Sigara ile Kumar Bağımlılığını Birlikte Bıraktırmada Transteoretik Davranış Değişim Modelinin Rolü

Yıl 2020, Cilt: 21 Sayı: 3, 247 - 253, 30.09.2020

İzzet Fidancı Muhammet Zahid Öncü Onur Öztürk

Öz

Kumar oyunlarının 3500 yıl öncesinden bu yana artarak ve çeşitlenerek gelmesinin nedeni bağımlılık yapabilme özelliğidir. Kumar bağımlılığı ile birlikteliği sık görülen madde bağımlılıklarından sigara içimi kişinin stresten uzaklaşmak ya da zevk verici olarak kullanmasından kaynaklanabilmektedir. Bağımlılık tedavilerinde kullanılabilen davranış değişiklik modellerinden Transteoretik model, kumar ile sigara bağımlılığı birlikteliğinde kullanıldığında kişinin hem kumar hem de sigara bağımlılığından kurtulmasında etkili olabilmektedir. Bu makalenin amacı, bağımlılıkların birbiriyle olan ilişkisi nedeniyle tedavi yaklaşımlarında aynı birliktelik olabileceğini vurgulamaktır.

Anahtar Kelimeler

kumar, sigara, bağımlılık, transteoretik model

Role of the Transtheoretical Model of Behavior Change in Quitting Smoking and Gambling DisorderTogether

Öz

The reason why gambling increased and diversified for 3500 years is its characteristics of developing an addiction. Smoking, which is usually associated with gambling addiction, can be caused by the fact that smoking is used to give pleasure or keep away from stress. Transtheoretical model, which can be used in addiction treatments, can be effective in recovering from both gambling and cigarette addictions when used together to treat both addictions. The aim of this article was to emphasize that there may be the same coexistence in treatment approaches due to the relationship of addictions with each other.

Anahtar Kelimeler

gambling, smoking, addiction, transtheoretical model

Kaynakça

• 1. Bayındır G. Kumar ve şans oyunlarına toplumsal bakış: Niğde örneği. Milli Kültür Araştırmaları Dergisi 201, 2: 58-83. 2. Türkiye Yeşilay Cemiyeti, Bağımlılık: Kumar Bağımlılığı 2020. https://www.yesilay.org.tr/tr/bagimlilik/kumar-bagimliligi adresinden 23.01.2020 tarihinde edinilmiştir. 3. Türkiye Yeşilay Cemiyeti, Bağımlılık: Sigara ve Tütün Bağımlılığı 2020. https://www.yesilay.org.tr/tr/bagimlilik/sigara-ve-tutun-bagimliligi adresinden 23.01.2020 tarihinde edinilmiştir. 4. Fidanci I, Ozturk O, Unal M. Transtheoretic model in smoking cessation. J Exp Clin Med 2017; 34: 9-13. 5. Kaya E, Akpınar D, Akpınar H. Bağımlılığın Patofizyolojisi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Tıp Dergisi 2019; 6: 166-170. 6. Miller D, Miller M, Blum K, Badgaiyan RD, Febo M. Addiction Treatment in America: After Money or Aftercare?. J Reward Defic Syndr 2015: 1: 87-94. 7. Comings DE, Gade R, Wu S, Chiu C, Dietz G, Muhleman D, Saucier G, Ferry L, Rosenthal RJ, Lesieur HR, Rugle LJ, MacMurray P. Studies of the potential role of the dopamine D1 receptor gene in addictive behaviors. Molecular Psychiatry 1997; 2: 44–56. 8. Valença GT, Glass PG, Negreiros NN, Duarte MB, Ventura LM, Mueller M, Oliveira-Filho J. Past smoking and current dopamine agonist use show an independent and dose-dependent association with impulse control disorders in Parkinson's disease. Parkinsonism Relat Disord 2013; 19: 698-700. 9. Çakıcı M, Buran A, Çakır G, Yılmaz B. Kumar oynayan bireylerde kazanca yakın kayıp, kumar aşerme ve depresyon ilişkisinin incelenmesi. Anatolian Journal of Psychiatry 2019; 20: 76-79. 10. Çakmak S, Tamam L. Kumar Oynama Bozukluğu: Genel Bir Bakış. Journal of Dependence 2018; 19: 78-97. 11. American Psychiatric Association. Diagnostic and statistical manual of mental disorders. 5.Washington, DC: 2013 American Psychiatric Publishing. 12. Pro-change Behavior System. Transtheoretical Model 2012. http://www.prochange.com/ttm. adresinden 28.01.2020 tarihinde edinilmiştir. 13. Prochaska JO, Norcross JC. Systems of psychotherapy: a transtheoretical analysis 2010. (7th ed.) Brooks & Cole. 14. Prochaska JO, DiClemente CC. Transtheoretical therapy toward a more integrative model of change. Psychotherapy: Theory, Research & Practice 1982; 19: 276-88. 15. Prochaska JO, Velicer WF. The transtheoretical model of health behavior change. American Journal of Health Promotion 1997; 12: 38-48. 16. Erol S, Erdoğan S. Sağlık davranışlarını geliştirmek ve değiştirmek için Transteoretik Modelin kullanılması. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2007; 10: 86-94. 17. Cingözbay BY, Işılak Z, Tokatlı A, Uzun M. Editöre Mektuplar. Anadolu Kardiyoloji Dergisi 2011; 11: 467. 18. Prochaska JM, Prochaska JO, Levesque DA. A transtheoretical approach to changing organizations. Adm Policy Ment Health 2001; 28: 247–61. 19. Miller WR, Rollnick S. Motivational Interviewing. The Guilford Press, New York, London, 2002: 274-275.