Topraksız Kültürde Yetiştirilen Aronya (Aronia melanocarpa (Michx.) Elliot) Fidanlarında Mikoriza Uygulamasının Bitki Gelişimi Üzerine Etkileri

Yıl 2019, Cilt: 48 Sayı: (Özel Sayı 1) 6. Ulusal Üzümsü Meyveler Sempozyumu, 31 - 37, 11.12.2019

Serra Karadal Eda Elif Yavuzlar , Nafiye Adak , Sefa Göncü

Öz

Aronya, içerdiği yüksek antioksidan kapasitesi ve antosiyanin içeriği ile üzümsü meyve türleri içerisinde dikkat çeken bir türdür. Ülkemizde daha çok kuzey bölgelerde yetiştirilmeye başlayan bu meyve türü, son yıllarda diğer bölgelere de yayılış göstermiştir. Çok yıllık çalı formunda olan bu bitki, uygun şartlarda 2–3 metreye kadar boylanabilmektedir. Son yıllarda meyvecilikte de sürekli fertigasyona bağlı topraksız kültür yönteminin kullanılması ve ilave olarak mikoriza uygulamaları çalışmaları yoğunlaşmaya başlamıştır. Bu çalışmada, iki yaşındaki aronya fidanları topraksız kültür yöntemiyle yetiştirilmiş ve mikoriza uygulamasının bitki gelişimi üzerine etkileri incelenmiştir. Bu amaçla yapılan çalışmada, çeşit olarak Nero çeşidi, yetiştirme ortamı olarak kokopit:perlit (3:1) kullanılmış olup, yetiştiricilik topraksız kültür saksılarında gerçekleştirilmiştir. Denemede besin solüsyonu olarak ise 1.5 EC ile 5.8 pH’da solüsyon uygulanmış ve fertigasyon amenajmanı, günlük drenaj oranı ve solar radyasyona göre planlanmıştır. Uygulamalar, mikoriza (+) ve mikoriza (–) olarak planlanmış olup, mikoriza (+) uygulaması, dikimde ve dikimden bir hafta sonra olmak üzere iki kere gerçekleştirilmiştir.
Araştırma sonucunda, mikoriza (+) uygulaması özellikle yaprak tomurcuklarının erken uyanmasını sağlamıştır. Nitekim mikoriza (+) uygulamasında yapraklar, mikoriza (–) uygulamasına göre 7 gün erken uyanmıştır. Ayrıca mikoriza uygulaması bitki boyu ve yaprak sayısı üzerine istatistiksel olarak etkili bulunmuştur. Mikoriza (+) uygulaması kontrole göre bitki boyunu azaltırken, yaprak sayısını önemli derecede artırmıştır.

Anahtar Kelimeler

Üzümsü meyve , bitki boyu , yaprak sayısı , kokopit , saksı kültürü

The Effects of Mycorrhiza Application on Plant Growth in Aronia (Aronia melanocarpa (Michx.) Elliot) Grown in Soilless Culture

Öz

Aronia is a remarkable berry species with its high antioxidant capacity and anthocyanin content. This kind of fruit, which started to be grown mostly in the northern regions of our country, has spread to other regions in recent years. Aronia plants, which develop in perennial shrub form, can grow to height of 2–3 m. In recent years, researches have started to intensify on the use of soilless culture method with continuous feeding and mycorrhiza applications in fruit growing. In this research, the effects of mycorrhiza application on plant growth were investigated in aronia plant grown with soilless culture. In this study, Nero cultivar and cocopite:perlite (3:1) were used as soilless media and growing was carried out in hydroponic pot culture. In addition, nutrient solution was applied at 1.5 dS/m EC and 5.8 pH. Fertigation management was arranged depend on drainage fraction and solar radiation. The treatments were planned as mycorrhiza (+) and mycorrhiza (–). Mycorrhiza (+) application was carried out during planting and one week after planting. As a result of the study, mycorrhiza (+) had provided early opening of leaf buds as compared to mycorrhiza (–). Furthermore, mycorrhiza application was found statistically significant on plant height and number of leaves. As a matter of fact, while mycorrhiza (+) application decreased plant height, the number of leaves increased as compared to control.

Anahtar Kelimeler

Berry fruit , plant height , leaf number , cocopite , pot culture

Kaynakça

• Akgün, A., 2003. Bazı mikoriza türlerinin farklı antepfıstığı anaçlarının kök ve gövde gelişimi üzerine etkileri (Yüksek Lisans Tezi). Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
• Altay, D.G., 2017. Yeni bazı böğürtlen çeşitlerinin farklı mikoriza ortamlarındaki gelişme performanslarının incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Ömer Halisdemir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bitkisel Üretim ve Teknolojileri Anabilim Dalı, Niğde, 59s.
• Ara, V., 2002. Schwarzfruchtige aronia: gesund und bald in aller Munde? Flüssiges Obst 10:653-658.
• Chavez, M.G., Ferrera-Cerrato, R., 1990. Effect of vesicular-arbuscular mycorrhizae on tissue culture-derived plantlets of strawberry. HortScience 25(8):903-905.
• Çiylez, S., 2019. Bazı mikoriza ve bakteri ırklarının birlikte ve tek olarak bazı çilek çeşitlerinde büyüme ve verim üzerine etkileri (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Konya.
• Dehne, H., 1982. Interaction between vesicular arbuscular mycorrhizal fungi and plant pathogens. Phytopathology 72:1115-1119.
• George, E., 2000. Nutrient uptake, contribitionsof arbuscular mycorrhizal fungi to plant mineral nutrition. in: arbuscular mycorrhizas: physiology and function. Eds. By Kapulnik and D.D. Douds, Jr. Kluwer academic Publishers. London.
• Grabowski, M., Louws, F., Fernandez, G., 1999. Use of VA mycorrhizae in annual strawberry production systems. Phytopathology 88:29.
• Hardin, J.W., 1973. The enigmatic chokeberries (Aronia, Rosaceae). Torreya 100(3):178-184. Hillier’s manual of trees and shrubs, 5. ed. 1989. London: David & Charles.
• Jakobek, L., Šeruga, M., Medvidović-Kosanović, M., Novak, I., 2007. Antioxidant activity and polyphenols of Aronia in comparison to other berry species. Agric. Conspec. Sci. 72:301-306.
• Jeppsson, N., 2000. The effects of fertilizer rate on vegetative growth, yield and fruit quality, with special respect to pigments, in black chokeberry (Aronia melanocarpa) cv. ‘Viking’. Sci. Hort. 83:127-137.
• Karagiannidis, N., Bletsos, F., Stavropoulos, N., 2002. Effect of verticillium wilt (Verticillium dahile kleb.) and mycorhiza (Glomus mosseae) on root colonization, growth and nutrient uptake in tomato and eggplant seedlings. Scientia Horticulturae 94(1):145-156.
• Koomen, I., Grace, C., Hayman, D., 1987. Effectiveness of single and multiple mycorrhizal inocula on growth of clover and strawberry plants at two soil pHs. Soil Biology and Biochemistry 19(5):539-544.
• Kulling, S.E., Rawel, H.M., 2008. Chokeberry (Aronia melanocarpa) a review on the characteristic components and potential health effects. Planta Medica 74:1625-1634.
• Mışraklı, D., Ünal, Z., Adak N. Çalış, Ö., Tozlu, İ., 2019. Topraksız ve konvansiyonel koşulların turunçgillerde fidan gelişimi üzerine etkileri. Mediterranean Agricultural Sciences 32(Özel Sayı):85-90.
• O’Keefe, D.M., Sylvia, D.M., 1991. Mechanisms of the vesicular-arbuscular mycorrhizal plant-growth response. In D.K. Arora et al. (ed.) handbook of applied mycology p.35-54, Marcel Dekker, New York.
• Ortaş, İ., 1998. Toprak ve bitkilerde mikoriza. Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Toprak Bölümü Workshop, Adana.
• Oszmianski, J., Wojdylo, A., 2005. Aronia melanocarpa phenolics and their antioxidant activity. Eur. Food Res. Technol. 221:809-813.
• Pınar, H., 2009. Farklı yabani domates ve biber genotiplerinin mikorizaya bağımlılıklarının belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, s.22-27.
• Poyraz Engin, S., 2018. Aronya meyve türünün bitkisel özellikleri ve adaptasyonuna ilişkin gözlemler. Bahçe Haber 7(1):8-11.
• Sharma, M.P., Adholeya, A., 2004. Effect of arbuscular mycorrhizal fungi and phosphorus fertilization on the post vitro growth and yield of micro propagated strawberry grown in a sandy loam soil. Canadian J. Botany 82(3):322-328.
• Smith, S., Read, D., 2008. Mineral nutrition, toxic element accumulation and water relations of arbuscular mycorrhizal plants. Mycorrhizal symbiosis 3:145-118.
• Strigl, A.W., Leitner, E., Pfannhauser, W., 1995. Die schwarze Apfelbeere (Aronia melanocarpa) als natürliche Farbstoffquelle. Dtsch Lebensmitt Rundsch 91:177-180.
• Taştekin, E., Dalkılıç, Z., 2008. Turunç (Citrus aurantium L.) ve kaba limon (C.jambhiri Lush.) çöğürlerinde mikoriza ve fosfor uygulamasının fidan gelişimi üzerine etkileri.
• Tisdall, J., 1994. Possible role of soil microorganisms in aggregation in soils. Plant and Soil 159(1):115-121.
• Tolic, M., Krbavčić, I., Vujević, P., Milinović, B., Jurčević, I., Vahčić, N., 2017. Effects of weather conditions on phenolic content and antioxidant capacity in juice of chokeberries (Aronia melanocarpa L.). Polish Journal of Food and Nutrition Sciences 67(1):67-74.
• USDA, 2013. USDA Database for the Flavonoid Content of Selected Foods December 2013. (http://organicaronia.com/ aronia; Erişim Tarihi: Temmuz 2019).
• Wu, X., G.R. Beecher, J.M. Holden, D.B. Haytowitz, S.E. Gebhardt, R.L. Prior, 2006. Concentrations of anthocyanins in common foods in the United States and estimation of normal consumption. J. Agric. Food Chem. 54(1):4069-4075.