Türkiye’de Çilek Üretimi ve Pazarlaması

Yıl 2017, Cilt: 46 Sayı: (Özel Sayı 1) 5. Uluslararası Üzümsü Meyveler Sempozyumu, 13 - 20, 31.12.2017

Yakup Erdal Ertürk , Mustafa Kenan Geçer , Köksal Karadaş

Öz

Anavatanı Güney Amerika (Şili) olduğu ifade edilen çilek, turfanda yetiştiriciliğe uygun, ihracat ve iç satış imkânları iyi, otsu fakat çok yıllık bir meyve türü oluşu ve ayrıca üzerinde yapılan çok sayıdaki ıslah çalışmaları sayesinde dünya üzerindeki yaygınlığı gün geçtikçe artan bir türdür. Çin, ABD, Meksika, Türkiye, İspanya, Mısır, Kore, Polonya, Rusya ve Japonya en çok çilek yetiştiren ülkelerdir. Dünya çilek üretiminde ülkemiz 4. sırada yer almaktadır. Üretimin büyük bir kısmını Akdeniz, Doğu Marmara, Ege bölgeleri karşılamaktadır. En fazla çilek üretimi yapan illerin başında Mersin gelmekte ve toplam üretimin %47’sini karşılamaktadır. 2014 yılı verileriyle çilek üretimin %93.55’ini gerçekleştiren önemli iller ise sırasıyla; Mersin (%35.25), Aydın (%16.71), Antalya (%15.00), Bursa (%11.44), Manisa (%4.98), Konya (%4.71), Elâzığ (%1.90), İzmir (%1.37), Sakarya (%1.20) ve Kahramanmaraş (%0.98)’tır. Bu çalışmada Türkiye’de çilek üretimi pazarlama bileşenlerinin yapısı göz önüne alınarak incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Çilek , çilek pazarlaması , pazarlama bileşenleri , çilek üretimi

Producing and Marketing Strawberry in Turkey

Öz

Strawberry whose homeland is expressed as South America (Chile), is species which is appropriate for early grown cultivation, have good opportunities for export and domestic market, is an herbaceous but perennial plant and is more widely grown all over the world day by day owing to numerous improvement studies conducted on it. China, USA, Mexico, Turkey, Spain, Egypt, Korea, Poland, Russia, and Japan are countries cultivating strawberry mostly. Turkey is ranked as the 4th place for production of strawberry in the world. A great part of the production is supplied by Mediterranean, Eastern Marmara, and Aegean Regions. Mersin is the leading among provinces producing strawberry at most and supplies 47% of total production. Important provinces supplying 93.55% of strawberry production according to 2014 data were; Mersin (35.25%), Aydın (16.71%), Antalya (15.00%), Bursa (11.44%), Manisa (4.98%), Konya (4.71%), Elâzığ (1.90%), İzmir (1.37%), Sakarya (1.20%), and Kahramanmaraş (0.98%), respectively. In this study, strawberry production in Turkey was examined by considering structure of marketing components.

Anahtar Kelimeler

Strawberry , strawberry marketing , marketing components , strawberry production

Kaynakça

• Ağaoğlu, Y.S., 1986. Üzümsü Meyveler. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Yayın No:984, 377s.
• Albayrak, M., 2013. Tarım Ekonomisi, Tarım Ürünlerinin Pazarlanması (6. Ünite). Anadolu Üniversitesi, Yayın No:2226, Açıköğretim Fakültesi, Yayın No:1225, s:126–168.
• Anonim, 2008. Çilek Yetiştiriciliği, Millî Eğitim Bakanlığı, MEGEP (Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi) Bahçecilik Ders Notu, Ankara.
• Anonim, 2009. Dünya ve Türkiye Çilek Üretimi ve Ticareti. Akdeniz İhracatçı Birlikleri Araştırma Serisi, No:61, Antalya.
• Anonim, 2011. Pazarlama ve Perakende, Gıda Satış Elemanı, Sebze ve Meyve Satışı Modülü (342PR0080). Millî Eğitim Bakanlığı, Ankara.
• Anonim, 2012. Ziraat Alanı, Modern Çilek Yetiştirme Teknikleri Modülü. Kırgızistan Türkiye Manas Üniversitesi ve Kırgızistan Cumhuriyeti Gençlik, Emek ve İstihdam Bakanlığı Nitelikli İşgücü Geliştirme Projesi (NİGEP), Bişkek, Kırgızistan.
• Anonim, 2016-a. FAO İstatistikleri (http://faostat.fao.org/s) (Erişim tarihi: Eylül 2016).
• Anonim, 2016b. Bitkisel Üretim İstatistikleri. Türkiye İstatistik Kurumu, Başbakanlık, Ankara.
• Anonim, 2016-c. Dış Ticaret İstatistikleri Veri Tabanı. Türkiye İstatistik Kurumu, Başbakanlık, Ankara.
• Anonim, 2016-d. Tarımsal Fiyat İstatistikleri Veri Tabanı. Türkiye İstatistik Kurumu, Başbakanlık, Ankara.
• Ertürk, Y.E., M.K. Geçer and S. Yalçın, 2015. Berry Fruit Grown and Marketed in Turkey. 6. Scientific Agricultural Symposium "Agrosym 2015", Bosnia and Herzegovina, s:2009–2018.
• Ertürk, Y. E. ve M. K. Geçer, 2012. Üzümsü Meyveler Ekonomisi. 4. Ulusal Üzümsü Meyveler Sempozyumu. Antalya, s:368–385.
• Güleryüz, M., Y. Ertürk ve D. Pırlak, 2001. Çilek Yetiştiriciliğinde Organik Uygulamalar ve Ekolojik Çilek Yetiştiriciliği. Türkiye 2. Ekolojik Tarım Sempozyumu. Antalya, s:30–35.
• Gündüz, K. ve E. Özdemir, 2008. Bazı Çilek Çeşitlerinin Amik Ovası Şartlarında Açıkta ve Yüksek Tünel Altında Yetiştiriciliğinin Erkencilik, Verim ve Kalite Üzerine Etkileri. MKÜ Ziraat Fakültesi Dergisi 13(1–2):35-42.
• Polat, M., 2005. Ankara (Ayaş) Koşullarında Organik Çilek Yetiştiriciliği Olanaklarının Araştırılması (Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Ankara.
• Türemiş, N., A.İ. Özgüven ve S. Paydaş, 2000. Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Çilek Yetiştiriciliği. TUBİTAK, Tarp Yayınları, Adana.