İlköğretim Otizmli Çocuklar İçin İnovatif Eğitsel Dijital Oyun Tasarımı

Yıl 2023, Cilt: 17 Sayı: Özel Sayı, 744 - 770, 20.10.2023

Abdullah Alagöz Ömer Uysal Nazenin Ök Yağmur Sakarya Gülhan Gürsoylar

https://doi.org/10.17522/balikesirnef.1352732

Öz

Bu çalışmanın amacı, ilköğretim otizm spektrum bozukluğu bulunan öğrencilere yönelik özel eğitim öğretim programında bulunan kazanımları eğitsel dijital oyunlar vasıtasıyla öğretmektir. Bu amaca yönelik “Otizm ile Birlikte” adlı eğitsel dijital oyun geliştirilmiştir. Tasarlanan oyunda, MEB’in otizmli öğrencilere yönelik öğretim programından alınan sayılar, geometrik şekiller, büyüklük küçüklük kavramları, renkler ve duygular yer almaktadır. Tasarlanan eğitsel dijital oyun 5 otizmli öğrenciye özel eğitim öğretmeni eşliğinde uygulanmış ve konuya ilişkin veriler 5 özel eğitim öğretmeninden 9 nitel sorudan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmıştır. Toplanan veriler betimsel analizine tabi tutulmuş ve bulgular yorumlanarak sonuçlara ulaşılmıştır. Bulgulara bakıldığında, eğitsel dijital oyunların otizmli öğrenciler üzerinde olumlu etkilerinin olduğu, bu tür içeriklerin sayısının artırılması gerektiği vurgulanmıştır. Eğitsel yazılımın uygulama aşamasında otizmli öğrenciler eğlenmiş, sesli ve görsel uyaranlara gülerek tepki vermişlerdir. Öğretmenler, bu alana yönelik akademik olarak oluşturulan dijital materyallerin eksikliğinden söz etmişlerdir. Bu bağlamda, özel eğitim alanında kazanımlara yönelik oluşturulacak eğitsel dijital oyunlara yer verilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmenler, otizmli öğrencilere yönelik geliştirilen eğitsel dijital oyunların motivasyonu artırdığını, daha hızlı ve kalıcı öğrenmeleri desteklediğini, eğlenerek öğrenmeyi sağladığını, birden fazla duyu organını harekete geçirdiğini ve öğretmenin yükünü azalttığını belirtmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

eğitsel dijital oyun, otizm, gdevelop, özel eğitim, otizm ve oyunlaştırma

Etik Beyan

Bu araştırma için İstanbul Sancaktepe İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü tarafından 23.01.2023 tarihinde E-71363884-604.02-68248317 sayılı karar ile etik kurul izni verilmiştir. Bu çalışmanın uzun bir özeti EDUCongress 2023'e gönderilmiştir.

Destekleyen Kurum

TÜBİTAK, Bursa Uludağ Üniversitesi

Proje Numarası

1689B012366176

Teşekkür

Bu araştırmaya katkısı bulunan Semih ÇEVİK’e ve Salih ARSLAN’a teşekkürler.

An Innovative Educational Digital Game Design for Primary School Children with Autism

Öz

The aim of this study is to teach the acquisitions in the special education curriculum for primary school students with autism spectrum disorder through educational digital games. For this purpose, an educational digital game named "Together with Autism" was developed. In the designed game, there are numbers, geometric shapes, concepts of size and smallness, colours and emotions taken from the MEB's curriculum for students with autism. The designed educational digital game was applied to 5 students with autism in the presence of a special education teacher, and data on the subject were collected from 5 special education teachers with a semi-structured interview form consisting of 9 qualitative questions. The collected data were subjected to descriptive analysis and the findings were interpreted and conclusions were reached. When the findings are examined, it is emphasised that educational digital games have positive effects on students with autism and the number of such contents should be increased. During the implementation phase of the educational software, students with autism had fun and reacted to audio and visual stimuli with laughter. Teachers mentioned the lack of digital materials created academically for this field. In this context, it was concluded that educational digital games to be created for achievements in the field of special education should be included. Teachers stated that educational digital games developed for students with autism increase motivation, support faster and permanent learning, provide learning by having fun, mobilise multiple sensory organs and reduce the burden of the teacher.

Anahtar Kelimeler

educational digital game, autism, gdevelop, special education, autism and gamification

Etik Beyan

This research has ethics committee permission granted by Istanbul Sancaktepe District Directorate of National Education with the decision numbered E-71363884-604.02-68248317 on 23.01.2023. A long summary of this study was sent to EDUCongress 2023.

Proje Numarası

1689B012366176

Teşekkür

Thanks to Semih ÇEVİK and Salih ARSLAN for their contributions to this research.

Kaynakça

• A Parent’s Handbook (2013) Your guide to autism programs. British Columbia.
• American Psychiatric Association (2013). Cautionary statement for forensic use of DSM-5. In Diagnostic and statistical manual of mental disorders (5th ed.). http://dx.doi.org/10.1176/appi.Books.9780890425596
• ASPB (2016). Otizm spektrum bozukluğu kitabı [Autism spectrum disorder book]. Retrieved from https://www.aile.gov.tr/media/5616/otizm-spektrum-bozuklugu-kitabi-2016-indirmek-icin-tiklayiniz.pdf
• Aydın, A. (2019). Vaka örnekleriyle çocukluktan ergenliğe otizmde 2. adım [Autism from childhood to adolescence with case examples]. Nobel Yayınları.
• Baykoç Dönmez, N. (2010). Özel gereksinimli çocuklar ve özel eğitim [Children with special needs and special education]. In N. Baykoç (Ed.), Özel eğitim [Special education] (pp. 13-26). Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
• Bedir Erişti, S. D., Fırat, M., İzmirli, S., & Ceylan, B. (2017). Otizm spektrum bozukluğu olan çocuklar için tasarım tabanlı araştırma yaklaşımına dayalı eğitsel oyun tasarımı [Educational game design based on design-based research approach for children with autism spectrum disorder]. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(1), 73-99. https://doi.org/10.19171/uefad.323387
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri [Scientific research methods] (2nd ed.). Pegem Akademi
• Carrizales, K. E. (2015). Transcendence through play: Child-centered play therapy and young children with autism [Unpublished doctoral dissertation]. University of Northern Colorado.
• Christensen, D.L., Baio, J., Braun, K. V. N., Bilder, D., Charles, J., Constantino, J.N., Julie, D., Durkin. M.S., Fitzgerald R.T., Kurzius-Spencer, M., Lee L., Pettygrove, S., Robinson, C., Schulz, E., Wells, C., Wingate, M., Zahorodny, W., Yeargin- Allsopp, M., (2016). Prevalence and characteristics of autism spectrum disorder among children aged 8 years - autism and developmental disabilities monitoring network, 11 Sites, United States. Centers for Disease Control and Prevention, 65(3), 1-23. Retrieved from https://www.cdc.gov/ncbddd/autism/data.html Cohen., M. J., & Sloan, D. L. (2007). Visual supports for people with autism. Woodbine House.
• Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches (2nd ed.). Sage Publications.
• Çağlar, D. (2019). Ülkemizde ayrıcalıklı çocukların özel eğitim sorunları [Special education problems of privileged children in our country]. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 7 (1), 141-181. https://doi.org/10.1501/Egifak_0000000415
• Çuhadar, S. (2013). Özel eğitim [Special education] . In S. Vuran (Ed.), Özel eğitim süreci 2 [Special education process 2] (pp. 3-30). Maya Akademi.
• Eldeniz-Çetin, M. (2017). Özel gereksinimli bireylerin tercihlerinin değerlendirilmesi [Evaluation of preferences of individuals with special need]. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 18(02), 309-328. https://doi.org/10.21565/ozelegitimdergisi.293726
• Esin, M. (2014). Veri toplama yöntem ve araçları ve veri toplama araçlarının güvenirlik ve geçerliği [Data collection methods and tools and reliability and validity of data collection tools]. In S. Erdoğan, N. Nahcivan & M. Esin (Eds.), Hemşirelikte araştırma süreç, uygulama ve kritik [Nursing research process, application and critical] (pp. 46). Nobel Tıp Kitabevleri.
• Faja, S., Aylward, E., Bernier, R., & Dawson, G. (2008). Becoming a face expert: A computerized face-training program for high-functioning individuals with autism spectrum disorders. Developmental Neuropsychology, 33(1), 1-24. https://doi.org/10.1080/87565640701729573
• Geller, L. (2008). The changing face of autism. In V. Starsia & R. Day Gore (Eds.), Edited by the healing project. voices of autism. the healing companion: Stories for courage, comfort and strength. voices of series book no. 5 (pp.19- 27). LaChance Publishing.
• Goffman, E. (1968). Asylums: Essays on the social situation of mental patients and other inmates. Harmondsworth.
• İnce, M., Kılıç, Y., & Yıldırım, H. H. (2023). Otizm spektrum bozukluğu olan çocukların oyun becerilerine yönelik yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi [Investigation of postgraduate theses on play skills of children with autism spectrum disorder]. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 7(2), 162-178. Retrieved from https://journalofomepturkey.org/index.php/eccd/article/view/526
• Josefi, O., & Ryan, V. (2004). Non-directive play therapy for young children with autism: a case study. clinical child psychology and psychiatry, 9(4), 533-551. https://doi.org/10.1177%2F1359104504046158
• Köroğlu, E. (2001). Amerikan Psikiyatri Birliği: Psikiyatride hastalıkların tanımlanması ve sınıflandırılması elkitabı, yeniden gözden geçirilmiş. Dördüncü Baskı (DSM-IV-TR) [American Psychiatric Association: Manual of mental disorders' diagnosis and classification, revised. Fourth Edition (DSM-IV-TR)]. Hekimler Yayın Birliği (Original work published 2000)
• Kuhn, R. (2004). Eugen Bleuler’s concepts of psychopathology (Translated from German by Cahn, C. H.). Hist psychiatry 15(3), 361-366. https://doi.org/10.1177/0957154X04044603
• Kurşun, Z. (2019). Bir vaka sunumu: Otizm tanılı bir çocukta gelişimsel oyun terapisi [A case report: Developmental play therapy in a child with autism]. In M. Uslu, S. Çiftçi, C. Arslan & E. Hamarta (Eds.), İnsan ve medeniyet araştırmaları 2019 [Human and civilisation studies] (pp. 312-319). Çizgi Kitabevi.
• Kurşun, Z. (2022). Otizm ve oyun terapisi [Autism and play therapy]. Journal of Sustainable Education Studies, 3(1), 36-48. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/seader/issue/68252/1042750
• Maxwell, J. A. (1992). Understanding in qualitative research. Harvard Educational Review, 62, 979- 1000. https://doi.org/10.17763/haer.62.3.8323320856251826
• MEB (2006). Özel eğitim hakkında kanun hükmünde kararname. Retrieved from http://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2012_10/10111011_ozel_egitim_kanun_huk munda_kararname.pdf
• MEB (2018) (2016). Okul öncesi özel eğitim öğretim programı [Preschool special education curriculum]. Retrieved from https://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2018_10/09145549_Okul_Yncesi_son_pdf.pdf
• Mirenda, P., & Erickson, K. (2000). Augmentative communication and literacy. In. A. M. Wetherby & B. Prizant (Eds.), Autism spectrum disorders: A transactional developmental perspective (pp. 333-367). Brookes Publishing.
• Nikopoulos, C., & Keenan, M. (2006). Video modelling and behaviour analysis. Jessica Kingsley Publishers.
• Öztürk, İ. & Balcı, A. (2014). Millî eğitim bakanlığının 652 sayılı kanun hükmünde kararname ile yeniden yapılandırılmasına ilişkin Ankara ili kamu ilkokul ve ortaokul yöneticilerinin görüşleri [Opinions of public primary and secondary school administrators in Ankara province regarding the restructuring of the Ministry of National Education with the decree law numbered 652]. Journal of Educational Sciences Research, 4(1), 213-241. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/ebader/issue/44675/555018
• Prizant, B. M., Wetherby, A. M., Rubin, E., Laurent A. C., & Rydell, P. J. (2006). The SCERTS model: A comprehensive educational approach for children with autism spectrum disorders. Brookes Publishing.
• Roberts, P., & Priest, H. (2006). Qualitative research in social sciences. Nursing Standard, 20, 41-45. https://doi.org/10.7748/ns2006.07.20.44.41.c6560
• Sula, A., & Spaho, E. (2014). Using assistive technologies in autism care centers to support children develop communication and language skills. A case study: Albania. Academic Journal of Interdisciplinary Studies, 3(1), 203-212. https://doi.org/10.5901/ajis.2014.v3n1p203
• Şenyürek, E., Yılmaz, D., & Köse, H. (2017). Otizmli çocukların eğitimi için mobil uygulama [Mobile application for the education of children with autism]. Istanbul Journal of Innovation in Education, 3(1), 63-76. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/ieyd/issue/30767/396312
• Tsai, T. W., & Lin, M. Y. (2011). An application of interactive game for facial expression of the autisms (pp. 204–211). In The Proceeding of 6th International Conference on E-learning and Games (Edutainment 2011)-Edutainment Technologies, Educational Games and Virtual Reality/Augmented Reality Applications.
• Ünal, M. (2009). Çocuk gelişiminde oyun alanlarının yeri ve önemi [The place and importance of playgrounds in child development]. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2), 95-110. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/inuefd/issue/8705/108697
• Volkmar, F. R., & Lord, C. (2007). Diagnosis and definition of autism and other pervasive developmental disorders. In F. R. Volkmar (Ed.) Autism and pervasive developmental disorders (2nd ed.) (pp. 1-31). Cambridge University Press.
• Yıldırım, A. (1999). Nitel araştırma yöntemlerinin temel özellikleri ve eğitim araştırmalarındaki yeri ve önemi [Basic features of qualitative research methods and their place and importance in educational research]. Eğitim ve Bilim, 23(112).
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri [Qualitative research methods in social sciences] (6th ed.). Seçkin Yayıncılık.
• Quill, K. A. (1997). Instructional consideration for young children with autism: The rationale for visually cued instruction. Journal of Autism and Developmental Disorders, 27, 697-714. https://doi.org/10.1023/A:1025806900162