Çileklerde Doğal Gölgelemenin, Verim ve Bazı Meyve Kalite Özellikleri Üzerindeki Etkileri

Yıl 2016, Cilt: 45 Sayı: (Özel Sayı 1) 7. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 1166 - 1170, 31.03.2016

Kazım Gündüz , Hakan Özbay , Emine Özdemir

Öz

Bu çalışma 2014-2015 yetiştirme döneminde Yayladağı ilçesinde (Hatay ili) çilek yetiştiriciliği yapılan alanda yürütülmüştür. Çalışmada bitkisel materyal olarak Camarosa çilek çeşidi kullanılmıştır. Araştırmada yetiştiricilik alanı sınırlarında bulunan çam ağaçlarının doğal gölgesinde kalan (Gölgeli) bitkiler ile gölgelemeden etkilenmeyen (Gölgesiz) bitkiler kullanılmıştır. Denemede verim, bazı meyve kalite özellikleri (ağırlık, suda çözünebilir kuru madde, (SÇKM), asitlik, SÇKM/asit oranı, pH, sertlik ve meyve dış rengi) ve fitokimyasal içerikler (toplam fenol içeriği, toplam antioksidan kapasitesi ve toplam antosiyanin miktarı) incelenmiştir. Uygulamalar verim, SÇKM, SÇKM/Asit, meyve rengi (L, a, b, c ve hue°) ve toplam antosiyanin üzerinde etkili olurken, meyve iriliği, pH, asit, meyve eti sertliği ile toplam fenol içeriği ve toplam antioksidan kapasitesi üzerinde etki oluşturmamıştır. Bitki başına verim bakımından Gölgesiz uygulama Gölgeli uygulamasından yaklaşık iki kat daha yüksek verim vermiştir. Meyve dış renk bakımından Gölgeli uygulaması bir miktar daha açık renkli meyveler verirken, toplam antosiyanin miktarı bakımından 1.3 kat daha yüksek bulunmuştur. Sonuç olarak güneş ışığının ve gölge uygulamalarının özellikle verim ve bazı meyve kalite özellikleri üzerinde önemli etkisi görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Çilek , verim , kalite , gölgeleme

The Effects of Natural Shadow on Yield and Some Fruit Quality Features of Strawberries

Öz

This study was carried out in the under-cultivation area of strawberries during 2014-2015 growing season in Yayladağı district of Hatay. Camarosa cultivar of strawberry was used as plant material. Some plants were under the natural shade of the pine trees located in the border area of the cultivation (shady) and some were not under any shade (unshaded). Yield, some fruit quality characteristics (weight, soluble solids, acidity, SS/acidity ratio, pH, firmness and fruit exterior color) and phytochemical contents (total phenol content, total antioxidant capacity and total anthocyanin content) were investigated. Applications were effective on SS, SS/Acidity, fruit color (L, a, b, c and hue°) and total anthocyanin content but weren’t effective on fruit weight, pH, acidity, fruit firmness, total phenol content and total antioxidant capacity. In terms of per plant yield, unshaded applications were about two times higher than shady applications. Fruit external color obtained a little lighter color for shady applications. The total anthocyanin content in the shady practices were 1.3 times higher. As a result, there is a significant effect of sunlight and shadow applications on yield and some fruit quality features.

Anahtar Kelimeler

Strawberry , yield , shading , quality

Kaynakça

• Anonymous, 2013. http:www.fao.org/
• Batu, A., Thompson, A.K., Ghafir, S.A.M., Abdel-Rahmen, N.A., 1997. Minolta ve hunter renk ölçüm aletleri ile domates, elma ve muzun renk değerlerinin karşılaştırılması. Gıda 22(4):301-307.
• Capocasa, F., Scalzo, J., Mezzetti, B., Battino, M., 2008. Combining quality and antioxidant attributes in strawberry:The Role Genotype. Food Chemistry 111:872-878.
• Cordenunsi, B.R., Genovese, M.I., Nascimento, D.J.R.O., Hssimotto, N.M.A., Dos Santos R.J., Lajolo F.M., 2005. Effects of temperature on the chemical composition and antioxidant activity of three strawberry cultivars. Food Chemistry 91:113–121.
• Gunduz, K., Ozdemir, O., 2012. Farklı yetiştirme yerlerinin çilek genotiplerinin erkencilik indeksi, verim ve meyve kalite özellikleri üzerindeki etkileri. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 27-36.
• Gunduz, K., Ozdemir, O., 2014. The effects of genotype and growing conditions on antioxidant capacity, phenolic compounds, organic acid and individual sugars of strawberry. Food Chemistry, 155:298-303.
• Gündüz, K., 2010. Farklı yetiştirme yerlerinin bazı çilek genotiplerinin verim, meyve ve kalite özellikleri ve antioksidan kapasitesi üzerine etkisi. Doktora Tezi. MKÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, 196s, Hatay.
• Haffner, K., Vestrheim, S., 1997. Fruit quality of strawberry cultivars. Acta Hort. 439(1):325-332.
• Hakala, M., Lapvetelainen, A., Huopalahti, R., Kallio, H., Tahvonen, R., 2003. Effects of varieties and cultivation conditions on the composition of strawberries. J. of Food Composition and Analysis, 16:67-80.
• Kader, A.A., 1991. Quality and its maintenance in relation to the post-harvest physiology of strawberry. In Luby J.J., Dale, A. (Eds). The Strawberry Into The 21 St Century. 145-152, Timber Press, Portland, Oregon.
• Koşar, M., Kafkas, E., Paydaş, S., Başer, K.H.C., 2004. Phenolic composition of strawberry genotypes at different maturation stages. J. Agric. and Food Chemistry, 52:1586-1589.
• Lopes da Silva, F., Escribano-Bailon, M.T., Alonso, J.J.P., Rivas-Gonzalo, J.C., Santos-Buelga, C., 2007. Anthocyanin pigments in strawberry. Sci. Direct, LWT 40:374-382.
• Manager, I., Jost, M., Aubert, C., 2004. Changes in physicochemical characteristics and volatile constituents of strawberry during maturation. J. Agric. Food Chem. 52:1248-1254.
• Özdemir, E., Gündüz, K., 2004. Comparison of bag and raised bed treatments for strawberry production under unheated greenhouse conditions. J. Amer. Soc. Hort. Sci. 58(2):118-122.
• Özgen, M., Serçe, S., Gündüz., K., Yen, F., Kafkas, E., Paydaş, S., 2007. Determining total phenolics and antioxidant activity of selected Fragaria genotypes. Asian Journal of Chemistry, 19(7):5573-5581.
• Pincemail, J., Kevers, C., Tabart, J., Defraigne, J.O., Dommes, J., 2012. Cultivars, culture conditions, and harvest time ınfluence phenolic and ascorbic acid contents and antioxidant capacity of strawberry (Fragaria × ananassa). J. Food Science, 77:205-210.
• Pineli, L.L., Moretti, C.L, Rodrigues, J.S.Q, Ferreira, D.B., Chiarello, M.D., 2012. Variations in antioxidant properties of strawberries grown in brazilian savannah and harvested in different seasons. J. Sci. of Food and Agric., 92:831-838
• Saracoglu, O., 2013. Bazı nötr ve kısa gün çilek çeşitlerinin Kazova koşullarında verim ve kalite performanslarının belirlenmesi. GOP Fen Bilimleri Enstitüsü Bahce Bitkileri, 153s, Tokat.
• SAS, 2006. SAS User Guide. SAS Institute Inc., Cary, N.C.
• Tulipani, S., Mezzetti, B., Capocaso, F., Bompadre, S., Beekwilder, J., de Vos, C.H., Capanoglu, E., Bovy, A., Battino, M., 2008. Antioxidants, phenolic compounds, and nutritional quality of different strawberry genotypes. J. Agric. and Food Chem., 56:696-704.
• Tulipani, S., Marzban, G., Herndl, A., Laimer, M., Mezzetti, B., Battino, M., 2011. Influence of environmental and genetic factors on health-related compounds in strawberry. Food Chem., 124:906913.
• Veazie, P.P., 1995. Growth and ripening of strawberry fruit. (Ed: J. Janick). John. Whiley and Sons. Inc. Horticultural Review, 17:267-298.
• Wang, S.Y., Zheng, W., Galeta, G., 2002. Cultural system affects fruit quality and antioxidant capacity in strawberries. J. Agric. and Food Chem., 50:65346542.