Doğu Karadeniz Bölgesi’ndeki Bazı Izabella Üzüm (Vitis labrusca L.) Genotiplerinin Köklenme Oranlarının Belirlenmesi

Yıl 2016, Cilt: 45 Sayı: (Özel Sayı 1) 7. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 779 - 782, 31.03.2016

Burcu Göksu , Keziban Yazıcı , Mustafa Akbulut , Nalan Bakoğlu

Öz

İzabella üzümü (Vitis labrusca L.) Karadeniz Bölgesi ekolojik koşullarına adapte olmuş sofralık, pekmez, marmelat, reçel ve şıra olarak değerlendirilen, bölge insanı tarafından sevilerek tüketilen kokulu bir üzüm çeşididir. Bu çalışma; Doğu Karadeniz Bölgesi’nde yaygın olarak bulunan İzabella genotiplerine ait çeliklerin köklenme kabiliyetlerinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır. Çalışma 2013-2014 yılları arasında yürütülmüş, materyal olarak; Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi, Ziraat ve Doğa Bilimleri Fakültesi araştırma ve deneme arazisinde bulunan 9 farklı İzabella genotipi kullanılmıştır. Bu genotiplerden kış budaması döneminde alınan adi çelikler şişleme serasındaki perlit ortamına dikilmiştir. Çalışmada, köklenme oranı, fidan kalitesi, kök gelişme düzeyi, kök sayısı, kök uzunluğu, çelik kalınlığı, çelik uzunluğu, sürgün uzunluğu ve kök ağırlığı gibi kriterler incelenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre en iyi köklenme ve fidan kalitesi R-03, R-05 ve R-010 no.lu genotiplere ait çeliklerden elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

İzabella , Vitis labrusca L. , genotip , çelik , köklenme

Determining the Rooting Rates of Some Izabella Grape (Vitis labrusca L.) Genotypes in East Black Sea Region

Öz

Izabella grapes (Vitis labrusca L.), adapted to the Black Sea region and used for table, molasses, marmalade, jam and mus by region people, are flavor grapes. This study was carried out to determine the rooting ability of the cuttings of Izabella genotypes commonly planted in the East Black Sea region. This trial was conducted using 9 different Izabella genotypes present in the experimental orchards of the Recep Tayyip Erdoğan University, Faculty of Agricultural and Natural Sciences in 2013 and 2014. The hardwood cuttings taken in the period of winter pruning were planted in perlite under mist in greenhouse. In this trial, some criteria such as rooting rate, the seedling, root development level, the number of roots, the length of root, the thickness of cutting, the length of cutting, shoot length and the weight of root were examined. The results showed that the genotypes numbered R-03 and R-05 displayed the best rooting and the best seedling quality.

Anahtar Kelimeler

Izabella , Vitis labrusca L. , genotype , cutting , rooting

Kaynakça

• Alp, Ş., Yıldız, K., Türkoğlu, N., Çığ, A., Aşur, F., 2010. Van ilindeki eski bahçe güllerinin değişik çelik tipleri ile çoğaltılması. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi 20(3):189-193.
• Çelik, H., 2004.Üzüm yetiştiriciliği. Pazar Ziraat Odası Eğitim Yayın No:2
• Çelik, M., Gargm, S., 2009. Bazı Amerikan anaçlarının köklenme yetenekleri üzerine indol bütirik asit (IBA) dozları ve çelik kalınlıklarının etkileri. 7. Türkiye Bağcılık ve Teknolojileri Sempozyumu, 5-9 Ekim 2009, Manisa.
• FAO, 2013. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü. Dünya Bitkisel Üretim İstatistikleri, FAOSTAT. (Erişim: 12 Temmuz 2015).
• Galavi, M., Karimian, M.A., Mousavi, S.R., 2013. Effects of different auxin (IBA) concentrations and planting-beds on rooting grape cuttings (Vitis vinifera). Annual Review & Research in Biology, ISSN:2231-4776, 3(4).
• Gülcü, M., Demirci, A.Ş., Güner, K.G., 2008. Siyah üzüm; zengin besin içeriği ve sağlık açısından önemi. Türkiye 10. Gıda Kongresi; 21-23 Mayıs 2008, Erzurum.
• Göktürk-Baydar, N., Çelik, H., 1999. Asmada (Vitis vinifera L.) sürgün ucu kaynağının in vitro mikro aşılamada başarı üzerine etkileri. Tr. J. of Agriculture and Forestry, Ek Sayı 3:741-747.
• Kelen, M., Demirtaş, I., 2001. 5 BB ve 420 AA Amerikan asma anaçlarının köklenme oranları ve kök kaliteleri üzerine farklı köklendirme ortamları ile IBA dozlarının etkileri. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi 7(1):142-146.
• Koyuncu, F., Vural, E., Çelik, M., 2003. Kara dut çeliklerinin köklendirilmesi üzerine araştırmalar. Ulusal Kivi ve Üzümsü Meyveler Sempozyumu, 23-25 Eylül, 424-427, Ordu.
• Portz, D., Domoto, P., Nonnecke, G., 2004. Iowa State University Extension, Annual Fruit/Vegetable Progress Report. FG-601(rev.):56-58.
• Sağlam, H., Yağcı A., Ilgın C., 2007. Asma fidanı yetiştiriciliği ve sertifikasyon sisteminde karşılaşılan sorunlar. TARGEL Personeli Eğitim Seminerleri Ders Notları, Manisa Bağcılık Araştırma Enstitüsü, Manisa.
• Satisha, J., Raveendran, P., Rokade, N.D., 2008. Changes in poyphenol oxidase activity during rooting of hardwood cuttings in three grape rootstocks under Indian conditions. National Research Center for Grapes, Pune, India-412 307.
• Söylemezoğlu, G., 2003. Üzümde fenolik bileşikler. Gıda 28(3):277-285.
• SPSS, 2002. SPSS for Windows, Release 11.0 Versions, Copyright SPSS ine., NY.
• Sülüşoğlu, M., Çavuşoğlu, A., 2014. Çitlembik (Celtis australis L.) odun çeliklerinin köklendirilmesi: IBA dozlarının ve çitlembik tiplerinin etkileri. SDÜ Ziraat Fakültesi Dergisi 9(1):77-84,
• Toaldo, I.M., Cruz, F.A., de Lima Alves, T., de Gois, J.S., Borges, D.L., Cünha, H.P., da Silva E.L., Bordignon-Luiz, M.T., 2015. Bioactive potential of Vitis labrusca L. grape juices from the Southern Region of Brazil: Phenolic and elemental composition and effect on lipid peroxidation in healthy subjects. Food Chemistry, 173:527-535.
• TÜİK, 2014. Türkiye İstatistik Kurumu, Bitkisel Üretim İstatistikleri. (Erişim:20 Temmuz 2015).
• Uzun, i., 2011. Bağcılık El Kitabı. Hasat Yayıncılık Ltd. Şti.
• Yazıcı, K., Dal, B., Gozlekçi, S., Kaynak, L., Ersoy, N., 2009. Effects of cutting type and duration time on rooting of three cherry Laurel (Prunus laurocerasus L.) genotypes. Acta Hort. 818.
• Yıldız, H., Baysal, T., 2003. Bitkisel fenoliklerin kullanım olanakları ve insan sağlığı üzerine etkileri. Gıda Mühendisliği Dergisi 14:29-35.
• Yılmaz, F., Çelik, H., 2005. Farklı anaçlar üzerine aşılanan izabella (Vitis labrusca L.) üzüm tipinde aşı başarısının saptanması. Bahçe 34(2):21-29.