Ulubey (Ordu) İlçesinde Yetiştirilen Bazı Ceviz Genotiplerinin Pomolojik Özellikleri

Yıl 2017, Cilt: 46 Sayı: (Özel Sayı 2) 3. Ulusal Ceviz Sempozyumu, 65 - 69, 31.12.2017

Mehmet Fikret Balta , Ali Rıza Taşcı Orhan Karakaya

Öz

Bu araştırmada, 2013–2015 yıllarında Ordu İli Ulubey İlçesinde yürütülen ceviz seleksiyonu çalışması sonucunda yapılan tartılı derecelendirme ile seçilmeyen, ancak bazı meyve kalite özellikleri bakımından öne çıkan genotipler değerlendirilmiştir. Genotiplerin seçiminde meyve özelliklerinden; meyve ağırlığı, iç ağırlığı ve randıman parametreleri dikkate alınmış ve 20 genotip seçilmiştir. Buna göre seçilen genotiplerde meyve ağırlığı 9.95 g (52 ULU 69) ile 15.29 g (52 ULU 128); iç ağırlığı 5.71 g (52 ULU 69) ile 6.82 g (52 ULU 50) ve randıman %40 (52 ULU 52) ile %59 (52 ULU 114) arasında değişiklik göstermiştir. Yapılan çalışma sonucunda bölgenin ceviz genetik kaynakları yönünden zengin bir popülasyona sahip olduğu ve ülkemiz meyveciliğine kazandırılabilecek önemli ceviz genotiplerini içerdiği söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

Genetik kaynak , iç ağırlığı , randıman , seleksiyon

Pomological Attribute of Some Walnut Genotypes Grown in Ulubey (Ordu) District

Öz

In this study was carried out during 2013–2015 in Ulubey (Ordu) district. In this study was evaluated outstanding with regard to some fruit quality characteristic in not selection walnut genotypes with weighted ranked method. Twenty walnut genotypes were selected using the nut weight, kernel weight and kernel ratio. The selected genotypes had 9.95 g (52 ULU 69)–15.29 g (52 ULU 128) g nut weight, 5.71 g (52 ULU 69)–6.82 g (52 ULU 50) kernel weight, 40% (52 ULU 52), 59% (52 ULU 114) kernel ratio. The results of the study was determined rich walnut genetic resources of the region. Also, in current population was said be important genotypes for walnut cultivation of our country.

Anahtar Kelimeler

Genetic resource , kernel ratio , kernel weight , selection

Kaynakça

• Balta, M.F., A. Doğan, A. Kazankaya, K. Özrenk and F. Çelik, 2007. Pomological Definition of Native Walnuts (Juglans regia L.) Grown in Central Bitlis. Journal of Biological Sciences 7(2):442–444.
• Balta, M.F., L. Uçar ve O. Karakaya, 2016. Çorum İli Merkez İlçe Ümitvar Ceviz Genotipleri: Fiziksel ve Kimyasal Özellikler. Bahçe 45(1).
• Beyhan, N. and T. Demir, 2006. Selection of Promising Walnut Genotypes in Samsun Province in Turkey. J. Agron 5(3):435–439.
• Beyhan, Ö., 2009. Akyazı Bölgesi Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerinde Araştırmalar I. Bahçe 38(1).
• Bilgen, Y., 2012. Kemah Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yolu İle Islahı (Yüksek Lisans Tezi). Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Tokat.
• Demir, Ü.S.T. ve N. Beyhan, 2001. Camili Yöresinde (Artvin–Borçka) Ceviz Seleksiyonu. Türkiye Ulusal 1. Ceviz Sempozyumu.
• Karadeniz, T., 2011. Ordu Yöresinde Yetiştirilen Ceviz Genotiplerinin (Juglans regia L.) Seleksiyonu. Ordu Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi 1(1):65–74.
• Keles, H., Y. Akca and S. Ercisli, 2014. Selection of Promising Walnut Genotypes (Juglans regia L.) From Inner Anatolia. Acta Sci Pol Hortorum Cultus 13(3):167–173.
• Kırca, S., T. Yarılgaç, L. Kırca and T. Bak, 2014. Study on The Selection of Walnut (Juglans regia L.) in Trabzon. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri 6(6):835–841.
• Karadeniz, T., 2007. Harşit Vadisinde Yetiştirilen Cevizlerin Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerinde Araştırmalar. Türkiye V. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Erzurum. 1:631–637.
• Muradoğlu, F. ve F. Balta, 2010. Ahlat (Bitlis) Yöresindenselekte Edilen Cevizlerin (Juglans regia L.) Bazı Fiziksel ve Kimyasal Özellikleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi 20(1):41–45.
• Ölez, H., 1971. Marmara Bölgesi Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerinde Araştırmalar (Doktora Tezi). Bahçe Kült. Araştırma ve Eğitim Merkezi, Yalova.
• Özrenk, K., M. Güleryüz, A. Kazankaya, M.F. Balta ve T. Yarılgaç, 2005. Erzincan Yöresinden Selekte Edilmiş Ceviz (Juglans regia L.) Seleksiyonlarının Bazı Kimyasal Özelliklerinin Belirlenmesi. Bahçe 34(1).
• Stanford, A.M., R. Harden and C.R. Parks, 2000. Phylogeny and Biogeography of Juglans (Juglandeceae) Based on Matk and ITS Sequence Data. Am. J. Botany 87, 872–882.
• Şen, S.M., 1980. Kuzeydoğu Anadolu ve Doğu Karadeniz Bölgesi Cevizlerinin Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerinde Araştırmalar (Doçentlik Tezi). Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü, Erzurum.
• Şen, S.M., 2011. Ceviz Yetiştiriciliği, Besin Değeri ve Folklorü. ÜÇM Yayıncılık, 4. Baskı. ISBN: 97860589115008.
• Yarılgaç, T., 1997. Gevaş Yöresi Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yolu İle Islahı Üzerinde Araştırmalar (Doktora Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Van.
• Yarılgaç, T., M.F. Balta, H.İ. Oğuz ve A. Kazankaya, 2005. Muş Yöresi Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyonu. Bahçe 34(1):109–115.
• Yarılgaç, T., M.F. Balta, L. Borasan ve C. Bülbül, 2011. Fruit Characteristics of Natural Walnut (Juglans regia L.) Genotypes of Çatak and Taşpınar Villages (Çorum). In 2. Balkan Symposium on Fruit Growing, pp:135–140.