AŞILI CEVİZ FİDANI ÜRETİMİNDE HOT-CALLUSING TEKNİĞİNİN KULLANILMASI ÜZERİNDE ARAŞTIRMALAR

Yıl 2005, Cilt: 34 Sayı: 1, 225 - 230, 01.03.2005

Veli Erdoğan

Öz

Cevizlerde aşı ile çoğaltmada kallus oluşumu için yüksek sıcaklığa ihtiyaç duyulmaktadır.
Bu çalışmada, aşı yerinin “hot-callusing” (sıcak kallus) tekniği ile lokal olarak
ısıtılmasının aşı başarısı üzerine etkisi incelenmiştir. Bu amaçla, bazı ceviz çeşitleri
ve seleksiyonları dilcikli aşı yöntemiyle aşılanmış, plastik torbalara dikilmiş ve seraya
alınmıştır. Isıtma kabloları aşı yeri hizasında olacak şekilde yerleştirilmiştir. Aşı
yerinin nemli ve sabit sıcaklıkta tutulabilmesi için kablolar ve aşı yeri, kalemin üst gö-
zü açıkta kalacak şekilde, 5-7cm kalınlığında dikim ortamı ile örtülmüştür. Aşı yeri
lokal olarak 25oC’de 33 gün süre ile ısıtılarak kallus oluşumu ve kaynaşma teşvik edilmiştir.
Süre onunda elektrik akımı kesilmiş ve örtü toprağı kaldırılmıştır. Ortalama
aşı tutma başarısı %86.8 olmuştur. Aşı tutuma başarısı birinci yılda %76.4 (Şebin
ve Bilecik) ile %88.9 (Yalova–3) arasında değişerek ortalama %80.9 olurken, ikinci
yılda %80.6 (Topak) ile %100 (Yalova–1) arasında değişmiş ve ortalama %92.4 olarak
gerçekleşmiştir. ‘Sıcak kallus’ tekniğinin başarısı fidanlık koşullarında 2 yıl sü-
reyle yapılan aşılama çalışmalarında da test edilmiş ve ortalama %78.5 aşı başarısı
elde edilmiştir. Olumsuz iklim koşulları nedeniyle aşı başarısının düşük olduğu bölgelerde
bu tekniğin uygulanması aşılı fidan üretimi için yararlı olacaktır.

Anahtar Kelimeler

Ceviz, Aşı, Dilcikli Aşı, Sıcak Kallus, hot-callusing

Kaynakça

• Achim, G. H., and I. Botu, 2001. Results in Walnut Propagation By Using Different Methods. Acta Hort. 544: 503-509.
• Avanzato, D., and G. Tamponi, 1988. The Effect of Heating of Walnut Graft Unions on Grafting Success. Acta Hort. 227: 79- 83.
• ___________, and J. Atefi. 1997. Walnut Grafting By Heating The Graft Point Di- rectly in The Field. Acta Hort. 442: 291- 294.
• Baytar, Z., 1995. Ceviz (Juglans regia L.) Fidanı Üretiminde Aşılama Yöntemi ve Zamanının Aşı Başarısı, Fidan Verimi ve Gelişmesi Üzerine Etkileri (Yüksek Li- sans tezi). Ankara Üniversitesi Fen Bi- limleri Enstitüsü , Ankara.
• Deering, T. D., 1991. Walnut Propagation Using Bench Grafting. The International Plant Propagators’ Society, Combined Proceedings 41: 64-67.
• Demirören, S., and M. Büyükyılmaz, 1988. Studies on Propagation Methods of Wal- nut. International conference on walnuts. September 19-23, 1988, p: 41-44. Atatürk Central Horticultural Research Institute, Yalova, Turkey.
• Eriş, A., ve E. Barut, 1988. Cevizde Kontrol- lü Şartlarda Yapılan Değişik Aşı Uygu- lamaları Üzerine Bir Araştırma. Bahçe 17(1-2): 12-16.
• Glonti, I. Sh., B. D. Tutberidze and T. L. Kalandarishvili. 1987. Selection of Root- stocks and Development of Methods for Walnut Propagation by Grafting in West- ern Georgia. Subtropicheskie-kul’tur 2: 102-110.
• Graves, D. L., 1965. Grafting of Walnuts. The International Plant Propagators’ Society, Combined Proceedings 15: 281- 284.
• Lagerstedt, H. B., 1981. A New Device For Hot-Callusing Graft Unions. HortScience 16: 529-530.
• _____________, and W. W. Roberts, 1972. Walnut Grafting in Oregon-Problem and Solutions. Annual Report of Northern Nut Growers Association 63: 17-34.
• Lantos, A., 1990. Bench Grafting of Wal- nut. Acta Hort. 284: 53-56.
• Özkan, Y., Y. Edizer ve Y. Akça. 1999. Ce- viz Çeşitlerinin Göz Aşısıyla Çoğaltılma- sı Üzerine Bir Araştırma. The Fourth In- ternational Walnut Symposium, Septem- ber 12-16, Bordeaux, France.
• ________, ve A. Gümüş. 1999. Effects of Different Applications on Grafting Under Controlled Conditions of Walnut (Jug- lans regia L.). The Fourth International Walnut Symposium, September 12-16, Bordeaux, France.
• Park, K. S., 1984. Studies on The Hetero- plastic Grafting of Carpathian Walnut. J. Korean Forest. Soc. 66: 95-108.
• Pinghai, D., and Xi Rongting, 1993a. The laws and Composition of Walnut Xylem Bleeding. Acta Hort. 311: 223-227.
• _________, and Xi Rongting, 1993b. Effect of Phenols on the Survival of Walnut Grafting. Acta Hort. 311: 134-140.
• Prataviera, A. G., A. H. Kuniyuki and K. Ryugo, 1983. Growth Inhibitors in Xy- lem Exudates of Persian Walnuts (Jug- lans regia L.) and Their Possible Role In Graft Failure. J. Amer. Soc. Hort. Sci. 108 (6): 1043-1045.
• Rongting, Xi., and D. Pinghai, 1993. A study on The Uniting Process of Walnut grafting and the factors affecting. Acta Hort. 311: 160-170.
• Tomas, D. F., 1989. Walnut Grafting By Hot-Callusing. 2 nd. Colloque noyer- noisetier. Programme de recherche Agrimed. 6-7 Septembre, Recueil des communications, France 66-Bordeaux,
• Topak, R., ve S. Bayrak. 2000. Aşılı Ceviz Yetiştiriciliği. Burak Ofset, Ankara. 208s.
• Tsurkan, I. P., 1990. Production Technology of English Walnut Planting Materializing Winter Table Grafts. Acta Hort. 284: 65- 68.
• Westeinde, P. M., van’t. 1990. Greenhouse Grafting of Persian Walnuts in Northern Europe. Annual report of Northern Nut Growers Association 81: 110-113.
• Wilbur, O. R., C. A. Leslie, H. I. Forde ve J. R. McKenna, 1998. Propagation. In Wal- nut Production Manual (Editör; D. E. Ramos). University of California, Divi- sion of Agriculture and natural re- sources, California, ABD. Publication 3373.