Türkiye Florası İçin Doğallaşmış Yeni Bir Egzotik Bitki Kaydı: Freesia leichtlinii subsp. alba (Iridaceae)

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 1, 96 - 105, 29.04.2021

İsmail Eker , Halil Tuzlacı

Öz

Güney Afrika’da Cape Bölgesi’nde doğal yayılış gösteren Freesia leichtlinii subsp. alba (Iridaceae) Türkiye Florası için doğallaşmış egzotik bir takson olarak ilk kez kaydedilmektedir. İstanbul'un Adalar bölgesinde (Kınalıada, Heybeliada ve Burgazada) tespit edilen taksona ait popülasyonlar sonraki üç yıl boyunca izlenerek taksonun doğallaşıp doğallaşmadığı, insan etkisi olmaksızın vejetatif ve generatif üremeye devam edip etmediği ve sürekli bir popülasyon oluşturup oluşturmadığı takip edildi. Daha sonra, Türkiye'nin egzotik flora listesi ile dünya yabancı bitki listeleri kontrol edilerek taksonun Türkiye için ilk defa kaydedildiği sonucuna varıldı. Bu çalışmada, bitkinin betimi, habitat özellikleri, fotoğrafları, dağılım haritası ve yeni Türkçe adı verildi.

Anahtar Kelimeler

Freesia, İstanbul, taksonomi, Türkiye, yabancı bitki, yeni kayıt

Destekleyen Kurum

Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü

Proje Numarası

TADB/16/A01/P01/003

Teşekkür

Bu çalışma Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü tarafından finansal olarak desteklenmiştir (proje no: TADB/16/A01/P01/003). Adalar’daki çalışmalarımız süresince yardımlarını esirgemeyen Adalar İlçe Tarım ve Orman Müdürü Dr. Feramis Çiftçi ve tüm ilçe müdürlüğü personeline teşekkürlerimizi sunarız.

Kaynakça

• Davis, P.H. (1965-1985). Flora of Turkey and the East Aegean Islands 1−9. Edinburgh University Press, Edinburgh.
• Davis, P.H., Mill, R. ve Tan, K. (1988). Flora of Turkey and the East Aegean Islands 10. Edinburgh University Press, Edinburgh.
• EASIN (2021). European Alien Species Information Network. Downloaded from https://easin.jrc.ec.europa.eu/spexplorer/search/searchpaged, (erişim tarihi: 28.01.2021).
• EPPO (2021). European and Mediterranean Plant Protection Organization. Downloaded from https://www.eppo.int/invasive_alien_plants/, (erişim tarihi: 28.01.2021).
• GISD (2021). Global Invasive Species Database. Downloaded from http://www.iucngisd.org/gisd/search.php, (erişim tarihi: 28.01.2021).
• Google Earth (2021). Version 7.3.3. Kınalıada, Burgazada, Heybeliada. Data SIO, NOAA, U.S. Navy, NGA, GEBCO. (erişim tarihi: 29.01.2021).
• Güner, A., Özhatay, N., Ekim, T. ve Başer, K.H.C. (2000). Flora of Turkey and the East Aegean Islands 11. Edinburgh University Press, Edinburgh.
• Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. ve Babaç, M.T. (2012). Turkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyigit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını, İstanbul.
• Güner, A., Karabacak, E., Çıngay, B., Eker, İ., Güneş, F., Keskin, M., Körüklü, S.T. ve Öztekin, M. (2014). Bitki Terimleri. Şu eserde: Güner A., Ekim T. (edlr), Resimli Türkiye Florası 1: 445–527. ANG Vakfı, Flora Araştırmaları Derneği ve Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
• Manning, J.C. ve Goldblatt, P. (2010). Botany and horticulture of the genus Freesia (Iridaceae). Strelitzia 27. South African National Biodiversity Institute, Pretoria.
• Menemen, Y., Aytaç, Z. ve Kandemir, A. (2016). Türkçe Bilimsel Bitki Adlandırma Yönergesi. Bağbahçe Bilim Dergisi 3(3): 1–3.
• Pyšek, P., Richardson, D.M., Rejmánek, M., Webster, G.L., Williamson ve M., Kirschner, J. (2004). Alien plants in checklists and floras: towards better communication between taxonomists and ecologists. Taxon 53(1): 131–143.
• Richardson, D.M., Pyšek, P., Rejmánek, M., Barbour, M.G., Panetta, F.D. ve West, C.J. (2000). Naturalization and invasion of alien plants: concepts and definitions. Diversity and Distributions 6: 93–107.
• Uludağ, A., Aksoy, N., Yazlık, A., Arslan, Z.F., Yazmış, E., Üremiş, İ., Cossu, T.A., Groom, Q., Pergl, J., Pyšek, P. ve Brundu, G. (2017). Alien flora of Turkey: checklist, taxonomic composition and ecological attributes. NeoBiota 35: 61–85.
• Uzun, A. (1991). İstanbul Adalarının doğal ve ekzotik bitki türlerinin Adalar peyzajındaki yeri ve önemi. Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi.
• Uzun, A. (1992). İstanbul Adalarının doğal ve ekzotik bitki türlerinin Adalar peyzajındaki yeri ve önemi üzerine araştırmalar. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi Seri A, 42(2): 160–181.
• WCSP (2021). World Checklist of Selected Plant Families: Facilitated by the Royal Botanic Gardens, Kew. http://wcsp.science.kew.org, (erişim tarihi: 13.01.2021).
• Yazgan, M.E., Korkut, A.B., Barış, E., Erkal, S., Yılmaz, R., Erken, K., Gürsan, K. ve Özyavuz, M. (2005). Süs Bitkileri Üretiminde Gelişmeler. Ziraat Mühendisleri Odası VI. Türkiye Ziraat Mühendisliği Teknik Kongresi, Ankara.
• Yücel, G. ve Doğan, Y.E. (2014). Çiçekçilik yolculuğu ve Yalova durağı. Orhangazi Matbaası, Bursa.