Görele’de (Giresun) Yetişen Kızılcıkların (Cornus mas L.) Seleksiyonu Üzerine Bir Araştırma

Yıl 1995, Cilt: 24 Sayı: 1-2, 36 - 44, 31.12.1995

Turan Karadeniz

Öz

Araştırma, Görele ve çevresinde yetişen önemli kızılcık (Cornus mas L.) tiplerinden üstün özellik gösterenlerin selekte edilmesi amacıyla yapılmıştır. Bu amaçla 36 değişik tip üzerinde çalışılmış ve bu tipler sanayilik ve sofralık olarak değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Tiplerin meyve ağırlıkları 1.66-3.22 g; meyve eti ağırlığı 1.36-2.59 g; et kalınlığı 2.89-4.16 mm; et/çekirdek oranı 2.97-7.35; meyve boyu 15.30-19.30 mm; meyve eni 11.62-14.92 mm; meyve boyu/meyve eni oranı 1.22-1.39; suda çözünebilir kuru madde (SÇKM) oranı %10.0-18.5; pH 2.64-2.92; titre edilebilir asitlik %1.37-3.69 olarak saptanmıştır. Bu değerlendirmeler sonucunda, 12 tipin hem sanayi hem de sofralık bakımından üstün özellik gösterdiği, 3 tipin ise sadece gıda sanayisine uygun olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Görele/Giresun , Kızılcık , Cornus mas L. , Seleksiyon

Investigations On Selection of Cornelian Cherry Grown in Görele (Giresun)

Öz

This study was conducted to select important Cornelian cherry (Cornus mas L.) types in Görele district. 36 types were evaluated for industrial or fresh consuming. It was found fruit weight was between 1.66 and 3.22 g, fruit flesh weight 1.36 and 2.59 g, flesh thickness 2.89 and 4.16 mm, flesh/seed ratios 2.97 and 7.35, fruit length 15.30 and 19.30 mm, fruit width 11.62 and 14.92 mm, fruit length/width rates 1.22 and 1.39, pH 2.64 and 2.92, water soluble solid contents (TSS) 10.0 and 18.5%, titratable acidity 1.37 and 3.69%. As the result, 12 of 36 Cornelian cherry types investigated were found to be suitable both for industrial and fresh consuming while other 3 types were considered for industrial purpose.

Anahtar Kelimeler

Görele/Giresun , Cranberry , Cornus mas L. , Selection

Kaynakça

• Anonim, 1993. Tarımsal Yapı ve Üretim. D.İ.E. Yayın No:1722. Ankara.
• Anonim, 1995. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Giresun Tarım İl Müdürlüğü kayıtları, Giresun
• Ekşi, A., 1982. Kızılcık suyunun doğal kimyasal bileşimi üzerine araştırmalar. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yıllığı. 30(3-4):443-449.
• Eriş, A., A. Soylu, E. Barut ve Z. Dalkılıç, 1992. Bursa yöresinde yetişmekte olan kızılcık çeşitlerinde seleksiyon çalışmaları. Türkiye 1. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi. İzmir. 1:503-507.
• Hulme, A.L., 1971. The biochemistry of wild forms of Cornus mas L. in the foothill zones of the Bol Shoi Kavkaz in Azerbaijan. Plant Breed. Abs. 57(8):Nr,7392.
• Kalkışım, Ö., 1993. Samsun’un Vezirköprü İlçesinde Kızılcık’ın (Cornus mas L.) Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerinde Bir Araştırma (Yüksek Lisans Tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Samsun. 112 s.
• Karaçalı, İ., 1990. Bahçe ürünlerinin muhafazası ve pazara hazırlanması Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No:494. İzmir. 413 s.
• Klimenko, S.V., 1985. Promising forms of Cornelian Cherry (Cornus mas L.) in The Northern Ukraine. Introduktsiyai Akklimatizatsiya Rastenii (1984) No:2, 71-74. From Referativnyi Zhurnal, Z-55:682.
• Pırlak, L., 1993. Uzundere, Tortum ve Oltu ilçelerinde doğal olarak yetişen kızılcıkların (Cornus mas L.) seleksiyon yoluyla ıslahı üzerinde bir araştırma. (Doktora tezi), Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Erzurum. 154 s.
• Shaitan, I.M., S.V. Klimenko and L.M. Chuprina, 1988. Introduction and breeding of southern and new fruit crop plants in the Northern Ukraine, Plant Breed. Abs. 58(3):No:2473.
• Şen, S.M., 1980. Kuzeydoğu Anadolu ve Doğu Karadeniz Cevizlerinin Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerinde Araştırmalar (Doçentlik Tezi). Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Erzurum. 140 s.
• Ülkümen, L. ve S. Özbek, 1950. Modern Meyvecilik. Ankara Üniversitesi, Ankara. 362 s.
• Yalçınkaya, E. ve Kaşka, N., 1992. Kızılcık çeşit seleksiyonu uygulama projesi (Seleksiyon 1). Türkiye 1. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, İzmir. 1:499-502.