of gypsaceous vegetation of the surrounding area between Ayas-Polatli and Beypazari (Ankara, Turkey). Ecologia Mediterranea 20(3/4): 9-19.
• Aytaç, Z., Kandemir, A., Fişne, A. (2015). Silene kemahensis (Caryophyllaceae) Erzincan (Türkiye)’dan Yeni bir Nakılçiçeği (Silene L.). Bağbahçe Bilim Dergisi 2(1): 37-42.
• Baytop, A. (1998). İngilizce–Türkçe Botanik Kılavuzu, 1 – 375. İstanbul Üniversitesi Basımevi ve Film Merkezi, İstanbul.
• Bilgiç, T. (2008a). 1:100000 Ölçekli Türkiye Jeoloji Haritaları Divriği – J - 40 Paftası, 1-11. Jeoloji Etütleri Dairesi, Ankara.
• Bilgiç, T. (2008b). 1:100000 Ölçekli Türkiye Jeoloji Haritaları Divriği – J - 41 Paftası 1-10 Jeoloji Etütleri Dairesi, Ankara.
• Bolukbasi, A., Kurt, L., Palacio, S. (2016). Unravelling the mechanisms for plant survival on gypsum soils: an analysis of the chemical composition of gypsum plants from Turkey. Plant Biology 18: 271-279.
• Davies, C.E., Moss, D., Hill, M.O. (2004). EUNIS Habitat Classification Revised 2004, 1-310. European Environment Agency European Topic Centre on Nature Protection and Biodiversity, United Kingdom.
• Davis, P.H. (edt.). (1965-1985). Flora of Turkey and East Aegean Islands Vol.1-9. Edinburgh University Press, Edinburgh.
• Davis, P.H., Mill, R. R. and Tan, K. (edlr.). (1988). Flora of Turkey and East Aegean Islands, 10:1-303. Edinburgh University Press, Edinburgh.
• Doğan, M., Akaydın, G. (2007). Synopsis of Turkish Acantholimon Boiss. (Plumbaginaceae). Botanical Journal of the Linnean Society 154: 397-419.
• Doğan, B., Kandemir, A., Osma, E., Duran, A. (2014). Jurinea kemahensis (Asteraceae), a New Species from East Anatolia. Annales Botanici Fennici 51: 75-79.
• Ekim, T., Koyuncu, M., Vural, M., Duman, H., Aytaç, Z., Adıgüzel, N. (2000). Türkiye Bitkileri Kırmızı Kitabı, 1-150. Türkiye Tabiatını Koruma Derneği, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ankara.
• Ertuğrul, G. (2011). Çankırı–Korubaşı Tepe ve Civarındaki Jipsli Alanların Florası (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Google Earth. 2017: https://earth.google.com/web/, (erişim tarihi: 20.01.2017).
• Güner, A., Özhatay, N., Ekim, T., Başer, K.H.C. (edlr.). (2000). Flora of Turkey and the Aegean Island, 11: 1- 656. Edinburgh University Press, Edinburgh.
• Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M., Babaç, M.T. (edlr.). (2012). Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler), 1-887. Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını, İstanbul.
• Güner, A. (Edt.). (2014). Resimli Türkiye Florası, 1: 1-512. Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi Yayınları, İstanbul.
• Hamzaoğlu, E., Aydoğdu, M. (1995). Hafik (Sivas) ve Çevresindeki Jipsli Toprakların Florası. Turkish Journal of Botany 19(3): 373-388.
• Kandemir, A. (2007). A New Campanula (Campanulaceae) from East Anatolia, Turkey. Nordic Journal of Botany 25: 53-57.
• Kandemir, A., Hedge I.C. (2007).An Anomalous New Ferulago (Apiaceae) from Eastern Turkey. Willdenowia 37: 273-276.
• Kandemir, A., Ecevit Genç, G., Genç, İ. (2009). Silene dumanii (Caryophyllaceae) a New Species from East Anatolia, Turkey. Annales Botanici Fennici 46: 71-74.
• Kandemir, A., Türkmen Z. (2010). A New Species of Onosma (Boraginaceae) from Eastern Turkey. Turkish Journal of Botany 34: 277-282.
• Kandemir, A., İlhan, V., Korkmaz, M., Karacan, S. (2014). Scrophularia fatmae (Scrophulariaceae) Doğu Anadolu Bölgesi’nden Sıradışı Yeni Bir Sıracaotu (Scrophularia L.) Türü. Bağbahçe Bilim Dergisi 1(1): 11-17.
• Kandemir, A., Sevindi, C., Korkmaz, M., Çelikoğlu, Ş. (2015). Erzincan (Turkey)’a Özgü Endemik Bitki Taksonlarının IUCN Tehdit Kategorileri. Bağbahçe Bilim Dergisi 2(1): 43-65.
• Kandemir, A., Aytaç, Z., Yavru Fişne, A. (2017). Aethionema erzincanum (Brassicaceae), a New Species from Turkey. Annales Botanici Fennici 54: 1-5.
• Karavelioğlu, F.A., Duran, A., Hamzaoğlu E. (2004). Verbascum tuna-ekimii (Scrophulariaceae), a New Species from Turkey. Annales Botanici Fennici 41: 227-231.
• Ketenoğlu, O., Aydoğdu, M., Kurt, L., Akman, Y., Hamzaoğlu, E. (2000). Syntaxonomic Research on the Gypsicole Vegetation in Cappadocia, Turkey. Israel Journal of Plant Sciences 48: 121-128.
• Korkmaz, M., Özçelik, H. (2012). Habitat properties of annual Gypsophila L. (Caryophyllaceae) taxa of Turkey. Biological Diversity and Conservation 5(1): 11-22.
• Korkmaz, M., Kandemir, A., İlhan, V., Yıldırım Doğan, N. (2014). Tanacetum erzincanense (Asteraceae) a New Species from East Anatolia. Annales Botanici Fennici 55: 75-79.
• Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü Etüd ve Proje Daire Başkanlığı. (2000). Erzincan İli Arazi Varlığı, 1-93. Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara
• Menemen, Y., Kandemir, A., Downie, S.R. (2016). Pastinaca erzincanensis (Apiaceae), A New Species from Eastern Turkey and its Phylogenetic Position within Tordylieae. Annales Botanici Fennici 53: 373-382.
• Meyer, S.E., Garcia-Moya, E., Lagunes-Espinoza, L.C. (1992). Topografhic and soil surface effects on gypsophile plant community patterns in central Mexico. Journal of Vegetation Science 3: 429-438.
• Mota, J.F., Sola, A.J., Jiménez-Sánchez, M.L., Pérez-García, F.J., Merlo, M.E. (2004). Gypsicolous flora, conservation and restoration of quarries in the southeast of the Iberian Peninsula. Biodiversity and Conservation 13: 1797–1808.
• Oyonarte, C., Sanchez, G., Urrestarazu, M., Alvarado, J.J. (2002). A Comparison of Chemical Properties between Gypsophile and Nongypsophile Plant Rhizospheres. Arid Land Research and Management 16: 47-52.
• Özdeniz, E., Bölükbaşı, A., Kurt, L., Özbey, B.G. (2016). Jipsofil Bitkilerin Ekolojisi. Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Dergisi 4(2): 57-62.
• Özhatay, N., Kandemir, A. (2014). Allium erzincanicum (Sect. Allium) Doğu Anadolu Bölgesi’nden Yeni bir Soğan (Allium L.) türü. Bağbahçe Bilim Dergisi 1(2): 50-58.
• Öztürk, D. (2016). Eskişehir'deki jipsli ve marnlı toprakların flora ve vejetasyonu (Doktora Tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Palacio, S., Escudero, A., Montserrat-Marti, G., Maestro, M., Milla, R., Albert, M.J. (2007). Plants Living on Gypsum: Beyond the Specialist Model. Annals of Botany 99: 333-343.
• Parsons, R.F. (1976). Gypsophily in plants. A review. American Midland Naturalist 96: 1–20.
• Standards and Petitions Subcommittee of the IUCN Species Survival Commission. (2017). Guidelines for Using the IUCN Red List Categories and Criteria version 13, 1-108. IUCN, Switzerland.
• Pérez-García, F.J., Akhani, H., Kurt, L., Özdeniz, E., Spampinato, G., Musarella, C.M., Salmerón-Sánchez, E., Sola, F., Merlo, M.E., Martínez-Hernández, F., Mendoza-Fernández, A.J., Garrido-Becerra, J.A., Mota, J.F. (2018). A first inventory of gypsum flora in the Palearctic and Australia. Mediterranean Botany 39(1): 35-49.
• Tarhan, N. (2008). 1:100 000 ölçekli Türkiye Jeoloji Haritası, Erzincan İ-42 Paftası, 1-27. Jeoloji Etütleri Dairesi, Ankara.
• Tekşen, M., Karaman Erkul, S. (2015). The Synopsis of the Genus Gagea (Liliaceae) in Turkey. Phytotaxa 230(1): 101-129.
• Verheye, W.H., Boyadgiev, T.G. (1997). Evaluating the land use potential of gypsiferous soils from field pedogonic characteristics. Soil Use and Management (13): 97-102.
• Wagenitz, G., Kandemir A. (2008). Two New Species of the Genus Psephellus (Compositae, Cardueae) from Eastern Turkey. Willdenowia 38: 521-526.
• Yıldırımlı, Ş. (2010). The Chorology of the Turkish Species of Rafflesiaceae and Ranunculaceae Families. OT Sistematik Botanik Dergisi 17(1): 199-224.
• Yusufoğlu, H. (2011). 1:100000 Ölçekli Türkiye Jeoloji Haritaları Divriği – İ - 41 Paftası, 1-18. Jeoloji Etütleri Dairesi, Ankara.
• Zare, G. (2012). Türkiye Orobanche L. (Orobanchaceae) cinsinin taksonomik revizyonu, İran taksonlari ile ilişkisi ve moleküler filogenisi (Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.