Farklı Anaç-Çeşit Kombinasyonlarının Şeftali Fidanı Gelişimine Etkileri

Yıl 2016, Cilt: 45 Sayı: (Özel Sayı 1) 7. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 103 - 106, 31.03.2016

Sinan Butar , Melike Çetinbaş

Öz

Yıllardan beri, şeftali anaç ıslah çalışmalarında, sık dikim sistemine, Re-plant yapılabilecek bahçelere uygun, ilk yıllarda verime yatan ve verimli yeni anaçlar ortaya çıkarılması hedeflenmektedir. Bu hedefler gözetilerek yapılmış bir ıslah çalışmasında Rootpac anaçları elde edilmiş ve üretilmiştir. Bu sebeple, bu çalışma, farklı özelliklere sahip anaç ve çeşitlerin şeftali fidanı üretiminde fidan gelişimi üzerine etkilerini belirlemek amacıyla 2013-2014 yılları arasında yürütülmüştür. Çalışmada, 2 farklı çeşit (Elegant Lady şeftalisi ve Venüs nektarini), 5 farklı Rootpac anacı (Rootpac-R, Rootpac-90, Rootpac-70, Rootpac-40, Rootpac-20) T göz aşısı yöntemiyle 4 Eylül 2013 tarihinde aşılanmıştır. Aşılamadan 15 ay sonra anaç-çeşit kombinasyonlarının fidan gelişimini belirleyebilmek için, anaç çapı (mm), fidan çapı (mm), fidan boyu (cm), sürgün sayısı (adet), ortalama sürgün uzunluğu (cm), ortalama sürgün çapı (mm) ve ortalama sürgünün ana dal ile yaptığı çapı (°) incelenmiştir. En küçük anaç çapı (12.99 mm), fidan çapı (9.18 mm), fidan boyu (80.48 cm) ve sürgün sayısı (7.4 adet) Elegant Lady/Rootpac-20 kombinasyonundan elde edilmiştir. En kısa boy oluşturan fidan kombinasyonlarının her iki çeşit içinde Rootpac-20 anacı olduğu bulunmuştur. Bu çalışma Rootpac anaçlarının gelişme kuvvetlerinin tespiti ve değerlendirilmesi bakımından önemli olup, özellikle de Rootpac-20 anacının bodurluk özellik gösterdiği belirlenmiştir. Bu sebeple, çalışmanın bundan sonra yapılacak çalışmalara bilimsel nitelikte ışık tutacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Rootpac anaçları , şeftali , fidan gelişimi , sürgün gelişimi

Effects of Different Rootstock-Scion Combinations for Peach Nursery Growing

Öz

It is aimed to get new, earlier with high yield rootstock for peach in many years. Breeding studies are being done for this purpose and these rootstocks will be suitable for high density planting and replant orchards. In one of these breeding studies, Rootpac rootstocks were produced. In this it was aimed to determine the effects of new rootstocks for peach nurseries production. It was done in 2013-2014 years. Two peach variety (Elegant Lady peach and Venüs nectarine) and five different peach rootstocks (Rootpac-R, Rootpac-90, Rootpac-70, Rootpac-40, Rootpac-20) were grafted by T bud method in 4 September 2013. 15 days after grafting peach rootstock diameter (mm), nursery height (cm), shoot number, average shoot length (cm), average shoot diameter (mm), average shoot’s angle with main branch (°) were evaluated. Minimum rootstock diameter was (12.99 mm), nursery diameter was (9.18 mm), nursery length was (80.48 cm) and shoot number (7.4 number) per nursery were evaluated from) Elegant Lady/Rootpac-20 combination. Rootpac-20 was determined rootstock that produced shortest length. This study was important for determining rootstock vigours and Rootpac-20 was determined specially for dwarf trees. This study will be useful for future studies.

Anahtar Kelimeler

Rootpac rootstocks , peaches , seedling development , shoot development

Kaynakça

• Anonymous, 2012. Agromillora. Barcelona, Spain. (www.agromillora.com, www.rootpac.com)
• Aşkın, M.A., Demirsoy, H., Demirsoy, L., Koyuncu, F., Koyuncu, M.A., Kankaya, A., Kepenek, K., Yıldırım, F., Hallaç, F., Dilmaçünal, T., 2002. Avrupa Birliği ülkelerinde yumuşak çekirdekli meyve türleri tarımı ve yakın gelecekte beklenen gelişmeler. Avrupa Birliği Ülkelerinde Bahçe Bitkileri Tarımı, 25-26 Nisan, Ankara.
• Demirsoy, H., Demirsoy, L., 2000. Günümüzde bazı ılıman iklim meyve türleri için kullanılan anaçlar. (http://www.agr.ege.edu.tr/fitekno).
• Gülcan, R., 1991. Meyve ağaçlarında anaç ıslahı. Türkiye 1. Fidancılık Sempozyumu, Ankara. s:185-194.
• Özbek, S., 1978. Özel Meyvecilik. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Ders Kitabı No:11, 128s, Adana.
• Özkan, Y., Özdil, S., 2012. Bazı nektarin çeşitlerinin Tokat ekolojik koşullarında gelişme durumlarının belirlenmesi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Bilimsel Araştırma Projeleri Komisyonu, Sonuç Raporu, Proje No:2010-10.
• Pinochet, J., 2010. Replantpac (Rootpac_ R), a plum–almond hybrid rootstock for replant situations. HortScience, 45(2):299–301.
• Soylu, A., 1997. Ilıman İklim Meyveleri-2. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Ders Notu No:72, Bursa.
• Yıldırım, A.N., Koyuncu, F., 2005. Isparta ili fidancılığı üzerine bir çalışma. Derim 2(1):2028.