Bekir Sıdkı Sezgin'in Hayatı, Sanatı ve Eserleri

Yıl 2021, Sayı: 14, 211 - 250, 31.12.2021

Şemsettin Çoban

Öz

Cumhuriyet Dönemi’nde icra ve tavırda Türk musikisinin yetiştirdiği en önde gelen sanatkarlardan biri de Hafız Bekir Sıdkı Sezgin’dir. La dini musiki ki uslûp ve tavrıyla ekol kabul edildiği gibi dini musiki de de yekta bir icracı olarak değerlendirilmiştir. Aynı zamanda sanatı ve icrasıyla Osmanlı musiki kültürü ile günümüz arasında köprü olmuş bir şahsiyettir. Kaynak taraması ve kişisel görüşme yöntemleri le hazırlanan bu makalenin birinci bölümünde Bekir Sıdkı Sezgin’in ailesi ve hayatı, eğitimi, resmi görevleri hakkında bilgi verilecektir. İkinci bölümde ise Bekir Sıdkı Sezgin’in sanatı ve akademik yönü ele alınmıştır. Bu bölümde Bekir Sıdkı Sezgin’in sanat görüşü, Türk musikisindeki yeri ve icracılığı, nota hattatlığı, çıkardığı Kök Mecmuası, birlikte çalıştığı sanatkarlar, plakları, kasetleri ve albümleri konu edilmektedir. Son bölümde ise sanatkarın bestekarlık yönü, besteleri hakkında genel bilgiler ve bestelerinin listesi yer almaktadır. Bekir Sıdkı Sezgin’in bestekârlığına ve nota hattatlığına örnek olması amacıyla eserlerinden bazılarının notaları da bu bölümde paylaşılacaktır. Bu çalışma, Cumhuriyet Dönemi musiki kültürümüzde icrası ve sanatsal duruşuyla bir ekol kabul edilen Bekir Sıdkı Sezgin’in hayatını, sanatını ve bestelerini bütüncül bir yaklaşımla ele almayı amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Dini Mûsikî, Bekir Sıdkı Sezgin, Sanatkâr, İcrâ, Bestekâr

Bekir Sıdkı Sezgin's Life, Art and His Works

Öz

Hafız Bekir Sıdkı Sezgin is one of the most prominent artists of Turkish music in performance and manner in the Republican Period. He has been accepted as a school with his non-religious music style and attitude, and also as a unique performer in religious music. At the same time, he is a person who became a bridge between Ottoman music culture and today with his art and performance. In the first part of this article, which was prepared with the methods of literature review and personal interviews, information will be given about Bekir Sıdkı Sezgin's family and life, education and official duties. In the second part, Bekir Sıdkı Sezgin's art and academic aspects are discussed. In this section, Bekir Sıdkı Sezgin's artistic view, his place and performance in Turkish music, his note calligraphy, Kök Magazine published by him, the artists he worked with, his records, cassettes and albums are discussed. In the last part, there is a list of compositions, general information about his compositions and a list of his compositions. In order to set an example for Bekir Sıdkı Sezgin's composition and note calligraphy, the notes of some of his works will also be shared in this section. This study aims to deal with the life, art and compositions of Bekir Sıdkı Sezgin, who is considered a school with her performance and artistic stance in our music culture in the Republican Period, with a holistic approach.

Anahtar Kelimeler

Religious Music, Bekir Sıdkı Sezgin, Artist, Music performance, Composer

Kaynakça

• BERTUĞ, İncila. “Bekir Sıdkı Sezgin’e Dair” Mûsikî Mecmuası, 460. 1998.
• ÇETİNKAYA, Yalçın. Müzik Yazıları, İstanbul: Kaknüs Yayınları, 1999.
• ÇETİNKAYA, Yalçın. ÖZCAN, Nuri. “Mûsikî” Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, (İstanbul: TDV Yayınları, 2006) 31/81-84.
• ÇINARLI, Mehmet. “İki Büyük Sanatçının Kaybı Üzerine”. Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi. 539. (1996), 561-563.
• DİKMEN, Mustafa Doğan. Türk Müziğinde Şarkı İcracılığı”, Mûşikîşinas Dergisi, 7. (2005) 97-99.
• DİKMEN, Mustafa Doğan .“Bekir Sıdkı Sezgin’i Anma Konseri Broşürü”, Cemal Reşit Rey Konser Salonu, İstanbul: 21.11.2006
• ERGUN, Sadettin Nüzhet. Türk Mûsikîsi Antolojisi, İstanbul: 1943.
• GEDİK, Gülay. “Bekir Sıdkı Sezgin Dînî Mûsikî ve Meşk Usulü”. Mûsikîşinas Dergisi, 7, (2005),
• GÜLTAŞ, Saadet. “Bekir Sıdkı Sezgin’le Dînî Tasavvufi ve Klasik Mûsikîmiz Hakkında Mülakat”. Sanat ve Kültürde Kök. 16, 17,18,19 İstanbul: (1982), 24,25.
• GÜNTEKİN, Mehmet. Bekir Sıdkı Sezgin, (Türk Mûsikîsi Vakfı Adına, Kaf Müzik, Basın, Reklam, Filmcilik San. Ve Tic. Ltd. Şti. tarafından hazırlanan albüm kitapçığı)
• İNAL, Mahmut Kemal. Hoş Sadâ, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 1958.
• Kur’an-ı Kerim. Casiye Suresi 13. Ayet, Araf Suresi 31. Ayet
• KÜTÜKÇÜ, Tamer. “Bekir Sıdkı Sezgin ’siz 15 yıl”. Türk Edebiyatı Dergisi, 455. (2011), 58-61.
• OKUDAN, Rıfat. “Aydınoğlu Tekkesi Son Postnişîni Hafız Bekir Necmeddin Sıdkî”. Tasavvuf Dergisi, 19, (2007), 265,295.
• ÖZALP, Nazmi. “Bekir Sıdkı’yı Anarken”. Türk Yurdu, 113. (1997), 47-48.
• ÖZALP, Nazmi. Türk Mûsikîsi Tarihi. C. 2. İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, 1. Basım, 2000.
• ÖZCAN, Nuri. “Bekir Sıdkı Sezgin” Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, 37/ 31-83. İstanbul: TDV Yayınları,( 2009)
• ÖZCAN, Nuri. Basılmamış Türk Din Mûsikîsi Ders Notları, İstanbul: 2000.
• ÖZKAN, İsmail Hakkı. Türk Mûsikî Tarihi ve Kudüm Velveleleri, İstanbul: Ötüken Neşriyat, 8. Basım, 2003.
• PAÇACI, Gönül. Türk Müzik Geleneğini Yaşatanlar-Bekir Sıdkı Sezgin, Boyut Sinema, Boyut Yayın Gurubu Müzik, İstanbul: 1995.
• SALGAR, Fatih. “Bekir Sıdkı Sezgin Üzerine”, Türk Edebiyatı Dergisi, 277, (1996), 30-31.
• Sanat ve Kültürde Kök Dergisi bütün sayılar. 1-22, İstanbul: (1981–1982)
• Sezgin H. Kudsi. Bekir Sıdkı Sezgin: Mûsikiye Vakfedilmiş Bir Ömür, İstanbul: Ketebe Yayınları, 2020.
• SEZGİN, Hüseyin Kudsi. “Babam”. Mûsikişinas Dergisi, 7, (2005)
• TANRIKORUR, Cinuçen. Müzik Kimliğimiz Üzerine Düşünceler, İstanbul: Dergah Yayınları, 1998.
• ÜRKMEZ, Nuran. “Mûsikî bir Nimettir, Hüsn-i İstimâl Gerektir”. İzlenim Dergisi, 1, 125,127.