EBELİK ÖĞRENCİLERİNİN GEBELİKTE ŞİDDET KONUSUNDAKİ BİLGİ, GÖRÜŞ VE MESLEKİ TUTUMLARININ BELİRLENMESİ

Yıl 2013, Cilt: 2 Sayı: 2, 99 - 107, 31.08.2013

Özlem Demirel Bozkurt Zeynep Daşıkan Oya Kavlak Ahsen Şirin

Öz

AMAÇ: Ebelik öğrencilerinin gebelikte şiddet konusundaki bilgi, görüş ve gebelikte şiddette karşı mesleki tutumlarını belirlemek amacıyla yapılmış tanımlayıcı bir araştırmadır.

YÖNTEMLER: Araştırma İzmir’deki bir Sağlık Yüksekokulu’nun Ebelik Bölümü’nde eğitim gören hazırlık sınıfı hariç tüm öğrencilere (n: 312) uygulanmıştır. Araştırmaya katılmayı kabul eden ve formları eksiksiz dolduran toplam 271 öğrenciye ulaşılmıştır. Veri toplama araçları olarak; araştırmacılar tarafından literatür bilgileri doğrultusunda hazırlanmış öğrencilerin demografik özellikleri ile gebelikte şiddet konusunda bilgi ve görüşlerini belirlemeye yönelik anket formu ve Gömbül tarafından 1998 yılında geliştirilen “Hemşirelerin/Ebelerin Şiddette Mesleki Rollerine İlişkin Tutumları”nı belirlemeye yönelik soru formu kullanılmıştır.

BULGULAR: Ebelik öğrencilerinin yaş ortalaması 21.75 ± 1.83 olup, %39.1’inin gebelikte şiddet konusunda eğitim aldığı, %40.6’sının aile içinde şiddete maruz kaldığı, %36.2’sinin aile içinde şiddete tanık olduğu belirlenmiştir. Öğrenciler gebelikte uygulanan şiddet türlerinden en fazla fiziksel şiddeti bilmektedirler. Öğrencilerin şiddette mesleki rollerine ilişkin tutumlarının olumlu yönde olduğu, geleneksellikten uzak modern görüşü yansıttığı bulunmuştur (29.77±7.98). Öğrencilerin yaş grubu ve aile içi şiddete tanık olma durumu ile şiddette mesleki rollerine ilişkin tutum puan ortalamaları arasında anlamlı fark elde edilmiştir (p<0.05).

SONUÇ: Ebelik öğrencilerinin gebelikte uygulanan şiddet konusunda bilgilerinin olduğu, şiddete uğrayan gebeyi destekleyici görüşlere ve gebelikte şiddette mesleki rollerine ilişkin modern tutuma sahip oldukları bulunmuştur. Öğrencilerin çoğunun şiddet konusundaki eğitim düzeyi göz önünde bulundurularak, müfredata gebelikte şiddet konusunun entegre edilmesi ve ayrı bir teorik ders olarak konulması önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Ebelik Öğrencileri, Gebelikte Şiddet

DETERMINATION OF THE KNOWLEDGE, OPINIONS AND PROFESSIONAL ATTITUDES OF MIDWIFERY STUDENTS ABOUT VIOLENCE DURING PREGNANCY

Öz

OBJECTIVE: The aim of this descriptive study was to determine the knowledge, opinions and professional attitudes of midwifery students against violence during pregnancy.

METHODS: it was applied on the students except preparatory class who were studying at the midwifery department of school of health in İzmir (n: 312). 271 students in total was achieved who were accepted participating in the research and filled in the surveys completely. As data collecting tool, questionnaire form aiming to determining the demographic characteristics of the students and their knowledge and opinions about violence during pregnancy prepared according to the literature by researchers and question form by Gömbül in 1998 defining the Attitudes of Nurses/Midwives Related to Professional Roles in Violence have been used. RESULTS: It was determined that mean age of midwifery students were 21.75±1.83, and 39.1% had received training on violence during pregnancy, and 40.6% were exposed to domestic violence, 36.2% were witnessed violence in their family. The students know mostly physical violence among the kinds of violence during pregnancy. İt was determined that midwifery students have positive attitudes of related to their professional roles in violence and their attitudes have reflected modern view out of traditional way.

CONCLUSION: It was found that midwifery students have knowledge about violence during pregnancy, supportive opinions of pregnant exposed to violence and have the modern attitudes related to the professional roles during pregnancy. İt can be suggested that issue of violence during pregnancy should be integrated into the curriculum and should be included in curriculum as a separately theoretical lecture by taking account the educational level of students on the issue of violence.

Anahtar Kelimeler

Midwifery Students, Violence during Pregnancy

Kaynakça

• 1. Finnbogadóttir H. and Dykes A. Midwives' Awareness and Experiences Regarding Domestic Violence Among Pregnant Women in Southern Sweden. Midwifery. 2012;28 (2):181–9.
• 2. Giray H, Keskinoğlu P, Sönmez Y, Meseri R, Karakuş NE, Yücetin N, Günay T. Gebelikte Aile İçi Fiziksel Şiddet ve Etkileyen Etmenler. STED. 2005;14 (10):217-220.
• 3. Yanıkkerem E, Kavlak O, Sevil Ü. Şiddetin Kadın Sağlığına Etkileri ve Sağlık Çalışanlarının Rolü. Kadın Çalışmaları Dergisi, Aile İçi Şiddet Özel Sayısı. 2007;2(4):32-47.
• 4. Clark JS, Hill A, Jabbar K, Silverman JG. Violence During Pregnancy in Jordan: Its Prevalence and Associated Risk and Protective Factors. Violence Against Women. 2009;15(6):720-735.
• 5. Envuladu EA, Chia L, Banwat ME, Lar LA, Agbo HA, Zoakah AI. Domestic Violence Among Pregnant Women Attending Antenatal Clinic in a PHC Facility in Jos North LGA Plateau State Nigeria. E3 Journal of Medical Research. 2012;1(5):63-8.
• 6. Romero- Gutiérrez G, Cruz-Arvizu VH, Regalado-Cedillo CA, Ponce-Ponce de León AL. Prevalence of Violence Against Pregnant Women and Associated Maternal and Neonatal Complications in Leon, Mexico. Midwifery. 2011;27:750-3.
• 7. Tezcan S, Yavuz S, Tunçkanat H: Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet ve Sağlık Sonuçları. “T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü (KGSM): Türkiye’de Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Araştırması, Bölüm 5” kitabında s.71-82, Elma Teknik Basım Matbabacılık, Ankara (2009).
• 8. Ayrancı Ü, Günay Y, Ünlüoğlu İ. Hamilelikte Aile İçi Şiddet: Birinci Basamak Sağlık Kurumlarına Başvuran Kadınlar Arasında Bir Araştırma. Anadolu Psikiyatri Dergisi. 2002;3:75-87.
• 9. Taşpınar A, Bolsoy N, Şirin A. Gebeler Fiziksel Şiddete Uğruyorlar Mı? Manisa Örneği. Adli Psikiyatri Dergisi. 2005;2(2):41-7.
• 10. Taşpınar A, Bolsoy N, Kaya F, Şirin A, Şirin G. Physical Violence and Affecting Factors During Pregnancy in Çanakkale. Aile ve Toplum Dergisi. 2008;4(13):63-76.
• 11. Karaoğlu L, Celbis O, Ercan C, Ilgar M, Pehlivan E, Güneş G, Genç MF, Eğri M. Physical, Emotional and Sexual Violence During Pregnancy in Malatya, Turkey. European Journal of Public Health. 2005;16 (2): 149-156.
• 12. Deveci SE, Açık Y, Gülbayrak C, Tokdemir M, Ayar A. Prevalence of Domestic Violence During Pregnancy in a Turkish Community. Southeast Asian Journal Tropic Medicine Public Healt. 2007;38:754-760.
• 13. Arslantaş H, Adana F, Ergin F, Gey N, Biçer N, Kıranşal N. Domestic Violence During Pregnancy in an Eastern City of Turkey: A Field Study. Journal of İnterpersonal Violence. 2011;27:1293-1313.
• 14. Öztürk H. ve Sevil Ü. Gebelikte “Şiddet”. Sağlık ve Toplum Dergisi. 2005;1.
• 15. Eryılmaz G. Aile İçi Şiddet, Kadın Sağlığı ve Hemşirelik. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 2001;5:19-24.
• 16. Elmalı F, Kaya Erten Z, Zincir H, Özen B, Balcı E. Hemşire ve Ebelerin Aile İçi Fiziksel Şiddete Bakış Açıları Maruziyetleri. Sağlık Bilimleri Dergisi (Journal of Health Sciences). 2011;20(1):39-47.
• 17. Yörük S, Günay T. Balıkesir Sağlık Yüksekokulu Ebelik Bölümü’nde Halk Sağlığı Eğitim Programının Öğrenci Geri Bildirimleri ile Değerlendirilmesi. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi. 2012;1(2):49-53.
• 18. Altan Ş. ve Şirin A. Şiddete Maruz Kalan Gebe Kadınların Evde İzlemi. Aile Toplum Dergisi. 2005;2(8):69-74.
• 19. Tel H. Gizli Sağlık Sorunu: Ev İçi Şiddet ve Hemşirelik Yaklaşımları. Cumhuriyet Üniversitesi Dergisi. 2002;6(2):1-9.
• 20. Akın A: Kadına Yönelik Aile İçi Şiddetle Mücadelede Sağlık Personelinin Görev ve Sorumlulukları. “T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü (KGSM): Kadına Yönelik Aile İçi Şiddetle Mücadelede Sağlık Hizmetleri” kitabında, Bölüm 6, 2008, s.61-68. http://www.kadininstatusu.gov.tr/upload/mce/eski_site/Pdf/02%20KYAIS%20Mucadelede%20Saglik%20Hizmetleri.pdf Erişim tarihi: 06.02.2013.
• 21. Kıyak S. ve Akın B. Hemşire ve Ebelerin Kadına Yönelik Şiddet Konusunda Bilgi ve Tutumları. HEMAR-G. 2010;2:5-16.
• 22. Yanıkkerem E, Karadaş G, Adıgüzel B, Sevil Ü. Domestic Violence During Pregnancy in Turkey and Responsibility of Prenatal Healthcare Providers. American Journal of Perinatology. 2006;23(2):93-104.
• 23. Koştu N. Ebelerin Aile İçinde Kadına Uygulanan Şiddete ve Şiddette Mesleki Rollerine İlişkin Tutumları. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Denizli: Pamukkale Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 2003.
• 24. Gömbül Ö. Hemşirelerin Ailede Kadına Eşi Tarafından Uygulanan Şiddete ve Siddette Mesleki Role İlişkin Tutumları. Hemşirelikte Araştırma Dergisi (HEMAR-G). 2000;1:19-32.
• 25. T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Kadının Satatüsü Genel Müdürlüğü (KSGM). Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Ulusal Eylem Planı 2012-2015. 2012;1-38.
• 26. Davas Aksan HA, Ergin I, Hassoy H, Durusoy R, Çiçeklioğlu M. Müfredata Eklenen Bir Dersin İkinci Sınıf Tıp Öğrencilerinin Kadına Yönelik Şiddetle İlgili Bilgi ve Tutumlarına Etkilerinin Değerlendirilmesi. Türkiye Halk Sağlığı Dergisi. 2011;9(3):144-156.
• 27. Aksakoğlu G. Sağlıkta Araştırma ve Çözümleme, 2. Baskı, Dokuz Eylül Üniversitesi Rektörlük Basımevi, İzmir, 2006, s.215-223.
• 28. Lazenbatt A, Cree L. and McMurray F. The Use of Exploratory Factor Analysis in Evaluating Midwives’ Attitudes and Stereotypical Myths Related to the İdentification and Management of Domestic Violence in Practice. Midwifery: an international journal. 2005;21:322-334.
• 29. Tunçel EK, Dündar C, Peşken Y. Ebelik ve Hemşirelik Öğrencilerinin Aile İçi Şiddet Konusunda Bilgi ve Tutumlarının Değerlendirilmesi. Genel Tıp Dergisi. 2007;17(2):105-110.
• 30. Şen S, Egelioğlu N, Kavlak O, Sevil Ü. Sağlık Profesyonellerinin Gebelikte Şiddet Konusundaki Farkındalıklarının Belirlenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. 2012; 9 (1):21-33.
• 31. Ege Üniversitesi Bilgi Paketi / Ders Kataloğu, İzmir Atatürk Sağlık Yüksekokulu - Ebelik – Lisans Programı, http://ebys.ege.edu.tr/ogrenci/ebp/organizasyon.aspx?kultur=tr-TR&Mod=1&ustbirim=55&birim=2&altbirim=-1&program=2960&organizasyonId=365&mufredatTurId=932001#SEÇMELİEBELİKDERS6, Erişim tarihi:08.04.2013