Belief/Unbelief Duality in The Quran in The Context of Dual Narration and İt’s Importance in Religious Education

Yıl 2020, Sayı: 12, 77 - 103, 29.12.2020

Halil İbrahim Karaarslan

Öz

One of the narrative styles used in the Quran is dual narrative. In our article, we discussed dual narrative in the context of "conveying two words or expressions religiously, contextually, verbally or semantically in a positive-negative (positive and negative) sense, in a meaningful integrity". In this context, dual narration in the Qur'an is very intense, topically multi-dimentional, comprehensive and detailed. Faith - blasphemy duality is at the center of these. In our work we aimed to show the prevelance of dual narrative by examining the case of faith-blasphemy duality. While doing this we determined the usages of faith-blasphemy concept wıth its synonyms and topically classified in terms of belief. Not content with this we discussed these subjects which were not part of other work; the importance of dual narrative in religious education, in which aspects it is necessary in communication, and what benefits it provided for words, meaning and people.

Anahtar Kelimeler

Tafseer, Dual Narrative, Opposition, Belief-blasphemy, Religious Edication

İman-Küfür İkilemi Örneğinde Kur’ân’da İkili Anlatım ve Bunun Dinî Eğitimdeki Önemi

Öz

Kur’ân’ın anlatım üsluplarından biri de ikili anlatımdır. İkili anlatımı makalemizde kapsam olarak “dinen, aynı bağlamda, lafzen veya mânen olumlu-olumsuz (olumlu ve olumsuz) mânada kullanılan iki kelime ya da terkibin anlamlı bir bütünlük içinde anlatımı” çerçevesinde ele aldık. Kur’ân’da bu kapsamda ikili anlatım çok yoğun, konusal olarak çok boyutlu, kapsamlı ve detaylıdır. Bunların merkezinde ise iman-küfür ikilemi yer almaktadır. Çalışmamızda iman-küfür örneğini ele alarak ikili anlatımın yaygınlığını göstermeyi amaçladık. Bunu yaparken iman-küfür kavramlarının ve müradiflerinin Kur’ân’daki kullanımlarını tespit ederek bunları inanç boyutunda konusal anlamda tasnife tâbi tuttuk. Bununla yetinmeyerek başka çalışmalarda yer almayan ikili anlatımın genel anlamda eğitimdeki ve özel olarak dinî eğitimdeki öneminden, hangi açılardan tebliğde bir gereklilik arz ettiğinden, lafza, mânaya ve muhataba ne gibi katkıları olduğundan bahsettik.

Anahtar Kelimeler

Tefsir, İman-küfür, İkili Anlatım, Karşıtlık, Dinî Eğitim

Kaynakça

• Abdulbâkî, Muhammed Fuad. el-Mu’cemu’l-mufehres. Kahire: Dâru’l-Hadîs, 1422/2001)
• Aktaş, Hasan. Klasik Türk Şiirinde Edebî Sanatlar. Edirne: Yort Savul Yayınları, 1. Baskı, t.y..
• Arkoun, Muhammed. Kur’ân Okumaları. çev. Ahmet Zeki Ünal. İstanbul: İnsan Yayınları, 1995.
• Aydın, Hayati. Kur’ân'da İnsan Psikolojisi. İstanbul: Timaş Yayınları, 1999.
• Aydın, Hayati. Kur’ân'da Psikolojik İkna. Ankara: Fecr Yayınları, 2016.
• Balkaya, Adem. Kozmogoni Anlatılarında Dikotomik Algının Nedenselliği, Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic 7/4, (2012), 987-994.
• Bayraklı, Bayraktar. İslâm’da Eğitim. İstanbul: Bayraklı Yayınları, 2009.
• Bolay, Süleyman Hayri. “Akıl”, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. (Erişim 5 Ekim 2020.) https://islamansiklopedisi.org.tr/akıl
• Buladı, Kerim. Kur’ân Kendisini Nasıl Tanıtır?. İstanbul: Kayıhan Yayınları, 2010.
• Bûtî, Said Ramazan. Kur’ân'da İnsan Ve Medeniyet. çev. Resul Tosun. İstanbul: y.y., 1987.
• Cabirî. Muhammed Abid. Kur’ân’a Giriş. çev. Muhammed Coşkun. İstanbul: Mâna Yayınları, 2011.
• Cevherî, Ebu Nasr İsmail b. Hammad. Sıhah tacu’l-luğa. thk. Ahmed Abdulğaffar. 6 Cilt. Beyrut: Daru’l-İlm, 1987.
• Demir, Mahmut Terğîb-Terhîb Hadîslerinin Değerlendirmesi Ve Mevzuât Edebiyatindaki Yeri. Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2001.
• Durmuş, İsmail. “Mukabele”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. Erişim: 5 Ekim 2020
• https://islamansiklopedisi.org.tr/mukabele--edebiyat
• Durmuş, İsmail. “Müşakele”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. Erişim: 5 Ekim 2020 https://islamansiklopedisi.org.tr/musakele
• Durmuş, İsmail. “Tezat” Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. Erişim: 5 Ekim 2020. https://islamansiklopedisi.org.tr/tezat--edebiyat#1
• Ebu’l-Hasan, Ali b. İsmail el-Mursî. el-Muhkem ve’l-muhiti’l-a’zam. thk. Abdulhamid Hindâvî. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l- İlmiyye, 2000.
• Ecevit, Muzaffer. Kur’ân kendini anlatıyor:Kur’ân’ın simetrik-ikili yapısı. İstanbul: Simetri Yayınları, 2005.
• Edebiyat Öğretmeni. “Karşılaştırma”. Erişim: 8 Ekim 2020.
• http://www.edebiyatogretmeni.org/karsilastirma/
• Ekin, Yunus. Kur’ân’a Göre Küfr Kavramı. Sakarya: Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstütüsü, Doktora Tezi, 2000.
• Ezdî, Ebu Bekr Muhammed b. Hasan. Cemheratu’l-luğa. thk. Remzi Munir. 3. Cilt. Beyrut: Dâru’l-İlm, 1987.
• Ezherî, Ebu Mansur, Muhammed b. Ahmed. Tehzîbu’l-luğa. thk. M. İvaz. 15 Cilt. Beyrut: Dâru İhyâi’t-Turâsi’l-Arabî, 2001.
• Ferâhîdî, Halil b. Ahmed. Kitâbu’l-ayn. thk. M. Mehzûmî ve İ. es-Semarrâî. 8. Cilt. Mektebetu’l-Hilâl, t.y.
• Fersahoğlu, Yaşar. Kur’ân’da Zihin Eğitimi. İstanbul: Marifet Yayınları, 1998.
• Görmez, Hatice. Kur’ân-ı Kerîm’in İkili Anlatım Üslubu Bağlamında Terğîb Ve Terhîb. İstanbul: Kuramer, 2017.
• Isfehânî, Râğıb. Mufredâtu elfâzi’l-Kur’ân. thk. S. ed-Dâvûdî. Dımaşk: Dâru’l-Kalem, Beyrut: Dâru’ş-Şamiyye, 1412.
• Izutsu, Toshıhıko. Kur’ân’da Allah ve İnsan. çev. Süleyman Ateş. Yeni Ufuklar Neşriyât, t.y..
• İbn Âşûr, Muhammed. et-Tahrîr ve’t-tenvîr. Tunus: ed-Dâru’t-Tunûsiyye, 1984.
• İbn Atiyye, Ebu Muhammed Abdu‟l-Hak b. Galib el-Endülisî. Muharreru'l-vecîz fî tefsiri kitabi'l-azîz. Beyrut: Dâru’l- Kutubi’l-İlmiyye, 2001.
• İbn Kesîr, Ebu'l-Fida İmadüddin İsmail b. Ömer. Tefsîru'l-Kur’âni'l-Azîm. thk. Sâmî b. Muhammed Selâme. Tayyibetun Li’n-Neşr Ve’t-Tevzî, 1999.
• İbn Manzûr, Muhammed b. Mükerrem. Lisanü'l-arab. 15 Cilt. Beyrut: Dâru Sadr, 1414.
• İşeri, Yûnus. Kur’ân’da Bir Anlatım Türü Olarak Mukayeseli Anlatım. Kayseri: Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Y. Lisans Tezi, 2014.
• Kağıtçıbaşı, Çiğdem. Günümüzde İnsan Ve İnsanlar. İstanbul: Evrim Yayınları, 2010.
• Kal’acî, Muhammed Revvas- Kanîbî, Hamid Sâdık. Mucemu lugati’l-fukahâ. Dâru’n-Nefâis, 2.Baskı, 1408/1988.
• Kanan, Orhan. Kur’ân’da Kitap Kelimesinin Anlamları. Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 1994.
• Kar’an, Fayiz Arif. Tekabül ve’t-temâsül fi’l-Kur’âni’l-Kerim. Ürdün: Camiatu Yermuk, 2006.
• Kar’an. Tekabül ve’temâsül fi’l-Kur’ân. Ürdün: Âlemu’l-kutubu’l-hadîs, 2006.
• Karamollaoğlu, Fatma Serap. Kur’ân Işığında Belâgat Dersleri; Bedî’ İlmi. İstanbul: İşaret Yayınları, 2014.
• Kırîmî, Ebu’l-Beka Eyyub b. Musa. el-Külliyyât mucemun fî’l-mustalahat ve’l-furûkî’l-lugaviyye. thk. Adnan Derviş- Muhammed el-Mısrî. Beyrut: Muessestu’r-Risale, t.y.
• Krech, David - Ballachey, Crutchfield. Cemiyet İçinde Fert. çev. Mümtaz Turhan. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, 1970.
• Kur’ân-ı Kerîm Meâli, çev. Halil Altuntaş - Muzaffer Şahin (Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, 2009.
• Kuraşi, Ebu Zeyd. Cemheretu'l-eş’ari’l-arab. neşr. Ali Faur. Beyrut: y.y. 1406/1986.
• Kurtubî, Ebû Abdillah Muhammed b. Ahmed. e’l-Câmiu li ahkâmu’l-Kur’ân. thk. Ahmed el-Berdûnî. Kahire: Dâru’l- Kutubi’l-Mısriyye, 1384/1964.
• Kutub, Muhammed. İslâm Terbiye Ve Ahlâk Sistemi. çev. Ali Özek. İstanbul: Hisar Yayınları, 1977.
• Lebid b. Rebia, Ebu Ukeyl el-Amirî. Divanu Lebid b. Rebia. Dâru’l-Marife, 2004.
• Luwis, Malûf. Muncid fî Luğa. Tahran, 1379.
• Matlub, Ahmed. Fununun belagiyyetun. Kuveyt: Dâru’l-Buhûsu’l-İlmiyye, 1975.
• Maturîdî, Ebu Mansur Muhammed. Te’vilâtu ehli’s-sünne. thk. Mecdi Baslum. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 2005.
• Meydânî, Abdurrahman b. Hasan Habenneke. el-Belâğâtu’l-arabiyye, Dımeşk: Dâru’l-Kalem, 1996.
• Nesefî, Necmettin, Amr bin Muhammed. Talebetu’t-Talebe. Bağdat: Mektebetu’l-müsennâ, 1311.
• Özbek, Abdullah. Bir Eğitimci Olarak Hz. Muhammed. İstanbul: Esra Yayınları, 1994.
• Râzî, Fahruddîn Muhammed b. Ömer. Mefâtîhu’l-ğayb. Beyrût: Dâru İhyâu’t-Turâsi’l-Arabî, 3.Baskı, 1420.
• Semerkandî, Ebu’l-Leys Nasr b. Muhammed b. Ahmed b. İbrahim. Bahru’l-Ulûm. y.y., t.y..
• Sinanoğlu, Mustafa.“Küfr”. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. Erişim 5 Ekim 2020. https://islamansiklopedisi.org.tr/kufur
• Sülün, Murat. “Kur’ân’da ‘Kitab’ Kavramı ve Kur’ân Vahiylerinin Kitaplaşması”. Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi 15 (1997/1), 53-120.
• Süt, Ayşe. Din Eğitimi Açısından Kur’ân’da Hak Ve Bâtıl Kavramları. İstanbul: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2010.
• Şahin, Hatice Nuray. Vahiy Sürecinde E-M-N Ve K-F-R Kökleri Üzerine Semantik Çalışma. Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 2017.
• Şanver, Mehmet. Kur`an`da Tebliğ Ve Eğitim Psikolojisi. İstanbul: Pınar Yayınları, 2004.
• Şen, Mustafa. Kur’ân’da Va’d Ve Vaîd. Bursa: Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 1997.
• Şengül, İdris. Kur’ân Kıssaları Üzerine. İzmir: Işık Yayınları, 1995.
• Şeybânî, Ebü’l-Abbâs Saleb Ahmed b. Yahyâ b. Zeyd b. Yesâr. Kavâidü’ş-şi‘r. tah. Ramazan Abdü’t-Tevvâb. Kâhire: Mektebetu’l-Hâncî, 2. Baskı, 1995.
• Taberî, Ebû Cafer İbn Cerir Muhammed b. Cerir b. Yezid. Câmiu'l-beyân an te’vîl-i âyi’l-Kur’ân. thk. Ahmet Muhammed Şakir. Müessesetü’r-Risâle, 2000.
• Temizer, Aydın. “Kur’ân’da “Rab” Kavrami Üzerine Semantik Bir Analiz”. Marmara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi 44 (2013/1), 39-66.
• U’de Halil, Ebû U’de. Tedavvürüd’dilali beyne lugati’ş-şiri’l-cahiliyye ve lugati’l-Kurâni’l-Kerim. Ürdün: Mektebetu’l- Menar, 1975.
• Yavuz, Yusuf Şevki. Kur’ân-ı Kerîm’de Tefekkür Ve Tartışma Metodu. Bursa: İlim ve Kültür Yayınları, 1983.
• Zebîdî Murteza. Tâcu'l-arûs min cevâhiri'l-kâmus. thk. Heyet Beyrut: Dâru’l-Hidaye. t.y.
• Zemahşerî, Ebu’l-Kasım. Esâsu’l-belâğa. thk. Muhammed Basıl. 2 Cilt. Beyrut: Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, 1998.
• Sayan, Erdinç. “Analitik Zihin Felsefesinin Temel Problemlerine Bir Bakış”. Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Felsefe Dergisi -/19, (Ekim 2012), 37-54.