Asparagaceae alt familya Scilloideae : Güney Anadolu'dan iki yeni Sümbülcük Scilla L. türü

Yıl 2014, Cilt: 1 Sayı: 2, 37 - 49, 01.05.2014

Hasan Yıldırım Yusuf Gemici Yusuf Altıoğlu

Öz

Scilla arsusiana Yıldırım & Gemici and Scilla albinerve Yıldırım & Gemici Asparagaceae are described as new species. Diagnostic characters, full description and detailed illustrations are provided on the basis of the type specimen and observations of wild populations. Scilla arsusiana is characterized by 14-18 mm, pale to sky blue with white zone at midrib edges tepals; its stellate flowers and erect to erecto-patent flowers possition, with c. 10 mm long style and stamens; blackish seeds with distict winged strophile on raphe. It is easily distinguished to related species Scilla melaina Speta and Scilla ingridae Speta to these characters. Scilla albinerve is characterised by pinkish fleshy bulb scales, white midrib of tepal; and distinct yellowish to orange seeds with whitish to orange, cucullate and adhered to testa elaiosome. It is related to Scilla bifolia L. but easily distinguished by these characters

Anahtar Kelimeler

Amanos mountains, Hatay, new species, Scilla, Sümbülcük, Turkey

Scilla arsusiana Yıldırım & Gemici ve Scilla albinerve Yıldırım & Gemici Asparagaceae alt familya Scilloideae : Güney Anadolu'dan iki yeni Sümbülcük Scilla L. türü

Öz

Asparagaceae yeni "Sümbülcük Scilla L. " türleri olarak betimlendi. Makalede türlerin tip örnekleri ve doğal popülasyonlara dayalı ayırt edici morfolojik karakterleri, tam betimi ve ayrıntılı şekilleri sunuldu. Yeni türlerden S. arsusiana, 14-18 mm uzunluğunda, soluk mavi ila gökyüzü mavisi tepalleri ve tepal orta damarını kuşatan beyaz bir bölge ile çevrili bir bölgenin bulunması, çiçeklerinin yıldızımsı şekilli oluşu, toprak konumuna göre dik ila dikyatık duruşları, sitilus ve erkek organların 10 mm civarında boya sahip olmaları, tohumlarının siyah oluşu ve rafe izi üzerinde kanatsı bir besi dokuya sahip olması ile karakterizedir ve yakın akrabaları S. melaina Speta ve S. ingridae Speta'dan bu özellikler ile kolaylıkla ayrılır. S. albinerve ise pembemsi etli soğan pulları, tepal orta damarının tamamen beyaz oluşu; sarı ila turuncu tohumları ve tohum gömleği ile kaynaşmış durumda olan beyaz ila turuncu renkli, külahlı bir elayisom yağlı tohum dışı besi doku yapısı ile karakterize bir türdür ve yakın akrabası S. bifolia L. türünden bu karakterler ile net bir şekilde ayrılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Amanos dağları, Hatay, Scilla, Sümbülcük, Türkiye, yeni tür

Kaynakça

• APG III. (2009). An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants. Botanical Journal of the Linnean Society of London 161: 105-121.
• Chase, M.W., Reveal, J.L. & Fay, M.F. (2009) A subfamilial classification for the expanded asparagalean families Amaryllidaceae, Asparagaceae and Xanthorrhoeaceae. Botanical Journal of the Linnean Society of London 161: 132–136.
• Govaerts, R. (2007). World Checklist of Asparagaceae. Facilitated by the Royal Botanic Gardens, Kew. Published on the Internet; http://apps.kew.org/wcsp/ (erişim tarihi: 11.06.2014).
• Mordak, E.V. (1984). Scilla L. Şu eserde: Davis PH (ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands 8: 214–224. Edinburgh University Press, Edinburgh.
• Pfosser, M. & Speta, F. (1999). Phylogenetics of Hyacinthaceae based on plastid DNA sequences. Annals of the Missouri Botanical Garden 86: 852–875.
• Reveal, J.L. & Chase, M.W. (2011). APG III: Bibliographical information and synonymy of Magnoliidae. Phytotaxa 19: 71–13.
• Ruksans, J. (2007). Buried treasures, finding and growing the world’s choicest bulb. Oregon: Timber Press, Portland.
• Speta, F. (1971). Beitrag zur systematik von Scilla L. subgen. Scilla (inclusive Chionodoxa Boiss.). Österr. Bot. Z. 119: 6-8.
• Speta, F. (1976). Über Chionodoxa Boiss., ihre gliederung und zugehörigkeit zu Scilla L. Naturk. Jahrb. Stadt Linz 21: 9-79.
• Speta, F. (1982). Die gattungen Scilla L. s.str. und Prospero Salisb. im Pannonischen Raum. Veröffentlichung der Internationalen Arbeitsgemeinschaft für Clusius-Forschung Güssing 5: 1-19.
• Speta, F. (1998a). Systematische analyse der gattung Scilla L. s.l. (Hyacinthaceae). Phyton 38: 1-141.
• Speta, F. (1998b). Hyacithaceae. Şu eserde: Kubitzki., K. (ed.). The Families and Genera of Vascular Plants, Monocotyledons III pp.261-285. Springer-Verlag, Berlin, Heidelberg.
• Stedje, B. (1998). Phylogenetic relationships and generic delimitation of Sub-Saharan Scilla (Hyacinthaceae) and allied African genera as inferred from morphological and DNA sequence data. Plant Systematics and Evolution 211: 1-11.
• Yıldırım, H. (2012). Scilla Adams. Şu eserde: Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. ve Babaç, M.T. (edlr.). Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler) s. 106-107. Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını, İstanbul.
• Yıldırım, H., Gemici, Y. & Wilkin, P. (2013). Scilla vardaria (Asparagaceae subfamily Scilloideae): a threatened new species of Scilla L. from Northeast Turkey with a floral corona. Phytotaxa 91(2): 50-60.
• Yıldırım, H. (2014). Prospero seisumsiana (Rukšans & Zetterl.) Yıldırım (Asparagaceae), yeni düzenleme ve statü. Bağbahçe Bilim Dergisi 1: 18-26.