DETERMINATION OF CORRELATION AMONG YIELD AND QUALITY FEATURES OF BANANA GROWN IN PROTECTED CULTIVATION

Yıl 2021, Cilt: 50 Sayı: 1, 1 - 6, 09.04.2021

Dilek Güven , Hamide Gübbük

Öz

Yield and quality are affected by vegetative and bunch characteristic features in banana growing. These characteristics are affected by ecological conditions, cultivation system (open-field and protected cultivation) also cultural practices. The relationship between these parameters and yield is important for profitable cultivation. So far, protected banana cultivation areas have been increased in Turkey. However, there is no study that shows the relationship between vegetative and bunch feature characteristic with yield in protected cultivation. The objective of the study was to evaluate, the effect between morphological characteristics (pseudo stem height and circumference, plant height, total and active number of leaves and bunch stalk circumference) and bunch characteristics (number of active leaves, number) and bunch characteristics (hand and finger number per bunch, bunch weight, finger circumference and length, yield per cross-sectional areas and yield per ha). Firstly, correlations among each character were determined. In addition, correlation between bunch weight, which is directly affecting the yield, and all other characters as well as the correlation between finger length, which is directly related to fruit quality, and all other characters were determined. Results showed, positive correlation was found between morphological features and bunch characteristics and sometimes shown a statistically insignificant relationship. Positive correlation was found bunch weight, which is directly affecting yield among pseudo stem circumference, the number of total leaves, bunch stalk circumference, hand number, finger circumference and length. A positive correlation with finger length, which is the most important quality among pseudo stem circumference, bunch stalk circumference, hand number, finger number and finger circumference was observed.

Anahtar Kelimeler

Musa cavendishii, correlation, bunch weight, yield, quality

ÖRTÜALTI MUZ YETİŞTİRİCİLİĞİNDE VERİM VE KALİTEYE ETKİLEYEN ÖZELLİKLER ARASINDAKİ KORELASYONLARIN BELİRLENMESİ

Öz

Muz yetiştiriciliğinde verim ve kalite, vejetatif ve hevenk karakteristik özelliklerinden etkilenmektedir. Bu özellikler ise ekolojik koşullar, yetiştirme sistemi (açık ve örtüaltı) ve ayrıca kültürel uygulamalardan etkilenmektedir. Bu parametreler ile verim arasındaki ilişkilerin ortaya konması kârlı bir yetiştiricilik açısından önemlidir. Türkiye’de örtüaltı yetiştiricilik alanları son yıllarda önemli artış göstermiştir. Bununla birlikte, örtüaltı muz yetiştiriciliğinde, vejetatif ve hevenk karakteristik özellikleri ile verim arasındaki ilişkiyi ortaya koyan bir çalışmaya rastlanmamıştır. Bu nedenle planlanan bu çalışmada, örtüaltında yetiştirilen farklı muz çeşit/klonlarının (Dwarf Cavendish, Williams, MA 13, Jobo ve CV 902) morfolojik özellikleri (yalancı gövde yüksekliği ve çevresi, bitki yüksekliği, toplam yaprak ve aktif yaprak sayısı ve hevenk sapı çevresi) ve hevenk karakteristik özellikleri (tarak sayısı, parmak sayısı, hevenk ağırlığı, parmak çevresi ve parmak uzunluğu, gövde kesit alanına ve hektara düşen verim) arasındaki ilişkilerin korelasyon analizi ile ortaya konması amaçlanmıştır. Korelasyonun belirlenmesinde öncelikle tüm parametrelerin bir biri ile ilişkisi ortaya konmuştur. Buna ilave olarak, muzda verimi direkt etkileyen hevenk ağırlığı ve kalitede dikkate alınan parmak uzunluğu ile diğer parametreler arasındaki korelasyonlar belirlenmiştir. Araştırma sonucunda, incelenen morfolojik özellikler ile hevenk karakteristik özellikleri arasında bazen pozitif bir korelasyon ve bazen de istatistiksel olarak bir ilişki saptanmamıştır. Muzda verimi direkt etkileyen hevenk ağırlığı ile gövde çevresi, toplam yaprak sayısı, aktif yaprak sayısı, hevenk sapı çevresi, tarak sayısı, parmak çevresi, parmak uzunluğu kriterleri arasında pozitif korelasyonlar kaydedilmiştir. Muzda en önemli kalite parametresi olan parmak uzunluğu ile gövde çevresi, hevenk sapı çevresi, tarak sayısı, parmak sayısı ve parmak çevresi arasında yine pozitif korelasyon belirlenmiştir. Araştırma bulguları, verim ve kalitenin morfolojik özellikler ve hevenk karakteristik özelliklerinden etkilendiğini göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Musa cavendishii, korelasyon, hevenk ağırlığı, verim, kalite

Kaynakça

• Charles, J.S.K., T.S. Venkitesan, P.Y. Thomas and P.A. Varkey, 1985. Correlation of plant growth components to bunch weight in banana infested with burrowing, nematode, Radopholus simills (Cobb). Indian Journal of Nematol. 15(2):186-190.
• Gübbük, H. and M. Pekmezci, 2005. The agronomic performance of six promising off-types banana (Musa spp. AAA) under protected cultivation. Tropical Agriculture 82(1):30-33.
• Joyce Dória Rodrigues Soares, Moacir Pasqual, Filipe Almendagna Rodrigues, Willian Soares Lacerda, Sergio Luiz Rodrigues Donato, Sebastião de Oliveira e Silva and Crysttian Arantes Paixão, 2012. Correlation between morphological characters and estimated bunch weight of the tropical banana cultivar. African Journal of Biotechnology, 12.06.2012, 11(47):10682-10687.
• Soares, J.D.R., M. Pasqual, F.A. Rodrigues, W.S. Lacerda, S.L.R. Donato, S.De.O. Silva and C.A. Paixao, 2012. Correlation between morphological characters and estimated bunch weight of the tropical banana cultivar. African Journal of Biotechnology, 11(47):10682-10687.
• Sabiti, G., J.M. Ininda, L. Ogallo, F. Opijah, A. Nimusiima, G. Otieno, S.D. Ddumba, J. Nanteza and C. Basalirwa, 2016. Empirical relationships between banana yields and climate variability over Uganda. Journal of Environmental and Agricultural Sciences 7:03-13.
• Swennen R. and E. De Langhe, 1985. Growth parameters of yield of plantain (Musa cv. AAB). Annals of Botany, 56:197-204.
• Suresh, C.P., R. Bidhan and M.A. Hasan, 2002. Studies on correlation between growth and bunch characters and yield of ‘Dwarf Cavendish’ banana (Musa AAA). Crop Research, 23(3):463-466.
• Tak, Kumar M., Vikas Kumar, Sanjoy Attar, Amit K. Revale and Ruchit Patel, 2015. Correlation of banana cv. grand naine with growth and yield aspect. Journal of Plant Development Sciences, 7(1):1-5.