Cam Serada Topraksız ve Topraklı Ortamlarda Yetiştirilen Çileklerde Verim ve Meyve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi

Yıl 2019, Cilt: 48 Sayı: (Özel Sayı 1) 6. Ulusal Üzümsü Meyveler Sempozyumu, 101 - 110, 11.12.2019

Kazım Gündüz , Onur Gökçek

Öz

Bu araştırma Mustafa Kemal Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Bahçe Bitkileri Bölümünde, cam serada topraksız ve topraklı yetiştiricilikte 12 çilek genotipi ile tüplü taze fide yöntemi kullanılarak yürütülmüştür. Denemede topraklı ve topraksız yetiştiricilikte meyve kalite özellikleri (bitki başına verim, ağırlık, suda çözünebilir kuru madde (SÇKM), asitlik, SÇKM/asit oranı, meyve sertliği, meyve dış ve iç rengi ve fitokimyasal özellikler (toplam fenol içeriği, toplam antosiyanin miktarı, toplam antioksidan kapasitesi, organik asit ve seker içerikleri) incelenmiştir. Elde edilen bulgulara göre suda çözünebilir kuru madde ve meyve eti sertliği dışında kalan özellikler üzerinde yetiştirme ortamlarının istatistiksel olarak önemli etki yapmadığı belirlenmiştir. Topraklı yetiştiricilikte yetiştirilen çileklerde meyve kalite özelliklerine ait değerler topraksız yetiştiricilikteki meyvelerden bir miktar daha yüksek olarak belirlenmesine rağmen bu farklılık istatistiksel olarak önemli bulunmamıştır. Toplam fenol içerikleri topraklı yetiştiricilikte 2170.4 mg GAE/kg ta olarak belirlenirken, topraksız yetiştiricilikte bu değer 2087.6 mg GAE/kg ta olarak belirlenmiştir. Sonuç olarak cam serada yetiştirilen çileklerde meyve kalite özellikleri bakımından topraksız yetiştiricilik topraklı yetiştiriciliğe benzer sonuçlar vermiş olup, çilek yetiştiriciliğinde topraksız yetiştiricilik meyve kalite özellikleri bakımından avantaj veya dezavantajlı bir durum sergilememiştir.

Anahtar Kelimeler

Çilek , topraksız kültür , verim , meyve kalitesi

Determination of Yield and Fruit Quality Characteristics of Strawberries Grown in Soilless and Soil Medium in Glasshouse

Öz

This study was carried out using plug plant method with 12 strawberry genotypes in soilless and soil cultivation in glasshouse at Mustafa Kemal University, Faculty of Agriculture, Department of Horticulture. Fruit quality characteristics (fruit weight, total soluble solids (TSS), acidity, TSS/acid ratio, fruit firmness, external and internal color and phytochemical properties (total phenol content, total anthocyanin content, total antioxidant capacity, organic acid and sugar content) were examined. According to the findings obtained, it was determined that the cultivation environments were not statistically significant on the properties other than soluble solids and fruit firmness. The fruit quality characteristics of the strawberries grown in soil cultivation were found to be statistically higher than the fruits in soilless cultivation. Total phenol contents were determined as 2170.4 mg GAE/kg ta in soiled cultivation and 2087.6 mg GAE/kg in soilless cultivation. Soilless cultivation in strawberries grown in the glasshouse yielded similar results to soil cultivation in terms of fruit quality characteristics, soilless cultivation showed no advantage or disadvantage in terms of cultivation in strawberry cultivation.

Anahtar Kelimeler

Strawberry , soilless culture , yield , fruit quality

Kaynakça

• Adak, N., Pekmezci, M., 2011. Topraksız kültürle çilek yetiştiriciliğinde fide tipleri ile yetiştirme ortamlarının bazı fiziksel özellikler üzerine etkileri. GOÜ Ziraat Fakültesi Dergisi 28(2):53-59.
• Ağaoğlu, Y.S., Çelik, H., Çelik, M., Fidan, Y., Gülşen, Y., Günay, A., Halloran, N., Köksal, A.İ., Yanmaz, R., 2001. Genel bahçe bitkileri. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Eğitim, Araştırma ve Geliştirme Vakfı 5:369.
• Bartolome, A.P., Ruperez, P., Fuster, C., 1995. Pineapple fruit: morphological characteristics, chemical composition and sensory analysis of red Spanish and smooth cayenne cultivars. Food Chemistry 53:75-79.
• Cantliffe, D.J., Castellanos, J.Z., Paranjpe, A.V., 2008. Yield and quality of greenhouse grown strawberries as affected by nitrogen level in coco coir and pine bark media. Proc. Fla. State Hort Soc. 120:157-161.
• Capocasa, F., Scalzo, J., Mezzetti, B., Battino, M., 2008. Combining quality and antioxidant attributes in strawberry: the role genotype. Food Chemistry 111:872-878.
• Cordenunsi, B.R., Genovese, M.I., Nascimento, J.R.O., Hassimotto, N.M.A., Santos, R.J., Lajolo, F.M., 2005. Effects of temperature on the chemical composition and antioxidant activity of three strawberry cultivars. Food Chemistry 91:113-121.
• Çelikel, G., 1999. Örtüaltı yetiştiriciliğinde topraksız kültürde sebze yetiştiriciliği. Tarım ve Köy 128:49-51.
• Demiral, M.A., 2000. Dikey torba kültüründe çilek yetiştiriciliği. Ekin Dergisi 4(11):78-83.
• Dijkstra, J., Bruijn, J., De Scholtens, A., Wijsmuller, J.M., 1993. Effects of planting distance and peat volume on strawberry production in bag and bucket culture. Acta Horticulture 348:180-184.
• Gidemen, F., 2003. Amik ovası koşullarında bazı çilek çeşitlerinin gösterdikleri özellikler (Yüksek Lisans Tezi). MKÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, 78s.
• Giusti, M.M., Wrolstad, R.E., 2005. Characterization and measurement of anthocyanins by UV-visible spectroscopy, Unit F1.2. In: Wrolstad, R.E., Schwartz, S.J. (Eds.), Handbook of Food Analytical Chemistry. Wiley, New York, pp.19-31.
• Gündüz, K., Özdemir, E., 2014. The effects of genotype and growing conditions on antioxidant capacity, phenolic compounds, organic acid and individual sugar of strawberry. Food Chem. 155:298-303.
• Gündüz, K., 2010. Farklı yetiştirme yerlerinin bazı çilek genotiplerinin verim, meyve kalite özellikleri ve antioksidan kapasitesi üzerine etkisi (Doktora Tezi). MKÜ Fen Bilimleri Bilimler Enstitüsü, Hatay.
• Gündüz, K., Özdemir, E., 2003b. Amik ovasında yüksek tünel ve açıkta yetiştirilen çileklerde renklenmenin objektif yöntemle belirlenmesi. 4. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 08-12 Eylül, Antalya, s:120-122.
• Haffner, K., Vestreheim, S., 1997. Fruit quality of strawberry cultivars. Acta Horticulturae, 439(1):325-332.
• Hansche, P.E., Bringhurst, R.S., Voth, V., 1968. Estimates of genetic and environmental parameters in the strawberry. American Society for Horticultural Science 92:338-345.
• Hotchmuth, R., Lei Lani, L., Crocker, T., Dinkins, D., Sweat, M., 2008. The development and demonstration of an outdoor hydroponic specialty crop production system for north Florida 99-12. University of Florida, Institute of Food and Agricultural Sciences (http://nfrec sv.ifas. ufl.edu/reportspdf/99 12%20outdoor%20hydroponic.pdf).
• Kader, A.A., 1991. Quality and its maintenance in relation to the post-harvest physiology of strawberry. In Luby J.J. and Dale, A. (Eds). The Strawberry into the 21. Century. 145-152, Portland, Oregon.
• Kafkas, E., Koşar, M., Türemiş, N., Başer., K.H.C., 2006. Analysis of sugars, organic acids and vitamin C contents of blackberry genotypes from Turkey. Food Chemistry 97(4):732-736.
• Kalt, W., Forney, C.F., Martin, A., Prior, R.L., 1999. Antioxidant capacity, vitamin C, phenolics and anthocyanins after fresh storage of small fruits. J. Agricultural and Food Chemistry 47:4638-4644.
• Karaçalı, İ., 2002. Bahçe ürünlerinin muhafaza ve pazarlanması. Ege Üniversitesi Ziraat Fak. Yayını: 494, 469s.
• Kaşka, N., Yıldız, A.I., Paydaş, S., Biçici, M., Türemiş, N., Küden, A., 1986. Türkiye için yeni bazı çilek çeşitlerinin Adana’da yaz ve kış dikim sistemleriyle örtü altında yetiştiriciliğinin verim, kalite ve erkencilik üzerine etkileri. Doğa Bilim Dergisi, D2, 10(1):84-102.
• Kidmose, U., Andersen, H., Petersen, O.V., 1996. Yield and quality attributes of strawberry cultivars grown in Denmark 1990-1991. Fruit Varieties Journal 50(3):160-167.
• Lieten, F., Baetes, W., 1991. Greenhouse strawberry culture in peat bags. Adv. Strawberry Production 10:56-57.
• Lieten, P., 2002. Protected cultivation of strawberries in central Europe. Strawberry research to 2001, 102-107. ASHS Pres, Alexandria, Virginia.
• Linardakis, D.K., Manios, V.I., 1991. Hydroponıc culture of strawberrıes in plastic greenhouse in a vertical system. Acta Hortic. 287:317-326.
• Lopes da Silva, F., Escribano-Bailon, M.T., Alonso, J.J.P., Rivas-Gonzalo, J.C., Santos-Buelga, C., 2007. Anthocyanin pigments in strawberry. Science Direct, LWT 40:374-382.
• Manager, I., Jost, M., Aubert, C., 2004. Changes in physicochemical characteristics and volatile constituents of strawberry (Cv. Cigaline) during maturation. J. Agricultural and Food Chemistry 52:1248-1254.
• Marfa, O., Pages, M., Tio Sauleda, M., Cunill Prado, C., 1984. Strawberries sack culture step garandient soil. Evaluation of the substrates and the sack type and position on slope. Acta Horticulturae 150:325-332.
• McGuire, R.G., 1992. Reporting of objective color measurements. HortScience 27(12):1254-1255.
• Özdemir, E., Gündüz, K., 2004. Comparison of bag and raised bed treatments for strawberry production under unheated greenhouse conditions. J. American Society Hort. Sci. 58(2):118-122.
• Özdemir, E., Kaşka, N., 1997. The effects of high tunnel sack culture on the precocity of strawberries. Acta Hort. 441:427-432.
• Özdemir, E., Kaşka, N., 1995. Alata koşullarında torba kültürü ve açıkta çilek yetiştiriciliğinde verim ve kalite üzerinde araştırmalar. Türkiye 2. Ulusal Bahçe Bitkileri Kong., Adana, 1(Meyve):306-310.
• Özdemir, E., Kaşka, N., 1996. Akdeniz kıyı kesiminde kontrollü cam sera ve yüksek tünelde bazı önemli çilek çeşitlerinin torba kültürüyle yetiştirilmesi üzerinde bir araştırma. Derim 13(4):155-166.
• Özgen, M., Reese, R.N., Tulio, A.Z., Miller, A.R., Scheerens. J.C., 2006. Modified 2,2-azino-bis-3-ethylbenzothiazo line-6-sulfonic acid (ABTS) method to measure antioxidant capacity of selected small fruits and comparison to ferric reducing antioxidant power (FRAP) and 2,2-dip henyl-1-picrylhydrazyl (DPPH) methods. J. Agr. Food Chemistry 54:1151-1157.
• Özgen, M., Serçe, S., Gündüz., K., Yen, F., Kafkas, E., Paydaş, S., 2007. Determining total phenolics and antioxidant activity of selected Frag aria genotypes. Asian Journal of Chemistry 19(7):5573-5581.
• Özgüven, A.I., 1997. Investigations on opportunities of strawberry growing in sack culture. Acta Hort. 439(1):495-499.
• Özuygur, M., 2005. Adana koşullarında bazı yerli, Amerika ve Avrupa kökenli çilek çeşitleri ile bazı melez çilek genotiplerinde verim, meyve kalite kriterleri ve bitki özelliklerinin belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Çukurova Üniv. Fen Bil. Enst., 151s.
• Paranjpe, A.V., Cantliffe, D.J., Stoffella, P.J., Lamb, E.M., Powell, C.A., 2008. Relationship of plant density to fruit yield of “Sweet Charlie” strawberry grown in a pine bark soilless medium in a high-roof passively ventilated greenhouse. Scientia Horticulturae 115:117-1213.
• Paraskevopoulou-Paroussi, G., Grafiadellis M., Paroussis, E., 1995. Precocity, plant productivity and fruit quality of strawberry plants grown in soil and soilless culture. Acta Horticulturae 408:109-118.
• Reitmeier, C.A., Nonnecke, G.R., 1991. Objective and sensory evaluation of fresh fruit of day-neutral strawberry cultivars. HortScience 26(7):843-845.
• Rice-Evans, C.A., Miller, N.J., Paganga, G., 1996. Structure-antioxidant activity relationship of flavonoids and phenolic acids. Free Radical Biology and Medicine 20:933-956.
• Rosati, P., 1993. Recenttrendsin strawberry production and research: an overview. Acta Hort. 348:23-44.
• Ruiz Nieto, A., Lopez Aranda, J.M., Lopez Medina, R., Medina, J.J., 1997. Analysis of sugar from strawberry cultivars of commercial ınterest contents evolution. Acta Horticulturae 439(2):663-668.
• Sacks, E., Shaw, D.V., 1994. Optimum allocation of objective color measurement for evaluating fresh strawberries. J. American Soc. Hort. Sci. 119(2):330-334.
• Scalzo, J., Politi, A., Pellegrini, N., Mezzetti, B., Battino, M., 2005b. Plant genotype affects total antioxidant capacity and phenolic contents in fruit. Nutrition, Feb, 21(2):207-13.
• Schöpplein, E., Kruger, E., Rechner, A., Hoberg, E., 2002. Analytical and sensory qualities of strawberry cultivars. Acta Horticulturae 567(2):805-808.
• Scot, D.H., Lawrence, F.J., 1975. Strawberries. In: Janick, J. and J.N. Moore (Eds). Advances in Fruit Breeding, 71-97. Purdue Press. Lafayette, Indiana.
• Sevgican, A., 2000. Topraksız tarım. 3. Sebze Tarımı Semp., Isparta, 280-284s.
• Shui, G., Leong, L.P., 2002. Separation and determination of organic acids and phenolic compounds in fruit juices and drinks by high-performance liquid chromatography. Journal of Chromatography A, 977:89-96.
• Singleton, V.L., Rossi, J.L., 1965. Colorimetry of total phenolics with phosphomolybdic-phosphotungstic acid reagents. American Journal of Enology and Viticulture 16:144-158.
• Takeda, F., 1999a. Strawberry production in soilless culture systems. Acta Horticulture 481:289-295.
• Takeda, F., 1999b. Out of season greenhouse strawberry production in soilless substrate. Adv. Strawberry Res. 18:4-15.
• Testoni, A., Lovatti, L., Faedi, W., 1989. Shelf life and fruit quality of strawberry varieties and selections after storage. Acta. Hort. 265(1):435-441.
• Tsao, R., Yang, R., Sockovie, E., Zhou, T., 2003. Antioxidant phytochemicals in cultivated and wild canadian strawberries. Acta Horticulturae 626:25-35.
• Tulipani, S., Mezzetti, B., Capocaso, F., Bompadre, S., Beekwilder, J., Vos, C., Çapanoğlu, E., Bovy, A., Battino, M., 2008. Antioxidants, phenolic compounds and nutritional quality of different strawberry genotypes. J. Agr. Food Chem. 56:696-704.
• Turhan, E., 2000. Topraksız kültür uygulamalarının çilek yetiştiriciliğinde kullanım olanakları. Bursa’da Tarım (7):12-15.
• Veazie, P.P., 1995. Growth and ripening of strawberry fruit. (Ed: J. Janick). John. Whiley & Sons. Inc. Hort. Review 17:267-298.
• Wang, S.Y., Lin, H.S., 2000. Antioxidant activity in fruit and leaves of blackberry, raspberry, and strawberry varies with cultivar and developmental stage. J. Agr. and Food Chemistry 48:140-146.
• Wang, S.Y., Zheng, W., Galeta, G., 2002. Cultural system affects fruit quality and antioxidant capacity in strawberries. J. Agr. and Food Chemistry 50:6534-6542.