Eşlerinde Alkol Bağımlılığı Bulunan Kadınların Evlilik Uyumunun Değerlendirilmesi

Yıl 2017, Cilt: 18 Sayı: 1, 1 - 7, 31.03.2017

Nazan Kıvanç Ahmet Kokurcan İnci Özgür İlhan

Öz

Giriş: Alkol bağımlılığı toplumda sık görülen bir psikiyatrik bozukluk olup sosyal ve mesleki yeti yitimine sebep olmaktadır. Hastaların ailelerinde ve özellikle eşlerinde tükenmişlik, depresyon, anksiyete bozukluğu gibi psikiyatrik rahatsızlıklar sık görülmektedir. Bu araştırma, alkol bağımlılığı bulunan erkeklerin eşlerinde tükenmişlik düzeyi ve cinsiyet rollerinin evlilik uyumu ile olan ilişkisini incelemek amacıyla yapılmıştır.

Yöntem: Araştırmanın örneklemini alkol bağımlılığı bulunan ve alkolü bırakmak amacıyla Üniversite Hastanesi Alkol Kullanım Bozukluğu Kliniği’ne başvuran 33 erkek hastanın eşleri oluşturmuştur. Eşlere araştırmacı tarafından düzenlenmiş sosyodemografik veri formu, Evlilik Uyum Ölçeği, Maslach Tükenmişlik Ölçeği, Bem Cinsiyet Rolleri Ölçeği Kısa Formu ve Beck Depresyon Envanteri uygulanmıştır. Sonuçlar korelasyon analizi, Student’s t test ve lojistik regresyon analizi ile değerlendirilmiştir.

Bulgular: Alkol bağımlılığı bulunan hastaların eşlerinde evlilik uyumu puanlarının Maslach tükenmişlik ölçeğinin “duygusal tükenmişlik”, “duyarsızlaşma” alt ölçekleri ve Beck depresyon skoruyla ters orantılı olduğu bulunmuştur (P=0.005, P=0.028, P=0.032). Eşlerin depresyon puanları ile Maslach tükenmişlik ölçeğinin “kişisel başarı” alt ölçeği arasında negatif (P=0.037); “duygusal tükenmişlik” ve “duyarsızlaşma” alt ölçekleri arasında pozitif korelasyon saptanmıştır (P=0.034, P=0.000). Çok değişkenli regresyon analizinde evlilik süresi, duygusal tükenmişlik puanı ve erkeksilik puanının evlilik uyumu ile ilişkili olduğu gösterilmiştir. Duygusal tükenmişlik ve on yıl ve üstü evlilik süresi evlilik uyumunu azaltırken (P=0.006, P=0.004) ‘erkeksi’ cinsiyet rolü evlilik uyumunu arttıran bir değişken olarak saptanmıştır (P=0.016).

Anahtar Kelimeler

Evlilik uyumu, tükenmişlik, cinsiyet rolleri

The Examination of Marital Adjustment in Wives of the Patients with Alcohol Dependence Disorder

Öz

Introduction: Alcohol dependence disorder (ADD) causing gross social and occupational disabilities, is a high prevalent psychiatric disorder in population. Burnout, depression, and anxiety disorders are common in the family members, especially in spouses of the ADD patients. It was aimed to identify the relationship between marital adjustment and gender roles in wives of the patients with ADD in this study.

Method: The sample of the study consists of 33 wives of the alcohol dependence disorder (according to DSM-IV-TR criteria) patients who were applied to a University Hospital Alcohol Use Disorder Clinic to stop alcohol use. Sociodemographic questionnaire, Marital Adjustment Scale (MAS), Maslach Burnout Inventory (MBI), Bem Sex Role Inventory-Short Form (BSRI), and Beck Depression Inventory (BDI) were applied to the wives of AUD patients. The results were analyzed with correlation analysis, Student’s t test and logistic regression analysis.

Results: Marital adjustment scores showed a negative correlation with “emotional exhaustion”, “depersonalization”, and BDI scores (P=0.005, P=0.028, P=0.032). There was a negative correlation between depression scores and “personal accomplishment” scores (P=0.037) while depression scores were positively correlated with “emotional exhaustion” and “depersonalization” scores (P=0.034, P=0.000). Marriages longer than ten years, emotional exhaustion, and masculinity scores were found to be predictors of marital adjustment (P=0.006, P=0.004, P=0.016, respectively) according to the regression analysis. While emotional exhaustion and marriages longer than ten years was negatively correlated with marital adjustment, masculinity was associated positively with marital adjustment.

Anahtar Kelimeler

Marital adjustment, emotional exhaustion, sex roles