Dünya ve Türkiye’nin Çiçek Soğanları Üretim Potansiyeli ve Dış Ticareti

Yıl 2025, Cilt: 54 Sayı: Özel Sayı 1, 567 - 574, 25.03.2025

İlknur Eskimez , Hamdiye Uzun , Bahri Karlı , Mevlüt Gül , Mehmet Polat

https://doi.org/10.53471/bahce.1572304

Öz

Süs bitkileri sektörü, bitkisel üretim içerisinde önemli bir konuma sahip ve yüksek katma değer oluşturan bir alandır. Bu sektörün geniş ihracat ve ithalat potansiyeli, küresel düzeydeki önemini giderek artırmaktadır. Kesme çiçek yetiştiriciliği başta olmak üzere tıbbi anlamda da önemli sekonder metabolit içeriğine sahip bu bitkiler hem yerel hem de uluslararası pazarlarda oldukça fazla talep görmektedir. Dünya çiçek soğanları üretimi, özellikle Hollanda, Hindistan, Çin, İtalya, Almanya ve Güney Amerika’da yoğunlaşmıştır. Hollanda, global çiçek soğanı üretiminde ve ihracatında lider konumda olup, dünya pazarının %70’inden fazlasını elinde bulundurmaktadır. Bu başarı, gelişmiş seracılık teknolojileri, yüksek kaliteli üretim ve etkili pazarlama stratejilerine dayanmaktadır. Türkiye’nin çiçek soğanları üretim potansiyelini tam anlamıyla değerlendirebilmesi için ise, teknolojik altyapının güçlendirilmesi, üreticilerin bilinçlendirilmesi, Ar-Ge çalışmalarına daha fazla önem verilmesi ve devlet desteklerinin artırılması gerekmektedir. Ayrıca, sürdürülebilir tarım uygulamalarının yaygınlaştırılması hem çevresel hem de ekonomik açıdan fayda sağlayacaktır. Bu nedenle, çiçek soğanlarının üretimi ve ticareti hem ekonomik hem de çevresel açıdan dengeli bir şekilde yönetilmelidir. Bu bağlamda çalışmada, çiçek soğanları içerisinde yer alan ‘Lilium spp., Gladiolus grandiflorus, Tulipa spp., Narcissus tazetta, Freesia spp., Hyacinthus orientalis, Anemone coronaria, Alstroemeria aurea, Ornithogalum umbellatum, Zantedeschia aethiopica, Iris purpureobractea, Ranunculus acris’ türlerinin üretim potansiyeli ve dış ticaret durumları değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Çiçek Soğanları, Dış Ticaret, Ekonomi, Üretim

Teşekkür

Çalışmada ismi geçen doktora öğrencisi İlknur ESKİMEZ, YÖK 100/2000 Doktora Burs Programı kapsamında "Sürdürülebilir Tarım (Yenilikçi-İyi Tarım Uygulamaları)" tematik alanında doktora eğitimine devam etmektedir ve ayrıca TÜBİTAK 2211-A Ulusal Doktora Burs Programı tarafından desteklenmektedir. Öğrenciye maddi destek sağlayan her iki kuruma da teşekkür ederiz.

The Production Potential and Foreign Trade of Flower Bulbs in the World and Turkey

Öz

Ornamental plants sector has an important position in plant production and creates high added value. The wide export and import potential of this sector increases its importance at global level. These plants, which have important secondary metabolite content, are in high demand both in local and international markets, especially in cut flower cultivation. World flower bulb production is concentrated especially in the Netherlands, India, China, Italy, Germany and South America. The Netherlands is the leader in global flower bulb production and exports, holding more than 70 per cent of the world market. This success is based on advanced greenhouse technologies, high quality production and effective marketing strategies. In order for Turkey to fully utilize its flower bulb production potential, it is necessary to strengthen the technological infrastructure, raise awareness of producers, give more importance to R&D studies and increase government support. In addition, the dissemination of sustainable agricultural practices will provide both environmental and economic benefits. Therefore, the production and trade of flower bulbs should be managed in a balanced manner both economically and environmentally. In this context, in this study, the production potential and export potential of ‘Lily, Gladiolus, Tulip, Daffodil, Freesia, Hyacinth, Anemone, Peruvian Lily, Starflower, Calla Lily, Iris and Ranunculus species among the flower bulbs and their export potential are analyzed.

Anahtar Kelimeler

Flower Bulbs, Foreign Trade, Economy, Production

Kaynakça

• Baris, M.E., Uslu, A. 2009. Cut flower production and marketing in Turkey. African Journal of Agricultural Research 4(9):765-771.
• Entwistle, A., Atay, S., Byfield, A., Oldfield, S. 2002. Alternatives for the bulb trade from Turkey: a case study of indigenous bulb propagation. Oryx 36(4):333-341.
• Hanci, F. 2018. A comprehensive overview of onion production: Worldwide and Turkey. Journal of Agriculture and Veterinary Science 11(9):17-27.
• Entwistle, A., Atay, S., Byfield, A., Oldfield, S. 2002. Alternatives for the bulb trade from Turkey: a case study of indigenous bulb propagation. Oryx 36(4):333-341.
• De Hertogh, A., Schepeen, J.M., Kamenetsky, R., Le Nard, M., Okubo, H. 2012. The globalization of flower bulb industry. Ornamental Geophytes: From Basic Science to Sustainable Production 1-16.
• Zencirkiran, M., Gürbüz, İ.B. 2009. Turkish ornamental plants sector in the European Union screening process. Journal of Fruit and Ornamental Plant Research 17(2):235-250.
• Faust, J.E., Dole, J.M. 2021. The global cut flower and foliage marketplace. Cut Flowers and Foliages 27:1-47.
• Yücel, G., Mengüç, A. 2021. Production of Fritillaria imperialis L. bulbs using different methods and monitoring the development of bulb groups under export size. Egyptian Journal of Horticulture 48(2):257-266.
• Adebayo, I.A., Pam, V.K., Arsad, H., Samian, M. R. 2020. The global floriculture industry: Status and future prospects. The Global Floriculture Industry, pp:1-14.
• Krigas, N., Lykas, C., Ipsilantis, I., Matsi, T., Weststrand, S., Havström, M., Tsoktouridis, G. 2021. Greek tulips: worldwide electronic trade over the internet, global ex situ conservation and current sustainable exploitation challenges. Plants 10(3):580.
• Niisato, Y. 2018. Dynamics of production and trade of flower bulbs in the Netherlands, China and Japan (Doctoral Dissertation, University of Toyama).
• Chiurciu, I.A., Zaharia, I., Soare, E., Dobre, C., Morna, A.A. 2018. Research on the European flower market and main symbolic values of the most traded species.
• de Almeida, D.B., Barbosa, J.G., Grossi, J.A.S., Finger, F.L., Heidemann, J.C. 2017. Influence of vernalization and bulb size on the production of lily cut flowers and lily bulbs. Semina: Ciências Agrárias 38(4 Supl 1):2399-2408.
• FAO, 2024. http://www.fao.org/faostat/en/#home (Erişim Tarihi: 25.09.2024).
• Türkiye İstatistik Kurumu, 2023. Yıllık Tarım İstatistikleri, https://www.tuik.gov.tr (Erişim Tarihi: 25.09.2024).
• Karagüzel, Ö., Baktır, İ., Hazar, D., Yılmaz, G. 2012. Researches on protection, propagation and sustainable usage of native bulbous plants of Turkey. In 3. International Symposium on Sustainable Development, Sarajevo, Vol.211.
• Kizil, S., Tekin, F., Khawar, K.M., Saglam, S., Ertekin, A.S., Arslan, N. 2012. An investigation about economically important bulbous plants found in Southeastern and East Anatolia regions of Turkey. 11. International Flower Bulbs and Herbaceous Perennials (ISHS), Antalya, Turkey.
• Kılıçaslan, N., Dönmez, Ş. 2016. Utilization of bulbous plants in landscape architecture growing in Lakes Region. Turkish Journal of Forestry 17(1):73-82.
• Kizil, S., Khawar, K.M., Arslan, N. 2013. Introduction of economically important bulbous plants collected from wild flora in semi-arid climatic conditions of southeastern Anatolian region of Turkey. In 1. International Symposium on Ornamentals in Africa 1077:143-153.
• International Association of Horticultural Producers (AIPH), 2023. International statistics- flowers and plants. AIPH. https://www.aiph.org. (Erişim Tarihi: 01.10.2024).
• Kadakoğlu, B., Karli, B., Gül, M. 2018. Cut flower production and evaluation of export potential in Turkey. In Proceedings of the 5. International Multidisciplinary Congress of Eurasia. Barcelona, Spain, ISBN:978-605-68882-0-5.
• Karli, B., Songur, M., Sinek, B., Kadakoğlu, B. 2022. Economic analysis of cut flower production (Carnation, Gerbera and Lisianthus) in Turkey: the case of Antalya province.