6 MV FOTON ENERJİSİNDE KÜÇÜK ALAN DOZİMETRESİNİN ARAŞTIRILMASI

Yıl 2015, Cilt: 4 Sayı: 3, 143 - 147, 31.12.2015

Yonca Yahşi

Öz

AMAÇ: Çalışmanın amacı, yoğunluk ayarlı radyoterapi (IMRT)’de çok önemli yeri olan küçük alan dozimetrisinde karşılaşılan dozimetrik sorunların aşılabilmesi için 6 MV foton enerjisinde en uygun ölçüm yönteminin araştırılmasıdır.

YÖNTEM ve GEREÇLER: ARTISTE lineer hızlandırıcı (6-15 MV) cihazında çok yapraklı kolimatör (MLC) ile oluşturulacak 1x1 – 15x15 cm arasındaki kare alanların rölatif doz faktörleri (RDF) Farmer, Semiflex, PinPoint, Markus PP iyon odası ve Termolüminesans dozimetri (TLD) kullanılarak araştırıldı. 6 MV için d=10 cm’de, 100 MU verilip 3’er kez ölçüm yapılarak ortalamaları alındı. Aynı alanlar Bilgisayarlı tedavi planlama sistemi (BTPS)’de oluşturuldu ve nokta doz okumaları yapıldı. Kullanılan yöntemlerden elde edilen sonuçlar kıyaslandı. Elde edilen rölatif doz faktörleri, tedavi planlama sisteminin verileriyle karşılaştırıldı.

BULGULAR: 6 MV foton enerjisinde, küçük alanlarda PinPoint iyon odası ve TLD cevapları kendi arasında benzer sonuçlara sahipken diğer iyon odalarına göre daha yüksek doz cevabı vermektedirler. Farmer iyon odası 4x4 cm den daha küçük alanlarda ciddi doz düşüşleri sergilemektedir. Fakat 4x4 cm den büyük alanlarda tüm iyon odaları benzer doz cevabı vermektedir. TARTIŞMA ve SONUÇ: Çalışmamızdan elde edilen sonuçlar doz verimi ölçümlerinde çözünürlüğü yüksek iyon odaları ve TLD kullanılması uygun olduğunu göstermektedir. Ayrıca 0,6 cm3 iyon odaları gibi hassas ölçüm hacmi geniş olan iyon odaları, küçük alanlarda absorbe doz için uygun değildir. PinPoint iyon odası küçük alanların absorbe doz ölçümleri için iyi bir seçimdir.

Anahtar Kelimeler

Küçük alan dozimetrisi, Rölatif doz faktörü, İyon odası, Termolüminesans Dozimetri (TLD)

ANALYSIS OF SMALL FIELD DOSIMETRY FOR 6 MV PHOTON BEAMS

Öz

INTRODUCTION: The aim of this study is to obtain the optimum measurement method to overcome the dosimetric problems in small field dosimetry which is very important in Intensity Modulated Radio Therapy (IMRT).

METHODS: In this study, the relative dose factors (RDF) obtained by Farmer, Semiflex, PinPoint, Marcus PP ionisation chambers and Thermoluminescence dosimetry (TLD) of the square fields between 1x1- 15x15 cm generated by multi leaf collimator (MLC) of Siemens Artiste linear accelerator (6-15 MV) were researched. For each field in d=10 cm, the measurements are performed thrice using 100 MU and averages are obtained. Same fields are created in Computer treatment planning system (CTPS) and reference point doses are recorded. The measurement results obtained from different devices are compared. Then, Relative Dose Factors are compared with data obtained by CTPS.

RESULTS: In 6 MV, the data obtained by PinPoint ion chamber and TLD were similar, but this data was higher dose response to other devices. However, all ion chambers have similar dose response in fields larger than 4x4 cm. Farmer ion chamber presents rapid dose decrease in fields smaller than 4x4 cm.

DISCUSSION AND CONCLUSION: As a result, usage of high resolution ion chambers and TLD in dose efficiency measurement are shown appropriate. Furthermore, large sensitive measurement volume ion chambers such as 0.6 cm3 aren’t suitable for using absorbed dose measurement in small fields. PinPoint ion chamber is a good choice for absorbed dose measurement in small fields.

Anahtar Kelimeler

Small field dosimetry, Relative dose factors, ion chamber

Kaynakça

• 1. Wıezorek T, Banz N, Schwedas M, Scheıthauer M, Salz H, Georg D, Wendt TG. Dosimetric quality assurance for intensity-modulated radiotherapy. Strahlentherapie und Onkologie, 18: 468-474, 2005.
• 2. Letourneau D, Gulam M, Yan D, Oldham M, Wong JW. Evaluation of a 2D diode array for IMRT quality assurance. Radiotherapy Oncology, 70: 199-206, 2004.
• 3. Wıezorek t, Schwedas M, Scheithauer M, Salz H, Bellemann M, Wendt TG. A new tool for quality assurance for intensity modulated radiotherapy. Strahlentherapie und Onkologie, 178: 732-736, 2002.
• 4. Engler MJ, Hones G.Small beam calibration by 0,6-0,2 cc ionization chamber. Medical Physics, 11: 822–26, 1984.
• 5. Wua Z, Kalend Rd, Zheng AM. Comments on the dose measurements for a narrow beam radiosurgery. Medical Physic, 20: 777–79, 1993.
• 6. Wolfram U, Wong T. The volume effect of detectors in the dosimetry of small fields used in IMRT. Medical Physics, 30: 341-347, 2003.
• 7. Laub WU, Wong T.The volume effect of detectors in the dosimetry of small fields used in IMRT. Medical Physics, 30: 341–347, 2003.
• 8. Martens C, De Wagter C, De Neve W. The value of the PinPoint ion chamber for characterization of small field segments used in intensity-modulated radiotherapy. Physical Medical Biology, 45: 2519–2530, 2000.
• 9. Mckerracher C, Thwaıtes DI. Assessment of new small field detectors against standard field detectors for practical stereotactic beam data acquisition. Physical Medical Biology, 44: 2143-2160, 1999.
• 10. Devlamynck K, Palmans H, Verhaegen F, Thıerens H.Dose measurements .compared with Monte Carlo simulations of narrow 6 MV multileaf collimator .shaped photon beams. Medical. Physics, 26: 9-15, 1999.
• 11. Palta Jr, Yeung Dk, Frouhar V. Dosimetric considerations for a multileaf ..collimator system. Medical Physics, 23: 1219–24, 1996.
• 12. Pappas E, Marıg TG, Papadakıs A, Zacharopoulou F, Damılakıs J. Experimental determination of the effect of detector size on profile measurements in narrow photon beams. Medical Physics, 26: 3700-3711, 1999.
• 13. Sanchez F, Hartmann GH, Pena J, Rosello JV, Russıllo G, Gonzalez DM. A new method for output factor determination in MLC shapednarrow beam. Physica Medica, 23: 58–66, 2007.
• 14. Calcına CS, Olıverıa LN, Almeıda CE, Almeıda A. Dosimetric parameters for small field sizes using fricke xylenol gel, thermoluminescent and film dosimeters and ionazation chamber. Physical Medical Biology, 52: 1431-1439, 2007.
• 15. Westermark M, Amdt J, Nılsson B, Brahme A. Comparative dosimetry in narrow high-energy photon beams. Physical Medical Biology, 45: 685–702, 2000.
• 16. Wysocka A, Macıszewskı W. The photon beam characteristics of lineer accelerator equipped with additional narrow beam collimator. Proceeding of EPAC, 2563-2565, 2000.
• 17. Das Jı, Dıng Xg, Ahnesjo A: Small fields: nonequilibrium radiation dosimetry. Medical Physics, 35: 206-214, 2008.