Bazı Ceviz Çeşitlerine Ait Çöğürlerin Juglon İçerikleri

Yıl 2017, Cilt: 46 Sayı: (Özel Sayı 2) 3. Ulusal Ceviz Sempozyumu, 295 - 298, 31.12.2017

Yılmaz Sesli Faik Ekmel Tekintaş

Öz

Ceviz diğer meyve türlerinden farklı olarak bünyesinde juglon (5–Hydroxy–1,4 naphtoquione) adı verilen kimyasal madde içermektedir. Bu kimyasal, bitkinin değişik organlarında farklı miktarlarda bulunmakta ve farklı etkiler göstermektedir. Bu konuda yapılan çalışmalarda, bitki bünyesinde juglonun miktarı, bulunduğu alana ve vejetasyon dönemine göre değişiklikler göstermektedir. Cevizde yapılan aşı çalışmalarında da Juglonun etkisi olmakta ve aşı başarısını dolayısıyla da fidan üretimini etkilemektedir. Aşılama çalışmasında kullanılan materyalin ve çöğürün juglon içeriği önem arz etmektedir. Bu çalışmada on adet farklı ceviz çeşidine ait çöğürlerin aşı dönemindeki Juglon içerikleri tespit edilmiştir. Aşılamadan on gün sonra çöğürlerden alınan örneklerin juglon analizi yapılmıştır. Çöğürlerin juglon içerik değerleri ile iki aşı metodunun (yama ve yonga) ortalama aşı tutma oran değerleri arasında istatistik analiz yapılmıştır. Juglon miktarı ile aşı tutma oranı arasında pozitif ilişki tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Ceviz , çöğür , juglon , aşı

Juglone Contents of Some Seedlings of Walnut Cultivars

Öz

Unlike other fruit species, Juglone is contented (5–Hydroxy–1,4 naphtoquio) in walnut fruit. These are in different amounts in different organs of walnut and shows different effects. In studies on these subject, the amount of Juglone in the plant’s body, vary according to the area and found vegetation period. In studies was conducted on the grafting in walnut, the effects of Juglone was found and this chemical effect on the grafting and seedling production in walnuts. Juglone content of the seedlings and the used material is important at grafting. In this study, Juglone contents of seedling of different walnut types of ten was determined at grafting period. Juglone analysis was performed on seedlings after ten days from grafting. Between seedlings of Juglone contents with grafting retention rates of two grafting methods (patches and chips) was made statistical analysis. A positive correlation was determined between grafting retention and the amount of Juglone of seedlings.

Anahtar Kelimeler

Walnut , seedling , juglone , grafting

Kaynakça

• Cosmulescu, S.N., I. Trandafir, G. Achim and A. Baciu, 2011. Juglone Content in Leaf and Green Husk of Five Walnut (Juglans regia L.) Cultivars. Notule Botanicae Horti Agrobotanica 39(1):237–240.
• Eriş, A. ve E. Barut, 1989. Cevizlerde Kanamanın Şiddetinin Değişimi Üzerine Bir Araştırma. Atatürk Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü. Bahçe Dergisi 18(1–2):3–7.
• Tekintaş, F.E., A. Tanrısever ve K. Mendilcioğlu, 1988. Cevizlerde (Juglans regia L.) Juglon İzalosyonu ve Juglon İçeriğinin Yıllık Değişimi Üzerinde Araştırmalar. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 25(2):215–225.
• Turan, E., 2008. Ceviz Yapraklarında Juglon ve Toplam Fenolik Madde Miktarlarındaki Mevsimsel Değişimin Belirlenmesi (Doktora Tezi). Dumlupınar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Biyoloji Anabilim Dalı, Kütahya.
• Yıldız, K., 1997. Cevizde (Juglans regia L.) Aşı Kaleminin Farklı Yerlerinden Alınan Aşı Gözlerinin Aşı Başarıları Üzerine Etkisi (Doktora Tezi). Yüzüncü Yıl Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı, Van.
• Yurtcu, M., 2014. Türkiye’de Yetişen Ceviz Ağaçlarındaki Juglon Ekstraksiyonu ve Kromatografik Yöntemle Analizi (Yüksek Lisans Tezi). M.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü Analitik Kimya Anabilim Dalı, İstanbul.