Farklı İçerikte Yaprak Gübresi Uygulamalarının Domatesin Verim ve Muhafaza Sürelerine Etkileri

Yıl 1995, Cilt: 24 Sayı: 1-2, 19 - 26, 31.12.1995

Nilgün Halloran Köksal Demir Mehmet Ufuk Kasım

Öz

Araştırma, yaprak gübrelerinin Falcon domates çeşidinin verim ve muhafaza süresine etkilerini belirlemek amacı ile yürütülmüştür. Yaprak gübresi olarak %0.2’lik dozda Proteinat, Wuxal (Tip 3) ve K₂O kullanılmış, üretim periyodunda 15’er gün ara ile 5 kez uygulanmıştır. Üretim sonrası; verim, meyve iriliği, meyve sayısı ve ağırlığı belirlenmiştir. Ayrıca gübrelerin muhafaza süresine etkilerini saptamak amacı ile 10℃ sıcaklık ve %85-90 oransal nem içeren depoya alınan yeşil olumdaki meyvelerde renk, solunum, ağırlık kaybı, meyve eti sertliği ve üşüme zararı oranları saptanmıştır. Araştırmada; verim, meyve iriliği, meyve sayısı ve ağırlığı yönünden uygulamalar arasında istatistiki açıdan önemli bir fark belirlenmemiş, ancak meyve ağırlığı Proteinat ve K₂O uygulamalarında daha yüksek bulunmuştur. K₂O uygulaması ile olgunlaşma da gecikmiş, depolama sırasında üşüme zararı belirtileri ve ağırlık kaybı azalmıştır. Proteinat ise depolama süresince renk değişimini ve solunumda klimakterik yükselişi en fazla geciktiren uygulama olmuştur.

Anahtar Kelimeler

Yaprak Gübresi , Domates , Verim , Muhafaza

The Effects of Foliage Fertilizers on the Yield and Storage Period of Tomato

Öz

The effects of different foliage fertilizers on the yield and storage period of tomato are reported. Proteinat, Wuxal (Type 3) and K₂O in a 0.2% dose were used as foliage fertilizers and applied five times at 15-day intervals during the production period. Yield, fruit size, fruit number and fruit weight were determined during this period. For determination of the effects of fertilizer on storage period, mature-green tomatoes were placed cold rooms set at a 0℃ temperature with an 85-90% relative humidity. Color changes, respiration rate weight loss, fruit firmness, and chilling injury symptoms were determined over a one-month storage period at five-day intervals. No significant differences were found between applications of fertilizer with respect to yield, fruit size, fruit weight and fruit number. Fruit weight was observed to increase with use of Proteinat and K₂O fertilizers and yields were increased with application of K₂O. Application of K₂O also delayed fruit ripening during production. This specific application also reduced chilling injury symptoms and weight losses during cold storage. Application of Proteinat fertilizer was observed to delay changes in color and to prolong the climacteric rise better than any other application.

Anahtar Kelimeler

Leaf Fertilizer , Tomato , Yield , Preservation

Kaynakça

• Abak, K., K. Demir ve K. Oskay, 1990. Yaprak Gübresi Uygulamalarının Serada Domates ve Hıyarın Verim ve Erkenciliği Üzerine Etkileri. Türkiye 5. Seracılık Sempozyumu, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, İzmir. s:147-153.
• Ahmad, C.M.S. and M.A. Chaudhry, 1992. Effect of nitrogen on some yield parameters in tomato (Lycopersicon esculentum Mill.) under Maiduguri environmental conditions. Hort. Abs. 62(1):No:364.
• Aktaş, M., 1991. Bitki Besleme ve Toprak Verimliliği. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No:1202, Ders Kitabı 347, 345s.
• Anonim, 1995. Tarım İstatistikleri Özeti 1994. DİE Yayınları, Ankara.
• Anonymous, 1991. Fresh Vegetables. Production Information Series. İGEME, Ankara.
• Bagal, S.D., G.A. Shaikh and R.N. Adsule, 1992a. Influence of different levels of N, P and K fertilizers on the protein, ascorbic acid, sugars and mineral contents of tomato. Hort. Abs. 62(5):No:4046.
• Bagal, S.D., G.A. Shaikh and R.N. Adsule, 1992b. Influence of different levels of N, P and K fertilizers on the yield and quality of tomato. Hort. Abs. 62(5):No:4047.
• Çağıran, R., 1994. Farklı muhafaza sıcaklıklarının biberlerde muhafaza süresi ile üşüme zararına etkileri (Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara. 62s.
• Dangler, J.M. and S.J. Locascio, 1993. External and internal blotchy ripening and fruit elemental content of frickle-irrigated tomatoes as affected by N and K application time. Postharvest News and Information 4(1):No:292.
• Das, T.K. and Singh, 1992. Effect of soil and foliar application of nitrogen on fruiting and yield of tomato. Hort. Abs. 62(1):No:363.
• Düzgüneş, O., 1963. Bilimsel Araştırmalarda İstatistik Prensipleri ve Metotları. Ege Üniversitesi, İzmir. 378s.
• Hakerlerler, H. ve D. Anaç, 1994. Bitkilerin Yapraktan Gübrelenmesi. Tarımsal Uygulama ve Araştırma Merkezi, Yayın Bülteni No:12. s:1-3.
• Huett, D.D., 1990. Effect of nitrogen on the yield and quality of vegetables. Hort. Abs. 60(7):No:5107.
• Janse, J., 1992. Research on tomatoes. Tomatoes must be sweet, aromatic and not mealy. Postharvest News and Information 3(4):No:1479.
• Kader, A.A., M.A. Stevens, M.A. Horton, L.L. Morris and M. Algazi, 1977. Effect of Fruit Ripeness When Picked on Flavour and Composition in Fresh Market Tomatoes. J. Amer. Soc. Hort. Sci. 102(6):724-731.
• Kanesiro, M.A.B., R.R. Faleiros, J.L. Sartori, W.J. Melo, J.M. Pizauro and D.A. Banzatto, 1985. Effect of nitrogen and phosphorus levels on some chemical characteristics of tomato fruits harvested at different maturity stages. Hort. Abs. 55(2):No:1208.
• Karaçalı, İ., 1993. Bahçe Ürünlerinin Muhafazası ve Pazarlanması. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No:494. 444s.
• Kaynaş, K. ve N. Sürmeli, 1992. Bazı domates çeşitlerinin hasat sonrası fizyolojisi üzerinde araştırmalar-3. (Invictus, Şencan-9). Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü, Yalova. 64s.
• Kaynaş, K., F. Çelikel, N. Türkeş ve N. Sürmeli, 1988. Yalova ve İznik Yöresinde Yetiştirilen Bazı Domates Çeşitlerinin Depolama Olanakları ve Fizyolojileri Üzerinde Çalışmalar. Atatürk Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü, Yalova, 53s.
• Kooner, K.S. and K.S. Randhawa, 1985. Effect of different levels and sources of nitrogen on growth and yield of tomatoes. Hort. Abs. 55(1):No:362.
• Masson, J., N. Tremblay and A. Gosselin, 1992. Effect of nitrogen fertilization and HPS supplementary lighting on vegetable transplant production. II. Yield. Hort. Abs. 62(4):No:2921.
• Mei, S.R., Y.A. Yang and X.Y. Jing, 1986. A preliminary report of an experiment on the highly effective leaf nutrient spray solution 832 for vegetable, fruits and melons. Hort. Abs. 56(3):No:1658.
• Picha, O.H., 1986. Effect of harvest maturity on the fruit composition of cherry and Large Fruited Tomato Cultivars. J. Amer. Soc. Hort. Sci. 111(5):723-727.
• Ryall, A.L. and W.T. Lipton, 1972. Handling, Transportation and Storage of Fruits and Vegetables. Vol:1. Vegetables and Melons. The AVI Publishing Company, Inc. 473p.
• Salunkhe, D.K. and B.B. Desai, 1984. Postharvest Biotechnology of Vegetables. Vol:1. CRC Press, Inc. Florida. 208p.
• Sangakkara, U.R., 1990. Relationship between irrigation frequency, rate and time of potassium application and yield parameters in tomato. Hort. Abs. 60(4):No:2562.
• Shafshak, S.A., I.M.A. Alla, M.R. Gabai, T.A. Abet and A.A. Gabal, 1985. Effect of some micronutrients and commercial folifertilizers on tomato yield and fruit quality. Hort. Abs. 55(6):No:4705.
• Silva Jùnior, A.A. and V.J. Vizzotto, 1992. Fertilization of tomatoes and its residual effect. Hort. Abs. 62(10):No:8325.
• Subbiah, K. and S. Sundararajon, 1990. The potential use of DRIS in fertilizing solanaceous vegetable crops. Hort. Abs. 60(9):No:7357.
• Suwandi, Supriyadi, Satsiyati, 1990. Utilization of artificial fertilizers on tomato cultivar Berlian in the swamp area of south Sumatra. Hort. Abs. 60(10):No:8160.
• Tandoğan, P. ve M. Pekmezci, 1992. Domateslerin Soğukta Muhafazası Üzerine Bir Araştırma. Türkiye 1. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, İzmir, 2:277-282.
• Tuncel, N., R. Yanmaz ve Y.S. Ağaoğlu, 1990. Domatesin Derim Sonrası Fizyolojisi ve Soğukta Muhafazası Üzerinde Araştırmalar-1. Farklı Olgunluk Devrelerinde Yapılan Derimin Olgunlaşma Sırasındaki Bazı Kalite Özellikleri Üzerine Etkileri. Gıda 16(2):131-137.
• Van Bastelaere, H. and R. DeKeijizer, 1968. Modifying the nutrient status through liquid manuring. Hort. Abs.
• Voican, V., V. Davidescu and N. Atanasiu, 1992. Determining the optimum fertilizer regime for glasshouse tomatoes on reddish brown soil. Hort. Abs. 62(8):No:6623.
• Weston, L.A. and B.H. Zandstra, 1989. Transplant age and N and P nutrition effects on growth and yield of tomatoes. HortScience 24(1):88-90.
• Yazgan, A., 1973. Bitkilerin Gübrelenmesi 5 (Domates). Milletlerarası Potas Enstitüsü, Türkiye Programı. Birlik Matbaası, İzmir.
• Zanlorenzi, M.R.P. and K. Minami, 1985. Effect of foliar application of macronutrients on tomato and cucumber. Hort. Abs. 55(2):No:1207.
• Zhu, Y.Y. and D.Z. Shu, 1994. Effects of potassium and calcium fertilizers on the yield, quality and storability of tomato. Postharvest News and Information 5(2):No:571.