Clonal Selection of Hafızali and Değirmendere Black Grape Varieties in the Marmara Region

Yıl 1993, Cilt: 22 Sayı: 1-2, 39 - 45, 31.12.1993

İsmet Uslu Hulusi Samancı

Öz

Clonal section work was carried out in order to select the best clones in terms of production, quality and health in Hafızali and Değirmendere Siyahı grape varieties, which are the table grape varieties of the Marmara region. This work was completed in 3 stages. In the first stage, the selection of clone taste strains was made in the vineyards where the grape varieties were grown. Following the first stage work, 36 strains were selected for Hafızali grape variety, and 98 strains were selected as clone head strains for Değirmendere Siyahı grape variety. The selected clone head strains are collected in a vineyard under the name of collection. At the end of the detailed examination of the clones in the collection, 10 clones of Hafızali grape variety were selected, and 6 clones of Değirmendere Siyahı grape variety were selected as the best clones. In order to select the most deserving clones from the clones selected in the 2nd stage, a behavior test of the clones selected for the 3rd stage of selection was conducted. Following the work of the 3rd stage, 3 clones (6, 9, 18) of Hafızali grape variety and 3 clones (6, 31, 80) of Değirmendere Siyahı grape variety were selected as the most deserving clones in terms of production, quality and vigor for the formation of mother vines for grafts to be used in new plantations.

Anahtar Kelimeler

Marmara Region , Hafızali Grape , Değirmendere Black Grape , Clonal Selection

Marmara Bölgesinde Hafızali ve Değirmendere Siyahı Üzüm Çeşitlerinde Klon Seleksiyonu

Öz

Marmara Bölgesi üzüm çeşitlerinden Hafızali ve Değirmendere Siyahında verimli, kaliteli, sağlıklı klonların seçilmesi amacıyla 1968-1991 yılları arasında klon seleksiyonu çalışmaları yapılmıştır. Çalışmalar, klon baş omca seçimi, klon koleksiyon bağı tesisi, klon karşılaştırma bağı tesisi olmak üzere üç aşamada tamamlanmıştır. İlk aşama çalışmaları her iki çeşidin yaygın olarak yetiştirildiği doğu Marmara Bölgesindeki üretici bağlarında yürütülmüş olup Hafızali’de 36, Değirmendere Siyahında 98 klon baş omca seçilmiştir. Seçilen klon baş omcalarından alınan aşı kalemleriyle seleksiyonun 2. aşaması için klon koleksiyon bağı kurulmuştur. Klon koleksiyon bağı aşaması sonunda Hafızali’de en üstün 10 klon, Değirmendere Siyahı’nda ise 6 klon seçilmiştir. Seçilen bu klonlar arasından en üstün 2-3 kolunun seçilmesi amacıyla seleksiyonun son aşaması için kurulan klon karşılaştırma bağından elde edilen verilerin değerlendirilmesi sonunda Hafızali’de 6, 9, 18, Değirmendere Siyahı’nda 6, 31, 80 no.lu klonlar verim, kalite ve gelişme yönünden en üstün klonlar olarak üretime kaynak olacak damızlıkları kurmak üzere seçilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Marmara Bölgesi , Hafızali Üzümü , Değirmendere Siyahı Üzümü , Klon Seleksiyonu

Kaynakça

• Anonim, 1979 Bağcılıkta Klon Seleksiyonu Çalışmaları Uygulama projesi. Bağcılık Araştırmaları Ülkesel Projesi. Bağcılık Araştırma Enstitüsü. Tekirdağ.
• Ayfer, M. ve M. Çelik, 1977. Akça, Ankara ve William armut çeşitleri ile S.Ö. ayva anaçlarının uyuşumları üzerinde araştırmalar. TÜBİTAK 6. Bilim Kongresi, TOAG Tebliğleri Bahçe Bitkileri Seksiyonu 3-112.
• Bioletti, F.T., 1926. Selection of planting stock for vineyards, Hilgardia 2:1-23.
• Branas, J., 1974. Viticulture. Imprimitive Dehan, Montpellier. 990 p.
• Büyükyılmaz, M. ve A.N. Bulagay, 1983. Marmara Bölgesi için Ümitvar Armut Çeşitleri-2. Bahçe 12(2):5-14.
• Düzgüneş, D.,1963. Bilimsel Araştırmalarda İstatistik Prensipleri ve Metotları. Ege Üniversitesi, İzmir. 375s.
• İnal, S., C. Barış, Y.Demirbüker, S. Özışık, K. Gürnil ve H. Eryıldız, 1988. Bağlarda 3 Sofralık, 6 Şaraplık Üzüm Çeşidinden Klon Seleksiyonu Metodu ile seçilen Klonların 2. Aşama Verim Sonuçları (Ara Sonuç Raporu). Bağcılık Araştırma Enstitüsü, Tekirdağ.
• Galet, P., 1970. Précis de Viticulture. Imp. Dehan, Montpellier, 490p.
• Gülcan, R. ve E. İlter, 1975. Bağcılıkta Islah Metotları. Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü, Yalova.
• Hewitt, W., 1970. Les Viroses de la Vigne. Sympo. O.İ.V. Montpellier.
• Huglin, P. et B. Julliard, 1962. Résultats de la Sélection Clonale delà Vigne en Alsace. Ann. Amelior. Plantes 12(2):123-150.
• Huglin, P., D. Boubals, P. Truel et P. Wagner, 1966. Génétique et Amélioration de la Vigne. Extrait du Bulletine de O.İ.V. No:456.
• Levadoux, L., 1951. La Sélection et L’Hybridation delà Vigne. Ann. Ec. Nat. Agri. Montpellier No:28.
• Michelson, L.F., W.H. Lachman and D.D. Allen, 1958. The use of the "Weighted-Rankit" method in variety trials. Proc. Amer. Soc. Hort. Sci. 71:334-338.
• Olmo, H.P., 1940. Somatic Mutation in the Vinifera grape III. Seedless Emperor. J. Heredity 31:211-213.
• Özek, B. ve İ. Uslu, 1971. Hafizali üzüm çeşidinde toptan seleksiyon üzerinde araştırmalar (Yıllık rapor 1971). Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü, Yalova, 185s.
• Rives, M., 1961. Bases Génétique de la Sélection Clonale Chez la Vigne. Ann. Amilior. Plantes 11:337-348.
• Sartarius, O., 1928. Über die Wissenschaftlichen. Grundlagen der Rebenselektion in Reinen Bastanden. Zeit, Pflanzen zu 13:79-86.
• Uslu, İ. ve H. Samancı, 1991. Müşküle, Razakı, Erenköy Beyazı Üzüm Çeşitlerinde Klon Seleksiyonu 3. Aşama Sonuçlan (Sonuç raporu). Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü, Yalova.
• Uslu, İ. ve H. Samancı, 1983. Marmara Bölgesi üzüm çeşitlerinde Klon seleksiyonu çalışmaları. Bağcılık Araştırmaları Ülkesel Projesi (Gelişme raporu). Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü, Yalova.
• Uslu, İ., 1982. Müşküle Üzüm Çeşidinde Klon Seleksiyonu Üzerinde Araştırmalar. Bahçe 11(2):17-24.
• Uslu, İ. ve B. Özek, 1970. Değirmendere Siyahı üzüm çeşidinde toptan seleksiyon üzerinde araştırmalar (Yıllık rapor 1970). Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü, Yalova. 329s.
• Vuittenez, A., 1958. Acquisitions Récentes dans le Domaine des Viroses de la Vigne. Vignes et Vines, pp:11-17.
• Vuittenez, A., 1967. La Sélection Sanitaire de la Vigne. B.T.l b.216.