Mardin (Türkiye) İli Geofit Florası

Yıl 2023, Cilt: 10 Sayı: 2, 179 - 213, 23.08.2023

Mehmet Maruf Balos , Hasan Akan , Cahit Çeçen

Öz

Bu çalışma Mardin ili sınırlarında yayılış gösteren geofit florasını tespit etmek amacıyla yapılmıştır. 2019-2021 yılları arasında araştırma alanından toplanan 1100 bitki örneğinin değerlendirilmesi sonucunda 30 familya ve 64 cinse ait 167 tür ve türaltı takson tespit edilmiştir. Bunların 56’sı Mardin florası için yeni kayıttır. Araştırma alanında en fazla takson içeren familyalar; Amaryllidaceae 32 (%19,27), Asparagaceae 26 (%15,66), Orchidaceae 21 (%12,65), Iridaceae 18 (%10,84), Liliaceae 12 (%7,22), Araceae 8 (%4,81) ve Ranunculaceae 8 (%4,81)’dir. Araştırma alanından en fazla takson içeren ilk 9 cins; Allium 27 (%16), Iris 8 (%4,82), Ornithogalum 8 (%4,82), Orchis 7 (%4,21), Ophrys 6 (%3,61), Gagea 6 (%3,61) Ranunculus 6 (%3,61), Crocus 5 (%3), Bellevalia 5 (%3)’dir. Endemik takson sayısı 24’tür (%14,37). Araştırma alanındaki geofitlerin fitocoğrafik dağılıma göre takson sayıları; İran-Turan 84 (%50,6), Doğu Akdeniz 17 (%10,24), Akdeniz 15 (%9,03), Avrupa-Sibirya 2 (%1,2), bölgesi belirlenemeyen ya da çok bölgeli 47 (%28,31) takson ile temsil edilmektedir. Araştırma alanındaki geofitler soğanlı, rizomlu, yumrulu ve soğanlı olarak sınıflandırılabilir. Bunların 76’sı (%45,78) soğanlı, 44’ü (%26,5) yumrulu, 32’si (%19,27) rizomlu ve 15’i (%9,03) kormludur.

Anahtar Kelimeler

Geofit, Flora, Mardin

Destekleyen Kurum

Harran Üniversitesi ve Tübitak

Proje Numarası

HÜBAK (Proje No: 19098) ve TÜBİTAK (120Z165)

Teşekkür

Ülkemizde geofitler konusunda uzman olan ve desteklerini esirgemeyen Dr. Hasan YILDIRIM’a, Dr. İsmail Gökhan DENİZ’e, Dr. Mine KOÇYİĞİT’e, Dr. Neriman ÖZHATAY’a, Dr. Tuna UYSAL’a, Dr. Mehtap TEKŞEN’e, Dr. Necmettin GÜLER’e, Dr. Nursel İKİNCİ’ye, Dr. Adil GÜNER’e, ayrıca literatür kaynaklarını bizimle paylaşan Dr. Ömer KILIÇ’a, Dr. Eugeny V. BOLTENKOV’a, Dr. Metin ARMAĞAN’a, Dr. İsmail EKER’e, Dr. Gülnur EKŞİ BONA’ya ve Dr. Hüseyin EROĞLU’na, arazi çalışmalarında desteklerini gördüğümüz Musa GEÇİT ve Fahri ÇAKAS’a, bu çalışmaya maddi destek sağlayan HÜBAK (Proje No: 19098) ve TÜBİTAK (120Z165)’a teşekkür ederiz.

The Geophytic Flora of Mardin (Turkey)

Öz

This study was carried out to determine the geophyte flora of Mardin province. As a result of the evaluation of 1100 plant samples collected from the research area between 2019-2021, 167 species and subspecies taxa belonging to 30 families and 64 genera were determined. 56 of them are new records for flora of Mardin. The families that contain the most taxa in the research area; Amaryllidaceae 32 (19.27%), Asparagaceae 26 (15.66%), Orchidaceae 21 (12.65%), Iridaceae 18 (10.84%), Liliaceae 12 (7.22%), Araceae 8 (4.81%) and Ranunculaceae 8 (4.81%). The first 9 genera containing the most taxa from the research area; Allium 27 (16%), Iris 8 (4.82%), Ornithogalum 8 (4.82%), Orchis 7 (4.21%), Ophrys 6 (3.61%), Gagea 6 (3.61%), Ranunculus 6 (3.61%), Crocus 5 (3%), Bellevalia 5 (3%). The number of endemic taxa is 24 (14.37%). Taxa numbers of geophytes in the study area according to phytogeographic distribution; Iran-Turan is represented by 84 (50.6%), Eastern Mediterranean 17 (10.24%), Mediterranean 15 (9.03%), Euro-Siberian 2 (1.2%), 47 (28.31%) taxa with undetermined region or multi-region. Geophytes in the study area can be classified as bulbous, rhizome, tuberous and bulbous. Of these, 76 (45.78%) are bulbous, 44 (26.5%) are tuberous, 32 (19.27%) are rhizome, and 15 (9.03%) are corm.

Anahtar Kelimeler

Geophyte, Flora, Mardin

Proje Numarası

HÜBAK (Proje No: 19098) ve TÜBİTAK (120Z165)

Kaynakça

• Akan, H., Eker, İ. ve Balos, M. M. (2005). Şanlıurfa’nın Nadide Çiçekleri-Geofitler. The Rare Plants of Şanlıurfa-Geophytes, s.s 96. Demircioğlu Matbaacılık, Ankara.
• Altuntaş, A. (2020). Benefit from natural plants ın landscape architecture: example of Siirt geophytes. ISPEC Journal of Agricultural Sciences 4(2): 260-271.
• APG IV (2016). An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants. Botanical Journal of the Linnean Society 181: 1-20
• Armağan, M. (2018). Petaloid Monocotyledonous Flora of Tunceli Province (Turkey). Hacettepe Journal of Biology and Chemistry 46(2): 199-219.
• Armağan, M. (2021a): Allium muratozelii (Amaryllidaceae), a new species from Turkey. Phytotaxa 498: 255-264.
• Armağan, M. (2021). Allium shinasii (Amaryllidaceae), a new species from Turkey. Nordic Journal of Botany 39 (10): 1-8.
• Atalay, İ. (1994). Türkiye Vejetasyon Coğrafyası. İzmir: Ege Üniv. Basımevi, Türkiye, 230s.
• Atalay, İ. (2002). Türkiye’nin Ekolojik Bölgeleri. İzmir: Meta Basım, Orman Bakanlığı Yay. No: 163.
• Babacan, E.Y. ve Eker, İ. (2017). Munzur vadisi Tunceli ve yakın çevresinin geofit florası. Bağbahçe Bilim Dergisi 4(1): 31-49.
• Balos, M. M., Akan, H. ve Geçit, M. (2022). Mardin (Türkiye) geofitleri üzerine etnobotanik bir araştırma. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tarım ve Doğa Dergisi 25 (6): 1287-1304.
• Balos, M. M. (2022a). Allium denelae (Amaryllidaceae), a new species from southeastern Turkey. Annales Botanici Fennici 59: 213-218.
• Balos, M. M. (2022b). Allium halfetiense (Amaryllidaceae), a new species from SE Turkey. Annales Botanici Fennici 59: 273-279.
• Balos, M. M. (2022c). Allium sultanae-ferhanii (Amaryllidaceae), a new species from southeastern Turkey. In Annales Botanici Fennici 59: 185-189.
• Balos, M. M., Akan, H., Yıldırım, H. ve Geçit, M. (2021). Allium mardinense (Amaryllidaceae), a new species from southeastern Turkey. Annales Botanici Fennici 58: 341-346.
• Balos, MM., Sonay V., Koçyiğit M., Akan H. ve Çeçen C. (2022). Allium saricanense (Amaryllidaceae), a new species from eastern Turkey. Annales Botanici Fennici 59: 191-196.
• Behçet, L. ve Yapar, Y. (2020). Çapakçur Vadisi (Bingöl-Türkiye)’nin Monokotil Petaloitleri. Türk Doğa ve Fen Dergisi 9 (Özel Sayı): 11-22.
• Biricik, A. S. (1969). Mardin ve mücavir mıntakasının strüktür ve jeomorfolojisi. Türk Coğrafya Dergisi 26: 121-134.
• Boltenkov, E.V. ve Güner, A. (2020). Typification of some Oncocyclus (Iris, Iridaceae) names related to the Turkish flora. Phytotaxa 468(1): 45-61.
• Boltenkov, E.V., Güner, A. ve Kuznetsov, A. A. (2021). Typification and taxonomic remarks on names of Iris (Iridaceae) associated with the Turkish flora. Plants 10(7): 1486.
• Bozkurt, N. (2022). Epipactis Zinn. Şu eserde: Güner, A., Kandemir, A., Menemen, Y., Yıldırım, H., Aslan, S., Ekşi, Çimen, A.Ö., G., Güner, I. ve Şen Gökmen, F. (edlr.). Resimli Türkiye Florası 3a. ANG Vakfı Nezahat GökyiğitBotanik Bahçesi Yayınları, İstanbul, pp. 62-89.
• Canpolat, E. ve Bozdoğan, M. (2019). Beyazsu havzası’nın (Mardin) flüvyal jeomorfolojisi ve hidrografik özellikleri. Türk Coğrafya Dergisi 73: 96-105.
• Çakır, E. A. (2017). Geophytes of Iğdır (East Anatolia) and their economic potentialities as ornamental plant. Eurasian Journal of Forest Science 5(1): 48-56.
• Çeçen, C., Akan, H., Yıldırım, H. ve Balos, M. M. (2022). Biarum× Cinarense (Araceae), a new natural hybrid from SE Turkey. Annales Botanici Fennici 59: 67-73.
• Çelik, M. A. ve Gülersoy, A. E. (2014). Bitki örtüsü değişimlerinin 16 günlük periyotlar halinde izlenmesi: Mardin ili örneği (2000-2010). Electronic Turkish Studies 9(2): 471-494.
• D-maps. (2021). https://d-maps.com/pays.php?num_pay=5072&lang=en (erişim; 25.12.2021).
• Davis, P.H., (ed.) (1965-1985). Flora of Turkey and the East Aegean Islands 1-9. Edinburgh University Press, Edinburgh.
• Davis, P.H. (ed.) (1984). Flora of Turkey and The East Aegean Islands 8: 245-265. Edinburgh University Press, Edinburgh.
• Davis, P.H., Miller, R. ve Tan, K. (1988). Flora of Turkey 10. Edinburgh University Press, Edinburgh.
• Demir, S.C. ve Eker, İ. (2015). Petaloid monocotyledonous flora of Bolu province, including annotations on critical petaloid geophytes of Turkey, s.s. 80. Pegem Akademi, Ankara.
• Deniz, İ.G. (2022a). Himantoglossum Spreng. Şu eserde: Güner, A., Kandemir, A., Menemen, Y., Yıldırım, H., Aslan, S., Ekşi, Çimen, A.Ö., G., Güner, I. ve Şen Gökmen, F. (edlr.), Resimli Türkiye Florası 3a231-246. ANG Vakfı Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi Yayınları, İstanbul.
• Deniz, İ.G. (2022b). Limodorum Boehm. Şu eserde: Güner, A., Kandemir, A., Menemen, Y., Yıldırım, H., Aslan, S., Ekşi, Çimen, A.Ö., G., Güner, I. ve Şen Gökmen, F. (edlr.). Resimli Türkiye Florası 3a: 43-53. . ANG Vakfı Nezahat GökyiğitBotanik Bahçesi Yayınları, İstanbul.
• Deniz, İ.G. (2022c). Ophrys L.. Şu eserde: Güner, A., Kandemir, A., Menemen, Y., Yıldırım, H., Aslan, S., Ekşi, Çimen, A.Ö., G., Güner, I. ve Şen Gökmen, F. (edlr.), Resimli Türkiye Florası 3a: 312-442. ANG Vakfı Nezahat GökyiğitBotanik Bahçesi Yayınları, İstanbul.
• Deniz, İ.G. (2022d). Platanhhera Rich. Şu eserde: Güner, A., Kandemir, A., Menemen, Y., Yıldırım, H., Aslan, S., Ekşi, Çimen, A.Ö., G., Güner, I. ve Şen Gökmen, F. (edlr.). Resimli Türkiye Florası 3a: 107-116. ANG Vakfı Nezahat GökyiğitBotanik Bahçesi Yayınları, İstanbul.
• Düşen, O. ve Gürcan, B. (2018). Colchicum L. Şu eserde: Güner, A., Kandemir, A., Menemen, Y., Yıldırım, H., Aslan, S., Ekşi, G., Güner, I. ve Çimen, A.Ö. (edlr.), Resimli Türkiye Florası 2: 688-778. ANG Vakfı Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi Yayınları, İstanbul.
• Doğanay, Ş.Y., ve Akdeniz, N.S. (2020). Evaluation of the natural geophyte taxa of Sarıyer and their use in urban landscape. Eurasian Journal of Forest Science 8(1): 79-93.
• Eker, İ. (2018). Tulipa L. Şu eserde: Güner, A., Kandemir, A., Menemen, Y., Yıldırım, H., Aslan, S., Ekşi, G., Güner, I. ve Çimen, A.Ö. (edlr.), Resimli Türkiye Florası 2:880-926. ANG Vakfı Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi Yayınları, İstanbul.
• Eker, İ., Babaç, M. T. ve Koyuncu, M. (2014). Revision of the genus Tulipa L. (Liliaceae) in Turkey. Phytotaxa 157(1): 001-112.
• Eker, İ., Koyuncu, M. ve Akan, H. (2008). The geophytic flora of Şanlıurfa province, Turkey. Turkish Journal of Botany 32(5): 367-380.
• Ekici, B. (2017). Some geophyte plants determined in Bartın/Turkey. Biological Diversity and Conservation 10(1): 49-54.
• Ekşi, G. (2012). Türkiye'de Allium L. Cinsine Ait (Sect. Allium) Endemik Türler Üzerinde Morfolojik Ve Etnobotanik Bir Çalışma, s.s. 171 (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Ergün, Z. (2021). The Revision of the genus Eminium of Turkey. International Journal of Agricultural and Natural Sciences 14(2): 124-138.
• Eroğlu H, (2020). Türkiye'de yayılış gösteren Muscari Mill. (Asparagaceae) cinsi taksonlarına ait morfoloji, palinoloji ve tohum yüzeyi araştırmaları (Yayımlanmamış doktora tezi). Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Biyoloji Ana Bilim Dalı, 541s.
• Erol, O. (2004). Batı Anadolu’nun Bazı Endemik Crocus L. (Iridaceae) Taksonları Üzerinde Morfolojik Ve Anatomik Araştırmalar, s.s.92, (Yayımlanmamış doktora tezi). İstanbul Üniversitesi Biyoloji Ana Bilim Dalı Botanik Programı, İstanbul.
• Erol, O. (2022). Crocus L. Şu eserde: Güner, A., Kandemir, A., Menemen, Y., Yıldırım, H., Aslan, S.,Ekşi, Çimen, A.Ö., G., Güner, I. ve Şen Gökmen, F. (edlr.). Resimli Türkiye Florası 3a: 495-701. ANG Vakfı Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi Yayınları, İstanbul.
• Ertekin, S. (2002). Karacadağ Bitki Çeşitliliği, s.s. 117. Sürdürülebilir Kırsal ve Kentsel Kalkınma Derneği Yayınları, Diyarbakır.
• Fırat, M., Karavelioğulları, F. A. ve Aziret, A. (2015). Doğu Anadolu’nun (Türkiye) geofitleri. Manas Journal of Agriculture Veterinary and Life Sciences 5(1): 38-53.
• Fidan, M., Pınar, S. M., Eroğlu, H., Demir İnal, T. N. ve Erol, A. (2019). Petaloid monocotyledonous flora of Batman province (Turkey). International Engineering and Science Symposium 122-129, 20-22 June, Siirt, Turkey.
• Fritsch, R.M. ve Abbasi, M. (2013). A taxonomic review of Allium subg. Melanocrommyum in Iran. Gatersleben: IPK
• Genç, İ. (2010). Türkiye’de Allium L. cinsi, Melanocrommyum seksiyonuna ait taksonlar üzerinde taksonomik araştırmalar, s.s.166. (Yayımlanmamış doktora tezi). İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Güler, N. (2022a). Anacamptis Rich. Şu eserde: Güner, A., Kandemir, A., Menemen, Y., Yıldırım, H., Aslan, S.,Ekşi, Çimen, A.Ö., G., Güner, I. ve Şen Gökmen, F. (edlr.), Resimli Türkiye Florası 3a: 264-312. ANG Vakfı Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi Yayınları, İstanbul.
• Güler, N. (2022b). Cephalenthera Rich. Şu eserde: Güner, A., Kandemir, A., Menemen, Y., Yıldırım, H., Aslan, S.,Ekşi, Çimen, A.Ö., G., Güner, I. ve Şen Gökmen, F. (edlr.), Resimli Türkiye Florası 3a: 15-43. ANG Vakfı Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi Yayınları, İstanbul.
• Güler, N. (2022c). Orchis L. Şu eserde: Güner, A., Kandemir, A., Menemen, Y., Yıldırım, H., Aslan, S.,Ekşi, Çimen, A.Ö., G., Güner, I. ve Şen Gökmen, F. (edlr.), Resimli Türkiye Florası 3a: 162-214. ANG Vakfı Nezahat GökyiğitBotanik Bahçesi Yayınları, İstanbul.
• Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. ve Babaç, M. T., (edlr.) (2012). Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmalar Derneği Yayını 1, İstanbul, 1290s.
• Güner, A., Özhatay, N., Ekim, T. ve Başer, K. H. C. (edlr.), (2000). Flora of Turkey and the East Aegean Islands 11. Edinburgh University Press. Edinburgh.
• Güner, A. (2022). Iris L.. Şu eserde: Güner, A., Kandemir, A., Menemen, Y., Yıldırım, H., Aslan, S.,Ekşi, Çimen, A.Ö., G., Güner, I. ve Şen Gökmen, F. (edlr.), Resimli Türkiye Florası 3a701-824. ANG Vakfı Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi Yayınları, İstanbul.
• IPNI (2021). http://www.ipni.org/ (erişim; 10.12.2021).
• IUCN (2021). The IUCN Red List of Threatened Species. Version 2021-3. https://www.iucnredlist.org. (erişim; 09.12.2021)
• İzgi, S. (2018). Mazıdağı (Mardin) İlçesinin Geofitleri s.s. 75 (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dicle Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Diyarbakır.
• Kamenetsky, R. (2012). Biodiversity of Geophytes: Phytogeography, Morphology, and Survival strategiess. 57-76. Şu eserde: Kamenetsky, R., & Okubo, H. (edlr.), Ornamental geophytes: from basic science to sustainable production. CRC press.
• Kayıkçı, S., Altay, V. ve Güzel, Y. (2012). Hatay ilinde yayılış gösteren bazı geofit bitki türleri üzerine bir inceleme. Biyoloji Bilimleri Araştırma Dergisi 2: 139-143.
• Koçyiğit, M. (2010). Türkiye’de Allium L. Cinsi Codonoprasum Seksiyonuna Ait Taksonlar Üzerine Taksonomik Araştırmalar, s.s. 403. (Yayımlanmamış doktora tezi). İstanbul Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Biyoloji Ana Bilim Dalı, İstanbul.
• Koçyiğit, M. ve Özhatay, N. (2010). Taxonomic remarks on eight Allium species (sect. Codonoprasum) from south Anatolia. Journal of Faculty of Pharmacy of Istanbul University 41: 42-55.
• Korkmaz, M ve İlhan, V. (2015). Distribution, traditional use and conservation of geophyte plants growing around Keşiş mountain, Eastern Anatolia, Turkey. International Journal of Scientific Research in Knowledge 3(7): 187-197.
• Koyuncu, M. ve Alp, Ş. (2014). New geophyte taxa described from turkey at last decade. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi 24(1): 101-110.
• Koyuncu, M. ve Arslan, N. (2009). Munzur Vadisi’nin Biyolojik Çeşitliliğinin Korunması, s.s. 32. Ulaşılabilir Yaşam Derneği, Ankara.
• Kupik, Y. (2009). Çermik (Diyarbakır) İlçesinin Monokotiledon Geofit Florası. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dicle Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Diyarbakır.
• Malyer, H. (1983). Karacadağ’daki (Diyarbakır-Urfa arasındaki) Liliaceae ve Iridaceae familyalarına ait geofitler üzerinde korolojik ve ekolojik incelemeler. Doğa Bilim Dergisi Seri C 7: 279-288.
• Mercan, Ç. ve Arpağ, S. (2020). Coğrafi bilgi sistem analizleri kullanılarak toprak ve arazi özelliklerinin değerlendirilmesi: Türkiye, Mardin ili arazisi. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi 7(1): 23-33.
• MGM (2021). https://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceleristatistik.aspx?m=mardin (erişim tarihi; 02.09.2021).
• Öz, A. ve Akan, H. (2019). The Geophyte Flora of Dalaman and Ortaca Districts of Muğla/Turkey Province. Biological Diversity and Conservation, 12(1): 39-49.
• Özhatay, N., Koçyığıt, M, Yüzbaşıoğlu, S. ve Gürdal, B. (2013). Mediterranean flora and its conservation in Turkey: with special reference to monocot geophytes. Flora Mediterranea 23: 195-208.
• Özuslu, E. ve İskender, E. (2009). Geophytes of Sof mountain (Gaziantep/Turkey). Biological Diversity and Conservation 2(2): 78-84.
• Pınar, S. M., Fidan, M. ve Eroğlu, H. (2018). Petaloid monocotyledonous flora of Bingol province (Turkey). 4th International Conference on Environmental Science and Technology (ICOEST) 19-23 September, Kiev, Ukraine.
• Pınar, S. M., Fidan, M., Eroğlu, H. ve Demir İnal, T.N. (2019). Petaloid Monocotyledon Flora of Siirt Province. Ispec 5 Th Internatıonal Conference Onengineering & Natural Sciences, 664-670, 20-22 December 2019 Van, Turkey
• Post, G.E. ve Dinsmore, J.E. (1933). Flora of Syria, Palestine and Sinai 2. American Press, Beirut.
• Raunkiaer, C. (1934). The Life Forms Of Plants and Statistical Plant Geography, Being the Collected Papers of C. Raunkiaer. Oxford at the Clarendon Press, 632p.
• Rechinger, K.H. (1990). Flora Iranica 165. Graz: Akademische Druck-u-Verlagsanstalt.
• Sandal, G. ve Söğüt, Z. (2010). Türkiye orkideleri (Salepler). Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 23(2): 109-116.
• Seyidoğlu, N. (2009). Bazı Doğal Geofitlerin Peyzaj Düzenlemelerinde Kullanımı Ve Üretimi Üzerine Araştırmalar, s.s.364. (Yayımlanmamış doktora tezi). İstanbul Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı, İstanbul.
• Sezik, E. (2002). Turkish orchids and salep. Acta Pharmaceutica Turcica 44: 151-157.
• Sonay, V. ve Akan, H. (2022). Sarıcan Beldesi (Karakoçan/Elâzığ) monokotiledon petaloid geofitleri. Bağbahçe Bilim Dergisi 9(3): 30-43.
• Sözer, A. N. (1984). GD Anadolu’nun doğal çevre şartlarına coğrafi bir bakış. Ege Coğrafya Dergisi 2: 18-31.
• Şekeroğlu, N., Aydın, K., Gözüaçık, H.G. ve Kulak, M. (2013). Kilis ilinde yetişen geofitler. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi 1: 199-201.
• Tehtidaltindabitkiler (2021). www.tehtidaltindabitkiler.org.tr (erişim tarihi; 10.12.2021).
• Tekşen, (M. 2022). Gladiolus L. Şu eserde: Güner, A., Kandemir, A., Menemen, Y., Yıldırım, H., Aslan, S., Çimen A. Ö., Güner, I, Ekşi, G., Şen Gökmen, F. (edlr.), Resimli Türkiye Florası 3a: 447-479. ANG Vakfı Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi Yayınları, İstanbul.
• Tekşen, M. (2018a). Fritillaria L. Şu eserde: Güner, A., Kandemir, A., Menemen, Y., Yıldırım, H., Aslan, S., Ekşi, G., Güner, I. ve Çimen, A.Ö. (edlr.), Resimli Türkiye Florası 2: 800–876. ANG Vakfı Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi Yayınları, İstanbul.
• Tekşen, M. (2018b). Gagea Salisb. Şu eserde: Güner, A., Kandemir, A., Menemen, Y., Yıldırım, H., Aslan, S., Ekşi, G., Güner, I. ve Çimen, A.Ö. (edlr.), Resimli Türkiye Florası 2: 926-994. ANG Vakfı Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi Yayınları, İstanbul.
• Tekşen, M. ve Aytaç, Z. (2011). The revision of the genus Fritillaria L. (Liliaceae) in the Mediterranean region (Turkey). Turkish Journal of Botany 35: 447-478.
• Teksen, M., ve Aytac, Z. (2014). The revision of Fritillaria L. (Liliaceae) genus in the regions in Turkey except the Mediterranean region. Research Journal of Biological Sciences 9(2): 34-51.
• Tekşen, M. ve Erkul, S.K. (2015). The synopsis of the genus Gagea (Liliaceae) in Turkey. Phytotaxa 230(2): 101-129. Theplantlist (2021). http://www.theplantlist.org/ (erişim tarihi; 10.12.2021).
• Topal, A., Palabaş Uzun, S. ve Uzun, A. (2022). Mersin ili geofit bitki zenginliği. Turkish Journal of Forest Science 6 (1): 229-254.
• Townsend, C.C. ve Guest, E. (1985). Flora of Iraq 8. Ministry of Agriculture and Agrarian Reform, Baghdad.
• Uysal, T., Demirelma, H., Tugay, O., Dural, H. ve Ertuğrul, K. (2014). Türkiye Ornithogalum L. (Hyacinthaceae) cinsinin revizyonu. TÜBİTAK Projesi 110T948, 360s.
• Uysal, T., Aksoy, A., Bozkurt, M., ve Ertuğrul, K. (2022). A new grape hyacinth from East Anatolia (Turkey) Muscari vanensis (subgenus Botryanthus). Phytotaxa 536(1): 53-71.
• Varol, Ö. (2004). Muğla ili geofitleri üzerine araştırmalar. Muğla üniversitesi araştırma fonu projesi No:2000-4, Muğla üniversitesi yayınları:56, Muğla.
• Powo (2021). https:// https://powo.science.kew.org/ (erişim tarihi; 10.12.2021).
• Yıldırım, H. (2018a). Arum L. Şu eserde: Güner, A., Kandemir, A., Menemen, Y., Yıldırım, H., Aslan, S., Ekşi, G., Güner, I. ve Çimen, A.Ö. (edlr.), Resimli Türkiye Florası 2: 545-574. ANG Vakfı Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi Yayınları, İstanbul.
• Yıldırım, H., (2018b). Biarum Schott. Şu eserde: Güner, A., Kandemir, A., Menemen, Y., Yıldırım, H., Aslan, S., Ekşi, G., Güner, I. ve Çimen, A.Ö. (edlr.), Resimli Türkiye Florası 2: 520-541. ANG Vakfı Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi Yayınları, İstanbul.
• Yıldırım, H. (2018c). Eminium (Blume) Schott. Şu eserde: Güner, A., Kandemir, A., Menemen, Y., Yıldırım, H., Aslan, S., Ekşi, G., Güner, I. ve Çimen, A.Ö. (edlr.), Resimli Türkiye Florası 2: 510-520. ANG Vakfı Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi Yayınları, İstanbul.