KAYISIDA FARKLI SULAMA SİSTEMLERİ VE SULAMA PROGRAMININ YAPRAK SU İÇERİĞİNE ETKİSİ

Yıl 2006, Cilt: 35 Sayı: 1, 97 - 108, 01.03.2006

M. Naim Demirtaş Halil Kırnak

Öz

Bu çalışma, Malatya Meyvecilik Araştırma Enstitüsünde, 2001-2002 yıllarında,
bölgede yaygın olarak yetiştiriciliği yapılan Hacıhaliloğlu kayısı çeşidinde yürütülmüştür.
Çalışmada su, mini yağmurlama (Y) ve çanak (tava) (Ç) sulama yöntemleri
ile 15, 20 ve 25 gün aralıklarla bitkiye uygulanmıştır. Her sulamadan önce ve sulamadan
sonra yaprak su potansiyeli (YSP) ve yaprak oransal su kapsamı (YOSK) ölçümleri
yapılmıştır.
Sulamadan önce ölçülen YSP değerlerindeki değişim sulama aralıklarında istatistiksel
olarak %5 düzeyinde önemli bulunmuş, sulamadan sonra istatistiksel olarak
fark bulunamamıştır. Sulamadan önce ölçülen ortalama mevsimlik en düşük YSP de-
ğeri –32.65 bar ile yağmurlama sulama 25 gün uygulamasından, en yüksek –30.93 bar
ile yağmurlama sulama 15 gün uygulamasından elde edilmiştir.
Sulama aralıklarında, sulamadan önce ölçülen mevsimlik YOSK değerleri arasındaki
farklılık istatistiksel olarak %5 düzeyinde, sulamadan sonra oluşan farklılık
%0.1 düzeyinde önemli bulunmuştur. Hem sulamadan önce, hem de sulamadan sonra
en yüksek YOSK değerleri sırası ile %81.29 ve %84.18 ile yağmurlama sulama 15 gün
uygulamasında, en düşük YOSK değeri sırası ile %79.54 ve %81.43 ile yağmurlama
sulama 25 gün uygulamasında ölçülmüştür. YSP ve YOSK; transpirasyon, radyasyon
ve sıcaklık ile ters, toprak nem içeriği ve hava oransal nemi ile doğrusal bir değişim
göstermiştir.
Değişik sulama yöntemlerinin YSP ve YOSK üzerine etkisi istatistiksel olarak ö-
nemli bulunmamıştır. YSP ve YOSK içeriği bakımından 15 günde bir sulamanın uygun
olduğu, suyun kıt olduğu koşullarda 20 günde bir sulamanın da yapılabileceği ancak
25 gün aralıklarında yapılan sulamada YSP ve YOSK değerlerinde önemli düşüş-
lerin meydana geldiği saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kayısı, Sulama Yöntemi, Yaprak Su Potansiyeli, Yaprak Oransal Su Kapsamı

Kaynakça

• Anonim, 2006. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Malatya İl Müdürlüğü Kayıtlar. Malatya.
• Asma, B.M., 2000. Kayısı Yetiştiriciliği. 243 s. Evin Ofset Malatya.
• Barrs, H. D., 1968. Water Deficits and Plant Growth (Ed: T. T. Kozlowski). Vol.1. Academic Press. New York. pp: 235-268.
• Boland, A-M., P.D. Mitchell, P.H. Jerie, and I. Goodwin, 1993. The Effect of Regulated Deficit Irrigation on Tree Water Use and Growth of Peach. Journal of Horticultural Science 68(2): 261-274.
• Boyer, J.S., 1976. Water Deficits and Plant Growth (Ed: T. T. Kozlowski). Vol. IV Academic Press, New York. pp: 153-190.
• ________ , 1968. Relationship of Water Potential to Growth of Leaves. Plant Physiol. 43: 1056-1062.
• Camacho, S.E., M.R. Kaufmann, and A.E. Hall, 1974. Leaf Water Potential Response to Transpiration by Citrus. Physiol. Plant. 31: 101-1056.
• Eriş, A., N. Sivritepe ve H.Ö. Sivritepe, 1998. Asmalarda Su Stresine Karşı Orta- ya Çıkan Bazı Morfolojik ve Fizyolojik Reaksiyonlar. 4. Bağcılık Sempozyumu, Yalova. s: 64-69.
• Fernandez, R,T., R.L. Perry, and L.A. Flore, 1997. Drought Respanse of Young Apple Trees on Three Rootstocks. II. Gas Exchange Water Retations and Leaf Abcisic Acid. J. Amer. Soc. Hort. Sci. 122 (6):841-848.
• Garnier, E., and A. Berger, 1987. The Influence of Drought on Stomatal Conductance and Water Potential of Peach Trees Growing in the Field. Scientia Horticulturae 32: 249-263.
• Ginestar, C., and J.R. Castel, 1996. Responses of young Clementine Citrus Trees to Water Strees During Differant Phenological Horticultural Sceince 71 (4): 551-553. Journal of
• Goldhamer, D.A., E. Fereres, M. Mata, J. Girona, and M. Cohen, 1999. Sensitivity of Continuous and Discrete Plant and Soil Water Status Monitoring in Peach Trees Subjected to Deficit Irrigation. J. Amer. Soc. Hort. Sci. 124(4): 437-444.
• Hsiao, T.C., 1973. Plant Responses to Water Stress. Ann. Rev. Plant Phsiol. 24: 519-570.
• Kacar, B., 1989. Bitki Fizyolojisi. A.Ü. Zi- raat Fakültesi Yayınları, 1153, Ankara. 424 s.
• Kadıoğlu, A., 1999. Bitki Fizyolojisi. Trab- zon. 377 s.
• Kaufmann, M. R., and D.C. Elfving, 1972. Evaluation Estimating Plant Water Stress in Citrus. Hort. Science 7(59): 513-514. for
• Kaynaş, N., 1994. Bazı Şeftali ve Nektarin Çeşitlerinde Kurağa Mukavemetin Fizyo- lojisi Üzerinde Araştırmalar (Sonuç Ra- poru). Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü Yayınları, Yalova. 181 s.
• _________ , ve K. Kaynaş, 1999. Bazı Erik Klon Anaçlarının Kurağa Dayanımları. Türkiye III. Ulusal Bahçe Bitkileri Kong- resi, Ankara. s:111-115.
• Kırnak, H., ve M.N. Demirtaş, 2002. Su Stresi Altındaki Kiraz Fidanlarında Fiz- yolojik ve Morfolojik Değişimlerin Belir- lenmesi. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Der- gisi 33(3): 265-270.
• Marsal, J., J. Girona, and M. Mata, 1997. Leaf Water Relation Parameters in Almond Compared to Hazelnut Trees During a Deficit Irrigation Period. J. A- mer. Soc. Hort. Sci. 122 (4):582-587.
• Michelakis, N., E. Vouyoukalou, and G. Clapaki, 1996. Water use and Soil Moisture Depletion by Olive Trees Under Different Agricultural Water Management 29: 315-325. Conditions.
• Naor, A., I. Klein, H. Hupert, Y. Grinblat, M. Pres, and A. Kaufman, 1999. Water Stress and Crop Level Intractions in Relation to Nectarine Yield, Fruit Size Distrubition and Water Potentials. J. A- mer. Soc. Hort. Sci. 124(2): 189-193.
• Natali, S., C. Bignami, and A. Fusari, 1991. Water Consumption, Photosynthesis, Transpiration and Leaf Water Potential in Olea Europaea L., Cv. “Frantoio”, at Different Levels of Available Water. Agr. Med. Vol. 121: 205-212.
• Olsson, K. A., and F.L. Milthorpe, 1983. Diurnal and Spatial Variation in Leaf Water Potential and Leaf Conductance of Irrigated Peach Trees. Aust. J. Plant Physiol. 10: 291-298.
• Patumi, M., R. D’andria, G. Fontanazza, G. Morelli, P. Giorio, and G. Sorrentino, 1999. Yield and Oil Quality of Intensively Trained Trees of Three Cultivars of Olive (olea europaea) Under Different Irrigation Regimes. Journal of Horticultural Science & Biotechnology 74 (6): 729-737.
• Rudich, J., E. Rendon-Poblete, M.A. Stevens, and A. Ambri, 1981. Use of Leaf Water Potential to Determine Water Stress in Field Grown Tomato Plants. J. Amer. Soc. Hort. Sci. 106: 732-736.
• Scholander, P.F., H.T. Hammel, E.D. Bradstreet, and E.A. Hemmingsen, 1965. Sap Pressure in Vascular Plants. Science 148: 339-346.
• Smart, R.E., and H.D. Barss, 1973. The Effect of Enviranment and Irrigation Interval on Leaf Water Potantial of Four Horticultural Species. Agric. Meteorol. 12: 337-346.
• Torrecillas, A., R. Domingo, R. Galego, and M.C. Ruiz-Sanchez, 2000. Apricot Tree Response to Withholding Irrigation of Different Phenological Periods. Scientia Horticulturae 85: 201-215.
• Xiloyannis, C., K. Uriu, and G.C. Martin, 1980. Seasonal and Diurnal Variations in Abscisic Acid, Water Potential, and, Diffusive Resistance in Leaves From Irrigated and Non-Irrigated Peach Trees. J. Amer. Soc. Hort. Sci. 105: 412-415.