16-20 YAŞ GRUBU ERGENLERDE AİLE İŞLEVLERİ VE KİŞİLERARASI İLİŞKİ TARZININ İNCELENMESİ: BİR ÜNİVERSİTE ÖRNEKLEMİ

Yıl 2013, Cilt: 2 Sayı: 3, 139 - 146, 31.12.2013

Semra Karaca Ünsal Barlas Nevin Onan , Yüksel Can Öz

Öz

AMAÇ: Bu çalışmanın amacı ergenlerin aile işlevleri ile kişilerarası ilişki tarzları arasındaki ilişkileri incelemek ve sosyodemografik özelliklerinin etkisini değerlendirmektir.

YÖNTEMLER: Tanımlayıcı ve ilişki arayıcı olan bu çalışma bir kamu üniversitesinin sağlık bilimleri fakültesi birinci sınıfında öğrenim gören 296 ergen ile gerçekleştirildi. Veriler Bilgi Formu, Aile Değerlendirme Ölçeği (ADÖ) ve Kişilerarası İlişkiler Ölçeği (KİÖ) kullanılarak toplandı. Veriler tanımlayıcı istatistiksel analizler, pearson korelasyon ve çoklu doğrusal regresyon analizi, Mann-Whitney U testi ve Kruskall Wallis testi ile değerlendirildi.

BULGULAR: Ergenler ADÖ’nin alt boyutlarından en düşük puanı problem çözme (2.03±0.59); en yüksek puanı davranış kontrolü (3.08±0.32) ve gereken ilgiyi gösterme (3.17±0.47)’den almıştır. KİÖ’den aldıkları besleyici ilişki tarzı puan ortalaması 33.08±6.27 ve ketleyici ilişki tarzı puan ortalaması 10.07±5.14’tür. Cinsiyet, ebeveyn eğitim durumu ve ailenin gelir düzeyinin aile işlevselliği algısını ve ilişki tarzını etkilediği saptandı. Aile işlevleri ölçeğinin tüm alt boyutları ile besleyen ilişki tarzı arasında istatistiksel olarak anlamlı negatif (r değerleri -0.29 ile -0.62 arasında), ketleyen ilişki tarzı arasında anlamlı pozitif ilişkiler (r değerleri 0.24 ile 0.55 arasında) saptandı. Araştırma sonuçları aile işlevselliğinin ergenlerin kişilerarası ilişki tarzlarını anlamlı düzeyde açıkladığını gösterdi.

SONUÇ: Aile işlevselliğinin arttırılması ergenlerin kişilerarası ilişkilerini güçlendirmesine, açık ve saygılı ilişkiler kurmasına katkı sağlayabilecektir.

Anahtar Kelimeler

Aile işlevleri

INVESTIGATION OF THE INTERPERSONAL RELATIONSHIP STYLES AND FAMILY FUNCTIONS IN 16-20 YEARS OLD ADOLESCENTS: A UNIVERSITY SAMPLE

Öz

OBJECTIVE: The aim of this study was to investigate the relationship between adolescents’ interpersonal styles and family functions and to evaluate the impact of socio-demographic characteristics.

METHODS: This descriptive and correlational study was performed with 296 adolescents who studying in the first grade of a public university's faculty of health sciences. Data were collected by Information Form, the Family Assessment Device (FAD), and Interpersonal Relationship Scale (IRC).Data were evaluated using percentages and frequencies, Pearson correlation and multiple linear regression analysis, Mann-Whitney U test and Kruskall wallis test.

RESULTS: The mean score of the Affective Involvement subscale of FAD (3.17±0.47) was the highest, while the mean score of the Problem-Solving subscale of FAD (2.03±0.59) was lowest. The mean score of nurturing interpersonal relationship style was 33.08 ± 6.27 and mean score of inhibitory style was 7.10 ± 5.14. It was found that gender, parents' education and family income level influenced the perception of family functioning and relation styles. A negative correlation was found between the subscales of FAD and the feeding relation styles (r values between -0.29 and -0.62) and a positive correlation was found between the subscales of FAD and the poisonous relation styles (r values between 0.24 and 0.55) in the correlation analysis. Study results shows that the perception of family functioning is one of predictors of interpersonal relationship styles.

CONCLUSION: Improving family functioning can be contribute to strengthen interpersonal relationships, in order to help establish an open and respectful relationships for adolescents

Anahtar Kelimeler

Family functioning

Kaynakça

• 1. Kalyencioğlu D, Kutlu Y. Ergenlerin aile işlevi algılarına göre uyum düzeyleri. İ.U.F.N. Hem. Dergisi 2010;18(2):56-62.
• 2. Muyibi AS, Ajayi IO, Irabor AE, Ladipo MA. Relationship between adolescents’ family function with socio-demographic characteristics and behaviour risk factors in a primary care facility. PHCFM, 2010; 2(1):2-7.
• 3. Stanescu DF, Romer G. Family functioning and adolescents’ psychological well-being in families with a TBI parent. Psychology 2011;2(7):681-6.
• 4. Epstein N, Bishop D, Levin, S. The McMaster model of family functioning. Journal of Marriage and Family Counseling 1978;4:19–31.
• 5. Bulut I. Aile Değerlendirme Ölçeği El Kitabı, Özgüzeliş Matbaası, Ankara. (1990).
• 6. Miller IW, Ryan CE, Keitner GI, Bishop DS, Epstein NB. The McMaster approach to families:theory, assesment, treatment and research. Journal of Family Therapy 2000; 22:168-189.
• 7. Özşenol F, Işıkhan V, Ünay B, Aydın R, Gökçay E. Engelli çocuğa sahip ailelerin aile işlevlerinin değerlendirilmesi. Gülhane Tıp Dergisi 2003;4(2):156 -164.
• 8. Şahin SZ, Nalbone DP, Wetchler JL, Bercik JM. The Relationship of differentiation, family coping skills, and family functioning with optimism in college-age students. Contemp Fam Ther, 2010;32:238–256.
• 9. Kazarian SS. Cultural appropriateness of the family assessment device (FAD) in the case of ethnic Armenian adolescents ın Lebanon. Int J Soc Psychiatry 2010; 56:230-238.
• 10. Gibson DM, Jefferson RN. The effect of perceived parental involvement and the use of growth-fostering relationships on self- concept in adolescents participating in gear up. Adolescence 2006;4(161):110-125.
• 11. Eraslan Çapan B. Öğretmen adaylarının kişilerarası ilişkileri ve bağlanma stilleri arasındaki ilişki. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2009; 9(2):127–142.
• 12. Tümkaya S, Çelik M, Aybek B. Ergenlerin kişilerarası ilişkilerini etkileyen sosyal yaşantı değişkenlerinin incelenmesi. Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (İLKE) 2010;24:163-178.
• 13. Erözkan A. Üniversite öğrencilerinin kişiler arası ilişki tarzları ve mizah tarzları. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi 2009;26:56-66.
• 14. Şahin N, Durak A, Yasak Y. Interpersonal style, lone-liness and depression. 23rdInternational Congress of Applied Psyclology July l7-22, Madrid,1994.
• 15. Göregenli M. Individualist and collectivist tendencies in a Turkish sample. Journal of Cross-Cultural Psychology 1997;28:787–793.
• 16. Karakitapoğlu Aygün Z, İmamoğlu EO. Value domains of Turkish adults and university students. The Journal of Social Psychology, 2002;142:333–351.
• 17. Koydemir Özden S, Demir A. The relationship between perceived parental attitudes and shyness among turkish youth: fear of negative evaluation and self-esteem as mediators. Curr Psychol 2009;28:169–180.
• 18. Taylan HH. Türkiye’de köy ailesinde aile içi ilişkiler. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi 2009;22:117–138.
• 19. Günindi Y, Yaşa Giren S. Aile kavramının değişim süreci ve okul öncesi dönemde ailenin önemi. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi 2011;31:349-361.
• 20. Chao M. Family interaction relationship types and differences in parent-child interactions. Social Behavior and Personality 2011;39(7):897-914.
• 21. Robinson EAR. Causal attributions about mental illness: Relationship to family functioning. American Journal of Orthopsychiatry 1996;66:282–295.
• 22. Şahin N, Durak A, Yasak-Gültekin Y. Kişilerarası ilişkiler ölçeği geçerlik güvenirlik çalışması. 8. Ulusal Psikoloji Kongresi, İzmir, 1994.
• 23. Dil S, Bulantekin Ö. Hemşirelik Öğrencilerinde Akademik Başarı Düzeyi ile Aile İşlevselliği ve Kontrol Odağı Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2011;2(1):17-24.
• 24. Ayaz AB, Ayaz M, Perdahı Fiş N, Güler AS. Gençlerdeki somatorform bozukluklarda kaygı düzeyi, annenin bağlanma biçimi ve aile işlevselliği. Klinik Psikiyatri 2012;15:121-128.
• 25. Şimşek N. Nevşehir il merkezindeki lise öğrencilerinde intihar girişimi yaygınlığı ve ilişkili ailesel faktörlerin belirlenmesi. Sağlık Bilimleri Dergisi 2005;14:79-97.
• 26. Bowles T. A Comparison of two measures of communication and the communication style of university students. Electronic Journal of Applied Psychology: General Articles. 2009; 5(1): 53-66.
• 27. Verlaan P, Schwartzman AE. Mother’s and father’s parental adjustment: Links to externalising behaviour problems in sons and daughters. Int J Behavioral Development 2002;26(3), 214-224.
• 28. Erözkan A. Lise öğrencilerinde kişilerarası ilişki tarzlarının yordayıcıları. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 2009;21:543-551.
• 29. Erdoğdu MY. Suça yönlendirilen ve yönlendirilmeyen çocukların aile İlişkileri ile saldırganlık davranışlarının karşılaştırılması. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi 2005;12 (3):106-114.
• 30. Özatça A. Ergenlerde sosyal ve duygusal yalnızlığın yordayıcısı olarak aile işlevleri. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Adana, 2009.