Validity and Reliability Study of Turkish Form of Substance Use Awareness and Insight Scale

Yıl 2025, Cilt: 26 Sayı: 2, 1 - 1

Mehmet Karakaş , Ayşegül Koç

Öz

Objective: The aim of this study was to test the reliability and validity of the Turkish version of the Substance Use Awareness and Insight Scale.
Method: The study sample consisted of 101 inpatients with a diagnosis of substance abuse who were admitted to a mental health and diseases hospital. The scale was tested with validity and reliability analyses such as factor analysis after language validity, criterion validity and item discrimination.
Results: The results of the internal consistency analyses showed that the factor loadings of the scale were between 0.53 and 0.80. The scale has two sub-dimensions as disease awareness and awareness of negative consequences, and Cronbach Alpha values were 0.716 and 0.689, respectively. The total Cronbach Alpha value of the scale was found to be 0.758. In the confirmatory factor analysis, χ2/Sd=1,705, GFI=0,949, AGFI=0,869, CFI=0,945, RMSEA=0,080, SRMR=0,096. It was found that there was a positive and significant relationship between the Substance Use Awareness and Insight Scale and the effects of BAPI on Motivation and Life.
Conclusion: The Turkish form of the Substance Use Awareness and Insight Scale was found to be a valid and reliable measurement tool with 7 items and a two-factor structure, based on short and self-report.

Anahtar Kelimeler

Substance Addiction, Awareness, Reliability and Validity

Etik Beyan

The research was conducted in accordance with the Declaration of Helsinki and ethics committee, institutional and participant consents were obtained.

Destekleyen Kurum

no

Teşekkür

We thank all participants who participated in the study.

Madde Kullanım Farkındalık ve İçgörü Ölçeğinin Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı Madde Kullanım Farkındalık ve İçgörü Ölçeğinin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirliğini test etmektir.
Yöntem: Çalışmanın örneklemini bir ruh sağlığı ve hastalıkları hastanesine başvuran madde bağımlılığı tanısı olan ve yatarak tedavi gören 101 birey oluşturmuştur. Çalışmada dil geçerliği sonrası faktör analizi, ölçüt geçerliği ve madde ayırt ediciliği gibi geçerlik ve güvenirlik analizleri ile ölçek test edilmiştir.
Bulgular: Araştırmada ölçeğin iç tutarlık analiz sonuçlarında faktör yüklerinin 0,53 ile 0,80 arasında olduğu belirlenmiştir. Ölçeğin hastalık farkındalığı ve olumsuz sonuçların farkındalığı şeklinde iki alt boyutu bulunmakta olup sırasıyla Cronbach Alpha değeri 0,716 ve 0,689 olarak saptanmıştır. Ölçeğin toplam Cronbach Alpha değeri ise 0,758 olarak bulunmuştur. Yapılan doğrulayıcı faktör analizinde χ2/Sd=1,705, GFI=0,949, AGFI=0,869, CFI=0,945, RMSEA=0,080, SRMR=0,096 olarak tespit edilmiştir. Madde Kullanım Farkındalık ve İçgörü Ölçeği ile BAPİ Motivasyon ve Yaşam üzerine etkileri pozitif ve anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır.
Sonuç: Madde Kullanım Farkındalık ve İçgörü Ölçeğinin Türkçe formunun 7 madde ve iki faktörlü bir yapıda, kısa ve öz bildirime dayalı, geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Madde Bağımlılığı, Farkındalık, Güvenilirlilik ve geçerlilik

Etik Beyan

Araştırma Helsinki Bildirgesi’ne uygun olarak yürütülmüş, etik kurul, kurum ve katılımcı onamları alınmıştır.

Destekleyen Kurum

yok

Teşekkür

Çalışmaya katılan tüm katılımcılara teşekkür ediyoruz.

Kaynakça

• Ögel K (editor). Bağımlılık tedavisine bakış. Bağımlılıkta Tıbbi ve Psikososyal Tedavi. İstanbul: Karakter Color, 2010: 133.
• Meclis Araştırma Raporu. Uyuşturucu başta olmak üzere madde bağımlılığı ve kaçakçılığı sorunlarının araştırılarak alınması gereken önlemler. Ankara, TBMM 2008; 323: 7-13.
• Ögel K, Evren C, Karadağ F, Gürol T. Bağımlılık Profil İndeksi’nin (BAPİ) geliştirilmesi, geçerlik ve güvenilirliği. Turk Psikiyatri Derg 2012; 23(4): 264-273.
• Kenny P, Harney A, Lee NK, Pennay A. Treatment utilization and barriers to treatment: Results of a survey of dependent methamphetamine users. Subst Abuse Treat Prev Policy 2011; 6(1): 1-7.
• Linn-Walton R, Maschi T. Insight, motivation and outcome in drug treatment for offenders: A review of the recent literature. Journal of Addiction Research & Therapy 2015; 6(1): 1000210.
• Raftery D, Kelly PJ, Deane FP, et al. Insight in substance use disorder: A systematic review of the literature. Addict Behav 2020; 111: 106549.
• Kim J, Kambari Y, Taggar A, et al. A measure of subjective substance use disorder awareness–Substance Use Awareness and Insight Scale (SAS). Drug Alcohol Depend 2022; 231: 109129.
• Çöl IA, Sönmez MB, Vardar ME. Evaluation of interoceptive awareness in alcohol-addicted patients. Noro Psikiyatr Ars 2016; 53(1): 17-22.
• Kim J, Taggar A, Quilty LC, Selby P, et al. A measure of illness awareness in alcohol use disorder—Alcohol Use Awareness and Insight Scale (AAS). Drug Alcohol Depend 2021; 226: 108813.
• Kim J, Kambari Y, Taggar AA, et al. Measure of ıllness awareness in ındividuals with nicotine dependence—Nicotine Use Awareness and Insight Scale. Nicotine Tob Res 2022; 24(4): 536-543.
• Kim J, Amaev A, Quilty LC, et al. A measure to assess illness Awareness in problem gambling: Gambling Awareness and Insight Scale (GAS). J Gambl Stud 2022; 38(3): 1029-1043.
• Özay Köse E, Gül Ş. Madde Bağımlılığı Farkındalık Ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 2018; 19(3): 41-56.
• Yıldız Z, Sel A. Developing a scale to determine university students' awareness level of substance use. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi 2021; 10(1): 44-57.
• Yurtsever B, Arabacı Baysan L. Madde Bağımlılığı Farkındalık Ölçeği’nin ve Madde Bağımlılığı Bilgi Testi’nin erişkinlerde geçerlilik ve güvenirliği. Fenerbahçe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2021; 1(3): 206-225.
• Esin MN. Veri toplama yöntem ve araçları & Veri toplama araçlarının güvenirlik ve geçerliği. F. Erdoğan, N. Nahcivan ve M. N. Esin. (Editörler). Hemşirelikte Araştırma Süreç, Uygulama ve Kritik. 3. Baskı. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi, 2017: 193-232.
• Terwee CB, Bot SD, de Boer MR, et al. Quality criteria were proposed for measurement properties of health status questionnaires. J Clin Epidemiol 2007; 60(1): 34-42.
• Mokkink LB, Terwee CB, Knol DL, et al. The COSMIN checklist for evaluating the methodological quality of studies on measurement properties: a clarification of its content. BMC Med Res Methodol 2010; 10: 22.
• Seçer İ. Psikolojik Test Geliştirme ve Uyarlama Süreci. 2. Baskı. Ankara: Anı Yayıncılık, 2018.
• Büyüköztürk Ş. Sosyal Bilimler İçin Veri El Kitabı, İstatistik, Araştırma Deseni, SPSS Uygulamaları ve Yorum. 14. Baskı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık, 2018.
• Büyüköztürk Ş. Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı İstatistik, Araştırma Deseni SPSS Uygulamaları ve Yorum. 26. Baskı. Ankara: Pegem Akademi, 2019.
• Çokluk ÖS, Şekercioğlu G, Büyüköztürk Ş. Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik: SPSS ve Lisrel Uygulamaları. 5. Baskı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık, 2018.
• Çapık C, Gözüm S, Aksayan S. Kültürlerarası ölçek uyarlama aşamaları, dil ve kültür uyarlaması: Güncellenmiş rehber. Florence Nightingale Journal of Nursing 2018; 26(3): 199-210.
• Alpay Ü, Aydoğdu BE, Yorulmaz O. Madde kullanımı olan yetişkinlerde farkındalık temelli müdahalelerin etkililiği: sistematik bir gözden geçirme. Addicta: The Turkish Journal on Addictions 2018; 5(4): 721-746.
• Raftery D, Kelly PJ, Deane FP, et al. Insight in substance use disorder: A systematic review of the literature. Addict Behav 2020; 111: 106549.
• Kutlu Y. Kadının madde kullanımı ve bağımlılığı. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2011; 2(2): 90-93.
• Taber KS. The use of Cronbach’s Alpha when developing and reporting research ınstruments in science education. Res Sci Educ 2018; 48: 1273–1296.
• Karakoç FY, Dönmez L. Ölçek geliştirme çalışmalarında temel ilkeler. Tıp Eğitimi Dünyası 2014;13(40): 39-49.
• Demir GT, Cicioğlu Hİ. Egzersiz Bağımlılığına İlişkin Farkındalık Ölçeği (EBİFÖ): geçerlik ve güvenirlik çalışması. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi 2022; 13(1): 1-17.
• Traş Z, Yakıcı HB. Sevgi Bağımlılığı Ölçeğinin Türk Kültürüne uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Bağımlılık Dergisi 2024; 25(4): 368-383.
• Maracic CE, Moeller SJ. Neural and behavioral correlates of impaired insight and self-awareness in substance use disorder. Curr Behav Neurosci Rep 2021; 8(4): 113-123.