COĞRAFİ ORİJİN BELİRLEMEDE KARARLI İZOTOP VE ELEMENTAL ANALİZ YÖNTEMLERİNİN KULLANILMASI

Yıl 2018, Cilt: 47 Sayı: Özel Sayı 1, 91 - 96, 28.06.2018

Ayça Aylangan Okan Oktar Yüksel Mert Eren Çantay Ece Ergun Erhan İç Hande Tahmaz Gökhan Söylemezoğlu

Öz

Son yıllarda, gıda gerçekliğinin ve orijininin kontrol edilmesinin önemi genişleyen küresel pazarlara bağlı olarak artış göstermektedir. Bu küreselleşme ile tüketim mallarının kalite, gerçeklik ve orijininin belirlenmesi için gıda sektöründe daha gelişmiş izleme sistemlerine ihtiyaç doğmuştur. Ülkemizde şaraplık üzüm yetiştiriciliğinin artması ve bunlardan elde edilen şarabın orijin kontrolünün yapılması gelişen ticaret hacmi için büyük önem taşımaktadır. Önemli şarap üreticisi Avrupa Birliği ülkelerinin yıllardır benimsediği "Kökeni Kontrollü İsimlendirme Sistemi" henüz Türkiye’de yeterince uygulanmamakta, bu olumsuzluk ise Türk şaraplarının iç ve dış piyasalarda kalite şarapları ve coğrafi işarete sahip sofra şarapları karşısında rekabet gücünü zayıflatmaktadır. Gıda izlenebilirliği ve gerçekliğinin önem kazandığı Dünya’da ülkemiz açısında potansiyel üretim hacmine sahip şarabın dış rekabete hazır hale gelebilmesi için "Kökeni Kontrollü İsimlendirme Sistemi” ne geçilmesi gerekmektedir. Kararlı izotop ve elemental analiz yöntemleri kullanılarak belirli bölgelerden elde edilen şaraplarda gıda izlenebilirliğinin önemli bir parçasını teşkil eden orijin belirlenmesi yapılabilmektedir.

Anahtar Kelimeler

şarap, gıda izlenebilirliği, gıda gerçekliği, coğrafi orijin

USE OF STABLE ISOTOPE AND ELEMENTAL ANALYSIS METHODS WITH GEOGRAPHICAL ORIGIN DETERMINATION

Öz

In recent years, the importance of control in food authenticity and origin has increased recently due to the expanding global markets. This globalization created a need for better monitoring systems in the food sector to determine the quality, authenticity and origin of consumer goods. The increase of wine grape growing in our country and the control of the origin of the wine obtained from them are of great importance for the developing trade volume. The “Protected designation of origin–Appellation d’originecontrȏlee”, which has been adopted by European Union countries for many years, has not been sufficiently implemented in Turkey yet, and this negativeness weakens the competitive power against quality wines in domestic and foreign markets of Turkish wines and table wines with geographical indication. In the world where food traceability and authenticity are important, it is necessary to go to the “Protected designation of origin–Appellation d’originecontrȏlee” in order to be able to prepare foreign competition of wine which has the potential production volume in terms of our country. Determination of origin that is an important part of food traceability in wines obtained from certain regions could be constituted using stable isotope and elemental analysis methods.

Kaynakça

• Akar, Y., 2011. TR32 Düzey 2 Bölgesi’nde (Aydın, Denizli, Muğla) Bağcılık ve Şarapçılık İmalatı. Güney Ege Kalkınma Ajansı.
• Day, M., B.L. Zhang, G.J.M.C. Asselin and R. Morlat, 1995. Characterization of the Region and Year of Production of Wines by Stable Isotopes and Elemental Analyses. Journal International des Sciences de la Vigne et du Vin. 29:75–87.
• Ghidini, S., A. Ianieri, E. Zanardi, E.M. Conter, M.T. Boschetti, P. Iacumin and P.G. Bracchi, 2006. Stable Isotopes Determination in Food Authentication: a Review, Ann. Fac. Medic. Vet. di Parma. 26(2006):193–204.
• Gremaud, G., S. Quaile, U. Piantini, E. Pfammatter and C. Corvi, 2004. Characterization of Swiss Vine Yards Using Isotopic Data in Combination with Trace Elements and Classical Parameters. European Food Research and Technology. 219:97–104.
• Gümüş, S.G. ve A.H. Gümüş, 2010. Avrupa Birliği (AB) Şarap Ortak Piyasa Düzenindeki Değişmeler, AB’ye Üyelik Sürecinde Türkiye Şarap İşletmelerinin Uyum Durumu. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 47(1):31–41.
• Kan, M. ve B. Gülçubuk, 2008. Kırsal Ekonominin Canlanmasında ve Yerel Sahiplenmede Coğrafi İşaretler. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 22(2):57–66.
• Karaoğlu, D.K., 2007. Uluslararası Bağ ve Şarap Örgütü (OİV) ve AB Üyeliği Bağlamında Türk Şarap Sektörü: Potansiyel Fırsatlar ve Tehditler. T.C. Dışişleri Bakanlığı.
• Kozat, P., H. Güçlü, T. Köseoğlu, Y. Mert ve O. Oktar, 2016. Türkiye’de Gıda İzlenebilirliğinde Kararlı İzotop Ölçümlerinin Uygulanması. TAEK Yayını, 35s.
• Ogrinc, N., I.J. Kosir, M. Kocjancic and J. Kidric, 2001. Determination of Authenticity, Regional Origin, and Vintage of Slovenian Wines Using Combination of IRMS and SNIF–NMR Analyses. Journal of Agricultural and Food Chemistry 49: 1432–1440.
• Raco, B., E. Dotsika, D. Poutoukis, R. Battaglini and P. Chantzi, 2015. O–H–C Isotope ratio Determination in Wine in Order to be used as a Finger Print of its Regional Origin. Food Chemistry 168:588–594.
• Rossman, A., F. Reniero, I. Moussa, H.L. Schmidt, G. Versini and M.H. Merle, 1999. Stable Oxygen Isotope Content of Water of EU Data–bank Wines from Italy, France and Germany. Zeitschrift Fur Lebensmittel Untersuchung und Forschung a Food Research and Technology 208:400–407.
• Zhao, Y., B. Zhang, G. Chen, A. Chen, S. Yang and Z. Ye, 2014. Recent Developments in Application of Stable Isotope Analysis on Agro Products Authenticity and Traceability, Food Chemistry 145:300–305.