Türkiye’de Fen Bilgisi Ve Biyoloji Öğretmen Adaylarına Yönelik Yapılmış Evrim Eğitimi Araştırmalarının Tematik Analizi

Yıl 2020, Cilt: 14 Sayı: 1, 133 - 164, 30.06.2020

Sema Özdeş Fatih Sezek Talip Özdeş

https://doi.org/10.17522/balikesirnef.612102

Öz

Bu araştırmada,
ülkemizdeki fen bilgisi ve biyoloji öğretmen adaylarına yönelik evrim eğitimi
konusunda 2008-2019 yılları arasında yayımlanmış çalışmaların tematik içerik
analizi yöntemiyle incelenmesi amaçlanmıştır. İncelenecek çalışmalara Google
Akademik Arama Motoru, Dergipark Akademik, TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin, YÖK Ulusal
Tez Merkezi ve Science Direct taranarak ulaşılmıştır. Son tarama Mart 2019'da
yapılmıştır. Böylece, 21 makale ve 3 tezden oluşan toplam 24 çalışma analiz
edilmiştir. Çalışmaların analizlerinden elde edilen sonuçlar, derinlemesine
mülakatların yapıldığı multidisipliner çalışmalara; öğretim stratejileri,
yöntem ve tekniklerinin evrimin anlaşılmasına etkilerini belirlemeyi ve “Türkiye'deki
fen bilgisi ve biyoloji öğretmen adaylarına evrimi nasıl öğretebiliriz?”
sorusuna bir çözüm getirmeyi amaçlayan deneysel çalışmalara ihtiyaç olduğunu
göstermiştir. 

Anahtar Kelimeler

Evrim eğitimi, fen bilgisi öğretmen adayı, biyoloji öğretmen adayı, tematik analiz, Kur’an, Kutsal Kitap, yaratılış

Thematic Analysis of Studies on The Evolution Education for Prospective Science and Biology Teachers in Turkey

Öz

 In this research, it is aimed to examine the studies on the evolution education by thematic content analysis method for prospective science and biology teachers in Turkey performed between 2008-2019 years. The studies to be examined were reached by searching Google Academic Search Engine, Dergipark Academic, TÜBİTAK ULAKBİM TR Index, YÖK National Thesis Centre and Science Direct. The last scanning was conducted in March 2019. Thus, a total of 24 studies consisting of 21 articles and 3 theses were analysed. The results obtained from the analyses of the studies have indicated that there is a need for multidisciplinary studies in which in-depth interviews are conducted and a need for experimental studies aiming to determine the effects of teaching strategies, methods and techniques on the understanding of evolution and providing a solution to the question “how we can teach evolution to the prospective science and biology teachers in Turkey?”

Anahtar Kelimeler

Evolution education, prospective science teacher

Kaynakça

• *Akyol, G., Tekkaya, C., Sungur, S., & Traynor, A. (2012). Modeling the interrelationships among pre-service science teachers’ understanding and acceptance of evolution, their views on nature of science and self-efficacy beliefs regarding teaching evolution. Journal of Science Teacher Education, 23(8), 937-957. doi:10.1007/ s10972-012-9296-x
• Alters, B.J., & Nelson, C.E.(2002). Perspective: Teaching evolution in higher education. Evolution, 56(10), 1891-1901.
• *Apaydın, Z., & Sürmeli, H. (2009). Üniversite öğrencilerinin evrim teorisine yönelik tutumları. İlköğretim Online, 8(3), 820-842.
• Anguera, M.T., Blanco Villasenor, A., Losada, J. L., Sanchez Algarra, P., & Onwuegbuzie, A. J. (2018). Revisiting the difference between mixed methods and multimethods: Is it all in the name?. Qual Quant, 52, 2757–2770, doi:10.1007/s11135-018-0700-2
• Barış, Ö., Karadayı, M., Yanmış, M., & Güllüce, M. (2013). Genomic rearrangements and evolution, current progress in biological research marina silva-opps, doi: 10.5772/55456
• *Bilen, K., & Ercan, O. (2016). Tendencies of comprehension and acceptance of theory of evolution: a study involving students from the faculties of education and theology. International journal of environmental & science education, 11(9), 3101-3115. Borgerding, L. A., & Dagistan, M. (2018). Preservice science teachers’ concerns and approaches for teaching socioscientific and controversial issues. Journal of Science Teacher Education, 29(4), 283-306. doi: 10.1080/1046560X.2018.1440860
• Braun, V., & Clarke, V.(2006). Using thematic analysis in psychology. Qualitative Research in Psychology, 3(2), 77-101. doi:10.1191/1478088706qp063oa
• Bryman, A. (2006). Integrating quantitative and qualitative research: how is it done?. Qualitative Research, 6(1), 97–113, doi:10.1177/1468794106058877
• Castleberrya, A., & Nolen, A. (2018). Thematic analysis of qualitative research data: is it as easy as it sounds?. Currents in Pharmacy Teaching and Learning, 10, 807–815.
• Cenciarelli, O., Rea, S., Carestia, M., D’Amico, F., Malizia, A., Bellecci, C., Gaudio, P., Gucciardino, A., & Fiorito, R.(2013). Bioweapons and bioterrorism: a review of history and biological agents. Defence S&T Tech. Bull., 6(2), 111-129.
• Christensen, L. B., Burke Johnson, R., & Turner, L. A. (2015). Araştırma yöntemleri: desen ve analiz (Çev. Ed. A. Aypay). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Creswell, J. W., & Plano Clark, V. L. (2007). Designing and conducting mixed methods research. Thousand Oaks, CA: SAGE. Çalık, M., & Sözbilir, M. (2014). İçerik analizinin parametreleri. Eğitim ve Bilim, 39(174), 33-38. doi: 10.15390/EB.2014.3412
• Çıplak, B. (2016). Evrimsel Biyoloji ve Evrimsel Tıp İlişkisi. Toplum ve Hekim, 31(4), 257-276.
• D’Amelio, E., Gentile, B., Lista, F., & D’Amelio, R. (2015). Historical evolution of human anthrax from occupational disease to potentially global threat as bioweapon. Environment International, 85, 133-146. doi: 10.1016/j.envint.2015.09.009.
• Day, R. (1996). Bilimsel Bir Makale Nasıl Yazılır ve Yayımlanır? (Çev. Ed. G. Aşkar Altay). Ankara: TÜBİTAK.
• *Deniz, H., & Adıbelli Sahin, E. A. (2016). Exploring the factors related to acceptance of evolutionary theory among Turkish preservice biology teachers and the relationship between acceptance and teaching preference. Electronic Journal of Science Education, 20(4), 21-42.
• *Deniz, H., Donnely, L. A., & Yilmaz, I. (2008). Exploring the factors related to acceptance of evolutionary theory among Turkish preservice biology teachers: toward a more informative conceptual ecology for biological evolution. Journal of Research in Science Teaching, 45(4), 420-443.
• Erdoğan, A., Özsevgeç, L.C. & Özsevgeç, T. (2014). A study on the genetic literacity levels of prospective teachers. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 8(2), 19-37.
• Gökdal, İ. İ., Cantürk, N., Teke, H. Y., & Erkol, Z. (2008). Adli mikrobiyoloji: biyoterörizmin önemini arttırdığı bilim dalı. Adli Bilimler Dergisi, 7, 49-57.
• Güneş, M.H., & Karaşah, Ş. (2016). Geçmişten günümüze fen eğitiminin önemi ve fen eğitiminde son yıllarda yapılan çalışmalar. JRET, 5(3), 122-136.
• Ilardo, M., & Nielsen, R. (2018). Human adaptation to extreme environmental conditions. Genetics & Development, 53, 77-82. doi:10.1016/j.gde.2018.07.003.
• *İnan, S. (2018). Türkiye’de ki biyoloji öğretmen adaylarının evrim konusundaki bilgileri, evrim teorisini kabul etme düzeyleri, evrim öğretimine yönelik tutum ve öz yeterlik düzeylerinin betimsel karşılaştırmalı analizi. Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanından elde edildi. (Tez No. 381640)
• *İnan, S., İrez, S., Han Tosunoğlu, Ç., & Çakır, M. (2018). Evrim öğretimi öz yeterlik ölçeği: geliştirilmesi, geçerlik ve güvenirlik Çalışması. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 241-260. doi:10.24315/trkefd.316808.
• *İrez, S., & Özyeral Bakanay, Ç. D. (2011). An assessment into pre-service biology teachers’ approaches to the theory of evolution and nature of science. Eğitim ve Bilim, 36(162).
• *Kahyaoğlu, M. (2013). The teacher candidates’ attitudes towards teaching of evolution theory. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi (EFMED), 7(1), 83-96. doi:10.12973/nefmed154
• *Kahyaoğlu, M., & Çetin, A. (2015). Eleştirel düşünme becerileri perspektifinden öğretmen adaylarının evrim teorisine yönelik görüşlerinin incelenmesi. Turkish Studies, 10(10), 547-560.
• Kennedy, D. A., & Read, A. (2018). Why the evolution of vaccine resistance is less of a concern than the evolution of drug resistance. PNAS, 115(51), 12878-12886. *Keskin, B., & Özay Köse, E. (2017). Misconceptions of prospective biology teachers about theory of evolution. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 11(2), 216-241. doi:10.17522/balikesirnef.373344
• *Kılıç, D. S. (2012). Biyoloji öğretmen adaylarının evrim öğretimi niyetleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42, 250-261.
• *Kılıç, D. S., Soran, H., & Graf, D. (2011). Evrim öğretimini etkileyen faktörler. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41, 255-266.
• *Kozalak, G., & Ateş, A. (2014). Üniversite fen bilimleri birinci sınıf öğrencilerinin evrim teorisini kabul düzeyleri. Asya Öğretim Dergisi, 2(1), 135-148.
• Lacina, L., Coma, M., Dvorankova, B., Kodet, O, Melegova, N, Gal, P., & Smetana, K. (2019). Evolution of cancer progression in the context of Darwinism. Anticancer Research, 39, 1-16. doi:10.21873/anticanres.13074
• McMillan, J.H., & Schumacher, S. (2010). Research in education: Evidence-based inquiry (7th Edition). London: Pearson.
• Merriam, S. B. (2015). Nitel araştırma: desen ve uygulama için bir rehber (Çev. Ed. S. Turan). Ankara: Nobel Yayıncılık. Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis. Thousand Oaks, CA: SAGE.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2018). Fen bilimleri dersi öğretim programı (İlkokul ve ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2018). Ortaöğretim Biyoloji dersi öğretim programı (9, 10, 11 ve 12. sınıflar). Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• *Mugaloglu, E. Z. (2014). The problem of pseudoscience in science education and implications of constructivist pedagogy. Sci & Educ, 23, 829–842.
• National Academy of Sciences. (1998). Teaching about evolution and the nature of science. Washington, DC: National Academy Press.
• Nehm, R.H., & Schonfield, I.R. (2007). Does increasing biology teacher knowledge of evolution and nature of science lead to greater preference for the teaching evolution in schools?. J Sci Teacher Educ, 18, 699-723.
• Nowell, L. S., Norris, J. M., White, D. E., & Moules, N. (2017). Thematic analysis: striving to meet the trustworthiness criteria. International Journal of Qualitative Methods Volume, 16, 1-13. doi: 10.1177/1609406917733847
• Ojosnegros, S., & Beerenwinkel, N. (2010). Models of RNA virus evolution and their roles in vaccine design. Immunome Research, 6(5), 1-14.
• Ormancı, U., & Cepni, S. (2018). Türkiye’de fen eğitiminde günlük yaşamla ilişkilendirme konusunda yapılan çalışmaların tematik analizi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi (EFMED), 12(2), 350-381.
• *Önel, A. & Yüce, Z. (2016). Determining the cognitive structures of science teacher candidates on “evolution” through word association test. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 6(1), 23-39.
• *Özbuğutu, E. (2018). Fen bilgisi öğretmen adaylarının evrim kavramına ilişkin metaforik algıları. Academia Eğitim Araştırmaları Dergisi, 31(1), 28-43.
• Özdeş, T. (2010). Kur’an-bilim ilişkisinin problematik boyutu üzerine genel bir değerlendirme. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 14(1), 7-27.
• *Özyeral Bakanay, Ç.D. (2008). Biyoloji öğretmen adaylarının evrim teorisine yaklaşımları ve bilimin doğasına bakış açıları. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul. YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanından elde edildi. (Tez No. 226411)
• Passmore, C., & Stewart, J. (2002). A modelling approach to teaching evolutionary biology in high schools. Journal of Research in Science Teaching, 39(3), 185-204.
• *Peker, D., Comert, G. G., & Kence, A. (2010). Three decades of anti-evolution campaign and its results: Turkish undergraduates’ acceptance and understanding of the biological evolution theory. Sci & Educ, 19, 739–755. doi: 10.1007/s11191-009-9199-1
• Pugh, J. K., Soros, L. B., & Stanley, K. O. (2016). Quality diversity: a new frontier for evolutionary computation. Frontiers in Robotics and AI: Evolutionary Robotics, 3(40), 1-17. doi:10.3389/frobt.2016.00040.
• Qiu, W., Chu, C., Mao, A., & Wu, J. (2018). The Impacts on Health, Society, and Economy of SARS and H7N9 Outbreaks in China: A Case Comparison Study. Journal of Environmental and Public Health, 1-7. doi:10.1155/2018/2710185
• Raj, R., Saxena, A., & Saxena, R. (2017). Vulnerability to a Bioterrorism Attack and the Potential of Directed Evolution as a Countermeasure. Electronic J Biol, 13(2), 125-130.
• Reeves, R. G., Voeneky, S., Caetano Anollés, D., Beck, F., & Boëte, C. (2018). Agricultural research, or a new bioweapon system?. Science, 362(6410), 35-37.
• Sabin Vaccine Institute (2019). SARS/MERS. 4 Temmuz, 2019, https://www.sabin.org/programs/sarsmers adresinden edinilmiştir.
• *Salman, M. (2013). Evrimci bakış açısının öğrenci temelinde biyoloji eğitimine etkileri. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara. YÖK Ulusal Tez Merkezi veri tabanından elde edildi. (Tez No. 354690)
• Scharmann, L.C. (2005). A proactive strategy. The American Biology Teacher, 67(1), 12-16.
• Soltoggio, A., Stanley, K. O., & Risi, S. (2018). Born to learn: the inspiration, progress, and future of evolved plastic artificial neural networks. Neural Networks, 108, 48-67.
• Taslaman, C. (2015). Evrim teorisi, felsefe ve Tanrı (15. Baskı). İstanbul: İstanbul Yayınevi.
• *Taşkın, Ö. (2013). Pre-service science teachers’ acceptance of biological evolution in Turkey. Journal of Biological Education, 47(4), 200-207.
• Tavares, G. M. & Bobrowski, V. L. (2018). Integrative assessment of evolutionary theory acceptance and knowledge levels of biology undergraduate students from a Brazilian univercity. International Journal of Science Education, 40(4), 442-458.
• *Tekkaya, C., & Kılıç, D. S. (2012). Biyoloji öğretmen adaylarının evrim öğretimine ilişkin pedagojik alan bilgileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 42, 406-417.
• The NOBEL Prize (2018). Chemistry Prizes. 28 Ocak, 2019, https://www.nobelprize.org/prizes/chemistry/2018/popular-information/ adresinden edinilmiştir.
• Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı (t.y.). Silahların Kontrolü ve Silahsızlanma. 6 Ağustos, 2019, www.mfa.gov.tr/silahlarin-kontrolu-ve-silahsizlanma.tr.mfa adresinden edinilmiştir.
• Van Dijk, E.M., & Reydon, T.A.C.(2010). A conceptual analysis of evolutionary theory for teacher education. Sci&Educ, 19, 655-677.
• Yıldız, M. Y. (2016). Beslenme ve tarım politikaları açısından buğdayın evrimi, 12. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi, Isparta, 2031-2040.
• *Yılmaz, F., & Demirkol, M. (2015). Öğretmen adaylarının evrim teorisine ilişkin görüşleri. Route Educational and Social Science Journal, 2(4), 538-550.
• *Yüce, Z., & Önel, A. (2015). Fen öğretmen adaylarının bilimin doğasını anlamaları ve evrim teorisini kabul düzeylerinin belirlenmesi. Turkish Studies, 10(15), 857-872.
• YÖK (2018). Yeni Öğretmen Yetiştirme Lisans Programları: Programların Güncelleme Gerekçeleri, Getirdiği Yenilikler ve Uygulama Esasları. 6 Ağustos, 2019, https://www.yok.gov.tr/kurumsal/idari-birimler/egitim-ogretim-dairesi/yeni-ogretmen-yetistirme-lisans-programlari adresinden edinilmiştir.