Malatya Bölgesi’nde Ceviz Yetiştiriciliğinin Durumu, Sorunları ve Çözüm Önerileri

Yıl 2017, Cilt: 46 Sayı: (Özel Sayı 2) 3. Ulusal Ceviz Sempozyumu, 157 - 167, 31.12.2017

Burak Aslansoy

Öz

Türkiye’de ceviz yetiştiriciliği uygun iklime sahip olup, üretim değerleri her geçen yıl artış göstermektedir. Fakat ülkemizde küresel iklim değişikliklerine de bağlı olarak meydana gelen sıcaklık değişimlerinden dolayı ceviz üretiminde sorunlar yaşanmaktadır. Ceviz yetiştiriciliğinde en önemli iklim faktörlerinden birini oluşturan ilkbahar geç donları, son yıllarda Malatya bölgesinde de giderek büyük bir sorun haline gelmektedir. Bunun yanında ceviz çeşitlerinin ekolojik faktörlere göre tavsiye edilmesi ve bölgelere uygunlukları ile ilgili yaşanan eksikliklerden de dolayı da sorunlar oluşmaktadır. Sulama, gübreleme, budama, hastalık ve zararlılara karşı mücadele, derim ve muhafaza gibi konularda da uygulamaların ihmal edilmesi günümüzde ciddi sorunların yaşanmasına neden olmaktadır. Bu araştırmada Malatya Bölgesi’ndeki ceviz yetiştiriciliğinin ülkemiz genelindeki yeri ve durumu ile ülkemizde yaşanan sorunlar ve olası çözüm önerileri üzerinde durulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Ceviz , Juglans regia , Malatya , yetiştiricilik

Walnut Growing Situtation, Problems and Solutions in Malatya Region

Öz

Turkey possesses proper climate for walnut growing and the growing is getting increased every year. However, there are some problems in walnut growing due to temperature alterations related to global climate changes. Autumn late frost one of the important factors in walnut growing is a major problem in Malatya Region during last years. Moreover, there are some problems because of not suggesting of walnut varieties according to ecological factors and some deficiencies about convenience to regions. Ignoring of some applications/treatments about irrigation, fertilization, pruning, pest and disease management, harvest and storage causes major problems nowadays. In the current review, our country’s situation of Malatya Region’s walnut growing and the problems and solutions are discussed.

Anahtar Kelimeler

Walnut , Juglans regia , Malatya , growing

Kaynakça

• Akça, Y., 2001. Türkiye Ceviz Yetiştiriciliğine Genel Bakış. Türkiye 1. Ulusal Ceviz Sempozyumu, 5–8 Eylül 2001. Tokat. 298–307.
• Akça, Y., 2005. Türkiye’de Yürütülen Ceviz Seleksiyon Islah Çalışmalarının Değerlendirilmesi ve Seleksiyon Islahında Kullanılan Karakterlerin Tanımlanması. Türkiye 2. Ulusal Ceviz Sempozyumu. Yalova. 15–29.
• Akça, Y., 2009. Ceviz Yetiştiriciliği. Anı Matbaası. Ankara. 371s.
• Akça, Y., 2010. Edirne İlinde Ceviz Ağaçlandırma Çalışmalarının Tarım Yönünden Analiz ve Sentezi. 3. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi, 20–22 Mayıs. 2:856–861.
• Akça, Y. ve A. A. Polat, 2007. Present Status and Future of Walnut Production in Turkey. The European Journal of Plant Science and Biotechnology 1(1):57–64.
• Akça, Y. ve K. Yıldız, 1995. Cevizlerde (Juglans regia L.) Tekrarlanma Dereceleri ve Tekrarlanma Derecesinin Seleksiyon Islahındaki Önemi. Türkiye 2. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, 3–6 Ekim Adana. 1:458–460.
• Anonim, 2012. Ceviz Eylem Planı 2012–2016. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Orman Genel Müdürlüğü. Ankara. 48s.
• Anonim, 2016-a. FAO. (http://faostat3.fao.org/ faostat–gateway/go/to/download/q/qc/e) (Erişim Tarihi: 01.10.2016).
• Anonim, 2016-b. ITC. (http://www.trademap. org/Index.aspx) (Erişim Tarihi: 01.10.2016)
• Anonim, 2016-c. TÜİK. Bitkisel Üretim İstatistikler. (Erişim Tarihi: 01.10.2016).
• Aslansoy, B., 2012. Sultandağı (Afyon) Yöresi Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerine Araştırmalar (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı. Konya. 147s.
• Başoğlu, A. ve O. M. Telatar, 2013. İklim Değişikliğinin Etkileri: Tarım Sektörü Üzerine Ekonometrik Bir Uygulama. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi (6):7–25.
• Çelebioğlu, G., 1978. Ceviz. Bahçe Kültürleri Araştırma Eğitim Merkezi, Yalova. No:43. 48s.
• Çiftçi, K. ve O. Gökçe, 2006. İzmir ve Manisa İllerinde Ceviz Yetiştiriciliğinin Sosyo Ekonomik Yönü ve Sorunları Üzerine Bir Araştırma. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi (J. Agric. Sci.) 16(1):7–17.
• Gök, S., D. Çanga ve S. Çağlar, 2015. Meyve Ağaçlarının Soğuklama Gereksiniminin Hesaplanmasında Dinamik Yöntemin Kullanılması. İç Anadolu Bölgesi 2. Tarım ve Gıda Kongresi. Nevşehir. s:506.
• Gülşen, N. and M. Ulubelde, 1988. Temperate Tree Fruit Germplasm in Turkey. Proc. International Conference on Walnut, September 19–23. Yalova. 125–136.
• Kaşka, N., 2001. Türkiye’de Cevizle İlgili Araştırmaların Değerlendirilmesi ve Geleceğe Bakış. Türkiye 1. Ulusal Ceviz Sempozyumu 5–8 Eylül. Tokat. s:1–11.
• Kaşka, N., N. Türemiş, K. Derin and Y. Karaalp, 1996. Low Chilling Requirement Walnut Selections at The Eastern Mediterranean Coastal Areas of Turkey. FAO Nucis Newsletter, Number 5 December. Irta Mas Bove Spain. Vol:13–15.
• Koçtürk, B. Ö. ve R. Gürhan, 2007. Değişik Ceviz Çeşitlerinin Farklı Nem Değerlerindeki Bazı Mekanik Özelliklerinin Belirlenmesi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarım Bilimleri Dergisi 13(1):62–68.
• Ölez, H., 1971. Marmara Bölgesi Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yolu ile Islahı Üzerinde Araştırmalar (Doktora Tezi). Atatürk Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü. Yalova.
• Ölez, H. ve A. Yücel, 1974. Türkiye’de Ceviz Yetiştiriciliğinin Sanayii Ticareti ve Problemleri. Yalova Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü. Yalova.
• Özbek, S., 1985. Genel Meyvecilik. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları Ders Kitabı 386.
• Rom, R. and R. F. Carlos, 1987. Rootstock for Fruit Crops. University of California. Davis, California. 415–450.
• Serr, E. F., 1964. The Nut Crops of Turkey, Proc. Nut Growers Society of Oregon and Washington. 50:11–12.
• Sütyemez, M. ve N. Kaşka, 2002. Bazı Yerli ve Yabancı Ceviz (Juglans regia L.) Çeşitlerinin Kahramanmaraş Ekolojisine Adaptasyonu. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Fen ve Mühendislik Dergisi 5(1):148–158.
• Sykes, J. T., 1975. Tree Crops. in: Crop Genetic Resources of Today and Tomorrow (Ed: O. H. Frankel and J. G. Hawkes). Cambridge University Press. London. 123–137.
• Şen, S. M., 1980. Kuzey Doğu Anadolu ve Doğu Karadeniz Bölgesi Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yolu ile Islahı Üzerinde Araştırmalar (Doçentlik Tezi). Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Erzurum.
• Yiğit, T., Y. Sarıtepe, A. S. Özer, A. Aslan ve A. Erdoğan, 2013. Hekimhan (Malatya) Yöresinde Selekte Edilen Bazı Ceviz (Juglans regia L.) Tiplerinin Fiziksel ve Kimyasal Özelliklerinin Belirlenmesi. Meyve Bilimi Dergisi 1(1):41–45.