Köhnü Üzüm Çeşidinde Klon Seleksiyonu

Yıl 2016, Cilt: 45 Sayı: (Özel Sayı 1) 7. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 812 - 818, 31.03.2016

Hatice Şahiner , Hasan Koç , Nihat Özkan , Yılmaz Uğur , Hayri Sağlam , Naci Yıldız , Özlem Çalkan Sağlam

Öz

Bu çalışma ile Doğu Anadolu Bölgesinin önemli sofralık ve şaraplık üzüm çeşitlerinden Köhnü de klon baş omca adayları belirlenmiştir. 2010 yılında seleksiyon yapılacak bağlar seçilmiştir. Alaşehir-Manisa’da 1, Malatya-Arapgir’de 2 olmak üzere toplam 3 bağda klon baş omca adayları işaretlenmiştir. Bu klon baş omca adaylarından, 2012-2014 yılları arasında salkım/sürgün sayısı oranlarına ait değerler alınmıştır. 24.04.2014 tarihinde klon seleksiyonu için belirlenen metot gereği 41 klon baş omcadan salkım örneği alınarak çeşidin özelliğine göre parametrik verilere bakılmış söz konusu klon baş omcalar tartılı derecelendirmeye tabi tutularak, en yüksek puanı alan 26 adet klon adayı seçilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Üzüm , sofralık , şıralık , seleksiyon

The Clone Selection in Cultivar of 'Köhnü' Grape

Öz

It was determined nominees of mother clone in Köhnü which is an important table and wine grape varieties Eastern Anatolia of Aegean Region with this study. Vineyards were selected in 2010. Nominees of mother clone were selected 3 vineyards, 1 vineyard in Alaşehir-Manisa and 2 vineyards in Arapgir-Malatya. Cluster/shoot number data were obtained from this nominee of mother clone between 2012 and 2014. 24.04.2014 Date of the required methods specified for the selection, clone 41 clones head according to the characteristics of the varieties based on cluster samples from nominees of clone cared for parametric data said nominees of clone are subjected to weighted ratings were selected candidates the highest score of 26 clones. A total 26 nominees of clone were selected at the end of the first phase.

Anahtar Kelimeler

Grape , table , grape juice , selection

Kaynakça

• Ağaoğlu, Y.S., 1981. Studies on the vine clonal selection in Turkey. 3. International Symposium on the Clonal Selection in Vines, 8-12Guigno 1981,Conegliano.
• Anonim, 1979. Bağcılıkta klon seleksiyonu çalışmaları uygulama projesi. T.C. Gıda-Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Tarımsal Araştırma Genel Müdürlüğü, Tekirdağ.
• Anonim, 2006. Bağcılıkta klon seleksiyonu çatı projesi çalışma grubu toplantısı tutanakları. Manisa, (Basılmamış).
• Dokuzoğuz, M., 1964. Bahçe Bitkilerinin Islahında Klon Seleksiyonu. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No:87. İzmir.
• Fidan, Y., 1985. Özel Bağcılık. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No:930, Ankara, 401s.
• Hajdu, E., 1994. The selection and clones of vine. Kerteszeti Tudomany-Horticultural Science 26:26-30.
• Ilgın, C., Öztürk, H., Kader, S., Erdem, A., Gökçay, E., 1999. Ege bölgesinde yetiştiriciliği yapılan bazı çekirdeksiz üzüm çeşitlerine ait tiplerin belirlenmesi üzerine araştırmalar. Bağcılık Araştırma Enstitüsü, Yayın No:80, Manisa.
• Ilgın, C., İlhan. İ., Yılmaz, N., Gül, H., Kader, S., 2002. Sultani Çekirdeksiz üzüm çeşidinde klon seleksiyonu çalışmaları. Bağcılık Araştırma Enstitüsü, Yayın No:86, Manisa.
• Ilgın, C., Kader, S., Öztürk, H., Yılmaz, N., 2003. Pembe Gemre üzüm çeşidinde klon seleksiyonu çalışmaları. Türkiye 4. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Antalya, 447-449.
• Kader, S., Yılmaz, N., Öztürk, H., Ilgın, C., 1997. Osmanca üzüm çeşidinde klon seleksiyonu çalışmaları. Bağcılık Araştırma Enstitüsü, Yayın No:68, Manisa.
• Kader, S., Gürsoy, Y. Z., Kaçar, N., 1998-a. 41 B ve 420 A Amerikan asma anaçlarında klon seleksiyonu çalışmaları. Türkiye 4. Bağcılık Sempozyumu, 350-353, Yalova.
• Kader, S., Yılmaz, N., Öztürk, H., Ilgın, C., 1998-b. Osmanca üzüm çeşidinde klon seleksiyonu çalışmaları. Türkiye Bağcılık Sempozyumu, 91-96, Yalova.
• Kader, S., Öztürk, H., Yılmaz, N., Ilgın, C., 2001. İpek (Pek) üzüm çeşidinde klon seleksiyonu çalışmaları. Bağcılık Araştırma Enstitüsü, Yayın No:82, Manisa.
• Kader, S., Yılmaz, N., Ilgın, C., 2004. Çal Karası üzüm çeşidinde klon seleksiyonu çalışmaları. Bağcılık Araştırma Enstitüsü, Yayın No:103, Manisa.
• Karadoğan, B., Öz, M.H., Kalkan, N., N., Albayrak, S., 2002. Karaerik üzüm çeşidinde klon seleksiyonu çalışmaları. Bağcılık Program Değerlendirme Toplantısı Notları, Mersin.
• Kiracı, M.A., Bayraktar, H., Usta, K., Özişik, S., Gümil, K., 2002. Bozcaada Çavuşu, Kozak Beyazı, Karasakız ve Amasya Beyazı üzüm çeşitlerinde klon seleksiyonu çalışmaları. Türkiye 5. Bağcılık ve Şarapçılık Sempozyumu, Nevşehir, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü, 81-88.
• Köse, C., Güleryüz, M., 2003. Karaerik üzüm çeşidinde klon seleksiyonu yoluyla ıslahı üzerinde bir araştırma. Türkiye 4. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Antalya, 444-446.
• Özek, B., Uslu, İ., 1970. Müşküle üzümlerinde toptan seleksiyon üzerinde araştırmalar. Yalova Bahçe Kültürleri Araştırma ve Eğitim Merkezi Dergisi 3:5-11.
• Özışık, S., Usta, K., Gümil, K., Bayraktar, H., 1997-a. Marmara ve Trakya Bölgesinde ekonomik değer taşıyan bazı üzüm çeşitleri üzerinde klon seleksiyonu çalışmaları projesi. Bağcılık Araştırma Enstitüsü, Tekirdağ.
• Özişik, S., Gümil, K., Usta, K., Bayraktar, H., 1997-b. Yapıncak, Semillon, Gamay, Papaz Karası, Clairette, Hafızali ve Hamburg Misketi üzüm çeşitlerinde klon seleksiyonu çalışmaları. Bağcılık Araştırma Enstitüsü, Tekirdağ.
• Öztürk, H., Ilgın, C., Kader, S., Yılmaz, N., 1998. Razakı üzüm çeşidinde klon seleksiyonu, 4. Bağcılık Sempozyumu, 20-23 Ekim, Yalova.
• Reynolds, A.G., Denby, L.G., Bouthiller, M.J., 1990. Relative performance of ten “Bath” grape clones. Fruit Varieties Journal, 44:93-97.
• Schöffling, H., Faas, K.H., 1990. Wine test result from clones of the varieties Kemer, Müller Thurgau, Gewurztraminer and Riesling during the development and redevelopment phases. Vitis Special Issue, (Proceeding of the 5. International Symposium on Grape Breeding, 12-16 September 1989, Germany), 490-499.
• TÜİK, 2012. Türkiye İstatistik Kurumu, Bitkisel Üretim İstatistikleri 2012 (Erişim: 15 Haziran 2014).
• Uslu, İ., Özek, B., 1970. Değirmendere Siyahı üzüm çeşidinde toptan seleksiyon üzerinde araştırmalar (Yıllık Rapor 1970). Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü, 329, Yalova.
• Uslu, İ., Samancı, H., 1992-a. Hafızali, Değirmendere Siyahı, Beylerce üzüm çeşitlerinde klon seleksiyonu-3. Aşama Sonuçları. Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü, Yalova, 32.
• Uslu, İ., Samancı, H., 1992-b. Müşküle, Razakı, Erenköy Beyazı üzüm çeşitlerinde klon seleksiyonu-3. Aşama Sonuçları. Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü, 24, Yalova.
• Uslu, İ., Samancı, H., 1998. Beyaz Çavuş ve Hamburg Misketi üzüm çeşitlerinde klon seleksiyonu. Türkiye 4. Bağcılık Sempozyumu, 76-81, Yalova.
• Uslu, İ., 1982. Müşküle üzüm çeşidinde klon seleksiyonu üzerinde araştırmalar. Bahçe 11(2):17-24.
• Uslu, İ., 1985. Bağcılıkta seleksiyonun önemi ve Müşküle üzüm çeşidinde klonal seleksiyon üzerinde araştırmalar. Türkiye 1. Bağcılık Sempozyumu Bildirileri. T.C. Tarım-Orman ve Köyişleri Bakanlığı, 3(1):165-175.
• Whiting, J.R., Hardie, W.J., 1981. Yield and compositional differences between selections of grapevine c.v. Cabernet Sauvignon. Amer. J. Enol. Viticult., 32:212-218.
• Yağcı, A., Ilgın, C., Ateş, F., Dilli, Y., Kader, S., 2005. Ege geçit bölgesinde yetiştirilen Sultan Dimriti, Razaki, Siyah Dimrit ve Siyah Gemre üzüm çeşitlerinde klon seleksiyonu çalışmaları (1.aşama). Türkiye 6. Bağcılık Sempozyumu, Tekirdağ, 1:547-553.
• Yılmaz, N., İlhan, İ., Samancı, H., Baldıran, İ.,1997. Yuvarlak Çekirdeksiz üzüm çeşidinde klon seleksiyonu çalışmaları. Bağcılık Araştırma Enstitüsü, Yayın No:69, Manisa.