Bazı Domates Çeşitlerinin Kök-Ur Nematoduna Dayanıklılık Derecelerinin Saptanması Üzerine Araştırmalar

Yıl 1969, Cilt: 2 Sayı: 3, 17 - 28, 31.12.1969

Kâşif Temiz Kemal Akar Mehmet Yürektürk Esat Pehlivan

Öz

Kök-ur nematodları Marmara Bölgesi tarlalarında domates bitkilerinde ciddi zararlara neden olmaktadır. Ayrıca rotasyon uygulanmayan Fusarium, Rhisoctonia, Sclerotinia vb. toprak kökenli diğer patojenlerle etkileşime girme potansiyeline sahiptirler. Birçok durumda birincil patojenik etkilerinden çok diğer patojenlere katkıları daha önemlidir. Bilindiği üzere kök-ur nematodlarıyla mücadelenin en ucuz yolu yerli ırklara dayanıklı domates çeşitlerinin bulunmasıdır. Yukarıdaki amaç doğrultusunda farklı Araştırma Enstitüleri ve istasyonlarından temin edilen 115 domates çeşidi, toprağın kök-ur nematodlarıyla yoğun şekilde kirlenmiş olduğu Yalova Devlet Tarım İşletmesi'nde tarla koşullarında test edilmiştir. Birinci yıl denemesinin sonunda dört çeşit hariç tüm çeşitlerin çok duyarlı olduğu görülmüştür. Dört çeşitten biri (11.D.219) bağışık, diğerleri (VF.14, 11.D.210, 11.D.214) ise hafif duyarlı bulunmuştur. İkinci yıl, deney Bursa Devlet Fidanlığı ve Yalova Devlet Çiftliği'ndeki iki ayrı lokasyonda, seçilen bu dört çeşitle tekrarlandı. Her iki lokasyonda da, birkaç istisna dışında, orta düzeyde enfeksiyon aldılar. Nematodlara dayanıklı sertifikalı V.F.N. 8 gibi bazı ithal çeşitlerin Türk ırklarına duyarlı olduğu bulundu. Denemelere dahil edilen çeşitler ve gözlenen duyarlılıkları (form 0 = bağışık, 5 = çok yüksek duyarlı) metinde gösterilmiştir. Kök-ur türlerini belirlemek için Dr. Sasser'in indikatör bitkilerle teşhis yöntemi kullanıldı. İndikatör bitkilerden ise deneme parsellerindeki nematod türleri Meloidogyne incognita acrita ve Meloidogyne arenaria arenaria idi.

Anahtar Kelimeler

Domates , Kök-Ur , Nematod

Trials on Determining Resistances of Some Tomato Varieties to Root Knot Nematodes

Öz

Root-knot nematodes are severely causing damage on tomato plants in the fields of The Marmara Region. They also have an interacting potential with other soil borne pathogens such as Fusarium, Rhisoctonia, Sclerotinia etc. where no rotation be used. In many cases their contribution to other pathogens is much more important than their primal pathogenic effect. As it’s known, the cheapest way to control Root-knot nematodes are to find out tomato varieties resistant to native races. For the aim above 115 tomato varieties obtained from the different Research Institutes and stations were tested under field conditions, in the Yalova State Farm where the soil was heavily contaminated with Root-knot nematodes. At the end of the first-year trial all varieties with four exceptions were observed to be very susceptible. One of the four varieties appeared to be immune (11.D.219) and the others (VF.14, 11.D.210, 11.D.214) slightly susceptible. In the second year the experiment was repeated in the two different lo cations, in the Bursa State Nursery and in the Yalova State Farm, with these selected four varieties. In the both places they got moderate infections with few exceptions of individual plants. Some imported varieties such as V.F.N. 8 certificated resistant to nematode were found susceptible to Turkish races. Varieties included in the trials and their observed susceptibilities (form 0 = immune, to 5 = very highly susceptible) are shown in the text. Dr. Sasser’s identification method, with indicator plants, was used to determine Root-knot species. As to the indicator plants the nematode species in the trials plots were Meloidogyne incognita acrita and Meloidogyne arenaria arenaria.

Anahtar Kelimeler

Tomato , Root Knot , Nematode

Kaynakça

• Kaşif Temiz, Bazı Domates Çeşitlerinin Kök-Ur Nematoduna Dayanıklılık Derecelerinin Saptanması Üzerine Araştırmalar