Travmatik Yaşantıların Bağımlılık Tedavi Sürecine Etkisi

Yıl 2022, Cilt: 23 Sayı: 3, 308 - 315, 30.09.2022

Süheyla Betül Tuncer Zeynep Şimşek

https://doi.org/10.51982/bagimli.970327

Öz

Amaç: Madde bağımlılığı öncelikli toplum sağlığı sorunlarından biridir. Bu çalışmada madde bağımlısı bireylerin ve ailelerinin yaşadıkları travmatik yaşantıların bağımlılık tedavi sürecine etkisi incelenmiştir.
Yöntem: Araştırmanın örneklemini bir İlçe Sağlık Müdürlüğü Bağımlılık Birimi’nin sürveyans sisteminde kayıtlı hastalar ile özel bir hastanenin bağımlılık kliniğinde tedavi olan bireyler ve aileleri oluşturmuştur. Katılımcılara Sosyo-Demografik Bilgi Formu, Travmatik Yaşantılar Listesi ve Bağımlılık Profil İndeksi uygulanmıştır.
Bulgular: Araştırmaya katılan toplam 82 kişinin %52,4’ünü toplum içinde yaşayanlar, %47,6’sını ise hastanede tedavi görenler oluşturmuştur. Katılımcılar 17 ile 55 yaşları arasında olup (ortanca yaş 28), %93’ü erkektir. Bireylerin %66,2’si madde bağımlılığı öncesinde, %86,2’si bağımlılık sırasında, %33,8’i ise bağımlılık tedavisi sırasında travmatik bir olay yaşadığını bildirmiştir. Travma yaşantısı olan bireylerin %85,7’si tedavi sürecinde travmatik yaşantılarıyla ilgili görüşülmediğini, yalnızca %14,3’ü psikolojik destek aldığını ifade etmiştir. Bireylerin aile üyeleriyle ilişkisinin niteliği, bağımlılık öncesi bireyin travmatik yaşantısı ve bakım verenin tedavi sırasındaki travmatik yaşantılarıyla tedaviye uyum arasında anlamlı ilişki saptanmıştır.
Sonuç: Bulgular madde bağımlılığı olan bireylerde ve ailelerinde travmatik yaşantı sıklığının yüksek olduğunu, madde bağımlılığı tedavisinin travmaya duyarlı olması gerektiğini ve aile destekli psikososyal müdahalelerin geliştirilmesinin önemini düşündürmektedir.

Anahtar Kelimeler

Madde bağımlılığı, travmatik yaşantılar, bağımlılık tedavi süreci

Effect of Traumatic Experiences on the Addiction Treatment Process

Öz

Objective: Substance addiction is one of the primary public health problems. The aim of this study was to investigate the effects of traumatic experiences of patients who were addicted and their families on addiction treatment process.
Method: The sample of the study was composed of patients registered in the surveillance system of a District Health Directorate Addiction Unit and individuals and their families treated in the addiction clinic of a private hospital. Socio- Demographic Information Form, Traumatic Experiences List and Addiction Profile Index were applied to the participants.
Results: Of the 82 people participated in the study, 52.4% were those living in the community, 47.6% were hospital sample. Participants were between the ages of 17 and 55 (median age is 28), 93% of them are male. 66.2% of individuals reported that they experienced a traumatic event before substance abuse, 86.2% during addiction and 33.8% during treatment. 85.7% of individuals with trauma experience reported that they did not receive any support for their traumatic experiences at any time during the treatment process, Only 14.3% received psychological support. A significant relationship was found between the quality of the relationship with family members the traumatic event exposure before addiction, and the traumatic experiences of caregiver during treatment and compliance with treatment.
Conclusion: The findings of the study show that the frequency of traumatic experiences was high in substance-addicted individuals and their families, drug addiction treatments should be sensitive to trauma and the importance of developing family-supported psychosocial interventions.

Anahtar Kelimeler

Substance addiction, traumatic experiences, addiction treatment

Kaynakça

• Referans1 Sağlam E, Uzbay T, Beyazyürek M (2003) Madde bağımlılığının psikofarmakolojik özellikleri. Bağımlılık Dergisi 4:81-87.
• Referans2 Düşmez S (2019) Alkol kullanım bozukluğu hastalarında dürtüsellik, motivasyon ve ödül öğrenmenin sağlıklı kontrollerle karşılaştırılması. İzmir Katip Çelebi Üniversitesi. İzmir
• Referans3 Xiao Z, Lee T, Zhang JX, Wu Q, Renhau W (2006) Thirsty Heroin Addicts Show Different Fmrı Activations When Exposed To Water-Related And Drug-Related Cues. Drug and Alcohol Dependence. 83(2), pp.157-162.
• Referans4 Saloner R, Paolillo E.W, Umlauf A, et al (2019) Conditional Effects of Lifetime Alcohol Consumption on Methamphetamine-Associated Neurocognitive Performance. J Int Neuropsychol Soc. 25(8):787‐799. doi:10.1017/S1355617719000493
• Referans5 TUBİM 2012. Türkiye Uyuşturucu Raporu. Erişim tarihi: 15.05.2018 http://www.sck.gov.tr/oecd/2012%20T%C3%BCrkiye%20Uyu%C5%9Fturucu
• Referans6 Ögel K (2010) Bağımlılık ve Tedavisinde Genel Bilgiler. K. ÖGEL içinde, Sigara, Alkol ve Madde Kullanım bozuklukları: Tanı, Tedavi ve Önleme (s. 3-16). İstanbul: Yeniden yayınları. http://www.ogelk.net/Dosyadepo/tedavi_temel.pdf
• Referans7 Özenoğlu A, Ünal G, (2015) Açlık Ve Yoksulluğun Çocuklarda Saldırganlık Ve Şiddet Davranışları İle İlişkisi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi , 4 (1) , 162-179 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/gumussagbil/issue/23835/253924
• Referans8 Peck K, Harman J & Anghelescu D (2017, February) Family and Peer-Group Substance Abuse as a Risk-Factor for Opioid Misuse
• Referans9 Parekh R (2017) What is addiction. Erişim tarihi: 15.06.2018 Retrieved from: https://www.psychiatry.org/patients-families/addiction/what-is- addiction Referans10 Blakey JM, Grocher KB, (2017) “Keeping It Real”: The Relational Effects of Trauma Among African American Women and Their Substance Abuse Treatment Counselors. Journal of Interpersonal Violence. doi: 10.1177/0886260517708403
• Referans11 Gilhooly T, Bergman JA, Stieber J and Brown,J.E (2018) Posttraumatic Stress Disorder Symptoms, Family Environment, and Substance Abuse Symptoms in Emerging Adult. Pg 196-209. doi.org/10.1080/1067828X.2018.1446861
• Referans12 Narvaez JCM, Remy L, Bermudez MB, et al (2019) Re-traumatization Cycle: Sexual Abuse, Post-Traumatic Stress Disorder and Sexual Risk Behaviors among Club Drug Users. Subst Use Misuse. 54(9):1499‐1508. doi:10.1080/10826084.2019.1589521
• Referans13 Staton-Tindall M,Duvall J,Stevens-Watkins D & Oser CB (2013) The roles of spirituality in the relationship between traumatic life events, mental health, and drug use among African American women from one southern state. Retrieved September 16, 2013, from https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.3109/10826084.2013.799023?journal Code=isum20
• Referans14 Substance Abuse and Mental Health Services Administration (SAMHSA) TIP 57. (2014) Trauma-Informed Care in Behavioral Health Services- A Treatment Improvement Protocol. Rockville, MD. HHS Publication No. (SMA) 14-4816.
• Referans15 Hakansson U, Watten R, Söderström K, Skarderud F & Qie, MG (2018) Adverse and adaptive childhood experiences are associated with parental reflective functioning in mothers with substance use disorder. Retrieved May 15, 2018, from https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/29775870
• Referans16 Saatcioglu O, Erim R & Cakmak D (2006)Role of family in alcohol and substance abuse. Psychiatry and Clinical Neurosciences. 60, 125–132.
• Referans17 McCarron H, Griese E, Dippel E & McMahon T (2018) Cultural and Social Predictors of Substance Abuse Recovery among American Indian and Non-American Indian Pregnant and Parenting Women. Jounal of Psychoactive Drugs, 1-9. doi:10.1080/02791072.2018.1481546 )
• Referans18 Şahin A(2018) Madde Bağımlılığı Hastalarının Bağlanma Stillerinin Tedavi Motivasyonlarına Etkisi. Üsküdar Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Klinik Psikoloji Anabilim Dalı.Yüksek Lisans Tezi. İstanbul. Referans19 Udum S (2018) Sıkıntıya Dayanma Ve Esrar Kullanımı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Hasan Kalyoncu Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Klinik Psikoloji Anabilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi. Gaziantep
• Referans20 Topçu ÖE (2015) Travmatik yaşantıları olan kadınlarda sosyal destek türleri ile depresyon düzeyi ve antidepresan kullanımı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Üsküdar Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Klinik Psikoloji Anabilim Dalı.Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
• Referans21 Çoban A (2014) Kulüp kültürü ve uyuşturucu kullanımı(Suç Antropolojisi açısından bir inceleme). Ankara Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antropoloji Anabilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi.
• Referans22 Ahluwalia H, Anand T, & Suman LN. (2018) Marital and family therapy. Indian journal of psychiatry, 60(4), S501–S505. https://doi.org/10.4103/psychiatry.IndianJPsychiatry_19_18.
• Referans23 Kılınç G, Yıldız E, ve Harmancı P(2017) Toplumsal Travmatik Olaylar ve Aile Ruh Sağlığı . Journal of psychiatric nursin. 3(2).
• Referans24 Sommer J, Hinsberger M, Elber T, Holtzhausen L, Kaminer D, Seedat S, Madikane S & Weierstall R (2017) The interplay between trauma, substance abuse and appetitive aggression and its relation to criminal activity among high-risk males in South Africa. Addictive behaviors, 64, 29–34. https://doi.org/10.1016/j.addbeh.2016.08.008
• Referans25 Tonmyr L & Shields M (2017) Childhood sexual abuse and substance abuse: A gender paradox?. Child abuse & neglect, 63, 284–294. https://doi.org/10.1016/j.chiabu.2016.11.004
• Referans26 Walsh K, Elliott JC, Shmulewitz D, Aharonovich E, Strous R, Frisch A, Weizman A, Spivak B, Grant BF & Hasin D (2014) Trauma Exposure, Posttraumatic Stress Disorder And Risk For Alcohol, Nicotine, And Marijuana Dependence İn Israel. Comprehensive psychiatry, 55(3),621–630. https://doi.org/10.1016/j.comppsych.2013.11.016
• Referans27 Stevens JS & Jovanovic T(2019) Role of social cognition in post- traumatic stress disorder: A review and meta-analysis. Genes, brain, and behavior, 18(1), e12518. https://doi.org/10.1111/gbb.12518
• Referans28 Read J, Sampson M & Critchley C (2016) Are mental health services getting better at responding to abuse, assault and neglect?. Acta psychiatrica Scandinavica, 134(4), 287–294. https://doi.org/10.1111/acps.12552
• Referans29 Balcı, L.(2016).Deprem travmasının kuşaklar arası aktarımının ortaokul öğrencileriüzerinden incelenmesi. Marmara Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Rehberlik ve Psikolojik Danışma Bilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi.
• Referans30 Kazlauskas E, Javakhishvilli J, Meewisse M, Merecz-Kot D, Şar V, Schäfer I, Schnyder U, & Gersons BP (2016) Trauma treatment across Europe: where do we stand now from a perspective of seven countries. European journal of psychotraumatology, 7, 29450. https://doi.org/10.3402/ejpt.v7.29450
• Referans31 Şimşek Z, Kurçer MA, Kayahan M ve ark. (2004) Yoksulluk ve Çocuklarda Büyüme-Gelişme. Toplum ve Sosyal Hizmet, 15(2) : 73-82