Yerli ve Yabancı Ceviz Çeşitlerinin Farklı Ekolojilere Uyumları Üretim ve Pazarlama Sorunlarının Belirlenmesi Üzerine Araştırmalar (Deneme–2)

Yıl 2017, Cilt: 46 Sayı: (Özel Sayı 2) 3. Ulusal Ceviz Sempozyumu, 289 - 294, 31.12.2017

Erdal Orman , İsmail Tosun Ayşe Fidancı Filiz Pezikoğlu

Öz

Kapama ceviz bahçelerin oluşturulmasında karşılaşılan en büyük sorunlardan biri; hangi çeşidin hangi bölgeye önerileceği konusudur. Bu noktadan çıkışla hayata geçirilen, “Yerli ve Yabancı Ceviz Çeşitlerinin Farklı Ekolojilere Uyumları, Üretim ve Pazarlama Sorunlarının Belirlenmesi Üzerine Araştırmalar (Deneme I)” isimli birinci dilim çalışma, 2006 yılında tamamlanmıştı. Ceviz üreticilerinin yaşadığı genel sıkıntılar; Verimsizlik, teknik bilgi eksikliği, eksik kültürel uygulamalar şeklinde olduğu tespit edilmiştir. Denemenin ikinci ayağı olarak söz konusu proje: “Yerli ve Yabancı Ceviz Çeşitlerinin Farklı Ekolojilere Uyumları Üretim ve Pazarlama Sorunlarının Belirlenmesi Üzerine Araştırmalar 2” ismi ile üç farklı lokasyonda (Yalova, Gaziantep ve Kahramanmaraş) 2011 yılı sonuna kadar sürdürülmüştür. Denemenin yürütüldüğü bahçe Yalova’da 2003 yılında tesis edilmiştir. 2007 yılında on çeşitle, ilk dilimden farklı çeşitlerle; (Sunland, Ashley, Vina, Rendede–38, Regio, Howard, Chandler, Fernor, Fernette ve Maraş–18) Yalova lokasyonunda başlatılmıştır. Bu çalışmada; 2007–2011 dönemlerinde yapılan fenolojik gözlemlere göre en erken yapraklanan çeşit 28.03–04.04 tarihlerinde Rendede–38 çeşidi olarak tespit edilmiştir. En geç yapraklanan çeşitler ise 26.04–06.05 tarihlerinde Fernor ve Fernette çeşitleri olarak tespit edilmiştir. Çeşitlerin meyve ağırlıkları 15.00 gram, (Maraş–18) ile 12 gram (Rendede–38) gram arasında olduğu saptanmıştır. Ağaç başına kümülatif verim de 38.9 kg ile Chandler çeşidi en yüksek verime sahip çeşit olarak belirlenmiştir. En düşük kümülatif verim ise 11.5 kg ile Regio çeşidinde saptanmıştır. Çeşitlerin beş yıl boyunca belirlenen kriterlere göre aldıkları, tartılı derecelendirmeye esas puanlarda ise 570 puanla Chandler çeşidi en yüksek, 200 puanla Regio çeşidi ise en düşük puana sahip çeşit olarak belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Ceviz , Chandler , Fernor , fenoloji , pomoloji

Investigations on The Determination of The Compliance of Different Domestic and Foreign Walnut Varieties to Different Ecology, Production and Marketing Problems (Experiment 2, Yalova Location)

Öz

One of the biggest problems encountered in the creation of walnut walnut garden; which region of the species is to be offered. The first slice study named "Studies on the Determination of the Compliance of Different Domestic and Foreign Walnut Varieties to Different Ecology, Production and Marketing Problems (Experiment I)" which was passed through this point was completed in 2006. General distresses experienced by walnut producers; It has been determined that inefficiency, lack of technical knowledge, incomplete cultural practices. As the second step of the project, the subject project was: The Researches on the Determination of Production and Marketing Problems of Domestic and Foreign Walnut Varieties in Different Ecology 2. Three different locations (Yalova, Gaziantep and Kahramanmaraş) were maintained with the name until the end of 2011. The garden where the experiment was conducted was established in Yalova in 2003. In 2007, with ten varieties, different varieties from the first; (Sunland, Ashley, Vina, Rendede–38, Regio, Howard, Chandler, Fernor, Fernette and Maras–18). In this study; According to the phenological observations made during 2007–2011 period, the earliest leaf type was identified as Rendede–38 type on 28.03–04.04. Fernor and Fernette varieties were determined as the most foliar varieties between 26.04–06.05. The fruit weights of the varieties were found to be between 15.00 gr (Maraş–18) and 12 gr (Rendede–38) gram. The cumulative yield per tree was 38.9 kg and the Chandler variety was identified as having the highest yield. The lowest cumulative yield was determined at Regio range of 11.5 kg. According to the criteria determined for five years, the Chandler varieties have the highest score of 570 points on the basis of the weighing grades and the lowest score on the Regio variety with 200 points.

Anahtar Kelimeler

Walnut , Chandler , Fernor , phenology , pomology

Kaynakça

• Akça, Y., 2001. Ceviz Yetiştiriciliği. Arı Matbaası, Tokat.
• Akça, Y., 1993. Gürün Cevizlerinin (Juglans regis L.) Seleksiyon Yolu ile Islahı Üzerinde Araştırmalar (Doktora Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Van.
• Akçay, M. E., İ. Tosun, 2005. Bursa İli Ⅲ. Alt Bölgesinde (Gemlik, Orhangazi, İznik ve Mudanya) Yetiştirilen Ceviz Tiplerinin Seleksiyonu. Bahçe 2. Ulusal Ceviz Sempozyumu Özel Sayısı s:57–62.
• Aleta, N. and A. Ninot, 1993. Exploration and Evaluation of Spanish Native Walnut (Juglans regia L.) Populations From Catalonia and Galicia, Intern. Walnut Meet, Tarragona, Acta Hort. 311:17–23.
• Askın, M. A., A. Gün, 1995. Çameli ve Bozkurt Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yolu ile Islahı Üzerinde Araştırmalar. Türkiye 2. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi, Adana. 1:461–463.
• Çelebioğlu, G., Y. Ferhatoğlu, 1981. Ceviz. Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü, Yalova.
• Germain, E., 1997. Genetic Improvement of The Persian Walnut (Juglans regia L). Proc. 3. Int. Walnut Congress, Acta Hort. 442.
• Korac, M., S. Cerovic, B. Golosin, 1988. Characteristics of Walnut Selection Champion, Srem, Tisa, Backa and Mire. In: Proceedings of the International Conference on Walnuts. Yalova/Turkey, 47–52.
• Mitrovic, M., 1992. Comparative Studies on The Biological–Pomological Characteristics of Walnut Cultivars and Selections. Review of Research Work at the Faculty of Agriculture, Belgrade, 37(1):7–18.
• Ölez, H., 1971. Marmara Bölgesi Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yolu İle Islahı Üzerinde Araştırmalar (Doktora Tezi). Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü Merkezi, Yalova.
• Özkan, Y., 1993. Tokat Merkez İlçe Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerine Araştırmalar (Doktora Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi
• Sütyemez, M., S. Eti, 2001. Kahramanmaraş Bölgesinde Selekte Edilen Ümitvar Ceviz Tiplerinin Genel Pomolojik Özellikleri. Türkiye 1. Ulusal Ceviz Sempozyumu 5–8 Eylül Tokat, s:77–93.
• Şen, S. M., 1980. Kuzey Doğu Anadolu ve Doğu Karadeniz Bölgesi Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yolu ile Islahı Üzerinde Araştırmalar (Doçentlik Tezi). Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi, Erzurum.
• Şen, S. M., F. E. Tekintas, 1992. A Study on the Selection of Adilcevaz Walnut, Acta Horticulturae, 317:171–174.
• Tosun, İ., A. Fidancı, F. Pezikoğlu, C. Hantaş, F. G. Çelikel, 2006. Yerli ve Yabancı Ceviz Çeşitlerinin Farklı Ekolojilere Uyumları, Üretim ve Pazarlama Sorunlarının Belirlenmesi Üzerine Araştırmalar (Yalova Dilimi, Deneme–1). Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü, Yalova.
• Yarılgaç, T., 1997. Gevas Yöresi Cevizlerinin (Juglans regia L.) Seleksiyon Yoluyla Islahı Üzerinde Araştırmalar (Doktora Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 152s.