Hazine ve Bozuk Orman Arazilerinde Badem ve Ceviz Bahçesi Tesisleri

Yıl 2016, Cilt: 45 Sayı: (Özel Sayı 1) 7. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 242 - 247, 31.03.2016

Veli Erdoğan

Öz

Orman ve Su İşleri Bakanlığı yaklaşık 30 yıldır Özel Ağaçlandırma çalışmaları yapmaktadır. Hazine ve bozuk orman alanları kiralanarak bu alanların ağaçlandırılması ve kırsal ekonominin canlandırması amaçlanmıştır. Meyve türü olarak badem (9.582.021 ağaç / 220.787 da) ve ceviz (3.044.857 ağaç / 150.805 da) dikilmiştir. Ağaçlandırma çalışmalarının birçoğunda önemli sorunlarla karşılaşılmış ve yürütülemez hale geldiği için çok sayıda proje iptal edilmiştir. Bu çalışmada, yaşanan sorunlar belirlenmiş ve çözüm önerileri sunulmuştur. En başta, bakanlığın “tarıma uygun olmayan alanların ağaçlandırılması” yaklaşımı yanlıştır. Yine, ağaçlandırma kavramı ile meyve bahçesi tesisi ve yetiştiriciliği kavramı örtüşmemektedir. Badem ve ceviz türlerinin kültür bitkisi olduğu, yabani bitkilere göre yaşama güçlerinin zayıf olduğu, kazık kök yapısı nedeniyle 1.5-2 m toprak derinliği istediği ve özel yetiştiricilik isteklerinin bulunduğu bilinmemektedir. Çoğunlukla iklim ve toprak özellikleri açısından marjinal alanlarda, özellikle İç Anadolu ve Doğu Anadolu gibi bölgelerde genellikle taşlık, kayalık, yüksek pH’ı, kireçli, erozyona uğramış, eğimli, yüzeysel ve bitki gelişmesi için uygun olmayan alanlarda bahçeler tesis edilmiştir. Yetersiz bakım işlemleri de önemli bir sorundur. Medyadaki yanlış ve kirli bilgilere dayanan gerçek dışı verim ve gelir hesabı yaklaşımı yatırımcıları yanıltmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Badem , ceviz , özel ağaçlandırma , bozuk orman alanı

Almond and Walnut Plantings in Bare Degraded Forest and Treasure Lands

Öz

Ministry of Forest and Water Affairs has been conducting Private Afforestation projects for almost 30 years with the objective of afforestation and improvement of rural economy by leasing the bare-degraded (unproductive) forest and treasure lands. As tree fruit species, mostly almonds (9.582.021 plants / 220.787 da) and walnuts (3.044.857 plants / 150.805 da) have been planted. During the course of afforestation significant problems have been encountered that several projects have been aborted. In this study, the problems were identified and the solutions were presented. Ministry’s perspective of “afforestation of non-arable lands” is not right. Afforestation and orchard establishment/cultivation are different terms. Almonds and walnuts are crop plants that they are weak in terms of vitality in contrast to wild plants. They need soil depth of 1.5-2 m due to tap root and require special care. Many afforestation projects have been applied in marginal lands in terms of climate and soil. In regions such as Central and Eastern Anatolia, the lands which are mostly unsuitable for tree growth due to shallow, sloppy, eroded, stony and rocky with high pH or lime have been used. Inadequate tree care constitutes another problem. Incorrect expense and income projections given by the media canalize the investors to unsuccessful investments.

Anahtar Kelimeler

Almond , walnut , private afforestation , bare-degraded land

Kaynakça

• Akçay, M.E., Tosun, İ., 2005. Bazı geç çiçek açan yabancı badem çeşitlerinin Yalova ekolojik koşullarındaki gelişme ve verim davranışları. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 36(1):1-5.
• Anonim, 2012. Ceviz Eylem Planı 2012-2016. Orman Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Anonim, 2013-a. Badem Eylem Planı 2013-2017. Orman Genel Müdürlüğü, Ankara.
• Anonim, 2013-b. Özel Ağaçlandırma. Tamim No: 6912. Orman Genel Müdürlüğü, Ağaçlandırma Dairesi Başkanlığı, Ankara.
• Anonim, 2015-a. Orman Genel Müdürlüğü 2014 Yılı İdare Faaliyet Raporu. Strateji Geliştirme Dairesi Başkanlığı, Ankara.
• Anonim, 2015-b. Özel Ağaçlandırma İstatistikleri. Orman ve Su İşleri Bakanlığı (Yazılı görüşme 18.08.2015).
• Atlı, S., Çağlar, S., Kaşka, N., Rastgeldi, U., Soylu, M.K., Aydın, Y., Arpacı, S., Açar, İ., Akgün, A., Bilim, C., Ak, B.E., 2008. Yerli ve yabancı badem çeşitlerinin GAP bölgesi sulu koşullarında gelişme, meyveye yatma, verim ve bazı kalite değerlerinin belirlenmesi. Antepfıstığı Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü, Yayın No: 38, Gaziantep.
• Erdal, M., 2014. Hazine ve orman arazilerinde badem bahçesi tesisi. Lisans Bitirme Tezi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü, 32s.
• Erdoğan, V., 2014. Almond plantations in bare-degraded forest and treasure lands: achievements and failures. Acta Horticulturae 1028: 367-370.
• Özkurt, A., Yeşilkaynak, B., 2009. Özel ağaçlandırma çalışmalarının sosyal ve ekonomik boyutu-Mersin örneği. 2. Ormancılıkta Sosyoekonomik Sorunlar Kongresi, s:65-73.
• Tosun, S., Özpay, Z., Duyar, A., 2005. Anadolu cevizi (Juglans regia L.)’nın orman arazisindeki dikim başarısını etkileyen unsurlar: Yoğun kültür bakımı ve adaptasyon ıslahı noksanlığı. Bahçe 34(1):151156.