Evaluation of Readability of Turkish Websites About Smoking Cessation

Yıl 2021, , 123 - 128, 30.06.2021

İbrahim Solak , Betül Kozanhan , Ayşenur Akın Poçanoğlu , Nursena Gürer , Enes Ay , Mehmet Eryılmaz

https://doi.org/10.51982/bagimli.829808

Cited By: 2

Öz

Objective: This study aimed to examine the readability levels and contents of Turkish websites on smoking cessation.
Method: A search was performed in August 2019 by typing the word “smoking cessation” in Google search engine (https://www.google.com). Commercial websites, advertisement websites, chat websites, forum websites, magazine websites, websites containing only images or videos, and websites with less than 10 sentences were excluded from the study. The readability levels of Turkish websites on smoking cessation were determined according to the Ateşman and Bezirci-Yılmaz readability formulas.
Results: A total of 62 websites (23 (37.1%) in the first group and 39 (62.9%) in the second group) were included in the study. The median Ateşman and Bezirci-Yılmaz readability values were respectively 48.47 and 13.08. The median number of sentences was 34.00. The median number of words was 439.00.
Conclusion: This study found that the readability level of Turkish websites on smoking cessation was “difficult” according to the Ateşman readability formula and at “undergraduate level” according to the Bezirci-Yılmaz readability formula. These results are fairly higher than the education level of Turkish people.

Anahtar Kelimeler

Readability, smoking cessation, internet

Sigara Bırakma Hakkında Hazırlanan Türkçe İnternet Sitelerinin Okunabilirliğinin Değerlendirilmesi

Öz

Amaç: Bu çalışmada sigara bırakma hakkında hazırlanmış Türkçe internet sitelerinin okunabilirliğinin ve içeriklerinin incelenmesi amaçlanmıştır.
Yöntem: Ağustos 2019 tarihinde Google (https://www.google.com.tr) arama motoruna “sigara bırakma” kelimeleri yazılarak arama yapılmıştır. Bu sitelerden ticari blog siteleri, reklam içeren siteler, sadece resim ya da video içeren siteler, sohbet siteleri, forum siteleri, magazin içerikli siteler, cümle sayısı 10 dan daha az olan siteler dışlanmıştır. Sigara bırakma hakkında Türkçe internet sitelerinin okunabilirlik düzeyleri, Ateşman ve Bezirci-Yılmaz okunabilirlik formüllerine göre belirlenmiştir.
Bulgular: Çalışmaya 23(%37,1) “ü birinci grup, 39(%62,9)”u ikinci grup olmak üzere toplam 62 site alınmıştır. Çalışmaya alınan internet sitelerinin Ateşman okunabilirlik medyan değeri 48,47, Bezirci-Yılmaz okunabilirlik medyan değeri 13,08, cümle sayısı medyan değeri 34,00, kelime sayısı medyan değeri 439,00 olarak bulundu.
Sonuç: Sigara bırakma içerikli Türkçe internet sitelerindeki metinlerin, Ateşman” a göre okunabilirlik aralığı “zor”, Bezirci-Yılmaz” a göre ise “lisans” düzeyindedir. Bu sonuçlar, halkımızın eğitim seviyesinin çok üstündedir.

Anahtar Kelimeler

Okunabilirlik, sigara bırakma, internet

Kaynakça

• 1. Dilektaşli AG. Tütün dumanının içeriği ve farmakokinetiği. Turkiye Klinikleri Pulmonary Medicine-Special Topics 2012; 5(2): 6-10.
• 2. Organization WH. WHO report on the global tobacco epidemic, 2011: warning about the dangers of tobacco. Geneva: World Health Organization; 2011.
• 3. Statistics AUS. Illness and disease, Fact Sheet No:1. 2019.
• 4. Smoking-attributable mortality yopll, productivity losses—United States. Centers for Disease Control and Prevention (CDC). MMWR Morb Mortal Wkly Rep 2008; 57:1226-1228.
• 5. Vollset SE, Tverdal A, Gjessing HK. Smoking and deaths between 40 and 70 years of age in women and men. Annals of internal medicine 2006; 144(6): 381-389.
• 6. Gellert C, Schottker B, Brenner H. Smoking and all-cause mortality in older people: systematic review and meta-analysis. Archives of internal medicine. 2012; 172(11): 837-844.
• 7. Türkiye İstatistik Kurumu. Hanehalkı Bilişim Teknolojileri (BT) Kullanım Araştırması, 2019. http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=30574 Access date: 21.03.2020
• 8. Türkiye İstaitistik Kurumu. Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması, 2016. http://tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=21779 Access date: 21.03.2020
• 9. Kozanhan B, Tutar MS. Anesteziyoloji Alanında İnternet Sitelerinde Sunulan Hasta Bilgilendirme Metinlerinin Okunabilirliklerinin Değerlendirilmesi. Turkiye Klinikleri Journal of Anesthesiology Reanimation 2017; 15(2): 63-70.
• 10. Boztas N, Ozbilgin S, Ocmen E, et al. Evaluating the Readibility of Informed Consent Forms Available Before Anaesthesia: A Comparative Study. Turkish journal of anaesthesiology and reanimation 2014; 42(3): 140-144.
• 11. Kara A. Evaluation of the readability of online texts related with autism spectrum disorder. Experimental Biomedical Research 2019; 2(4): 136-142.
• 12. Ateşman E. Measuring readability in Turkish. AU Tömer Language Journal 1997; 58: 171-174.
• 13. Bezirci B, Yılmaz A. A software library for measurement of readability of texts and a new readability metric for Turkish. DEÜ FMD. 2010; 12(3): 49-62.
• 14. Anthonisen NR, Skeans MA, Wise RA, et al. The effects of a smoking cessation intervention on 14.5-year mortality: a randomized clinical trial. Annals of internal medicine 2005; 142(4): 233-239.
• 15. Ebem E, Tutar MS, Yıldız M, et al. İntravenöz ve İntramüsküler Enjeksiyon Bilgilendirilmiş Onam Formlarının Okunabilirlik Açısından Değerlendirilmesi. Anadolu Kliniği Tıp Bilimleri Dergisi 24(2): 132-136.
• 16. Kara A, Polat H. Assessment of the readability of online texts related to specific learning disorder. Medicine 2020; 9(1): 114-117.
• 17. Eker L, Tüzün EH, Aytar A, Daşkapan A. Fizik tedavi ve rehabilitasyon kliniklerinde kullanılan sağlık eğitim materyallerinin okunabilirlik düzeyi. Fizyoterapi Rehabilitasyon 2013; 24(1): 93-98.
• 18. Solak M. Kolorektal Kanser Hakkında Bilgi İçeren İnternet Sitelerinin Okunabilirliği. Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2019; 16(3): 509-513.
• 19. Human Development Report 2018,Turkey, Education 2018.