Tokat Florasında Yetişen Potansiyel Bir Süs Bitkisi: Fibigia eriocarpa

Yıl 2025, Cilt: 54 Sayı: Özel Sayı 1, 413 - 418, 25.03.2025

Saliha Erdoğdu , Aysun Çelik

https://doi.org/10.53471/bahce.1560283

Öz

Türkiye, farklı iklimsel özellikleri, jeolojik ve coğrafi yapısından dolayı zengin bir floraya sahiptir. Bu zengin florayı etkin kullanabilmek için bitki genetik kaynaklarının doğru bir şekilde değerlendirilmesi gerekmektedir. Doğal bitkilerin sahip olduğu birçok avantaj nedeniyle Tokat florasında yetişen çok yıllık otsu bir bitki olan Fibigia eriocarpa çalışma materyali olarak seçilmiştir. Tokat ili Merkez ilçesinde yapılan keşif gezilerinde Fibigia eriocarpa’nın çalışma alanı içerisindeki morfolojik özelliklerini tespit etmek için tesadüfi 30 adet örnek bitki toplanmış ve koordinatları alınmıştır. Ölçümler seçilen bitkinin son görünümü üzerinden alınmıştır. Toplanan bitki örneklerinde bitki boyu, dallanma sayısı, meyve eni, meyve boyu, meyve sayısı, gövde eni, kök eni ve kök boyu, tohum ölçüsü, tohum bin dane ağırlığı gibi parametreler ölçülmüştür. Ayrıca yaprak rengi, çiçek rengi ve çiçek açma zamanı not edilmiştir. Bitkinin yetiştiği alanın özelliklerine ait gözlemler yapılmıştır. Toplanan bitkilerden alınan ölçümler sonucunda ortalama bitki boyu 76 cm, ortalama dallanma sayısı 4 adet, meyve sayısı 86 adet, meyve eni 8.8 mm, meyve boyu 16,3 mm, kök boyu 8,9 cm, kök eni 7,3 mm, bulunmuştur. Fenolojik zamanına bakıldığında Mayıs ayında çiçeklenmenin olduğu tespit edilmiştir. Alınan ölçümler neticesinde Fibigia eriocarpa’nın kuru çiçek olma potansiyelinin fazla olduğu, yaşam alanına bakıldığında herhangi bir bakım maliyeti olmaksızın yetiştirilebileceği ve bu nedenle kurakçıl bitki tasarımlarında kullanılabileceği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Doğal flora, Fibigia eriocarpa, Kuru çiçekçilik, Tokat ili

A Potential Ornamental Plant Growing in Tokat Flora: Fibigia eriocarpa

Öz

Turkey has a rich flora due to its different climatic features, geological and geographical structure. In order to use this rich flora effectively, it is necessary to evaluate the plant genetic resources correctly. Fibigia eriocarpa, a perennial herbaceous plant growing in the Tokat flora, was selected as the study material due to the many advantages of natural plants. During the exploration trips made in the central district of Tokat province, 30 sample plants were randomly collected and their coordinates were taken to determine the morphological characteristics of Fibigia eriocarpa in the study area. The measurements were taken from the final appearance of the selected plant. In the collected plant samples, parameters such as plant height, number of branches, fruit width, fruit length, fruit number, stem width, root width and root length, seed size, seed thousand grain weight were measured. In addition, leaf color, flower color and flowering time were noted. Observations were made regarding the characteristics of the area where the plant grew. As a result of the measurements taken from the collected plants, the average plant height was 76 cm, the average number of branches was 4, the number of fruits was 86, the fruit width was 8,8 mm, the fruit length was 16,3 mm, the root length was 8,9 cm, and the root width was 7,3 mm. When looking at its phenological time, it was determined that flowering occurred in May. As a result of the measurements taken, it was concluded that Fibigia eriocarpa has a high potential to be a dry flower, that it can be grown without any maintenance cost when looking at its habitat, and therefore can be used in xerophytic plant designs

Anahtar Kelimeler

Natural flora, Fibigia eriocarpa, Dry floriculture, Tokat province

Kaynakça

• Avcı, M. 2014. Türkiye’nin doğal-egzotik ağaç ve çalıları. Orman Genel Müdürlüğü, Ankara, s:28-53.
• Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M., Babaç, M.T. 2012. Türkiye bitkileri listesi damarlı bitkiler. Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği, İstanbul.
• Anonim, 2007. Ulusal biyolojik çeşitlilik stratejisi ve eylem planı. T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü Doğa Koruma Dairesi Başkanlığı, Ankara.
• Tuttu, G., Aytaş, İ., Dilaver, Z. 2019. Use opportunities of some natural herbaceous plants of Cankiri province in landscape applications. International Journal of Scientific and Technological Research 5(3):136-147, doi:10.7176/JSTR/5-3-16.
• Topay, M., Z. Kaya 1998. Bartın-Amasra florasındaki bazı otsu süs bitkilerinin peyzaj değerlerinin saptanması ve kentsel mekânlarda kullanım olanakları. 1. Ulusal Süs Bitkileri Kongresi, 6-9 Ekim 1998, Yalova, s:74-82.
• Deniz, B., Şirin, U. 2005. Samson dağı doğal bitki örtüsünün otsu karakterdeki bazı örneklerinden peyzaj mimarlığı uygulamalarında yararlanma olanaklarının irdelenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 2(2):5-12.
• Gül, A., Özçelik, H., Uzun, Ö.F. 2012. Isparta yöresindeki bazı doğal yer örtücü bitkilerin adaptasyonu ve özellikleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi 16(2):133-145.
• Al-Shehbaz, I.A., Mutlu, B., Dönmez, A.A. 2007. The Brassicaceae (Cruciferae) of Turkey, updated. Turk. J. Bot. 31:327-336.
• Cullen, J. 1965. Fibigia Medik. in: Davis, P.H. (ed.). Flora of Turkey and the East Aegean Islands. 1:356-358. Edinburgh University Press, Edinburgh.
• Bouloumoy, S.J. 1930. Flore du Liban et de la Syrie. Vigot Freres.
• Bush, N.A. 1939. Flora of the USSR. Vol.8, Izdatel’stvo Akademi Nauk Sssr. Moskova-Leningrad.
• Tutin, T.G., Heywood, V.H. 1964. Flora Europaea. Cambridge University Press, Cambridge, Vol.2-3.
• Rechinger, K.H. 1968. Flora Iranica. Akademische Druck and Verlagsanstalt, Graz, Austria.
• Hedrick. U.P. 1972. Sturtevant’s edible plants of the world. Dover Publications.
• Kunkel, G. 1984. Plants for human consumption. Koeltz Scientific Books.
• Facciola, S.C. 1990. A source book of edible plants. Kampong publications.
• Baytop, T. 1994. Türkçe bitki adları sözlüğü. Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Türk Dil Kurumu, 578, Ankara.
• Özyurt, S. 1992. Ekonomik botanik. Erciyes Üniversitesi, Yayın No:47, Kayseri.
• Seçmen, Ö., Gemici, Y., Görk, G., Bekat, L., Leblebici, E. 1998. Tohumlu bitkiler sistematiği. Ege Üniversitesi, İzmir.
• Duran, A., Ünal, F., Pınar, M. 2003. The revision of the genus Hesperis L. in Turkey. TÜBİTAK (Project No:TBAG-1748).
• TÜBİVES, 2024. Fibigia eriocarpa, http://194.27.225.161/yasin/tubives/index.php?sayfa=1&tax_id=709 (Erişim Tarihi: 02.06.2024).
• Köse, H. 1998. Doğal bitki örtüsünde bulunan bazı odunsu süs bitkilerinin tohum çimlendirme yöntemleri üzerinde araştırmalar-1. Arbutus unedo L. ve Arbutus andrachne L. Anadolu J. of AARI, Ege TarımsaI Araştırma Enstitüsü, 8(2), İzmir.
• Davis, P.H. 1965-1985. Flora of Turkey and East the Aegean Islands. Edinburg University Press, Edinburgh, Vol.1-9.
• Türkmenoğlu, G. 2015. Isparta yöresinde doğal yayılış gösteren bazı bitki türlerinin kesme ve kuru çiçekçilikte kullanım olanakları (Yüksek Lisans Tezi). Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Orman Mühendisliği Anabilim Dalı, Isparta.