Türkiye’den Yeni Bir Köygöçüren [Cirsium Mill. (Papatyagiller / Asteraceae)] Türü ve Cinsin Şüpheli Bir Türünün Yeniden Keşfi

Yıl 2020, Cilt: 7 Sayı: 3, 35 - 44, 30.12.2020

Tuncay Dirmenci Hayri Duman Turan Arabaci

Öz

Bu çalışmada, Türkiye’den Cirsium Mill. (Asteraceae) cinsi için yeni bir tür olan Cirsium ayasii H.Duman & Dirmenci tanımlandı ve cinsin şüpheli bir türü olan Cirsium aristatum DC. türünün varlığı yeniden keşfedildi. Cirsium ayasii türünün ayırt edici karakterleri verildi. Yeni türün yakın akrabaları, Cirsium aytachii H.Duman & R.R.Mill ve C. dirmilense R.M.Burton ile farkları belirlendi. C. ayasii ve C. aristatum türlerinin betimi, bütün türlerin orta gövde yapraklarının ve kapitulumlarının özelliklerini gösteren fotoğrafları ile türlerin dağılım haritası verildi. Ayrıca, yeni türün yakın akrabası olan türler ile olan morfolojik farklılıkları tartışıldı.

Anahtar Kelimeler

Compositae, endemik, şüpheli tür, yeni tür

Destekleyen Kurum

TUBİTAK ve BALIKESİR ÜNİVERSİTESİ

Proje Numarası

TUBİTAK-KBAG 106 t 189, BAUN-BAP 2018/81

Teşekkür

Bu araştırmada maddi desteklerinden dolayı TÜBİTAK’a (proje no: 106T189) ve Balıkesir Üniversitesi BAP (proje no: 2018/81) Birimine, makalenin hazırlanmasında değerli yorum ve katkılarından dolayı Prof. Dr. Bayram YILDIZ’a ve ANK, B, BEI, BM, E, EGE, G, GAZI, HUB, INU, ISTE, K, LE, W, WU herbaryum sorumlularına teşekkür ederiz.

Kaynakça

• Boissier, E. (1875). Cirsium Mill. Şu eserde: Boissier, E. (ed.). Flora Orientalis 3:523–553. Geneva & Basel, Geneva.
• Burton, R.M. (1996). A new thistle species from south west Turkey. The Karaca Arboretum Magazine 3: 123-126.
• Charadze, A.L. (1963). Cirsium Mill. Şu eserde: Bobrov, E.G., Cherepanov, S.K. (edlr.). Flora of the USSR 28: 63-270. Moscow, USSR: Izdatel’stvo Akademii Nauk SSSR, English translation: Israel Program for Scientific Translations Jerusalem 1971.
• Davis, P.H. ve Parris, S.B. (1975). Cirsium Mill. Şu eserde: Davis, P.H. (ed.). Flora of Turkey and the East Aegean Islands 5: 370-412. Edinburgh University Press, Edinburgh.
• Davis, P.H., Tan. K. ve Mill, R.R. (edlr.) (1988). Flora of Turkey and the East Aegean Islands 10. Edinburgh University Press. Edinburgh.
• De Candolle, A.P. (1838). Prodromus Systematis Naturalis Regni Vegetabilis 6:640. Treuttel & Würtz, Paris. Dirmenci, T., Özcan, T., Arabacı, T., Çelenk, S., İsmailova, G. ve Yıldız, B. (2019). Hybridization among three Cirsium (Asteraceae) species and important evidence for three new hybrids from Turkey. Turkish Journal of Botany 43: 366-385.
• Duman, H. ve Mill R.R.(2000). Cirsium aytatchii Şu eserde: Güner, A., Özhatay, N., Ekim, T. ve Başer, K.H.C. (edlr.). Flora of Turkey and the East Aegean Islands (Suppl. 2), Vol. 11. 321-322. Edinburgh University Press. Edinburgh.
• Kadereit, J.W. ve Jeffrey, C. (edlr.) (2007). Flowering Plants. Eudicots: Asterales. Springer, Berlin.
• Menemen, Y., Aytaç, Z. ve Kandemir, A. (2016). Türkçe Bilimsel Bitki Adlandırma Yönergesi. Bağbahçe Bilim Dergisi 3 (3): 1-3.
• Petrak, F. (1979). Cirsium Mill. Şu eserde: Rechinger, K.H. (ed.). Flora Iranica. Compositae III-Cynareae, 139a:231-280. Akademische Druck-u Verlagsanstalt, Graz.
• Werner, K. (1976). Cirsium Mill. Şu eserde: Tutin, T.G., Heywood, V.H., Burges, N.A., Moore, D.M., Valentine, D.H., Walters, S.M, ve Web, D.A. (edlr.). Flora Europaea 4:232-242. Cambridge University Press, Cambridge.
• Yıldız, B., Bahçecioğlu, Z. ve Arabacı, T. (2004). Floristic characteristics of Beydağı (Malatya). Turkish Journal of Botany 28:391-419.
• Yıldız, B., Şahin, A., Dirmenci, T., Arabacı, T., Çelenk, S., Kelch, D. (2009). Türkiye’de Yetişen Cirsium Mill. (Asteraceae) Türleri Üzerinde Taksonomik, Moleküler, Karyolojik ve Palinolojik Araştırmalar. TÜBİTAK-Proje Raporu (106 T 167).
• Yıldız, B. (2012). Cirsium Mill. Şu eserde: Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. ve Babaç, M.T. (edlr). Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler) s. 141-146. Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını, İstanbul.
• Yıldız, B., Arabacı, T., Dirmenci, T. ve Köstekçi, S. (2016). A taxonomic revision of the genus Cirsium Mill. sect. Cirsium (Asteraceae: Cardueae) in Turkey. Turkish Journal of Botany 40: 514-530.