FARKLI ANAÇLAR ÜZERİNE AŞILANAN İZABELLA (Vitis labrusca L. ) ÜZÜM TİPİNDE AŞI BAŞARISININ SAPTANMASI

Yıl 2005, Cilt: 34 Sayı: 1, 21 - 30, 01.03.2005

Fatma Yılmaz Hüseyin Çelik

Öz

Bu araştırma, Samsun ilinden seçilen ve İzabella (Vitis labrusca L.) karakteristiği
taşıyan 55 Merkez 06 nolu üzüm tipinin farklı Amerikan asma anaçları üzerine yongalı-göz
aşısı ile aşılanmasında aşı başarısının saptanması amacıyla 2002-2003 yılları
arasında yapılmıştır. Denemede 55 Merkez 06 nolu üzüm tipinin bir yıllık dallarından
alınan yongalı gözler, Vitis berlandieri X Vitis riparia melezi olan Kober 5BB, 5C, 8B
ve Vitis berlandieri X Vitis rupestris du Lot melezi olan 140Ru Amerikan asma anaçlarının
fidanlık koşullarında yetiştirilen fidanları üzerine yine fidanlık koşullarında
yongalı-göz aşısı ile 15 Eylül tarihinde aşılanmıştır. Denemede aşı tutma oranı
(%81.49), aşı sürme oranı (%30.73) ve fidan randımanı (%30.73) bakımından en iyi
sonuçlar 55 Merkez 06/140Ru aşı kombinasyonundan elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

İzabella (Vitis labrusca L.), Anaç, Yongalı-Göz Aşısı, Aşı Tutma, Fidan Randımanı

Kaynakça

• Alley, C. J. and A.T. Koyama, 1978. Vine Beding Dlays Gowth of T-Bdded Gapevines. California Agriculture, Agust 32(8): 6.
• __________, 1981. Grapevine Propagation XVIII. Spring Chip-budding of Mature Grapevines at High Level From February Through April. Amer. J. Enol. Vitic. 32: 26-28.
• _________ and A.T. Koyama, 1981. Grapevine Comparision of Inverted with Standard T- budding. Amer. J. Enol. Vitic. 32: 29-34.
• Apan, H., F. Odabaş ve S.M. ŞEN, 1986. Ka- radeniz Bağ-bahçe Tarımının Durumu ve Geliştirme İmkanları. Zirai Eğt. Öğrt. 140. Yılı Semp., OMÜ Ziraat Fak. Yay.: 14, 36-67.
• Blasi, L. A. and C.V. Pommer, 2000. Evaluation of the Initial Development of Different Types of Grapevine cv. Italia Plants. Revista do Setor de Ciencias Agrarias 17(1/2): 131-142.
• Bindra, A. S., Y.J. Chanana and A. Singh, 1974. Grafted Unrooted Cuttings of Grapes. Indian J. Hort.: 31(1): 23-27.
• Birebent, P., 1984. Overgrafting in the Field by “Chip-budding” or Woody Bud Shield. Prog. Agric. Vitic. (Montpellier) 101(2): 40-42.
• Brown, G. R., D.E. Wolfe, I. Strang, T. Jones, R. Besin and J. Hartman, 2000. Growing Grapes in Kentucky. Univ. Of Kentucky, College of Agric. ID-126.
• Cangi, R., A. Doğan ve M. Kelen, 1999. Aşı- lı Asma Fidanı Üretiminde Köklü Anaç Kullanımının Aşıda Başarı ve Fidan Ran- dımanı Üzerine Etkileri. OMÜ. Ziraat Fak. Dergisi 14 (2): 127-137.
• Chanana Y.R. and A. Singh, 1974. Propagation of Grapes by Grafting. Punjab Hort. J. 14 (3/4): 132-133.
• Çelik, H., 1978. Asma Çeliklerinde Bazı Teknik ve Hormonal Uygulamaların Kallus Oluşumu, Aşı Tutma ve Köklen- me Oranına Etkileri Üzerinde Araştırma- lar (Basılmamış, Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi 119 s.
• Çelik, H., 1985. Aşılı Köklü Asma Fidanı Üretiminde Başarıyı Etkileyen Etmenler. Türkiye I. Bağcılık Simp., 14-19 Eylül 1981. Müd.Tekirdağ. Cilt 1:139-153. Araşt. Enst.
• ________, ve Y.S. Ağaoğlu, 1980. Aşılı- Köklü Asma Fidanı Üretiminde Farklı “Çeşit/ Anaç” Kombinasyonlarının Aşıda Başarı Üzerine Etkileri. Ankara Üniv. Zi- raat Fak. Yıllığı. 29(1): 222-232.
• ________, and __________, 1982. Effect of Rooted and Unrooted Rootstock Cuttings on Success of Grafted Vine Production. Uludağ Üniv. Ziraat Fak. Dergisi 1(1): 33-38.
• ________, ve __________, Y. Fidan, B. Marasalı ve G. Söylemezoğlu, 1998. Ge- nel Bağcılık. Sunfidan A.Ş. Mesleki Ki- taplar Serisi: 1. 253s.
• ________, ve F. Odabaş 1994. Değişik Ü- züm Çeşitlerinin Bağda Kober 5BB Ana- cına Aşılanması Üzerinde Bir Araştırma. Ondokuz Mayıs Üniv. Ziraat Fak. Dergisi 9(3): 71-77.
• _________, 1995. Samsun İli Fidanlık Şart- larında Aşılama Yoluyla Aşılı Asma Fi- danı Üretiminde Aşı Tipi ve Aşılama Zamanlarının Etkileri (Doktora Tezi, Ba- sılmamış). OMÜ Fen Biliml. Enst. 257s.
• _________ ve H. Zenginbal, 1995. Bağ Te- sisi İçin Dikilen Köklü Anaçların Aynı Yıl Aşılanmasında Başarı Üzerine Aşıla- ma Zamanlarının Etkisi. Bahçe 24 (1-2): 45-52.
• _________ ve F. Odabaş, 1996. Farklı Örtü Materyallerinin Aşılı Çeliklerden Asma Fidanı Elde Etmede Başarı Üzerine Etki- leri. O.M.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi 11 (3): 73-85
• _________, T. Ardalı, H. Çetin ve R. Sucu, 1996. Doğrudan Fidanlığa Dikilen Aşılı Asma Çeliklerinden Fidan Üretiminde Başarı Üzerine Siyah Plastik Tünel ve Örtü Materyallerinin Etkileri. Tarım Bi- limleri Dergisi 2 (3): 33-38.
• _________, R. Cangi ve B. Köse, 2003. Ka- radeniz Bölgesi’nde Yetiştirilmekte Olan İzabella (Vitis labrusca L.) Üzüm Çeşitle- ri ve Tiplerinin Belirlenmesi Üzerinde Araştırmalar (Sonuç Raporu, Basılma- mış). TÜBİTAK, Proje No: Togtag-2736. 146 s.
• Çelik, S. ve S. Gider, 1991. Bağ Kurmak Amacıyla Dikilen Köklü Anaçların Aynı Yıl Aşılanması. Türkiye I. Fidancılık Simp. 26-28 Ekim 1987, Tokat. 113-121.
• _________ , A. Delice ve L. Arın, 1992. Fi- danlık Koşullarında Aşılı Asma Fidanı Üretimi. Doğa, Tr. J. Agric. Forestry 16: 507-518.
• _________ ve F.C. Kuzucu, 1992. Kum Havuzlarının Aşılı Köklü Asma Fidanı Üretimi Amacıyla Kullanılması. I. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi. Ege Üniv. Zi- raat Fak. 13-16 Ekim, İzmir. Cilt 2: 459- 462.
• Dabbene, A., 1984. A Comparation Between Lateral Cleft Grafting and Chip- budding on Rooted Cuttings of Five Different Rootstocks, Using cv. Arnesis Clonal Material. Qaderni Della Scula di Specializzazione Enologia 8, 156p. Viticolture ed
• Foksha, M. G. ,1971. The Effect of Temperatura in Stratified Vinegrafts on Take and Production on Transplants in the Nursery. TR. Kishinv. Selskokhoz- Inst. 82: 48-52.
• Hartman, T. H., D.E. Kester and F.T. Davis, 1990. Plant Propagation Prenciples and Practices. Prentice Hall Englewood Cliffs, New Jersey.
• Henschke, P. M. and P.M. Dry, 1982. A Modified Method of Chip-budding for Top Grafting of Mature Vines. Austral. Grape Grower Winemaker 19 (220): 21- 22.
• Hidalgo, L., 1991. Sixth and Final Report on Compatibilitiy of Rootstocks and Vine Cultivars in the National Network of Regions for Rootstock Comparison. Hort. Abstr. 61(2).
• Khusami, K. and Z. Zankov, 1987. Study of The Compatibility and Cold Resistance of Hybrid Grape Form. Lozartsvo i vinarstavo 36(1): 23-25.
• Kirika, P. E. and A.I. Derendovskaya, 1977. Development of Grapevine Root System in Compatibilitiy. Farmirovanie Urozhaye S.-Kh. Kishinev, Moldav, SSR: 48-53.
• Mabillard, J. Y., and A. Jaquinet, 1988. Bud Rank on the Shoot as Factor Influencing Grafting Success. Rev. Suisse Vitic., Arboric., Hortic. Nyon. 20: 93-97.
• ____________, and ______, 1988. The Position of Buds on the Vine Shoot and Its Effect on the Success of Grafting. Revue Suisse de Vit. Di-Arboricult. Et d’ Hort. 20(2): 93-97.
• Maltabar, L. M. and P.P. Radchevskii, 1991. Chip-budding of Grapevines Using a Sprouting Bud. Sadovod. İ Vinograd 5: 17-19.
• Moretti, G., 1988. Influenza Del Tipo di Innesto e Della Bagnatura del Legno Sulla Riuscita Delgi Innesti-talea. I Contributo. Est. Riv. Vitic. Enol. Conegli- ano, Anno XLI-n.7, Luglio pp:273-291. Moroshan, Characteristics of the Take of Soft Wood Vinegrafts. Trudy Kishinev S.-kh. In-t 168: 24-29. 1976. Some
• Ren, Z. and J. Lu, 1999. Preliminary Study on Grafting Between Vitis rotundifolia and V. vinifera Grapes. Center for Viticulture, Florida A&M University, Tallahassee, FL 32311.
• Ruckenbauer, W. and H. Traxler, 1975. Weinbau Heute. Handbuch für Beratung, Schule und Praxis. Leopold Stocker Verlag, Graz-Stutgard 416p.
• Schaefer, H., 1982. Physiologische Untersuchungen zur Veredlungsaffinitat und Untersuchungen Vredelten Wissenschaft, 37(3): 147-160. Reben I. und Wein Stecklingen.
• __________, 1986. Zum Stoffwechsel von Jungen Pfropfreben in der Rebschule Mit Unter-schiedlicher und Wüchsig-keit. 2. Mitt.: Kohlenhyd- ratstoffwechsel, Phosphorylase, Suare Phosphatase, Wissenschaft 41(4): 250-263. Wein
• Schaefer, H., and A. Schropp, 1987. Stoffwechselunterschiede in Gut Schlecht Wachsenden Reben Nachder Veredlung. Wein Wissenschaft 42(5): 330-341.
• Tangolar, S ve F. Ergenoğlu, 1989. Değişik Anaçların Erkenci Bazı Üzüm Çeşitlerin- de Vejetatif Gelişme Üzerine Etkileri. Doğa, Tar. Orm. Derg.: 13, 3B: 1242- 1266.
• Thielke, T., 1982. Investigations and Options in Grapevine Propagation for Eastern Vineyards. Eastern Grape Grower and Winery News, Feb./Marc. 18-20.
• Thoma, K., 1985. Results From Investigations on Blauer Spatburgunder Grafted on Various Rootstock Varieties. Badische Winzer, Freiburg (2): 71-76.
• Weaver, J. R., 1976. Grape Growing. A Wiley-Interscience Publication. John Wiley and Sons Inc., New York 371p.
• Westhuizen, J. H., 1980. The Use of Plastic Soil Cover in the Nursery. Vitis 19 (3).
• Winkler, A. J., J.A. Cook, W.M. Kliewer and Viticulture. University of California Pres., Berkeley and Los Angeles 633p.
• Yolalıcı, M. E., 1998. XIX. Yüzyılda Canik (Samsun) Sancağının Sosyal ve Ekono- mik Yapısı. Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Yay: XIV. Dizi, Sayı: 20.
• Yurtsever, N., 1984. Deneysel İstatistik Me- totları. T.C. Tarım Orman ve Köyişl. Bak. Köy Hizm. Gn. Md. Yay.: 121, Ankara 56s.
• Zembery, A. and Z. Globaska, 1987. Influence of Rotstocks on the Production of Grafted Grape Cuttings of Selected Table Grape Cultivars. Vinohrad, Bratis- lava 25: 199-200.