Merzifon Yöresinde Doğal Olarak Yetişen Ahlat’ların (Pyrus elaeagnifolia L.) Seleksiyonu

Yıl 2016, Cilt: 45 Sayı: (Özel Sayı 1) 7. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 69 - 73, 31.03.2016

Resul Gerçekcioğlu , Atila Özlük Öznur Öz Atasever

Öz

Araştırma, Merzifon yöresinde doğal olarak yetişen Ahlat genotiplerinden üstün özelliklere sahip olanları belirlemek amacıyla 2011-2012 yılları arasında yapılmıştır. Birinci yıl ön seleksiyonla seçilen 44 ahlat tipi üzerinde morfolojik, fenolojik ve pomolojik tespitler yapılmış ve yapılan değerlendirme sonucunda 10 adet ümitvar genotip tespit edilmiştir. İncelenen ahlat genotiplerinde; meyvelerin çekirdeksizlik, kumluluk ve burukluk durumları, çekirdek özellikleri ile meyve eti sertliği (kg), meyve zemin rengi ve diğer pomolojik özellikler yanında; ağacın gövde çevresi (cm), ağacın taç yüksekliği (m), ağacın habitusu ve gelişme kuvveti, ağacın gövde durumu (tek ve çok gövdeli olarak), ağaç verimleri ve periyodisite durumları da belirlenmiştir. Genotiplerin ortalama meyve ağırlıkları 8.35-25.77 g, SÇKM %13.50-23.50, meyve eti sertliği 4.15-10.00 kg, pH değeri 2.73-3.38, toplam suda eriyebilir kuru madde içeriği %22.32-29.84 ve asitlik %0.620-1.811 g arasında belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Seleksiyon , Merzifon , ahlat

Selection of Wild Pear (Pyrus elaeagnifolia L.) Naturally Grown in Merzifon District

Öz

This study was performed to determine promising Pyrus elaeagnifolia genotypes naturally grown in Merzifon province, during 2011-2012. First year, the morphological, phonological and pomological properties were recorded for first selected 44 wild pears genoytpes. Based on evaluations of those 10 promising genotypes were identified. Determinated of fruit seedless, kumkan, burundi situations; seed characteristics, ground colour, flesh firmness and other pomological characteristics otherwise plant trunk diameter, height and plant habitus ve growth power, trunk numbers, productivity and periyodisite situations in this genotypes. According to the mean values of records, fruit weight as 8.35-25.77 g, average total soluble solid ranged between,13.50-23.50%, fruit fresh firmness as 4.15-10.00 kg, pH as 2.73-3.38, soluble solids 22.32-29.84% and acidity 0.620-1.811%g were observed.

Anahtar Kelimeler

Selection , Merzifon district , wild pear

Kaynakça

• Akçay, M.E., Büyükyılmaz, M., Burak, M., 2009. Marmara Bölgesi için ümitvar armut çeşitleri. Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü, Yalova, Bahçe 38(1):1-10.
• Anonim, 2000. http://www.upov.int/edocs/tgdocs/en/tg015.pdf
• Anonim, 2005. http://www.upov.int/edocs/tgdocs/en/tg014.pdf
• Bostan, S.Z., Acar, Ş., 2012. Ünye’de (Ordu) yetiştirilen mahalli armut çeşitlerinin pomolojik özellikleri. Akademik Ziraat Dergisi 1(2):97-106.
• Brooks, H.J., Barton D.W., 1983. Germplasm maintenance and preservation. In: J.N. Moore, J. Janick (Eds), Methods in Fruit Breeding. Purdue Uni. Pres. West Lafayette IN, p:1120.
• Çorumlu, M.S., 2010. Çorum ili İskilip ilçesinde yetiştirilen bazı yerel elma (Malus communis L.) çeşitlerinin fenolojik ve pomolojik özelliklerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ordu Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü, Ordu.
• Gönülşen, N., 1986. Bitki genetik kaynakları meyve ve bağ envanteri. Ege Bölgesi Zirai Araştırma Enstitüsü Yayın No:79, İzmir.
• Hummer, K., Postman, J., 2002. Dr. Hummer is the research leader and Mr. Postman is the pear curator at the USDA Agricultural Research Service’s National Clonal Germplasm Repository in Corvallis, Oregon
• Karadeniz, T., Çorumlu, M.S., 2012. İskilip armutları. Akademik Ziraat Dergisi, 1(2):6166, ISSN:2147-6403.
• Karaçalı, İ., 1990. Bahçe ürünlerinin muhafazası ve pazarlanması. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No:494, İzmir.
• Karagöz, A., Zencirci, N., Tan, A., Taşkın, T., Köksel, H., Sürek, M., Toker, C., Özbek, K., 2010. Bitki genetik kaynaklarının korunması ve kullanımı. Türkiye Ziraat Mühendisliği 7. Teknik Kongresi.
• Özbek, S., 1978. Özel Meyvecilik. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No:128, Ders Kitabı:11, Adana, s:485.
• Tan, A., 2010. Gıda ve Tarım İçin Bitki Kaynaklarının Muhafazası ve Sürdürülebilir Kullanımına İlişkin Türkiye İkinci Ülke Raporu. Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü, İzmir.
• Yarılgaç, T., Yıldız, K., 2001. Adicevaz ilçesinde yetiştirilen mahalli armut çeşitlerinin bazı pomolojik özellikleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 11(2):9-12.
• Zagaja, S.W., 1983. Germplasm resources and exploration, In: Moore, J,N, J,Janick (Eds) Methods in Fruit Breeding. 3-10, Purdue University Press. West Lafayette.