ECONOMIC IMPORTANCE OF MEDICINAL AND AROMATIC PLANTS IN TURKEY: THE EXAMPLES OF THYME AND LAVENDER

Yıl 2020, Cilt: 49 Sayı: 1, 51 - 58, 20.03.2020

Bekir Pakdemirli

Öz

Medicinal and aromatic plants have many uses -as food, medicines, cosmetics and spices- and have been used for such purposes since the beginning of human history. Turkey’s unique geographic location, climate and plant diversity offer significant potential to the medicinal and aromatic plant market. This study presents an analysis of the economic importance of medicinal and aromatic plants through two exemplary plants: thyme and lavender. Specifically, the importance of these two plants is analyzed by way of an examination of the strengths, weaknesses, opportunities and threats (SWOT).

Anahtar Kelimeler

Agricultural economics, Turkey, medicinal and aromatic plants, thyme, lavender

TIBBİ VE AROMATİK BİTKİLERİN TÜRKİYE’DE EKONOMİK ÖNEMİ: KEKİK VE LAVANTA ÖRNEKLERİ

Öz

Tıbbi ve aromatik bitkiler, gıda, ilaç, kozmetik ve baharatlar gibi birçok kullanıma sahiptir ve insanlık tarihinin başlangıcından beri bu amaçlar için kullanılmaktadır. Türkiye’nin eşsiz coğrafi konumu, iklimi ve bitki çeşitliliği, tıbbi ve aromatik bitki pazarı için önemli bir potansiyel sunmaktadır. Bu çalışma, tıbbi ve aromatik bitkilerin ekonomik öneminin iki örnek bitki yoluyla değerlendirilmesini amaçlamaktadır: kekik ve lavanta. Bu iki bitkinin önemi, güçlü yanların, zayıflıkların, fırsatların ve tehditlerin (SWOT) incelenmesi yoluyla analiz edilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Tarım ekonomisi, Türkiye, tıbbi ve aromatik bitkiler, kekik, lavanta

Kaynakça

• Acıbuca, V., D.B. Budak, 2018. Dünya’da ve Türkiye’de tıbbi ve aromatik bitkilerin yeri ve önemi. Çukurova Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi 33(1):37-44.
• Akca, H., M. Kayim, M. Sayili, 2006. Swot analysis of fishery sector in Turkey. Journal of Applied Sciences 6(8):1863-1867.
• Anonymous, 1991. Guidelines for the assessment of herbal medicines. World Health Organization, Geneva.
• Anonymous, 2020a. Tıbbi ve aromatik bitkiler, kekik ve adaçayı. T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Tıbbi Aromatik Bitkiler Birimi, Çiftçi Eğitim Serisi, 68.
• Anonymous, 2020b. General Directorate of Agricultural Research and Policies. (https://www.tarimorman.gov.tr/tagem/sayfalar/en/anasayfa.aspx.; Accessed: March 2020).
• Anonymous, 2020c. Baharın ilk günlerinde lavanta… (http://ozgesipahioglu.blogspot. com/2009/04/baharn-ilk-gunlerinde lavanta.html; Accessed: March 2020).
• Anonymous, 2020d. http://www.naturenur ture.com.tr/blog-detay/koku-ve-parfum-tarihi-ve-gelisimi/ (Accessed: March 2020).
• Anonymous, 2020e. https://www.statista. com/statistics/717673/cosmetics-personal-care-products-markets-revenue/ (Accessed: March 2020).
• Anonymous, 2020f. https://oec.world/en/ profile/hs92/3301/ (Accessed: March 2020).
• Anonymous, 2020g https://www.tarimor man.gov.tr/haber/4010/kirac-arazilerin-goz desi-ve-mor-bereketi-lavanta (Accessed: March 2020).
• Aslan, O., M. Gül, 2017. Economic structure and the problems of thyme producer farms in Denizli. International Journal of Social and Economic Sciences 7(1):64-69.
• Aslancan, H., R. Sarıbaş, 2011. Lavanta yetiştiriciliği. Meyvecilik Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Yayın No: 41 (https:// arastirma.tarimorman.gov.tr/marem/belgeler/yeti%c5%9ftiricilik%20bilgileri/lavanta%20yeti%c5%9ftiricili%c4%9fi.pdf; Accessed: March 2020).
• Atilabey, M.F., B. Yüksel, T. Uzunoğlu, E. Oral, 2015. Tıbbi ve aromatik bitkiler sektör raporu. Orta Anadolu Kalkınma Ajansı, Kayseri.
• Baser, K.H.C., 2002. Aromatic biodiversity among the flowering plant taxa of Turkey. Pure and Applied Chemistry 74(4):527-545.
• Baydar, H., 2007. Tıbbi, aromatik ve keyf bitkileri bilimi ve teknolojisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi, 51.
• Baydar, H., O. Arabacı, 2013. Türkiye’nin kekik üretim merkezi olan Denizli’de kültür kekiğinin (Origanum onites L.) tarımsal ve teknolojik özellikleri. Tarla Bitkileri Kongresi, 10-13.09.2013, Konya.
• Bayram, E., S. Kırıcı, S. Tansı, G. Yılmaz, O.A.S. Kızıl, İ. Telci, 2010. Tıbbi ve aromatik bitkiler üretiminin artırılması olanakları. TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası, Ziraat Mühendisliği 7. Teknik Kongresi, 11-15.
• Baytop, T., 1999. Therapy with medicinal plants in Turkey (past and present). Publication of the Istanbul University, 312.
• Bejar, E., 2019. Adulteration of oregano herb, and essential oil of oregano. Botanical Adulterants Prevention Bulletin. Austin, TX :ABC-AHP-NCNPR Botanical Adulterants Prevention Program.
• Bozdemir, Ç., 2019. Türkiye’de yetişen kekik türleri, ekonomik önemi ve kullanım alanları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi 29(3):583-594.
• Bozkıran, S., 2015. Tıbbi ve aromatik bitkiler pazarlaması: lavanta örneği-Isparta (Yüksek Lisans Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Isparta.
• Ceylan, A., 1996. Tıbbi bitkiler 2 (uçucu yağ bitkileri). Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayın No: 481.
• Collin, H., 2006. Herbs, spices and cardiovascular disease. In Handbook of herbs and spices. Woodhead Publishing, pp:126-137.
• De Silva, T., 1997. Industrial utilization of medicinal plants in developing countries. Medicinal plants for forest conservation and health care. FAO, Rome, pp:34-44.
• Dzoyem, J.P., E. Tshikalange, V. Kuete, 2013. Medicinal plants market and industry in Africa. Medicinal Plant Research in Africa, 859-890.
• Ertunc, F., 2013. A new threat for Turkish horticulture: phytoplasma diseases and their vectors. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 60(3):221-224.
• FAO, 2020. http://www.fao.org/faostat/en/ #home (Accessed: March 2020).
• Faydaoğlu, E., M.S. Sürücüoğlu, 2011. Geçmişten günümüze tıbbi ve aromatik bitkilerin kullanılması ve ekonomik önemi. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 11(1):52-67.
• Germain, J.F., D. Matile-Ferrero, M.B. Kaydan, T. Malausa, D.J. Williams, 2015. A new species of Dysmicoccus damaging lavender in French province (Hemiptera, Sternorrhyncha, Pseudococcidae). Zootaxa 3980(4):575-583.
• Grebenicharski, S., 2016. Lavender production in Bulgaria. InteliAgro, Sofia.
• Henricks, M., 1999. Augmented title: Strength-weakness-opportunity-threat analysis. Entrepreneur (27):72.
• Houben, G., K. Lenie, K. Vanhoof, 1999. A knowledge-based SWOT-analysis system as an instrument for strategic planning in small and medium sized enterprises. Decision Support Systems 26(2):125-135.
• Knierim, A., P. Nowicki, 2010. SWOT analysis: appraisal of a new tool in European rural development policies. Outlook on Agriculture 39(1):65-72.
• Mengüç, Ç., 2018. Herbisit toksisitesi ve yabanci otlara karşi alternatif mücadele stratejileri. Türkiye Herboloji Dergisi 21(1):61-73.
• Okan, T., İ. Şafak, 2004. Akhisar yöresindeki kekik ve tütün üretiminin ekonomik açıdan karşılaştırılması. İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi 54(1):187-206.
• Petrovska, B., 2012. Historical review of medicinal plants usage. Pharmacognosy Reviews 6(11):1.
• Pouya, S., S. Demir, 2017. Peyzaj mimarliğında tıbbi ve aromatik bitkilerin kullanımı. Journal of International Social Research 10(54).
• Samet, H., Y. Cikili, 2015. Importance of medicinal and aromatic plants as an alternative crop in the rural development of Turkey. Journal of Rural and Community Development 10(4).
• Sarı, A.O., M. Altunkaya, 2020. Doğadan tarlaya... kekik. Türkiye Tohumcular Birliği Dergisi (https://www.turktob.org.tr/upload/ dergi15/22-27.pdf; Accessed: March 2020).
• Stahl-Biskup, E., F. Sáez, (Eds.) 2002. Thyme: the genus Thymus. CRC Press.
• Tarhan, Y., S. Açiksöz, D. Çelik, 2019. Lavanta tarımı ve sürdürülebilir kalkınma: Isparta/Keçiborlu-Kuyucak köyü örneği. Bartın Üniversitesi Uluslararası Fen Bilimleri Dergisi 2(2):216-227.
• Topal, H., 2007. Koku kullanım kültürü ve Türkiye’de kolonya ambalajı (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Tripathi, H., R. Suresh, S. Kumar, F. Khan, 2017. International trade in medicinal and aromatics plants: a case study of past 18 years. Journal of Medicinal and Aromatic Plant Sciences 39(1):1-17.
• Tunca, H., M.E. Yeşilyurt, 2017. Türkiye ve dünya’da kekik. DTB Raporu, Denizli.
• TÜİK, 2020. Bitkisel Üretim İstatistikleri (www.tuik.gov.tr; Accessed: February 2020).
• Vasisht, K., N. Sharma, M. Karan, 2016. Current perspective in the international trade of medicinal plants material: an update. Current Pharmaceutical Design 22(27):4288-4336.
• Yentürk, N., 2005. Osmanlı parfümleri, kutsal dumandan sihirli damlaya: parfüm. Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.