Memecik, Gemlik ve Arbequina Zeytin Çeşitlerinin in vitro Kültürü

Yıl 2018, Cilt: 47 Sayı: (Özel Sayı 2) 1. Uluslararası Tarım Kongresi, 313 - 316, 26.12.2018

Gonca Günver Dalkılıç , Zeynel Dalkılıç , Burak Erdem Algül

Öz

Mikro çoğaltımı kolay olan zeytin çeşitleri yanında önemli zeytin çeşitlerinin halen in vitro’da inatçı davranmaları ve besin ortamında yüksek konsantrasyonda zeatine gereksinim duyulması zeytinin ticari boyutta in vitro çoğaltımını sınırlamaktadır. Bu çalışmada; Memecik, Gemlik ve Arbequina zeytin çeşitlerinde in vitro sürgün çoğaltımı amaçlanmıştır. Çalışmada, 2-3 yaşlı fidanlara ait tek boğum segmentleri ve Rugini (1984)’in zeytin ortamı (Olive Medium-OM) kullanılmıştır. Besin ortamına karbon kaynağı olarak; sukroz (0, 20, 30 g/L) ve mannitol (0, 10, 30 g/L), büyüme düzenleyicisi olarak; zeatin (5.0-10.0 μM) ve dikegulak (66 μM) ilave edilmiştir. Ortamın pH’sı 5.8’e ayarlanmış ve 7 g/L agar ile katılaştırılmıştır. Haziran ve Temmuz aylarında olmak üzere iki dönemde kültüre alınan zeytin eksplantlarında beş haftalık kültür sonrasında kallus gelişmesi elde edilmiş ve gelişme çeşit, dönem ve besin ortamına göre değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Zeytin , Olea europaea , in vitro , kallus

In vitro Culture in Olive Cultivars Memecik, Gemlik and Arbequina

Öz

The recalcitrant behaviour of important olive cultivars, besides easily-micropropagated olive cultivars, and the requirement of zeatine in high concentration in nutrition medium are still limited the commercial propagation of olive in in vitro. In this study, in vitro shoot propagation in Memecik, Gemlik and Arbequina olive cultivars was aimed. Single-node segments belong to two-three years-old nursery trees and Olive Medium (OM) of Rugini (1984) were used in the study. Sucrose (0, 20, 30 g/L) and mannitol (0, 10, 30 g/L) as carbon source, and zeatin (5.0-10.0 μM) and dikegulak (66 μM) as plant growth regulators were added in nutrition medium. The pH of the medium was adjusted to 5.8 and solidified with 7 g/L agar. Callus development was obtained in cultured olive explants after a five-week-culture in two periods in June and July. The development was evaluated according to cultivar, period, and nutrient medium.

Anahtar Kelimeler

Olive , Olea europaea , in vitro , callus

Kaynakça

• Akkoca, E.E., Mendilcioğlu, K., 1992. Gemlik zeytin çeşidinin doku kültürü yoluyla üretilmesi üzerinde araştırmalar. Türkiye 1. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi 1:295-297.
• Aykas, B., Uysal, S., Canözer, Ö., Özgen, S.S., Uluskan, A., Özilbey, U., 1998. Zeytinin doku kültürü yoluyla üretilmesi üzerinde araştırmalar. Zeytincilik Araştırma Enstitüsü Araştırma Özetleri, Bornova/İzmir.
• Gyves, E.M., Mira, F.R., Ruiu, F., Rugini, E., 2008. Stimulation of node and lateral shoot formation in microprapagation of olive (Olea europaea L.) by using dikegulac, Plant Cell Tiss Organ Cult 92:233-238.
• Kaya, E., Akdemir, H., Özden, Y., 2010. Zeytin mikro çoğaltımı ve konzervasyonunda güncel biyoteknolojik gelişmeler. Zeytin Bilimi 1(2):85-94, (Derleme).
• Lambardi, M., Benelli, C., De Carlo, A., Fabbri, A., Grassi, S., Lynch, P.T., 2002. Medium and long in vitro conservation of olive germplasm (Olea europaea L.). ISHS Acta Horticulturae Abst. 586: 4. International Symposium on Olive Growing, pp.165-174.
• Lambardi, M., Özüdoğru, E.A., Roncasaglia, R., 2013. In vitro propagation of olive (Olea europaea L.) by nodal segmentation of elongated shoots. Protocols for Micropropagation of Selected Economically-Important Horticultural Plants. Methods in Molecular Biology 994:33-44.
• Meccuccini, M., 2003. Effect of medium darkening on in vitro rooting capability and rooting seasonality of olive (Olea europaea L.) cultivars. Science Horticulturae 97:129-139.
• Mendilcioğlu, K., 1991. Subtropik iklim meyveleri (Zeytin). Ege Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Yayınları, Teksir No: 12-2.
• Murashige, T., Skoog, F., 1962. A revised medium for rapid growth and bioassays with tobacco tissue culture. Physiol. Plant., 15:473-497.
• Özden, Y., Özüdoğru, E.A., Kaya, E., Akdemir, H., 2010. Zeytin bitkisinin geçici daldırma biyoreaktör sistemleri (TIS) ile in vitro sürgün çoğaltımının iyileştirilmesi. Zeytin Bilimi 1(1):1-6.
• Rugini, E., 1984. In vitro propagation of some olive (Olea europaea L.) cultivars with different, root ability, and medium development using analytical data from developing shoot and embryos. Scientia. Horticulturae 24:123-134.
• Rugini, E., 1990. In vitro culture of olive: an overview of the present scientific status. Acta Horticulturae 286:93-96.