Seleksiyonla Belirlenmiş Kestane (Castanea sativa Mill.) Genotiplerinin Erkek Çiçek Yapıları Üzerinde Araştırmalar

Yıl 2016, Cilt: 45 Sayı: (Özel Sayı 1) 7. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 930 - 937, 31.03.2016

Öznur Kılınç Engin Ertan

Öz

Bu çalışma, Aydın İli Nazilli İlçesinde yapılan seleksiyon çalışması sonucu belirlenmiş olan kestane (Castanea sativa Mill.) genotiplerinde erkek çiçek yapılarının incelenmesi amacıyla yürütülmüştür. 2012 yılı çiçeklenme döneminde alınan erkek çiçek püsküllerinde; püskül boyu, erkek çiçek küme sayısı, erkek organların tepale göre boyları, püskül üzerinde bulunan kümelerde çiçek sayıları, çiçek içerisinde erkek organ sayıları, anterlerin boyutları gibi özelliklere ilişkin ölçümler ve mikroskop altında incelemeler yapılmıştır. Araştırma sonucunda, N-2-5, N-3-4 ve N-23-1 genotiplerinin anter oluşturmadıkları için stamensiz tip olarak nitelendirildiği ve bu nedenle kısır (steril) oldukları için tozlayıcılık yeteneğinin bulunmadığı saptanmıştır. Denemede yer alan N-7-3 genotipinin orta stamenli ve N-20-2 genotipinin ise uzun stamenli olduğu yapılan mikroskobik inceleme sonucu ortaya konmuştur.

Anahtar Kelimeler

Kestane , erkek çiçek , kısırlık , başçık

Research on Male Flower Structure of Chestnut (Castanea sativa Mill.) Genotypes Identified by Selection

Öz

This study aims to analyze the structures of male flowers of chestnut (Castanea sativa Mill.) genotypes selected as a result of selection study in the district of Aydın Province Nazilli .The catkin length, the number of male flower cluster according to tepal male organs, height, number of flower clusters on the catkin, the male organ in the number of flowers, anthers on features such as size measurements of male flowers selected among the stamen during the blooming period in 2012 were measured and the related study was carried out under a microscope. This study shows that the genotypes N- 2-5, N-3-4 and N-23-1 are defined as no-stamen genotypes as they do not form any anthers and owing to this fact, they do not have the ability of pollinator since they are sterile The microscopic study showed that the genotype N-7-3 has a mesostaminate and the genotype N-20-2 has a long staminate.

Anahtar Kelimeler

Chestnut , stamen , sterility , anther

Kaynakça

• Abbe, A.C., 1974. Flowers and inflorescences of the ‘Amentiferae’. Bot. Rev. 40:159-261.
• Akça, Y., Yılmaz, S., 1999. Tokat ili Niksar ilçesi kestanelerinin seleksiyon yoluyla ıslahı üzerinde araştırmalar. 3. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Ankara.
• Ayfer, M., Soylu, A., 1995. Selection of chestnut cultivars (Castanea sativa Mill.) in Marmara Region of Turkey. Proc. Int. Congress on Chestnut, (October 20-23 1993, Spoleto, Italy), 285-290.
• Ayfer, M., Soylu, A., Çelebioğlu, G., 1977. Marmara bölgesi kestanelerinin seleksiyon yoluyla ıslahı. Tübitak 6. Bilim Kongresi, Toag Tebliğler Serisi, 84:123-133.
• Bergamini, A., 1975. Observations on the floral morphology of some chestnut varieties. Rivista della Ortofloro-frutticoltura Italiana 59:103-108 (Pl. Breed. Abst. 46:5724).
• Brett, D.W., 1964. The inflorescence of Fagus and Castanea and the evolution of the cupules of the Fagaceae. New Phytol. 63:96-118.
• Coen, E.S., Meyerowitz, E.M., 1991. The war of the whorls: Genetic interactions controlling flower development. Nature, 353:31-37.
• Dinis, L., Ramos, S., Gomes-Laranjo, J., Peixoto, F., Vallania, R., Costa, R. Botta, R., 2010. Phenology and reproductive biology in cultivar ‘Judia’ (Castanea sativa Mill.). Acta Horticulturae:866:169-174.
• Erdtman, G., 1966. Pollen morphology and plant taxonomy. Angiosperm (an Introduction to Palynology. 1). Hafner Publishing Company, New York, 514p.
• Ertan, E., Seferoğlu, G., Dalkılıç, G.G., Tekintaş, F.E., Seferoğlu, S., Babaeren, F., Önal, M., Dalkılıç, Z., 2007. Selection of chestnuts (Castanea sativa Mill.) grown in Nazilli district, Turkey. Turkish J. of Agriculture and Forestry, 31(2):115-123.
• FAO, 2013. http://faostat.fao.org (Erişim: 15.08.2015).
• Godini, A., 1981. Counting pollen grains of some almond cultivars by means of a hemocytometer. Istituto di Coltivazioni Arboree, Universita di Bari, 83-86.
• Hill, J.P., Lord, E.M., 1989. Floral development in Arabidopsis thaliana comparison of the wildtype and the homeotic pistillata mutant. Can. J. Bot., 67:2922-2936.
• Jaynes, R.A., 1963. Male sterility in castanea. Proc. 11. Int. Cong. of Genetics. The Hague Netherlands.
• Mert, C., Soylu, A., 2007. Morphology and anatomy of pollen grains from male-fertile and male sterile cultivars of chestnut (Castanea sativa Mill.). J. Hort. Sci. Biotech., 82(3):474-480.
• Omura, M., Akihama, T., 1980. Male sterility in chestnuts: a tentative plan for the seed propagation of fruit trees. Gamma Field Symposia 19:77-89.
• Özkarakaş, İ., Gönülşen, N., Ulubelde, M., Özakman, N., Önal, K., 1995. Ege bölgesi kestane (Castanea sativa Mill.) çeşit seleksiyonu çalışmaları. 2. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 1:505-509, Adana.
• Peril, W., 1970. Fluoreszenz-mikroskoicshe Beobachtung des Wachstums von Pollen schlauchen im Griffel- und Fruchtknotengewebw. Zeiss Inf. 18:24-25.
• Schad, C., Solignat, G., 1952. Biologie florale et methodes D’Amelioration du chataignier. Acad. d’Agr. de France Extrait du Process-Verbal de la Seance du Mai 14.
• Serdar, Ü., 1999. Selection of chestnut (Castanea sativa Mill.) in Sinop vicinity. Proc.2nd Int. Symp. on Chestnut. Acta Hort. 494:327-332.
• Serdar, Ü., 2002. Camili yöresinde (Artvin-Borçka) kestane seleksiyonu. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 17(1):57-60.
• Serdar, Ü., Bilgener, Ş., 1995. Sinop’un Erfelek ilçesinde kestanenin (Castanea sativa Mill.) seleksiyon yoluyla ıslahı, Türkiye 2. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 1:510-514, Adana.
• Serdar,Ü., Soylu, A., 1999. Selection of chestnut (C.sativa Mill.) in Samsun vicinity, Proc.2. Int. Symp. on Chestnut, Acta Hort. 494:333-338.
• Solignat, G., 1958. Observations sur la biologie du châtaignier. Ann. Amel. Plantes 8:31-58.
• Soylu, A., 1984. Kestane Yetiştiriciliği ve Özellikleri. Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü, Yayın No:59, Yalova.
• Soylu, A., 2004. Kestane Yetiştiriciliği ve Özellikleri (Genişletilmiş 2. Baskı). HASAD Yayıncılık Ltd. Şti., 64 s. İstanbul.
• Soylu, A., Ayfer, M., 1981. Studies on floral biology and fruit setting of some important chestnut cultivars (Castanea sativa Mill.) grown in Marmara region. Bahçe 10:45-65.
• Soylu, A., Ufuk, S., 1994. Marmara Bölgesi kestanelerinin seleksiyon yoluyla ıslahı. Sonuç Raporu, Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü, Yalova.
• Soylu, A., 1981. Marmara bölgesinde yetiştirilmekte olan bazı önemli kestane çeşitlerinin çiçek yapıları ve meyve tutmaları üzerine araştırmalar. Doktora Tezi Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü, Yalova, 163s.
• TÜİK, 2013, Türkiye İstatistik Kurumu, Bitkisel Üretim İstatistikleri 2011, Erişim Tarihi:10 Ağustos 2015.
• Valdiviesso, T., Medeira, C., Pinto de Areu, C., 1993. Contribution for the study of the chestnut floral biology. Proceedings of the International Congress on Chestnut. Spoleto, October 20-23.