Bazı Minyatür Gül Çeşitlerinin Kuraklığa Dayanımlarının Belirlenmesi

Yıl 2025, Cilt: 54 Sayı: Özel Sayı 1, 47 - 54, 25.03.2025

Kürşad Demirel , Gülizar Rumeyse Doğan , Gökhan Çamoğlu , Arda Akçal , Hakan Nar , Selin Cengiz

https://doi.org/10.53471/bahce.1548989

Öz

Peyzaj alanlarında sulama suyunun en aza indirilmesi için kuraklığa dayanıklılığı yüksek bitkilerin belirlenmesi önemlidir. Deneme, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi BİSİTLAB’da altı ay süreyle yürütülmüştür. Çalışmada, 4 farklı sulama seviyesinin [%100 (S100), %75 (S75), %50 (S50), %25 (S25)] peyzaj alanlarında sıkça kullanılan 4 minyatür gül çeşidinin (Mandarin, Orange Juwel, Zwergen Fee 09 ve Zwerkönig 78) bitki su tüketimine (ET), morfolojik ve fenolojik parametrelerine (bitki boyu, çiçek sayısı, çiçek çapı, petal sayısı) etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma sonucunda, sulama seviyelerine göre çeşitlerin hepsinde çiçek sayısı değerleri en yüksek S100, en düşük değerler ise %75 su kısıtı uygulanan konuda (S25) görülmüştür. Su stresi, tomurcuk sayısının azalmaya ve buna bağlı olarak çiçek veriminde azalmaya sebep olmuştur. Ayrıca, Mandarin, Orange Juwel ve Zwerkönig 78 minyatür gül çeşitlerinde (Z09 dışında) tomurcuk sayısının %25 su kısıtında (S75) bile çeşitlerin çiçeklenme performanslarının iyi olduğu görülmüştür. Sonuç olarak, Mandarin’in ET değerlerinin (255,7-642,3 mm) diğer çeşitlere oranla daha düşük, S50 konusunda en yüksek bitki boyu değerine ulaşmış olması ve diğer parametreler birlikte değerlendirildiğinde diğer çeşitlere göre kuraklığa daha dayanıklı olduğu söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Bitki Su Tüketimi, Kuraklık, Minyatür Gül, Süs Bitkisi

Destekleyen Kurum

TÜBİTAK

Proje Numarası

TÜBİTAK 120O276 nolu proje

Determination of Drought Resistance of Some Miniature Rose Varieties

Öz

It is important to identify plants with high drought resistance to minimize irrigation water in landscape areas. The experiment was carried out for six months at Çanakkale Onsekiz Mart University COSMOTLAB. The study aimed to determine the effects of four different irrigation levels [(S100), (S75), (S50), (S25)] on plant water consumption (ET), morphological and phenological parameters of four different miniature rose varieties (Mandarin, Orange Juwel, Zwergen Fee 09 and Zwerkönig 78) frequently used in landscape areas. As a result of the study, according to irrigation levels, the highest flower number values were observed in S100 and the lowest values were observed in 75% water restriction (S25). Water stress caused a decrease in the number of buds and a decrease in flower yield. In addition, it was observed that the flowering performance of the varieties was good even at 25% water restriction (S75) in the miniature rose varieties Mandarin, Orange Juwel and Zwerkönig 78 (except Z09). As a result, it can be said that Mandarin’s ET values (255.7-642.3 mm) are lower than other varieties, the highest plant height value under S50 is reached and when other parameters are evaluated together, it is more resistant to drought than other varieties.

Anahtar Kelimeler

Plant Water Consumption, Drought, Miniature Rose, Ornamental Plant

Destekleyen Kurum

TÜBİTAK

Proje Numarası

TÜBİTAK 120O276 nolu proje

Teşekkür

This study is a part of the project numbered 120O276, carried out with the resources of TÜBİTAK

Kaynakça

• Akça, Ş.B., Gülgün Aslan, B. 2019. Kampüs yaşamında estetik ve fonksiyonel açıdan süs bitkilerinin yeri ve önemi; Çaycuma Kampüsü örneği. Bartın Orman Fakültesi Dergisi 21(2), 267-279.
• Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M., Babaç, M.T. 2012. Türkiye bitkileri listesi (Damarlı bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi Yayınları Flora Dizini 1: İstanbul.
• Hekimoğlu, B., Altındeğer, M. 2019. Süs bitkileri sektör raporu sorunları ve çözüm önerileri. Samsun İl Tarım ve Orman Müdürlüğü Süs Bitkileri Sektör Raporu, Mayıs 2019, 1. Erişim: 6 Ağustos 2022.
• Arslan, M., Perçin, H., Barış, E., Uslu, A. 1996. İç Anadolu bölgesi iklim koşullarına uygun yeni bazı her dem yeşil bitki çeşitlerinin saptanması üzerine bir araştırma. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, 1470, s:58.
• Leszczynski, N.A. 1999. Planting the landscape. John Wileyand Sons, Inc, p:208.
• Aslanboğa, İ. 2002. Odunsu bitkilerle bitkilendirmenin işleve uygun tasarımının, uygulanmasının ve bakımının planlanması ilkeleri. Ege Ormancılık Araştırma Enstitüsü, İzmir, s:100.
• Moore, R.C. 2002. Plants for play. Mig Communications, California.
• Bayramoğlu, E. 2013. Damla sulama sistemi ile Berberis thunbergii ‘Atropurpurea Nana’ ve Ilex aquifolium bitkilerinin sulanma olanaklılığının araştırılması (Doktora Tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• National Intelligence Council, 2012. Global trends 2030: Alternative worlds, https://globaltrends 2030.files.wordpress.com/2012/11/globaltrends-2030november2012.pdf (Erişim: 01.02.2020).
• Demirel, K., Çamoğlu, G., Sağlık, A., Genç, L., Kelkit, A. 2018. Çanakkale ili peyzaj alanlarındaki sulama sistemlerinin incelenmesi. Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 32(1), 127-139.
• Anthony, P., Rees, Y. 1988. The garden design book. In: Paul, A., Rees, Y. (Eds.): Salem House Publishers: London, pp:256.
• Akçal, A., Demirel, K., Çamoğlu, G. 2017. Farklı sulama düzeylerinin glayölde korm gelişimi ve çiçeklerin vazo ömrü üzerine olan etkileri. ÇOMÜ BAP FHD-2016-1031 no.lu Proje Sonuç Raporu. Erişim: 6 Ağustos 2022.
• Tütüncü, E., Demirel, K., Çamoğlu, G., Nar, H., Akçal, A. 2019. Dahlia bitkisinin fizyolojik özellikleri üzerine su stresinin etkileri. I. Uluslararası Süs Bitkileri Kongresi, 9-11 Ekim 2019, Uludağ Üniversitesi, Bursa. 132-144.
• Kocaçalışkan, İ. 2003. Bitki fizyolojisi. DPÜ Fen-Edebiyat Fakültesi, Yayın No:420.
• Çamoğlu, G. 2013. The effects of water stress on evapotranspiration and leaf temperatures of two olive (Olea europaea L.) cultivars. Zemdirbyste-Agriculture, 100(1):91-98.
• James, L.G. 1988. Principles of farm irrigation systems design. John Wiley and Sons, New York, 543 p.
• Demirel, K., Çamoğlu, G., Akçal, A., Genç, L., Nar, H. 2019. Farklı sulama seviyelerinin Zinya’nın fizyolojik ve morfolojik özellikleri üzerine etkilerinin belirlenmesi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, BAP Proje No: FBA-2018-2589 no.lu Proje Sonuç Raporu. Erişim: 6 Ağustos 2022.
• R Development Core Team, 2012. R: A language and environment for statistical computing. R Foundation for Statistical Computing. Vienna, Austria. ISBN:3-90005107-0 (http://www.r-project.org).
• Demirel, K., Çatıkkaş, G.R., Kesebir, B., Çamoğlu, G., Nar, H. 2020-a. Farklı su stresi siklamenin fizyolojik ve morfolojik özelliklerindeki değişimin belirlenmesi. Bursa Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 34(Özel Sayı), 55-59.
• Demirel, K., Yıldırım, D., Ayaroğlu, Z., Albayrak, F., Kuşak, İ., Ersoy, Ç., Budak, N., Nar, H., Çamoğlu, G., Akçal, A., Çatıkkaş, G.R. 2020-b. İki farklı çuha çeşidinin su stresine tepkilerinin belirlenmesi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 8(2):347-358.