DARENDE’DE YETİŞTİRİLEN BAZI STANDART VE MAHALLİ ERİK ÇEŞİTLERİNİN POMOLOJİK, FENOLOJİK VE MORFOLOJİK ÖZELLİKLERİNİN BELİRLENMESİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2005, Cilt: 34 Sayı: 1, 47 - 56, 01.03.2005

Ömer Beyhan

Öz

Bu çalışma Darende’de yetiştirilen ve özellikleri tam olarak bilinmeyen mahalli erik
çeşitlerinin pomolojik, fenolojik ve morfolojik özelliklerinin belirlenmesi ve mevcut
standart çeşitlerle mukayese edilerek değerlerinin ortaya konulması amacıyla yapılmıştır.
2000-2002 Yılları arasında yürütülen bu çalışmada 13’ü mahalli çeşit 3’ü de
standart çeşit olmak üzere toplam 16 erik çeşidi incelenmiştir. Mahalli çeşitlerde meyve
ağırlıkları 12.63-29.17 gr, meyve boyu 28.60-43.70mm, meyve eni 25.50-35.00 mm,
meyve yüksekliği 25.30-37.20mm, suda çözünebilir kuru madde miktarı % 9.48-20.66
arasında değişim göstermiştir. Tam çiçeklenme Nisan ayının son 15 günü içerisinde,
hasat başlangıcı ise 15 Haziran ile 15 Eylül tarihleri arasında gerçekleşmiştir. Elde edilen
sonuçlara göre; erkenci çeşit olarak "Turfanda Can Eriği", mevsimlik çeşit olarak
"Hüvenk" ve "Hacı Ahmet Eriği", hem sofralık, hem de kurutmalık olarak,
"İncaz" ve "Üzüm" eriklerinin ekonomik olarak yetiştirilebilecek çeşitler olduğu sonucuna
varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Erik, Pomoloji, Fenoloji, Morfoloji

Kaynakça

• Anonim, 2000. İstatistik Kayıtları. Darende İlçe Tarım Müdürlüğü.
• Aşkın, A., ve M.A. Koyuncu, 1993. Van Ve Çevresinde Yetiştirilen Bazı Mahalli Erik Çeşitlerinde Biyolojik Çalışmalar. Türki- ye Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi. Cilt 1. İzmir.
• Ayanoğlu, H., M. Sağlamer ve C. Onur, 1992. Akdeniz Bölgesi Can Erik Seleksiyonu. 1. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi. Cilt 1. İzmir.
• Beyhan, Ö., 1993. Darende Cevizlerinin Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerinde Araş- tırmalar (Doktora Tezi, Basılmamış). Y.Y.Ü. Fen. Bil. Enst. Van.
• Bostan, S.Z., 1993. Darende Kayısılarının Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerinde Araş- tırmalar (Doktora Tezi, Basılmamış). Y.Y.Ü. Fen Bil. Enst.,Van.
• Gönülşen, N., S. Özvardar ve E. Baldıran, 1985. Erik Anaç Araştırmaları. BAHÇE Dergisi 14: (1-2): 69-75.
• Güleryüz, M., 1977. Erzincan’da Yetiştirilen Bazı Önemli Elma ve Armut Çeşitlerinin Pomolojileri ve Döllenme biyolojileri Üzerine Araştırmalar. Atatürk Ünv. Z.F. Yayınları. No:157 Erzurum.
• Güleryüz, M., 1985. Mutedil İklim Meyve Türleri Ders Notları. Ata. Ünv. Z.F Bahçe Bitkileri Bölümü. Erzurum.
• Koyuncu, M.A., 1992. Van ve Çevresinde Yetiştirilen Bazı Mahalli Erik Çeşitleri- nin Pomolojik, Morfolojik ve Fenolojik Özelliklerinin Belirlenmesi (Yüksek Li- sans Tezi, Basılmamış). Y.Y.Ü Fen Bil. Enst. Van.
• Mendilcioğlu, K., 1980. Bazı Can Erikleri- nin Odunsu Çiçeklerle Çoğaltılması Üze- rine Araştırmalar. Ege Ünv. Z.F. Dergisi No:17/3 (85-98).
• Onur, S., 1973. Yerli ve yabancı Erik Çeşit- lerinin Seçimi. Yalova Bahçe Kültür A- raş. Dergisi: 12 (2), 35-42.
• Özbek, S., 1978. Özel Meyvecilik. Çukuro- va Ünv. Z.F. Yay. No:128. Adana.
• Özçağıran, R., 1976. Türkiye’de Mevcut E- rik Türlerinin Teşhisi ve Bunlardan Prunus cerasifera Ehrh. Türüne Ait Bazı Çeşitlerin (Can Erikleri) Meyve Özellik- leri. Ege Üniv. Ziraat Fak. Yayınları, No.276. İzmir.
• ___________, 1978. Bazı Can Eriklerinin Döllenme Biyolojisi Üzerinde Araştırma- lar. Arş.Enst.Der: 9(1-2). Kültürleri
• Ramos, E.D., 1981 Prune Orchard Management, Division of Agricultural Sciences. University of California. U.S.A
• Westwood, M.N., 1978 Temperate-Zone Pomology. W.H. Freemen and Company, San Fransisco (U.S.A).