YAŞLILARDA MALNÜTRİSYON VE HEMŞİRELİK YAKLAŞIMLARI

Yıl 2016, Cilt: 5 Sayı: 3, 147 - 153, 31.12.2016

Selma Baz , Melek Ardahan

Öz

Malnütrisyon önemli ve sıklıkla yaşlılarda ihmal edilen bir halk sağlığı problemidir. Yaşlılardaki malnütrisyon; otonomi kaybına, yaşam kalitesinde azalmaya, hastane başvurularında artışa, hastanede kalış süresinde uzamaya, enfeksiyonlara, yara iyileşmesinde gecikmelere, yürüyüş bozuklukları ile düşme ve kırıklara, zamansız ölümlere neden olan patolojik durumlarla yakından ilişkilidir. Yaşlı bireylerde malnütrisyonun önlenmesi ve tedavisi interdisipliner bir yaklaşımı gerektirir.Yaşlı bireylerin bakımında hemşire, diyetisyenle işbirliği içinde çalışmalı ve düzenli kontrollerle özellikle risk altında bulunan gruptaki beslenme sorununun erken tanımlanmasında rol almalıdır. Hemşire yaşlı bireylerin beslenme durumlarını tanılayarak, malnütrisyon risklerini ortaya koyar. Temel beslenme durumunun korunmasını sağlamak hemşirelik tanılamasının bir parçasıdır. Bu risklerin nütrisyonel durum üzerine etkilerini bilerek koruyucu uygulamalarda bulunur. Bu derlemede, yaşlılarda malnütrisyonun önemine vurgu yaparak hemşirenin bu konudaki görev ve sorumlulukları hakkında güncel bilgiler sunulması amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Malnütrisyon, Yaşlı, Malnütrisyonda Hemşirelik Yaklaşımları

MALNUTRITION IN THE ELDERLY, NURSING APPROACHES

Öz

Malnutrition is an important and commonly ignored public health problem in the elderly. Malnutrition in the elderly is closely associated with pathological conditions which causes loss of autonomy, reduction of life quality, an increase in hospital admissions, prolonged length of stay in hospital, infections, delays in wound healing, to falls and fractures with gait disorders and premature death. Prevention and treatment of malnutrition in the elderly people require an interdisciplinary approach. In the elderly care, the nurses should work in collaboration with dietitians and should play a role in the early diagnosis of nutritional problems especially in the risk groups by regular checks. The nurse reveals the risks of malnutrition by diagnosing the nutritional status of elderly people. Ensuring the protection of basic nutritional status is one of the phases of nursing diagnosis. The nurse applies the protective interferences by being the aware of the effects of these risks on nutritional status. In this review, we aimed to emphasize the importance of malnutrition in the elderly and present current information about the nurse's duties and responsibilities in this regard.

Anahtar Kelimeler

Malnutrition, Elderly, Nursing Approaches in Malnutrition

Kaynakça

• 1. Bilir N. Değişen Sağlık Örüntülerinde Halk Sağlığı Çalışanlarının Rolü: Kronik Hastalıklar ve Yaşlılık Sorunları. Toplum Hekimliği Bülteni. 2006;25(3):1-6.
• 2. Köksal O: Kronik ve Dejeneratif Hastalıklarda Beslenme, “Bertan M, Güler Ç. (Ed) : Halk Sağlığı Temel Bilgiler, 2.baskı” kitabında s.290-294, Güneş Kitapevi Ltd. Şti., Ankara (1997).
• 3. Arslan Ş, Kutsal YG. Yaşlılarda özürlülüğün değerlendirilmesine yönelik çok merkezli epidemiyolojik çalışma. Türk Geriatri Dergisi. 1999;2(3):103-114.
• 4. Atilla S, Bosi TB: Toplum Beslenmesi, “Güler Ç., Akın L. (Ed): Halk Sağlığı Temel Bilgiler, 1.baskı” kitabında s.735-864, Hacettepe Üniversitesi Yayınları, Ankara (2006).
• 5. Agathe Raymond-Simon. Virtual Clinical Nutrition University: Malnutrition in The Elderly, Epidemiology and Consequences. e-SPEN. 2009;4(2):86-89.
• 6. Bauer JM, Kaiser MJ, Anthony P, Guigoz Y, Sieber CC. The Mini Nutritional Assessment: It’s History, Today’s Practice, and Future Perspectives. Nutritional in Clinical Practice, 2008;23(4): 388-396.
• 7. Pearson A, Fitzgerald M, Nay R. Mealtimes in NursingHomes: The Role of NursingStaff. Journal of GerontologicalNursing. 2003;29(6):40-47.
• 8. Rakıcıoğlu N, Çalışkan D, Özçimen S, Nakilcioğlu H, Parlak S, Kaya T. Ankara’da Huzurevi ve Ev Koşullarında Yaşayan Yaşlılarda Beslenme Alışkanlıklarının Saptanması ve Beslenme Durumunun Değerlendirilmesi. Beslenme ve Diyet Dergisi. 2005:33(2):19-30.
• 9. Guigoz Y. The Mini Nutritional Assessment (MNA). Review of the Literature-WhatDoesItTell Us? The Journal of Nutritional, Health&Aging. 2006;10(6):466-487.
• 10. Kaiser MJ, Bauer JM, Ramsch C. et al. Frequency of Malnutrition in Older Adults: A Multinational Perspective Using the Mini Nutritional Assessment. Journal of the American Geriatrics Society. 2010;58(9):1734-1738.
• 11. Ülger Z, Halil M, Kalan I. et al. Comprehensive assesment of malnutririon risk and related factors in a largegroup of community- dwelling older adults. Clinical Nutrition. 2010; 29(4): 507-511.
• 12. Bell CL, Less AS, Tamura BK. Malnutrition in the Nursing Home. Curr Opin Clin Nutr Metab Care. 2015;18(1):17-23.
• 13. Pulat H. Nütrisyonel Durum Değerlendirme Yöntemlerinin Etkinliğinin Araştırılması. Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Genel Cerrahi Anabilim Dalı. Yüksek lisans Tezi, 2005, Zonguldak.
• 14. Aslan D, Şengelen M, Bilir N. Yaşlılık Döneminde Beslenme Sorunları ve Yaklaşımlar, s.7-14, Geriatri Derneği Eğitim Serisi No:1, Ankara (2008).
• 15. Hickson M. Malnutrition and Ageing. Postgrad Med J. 2006; 82(963):2-8.
• 16. Chan M, Lim YP, Ernest A, Tan TL. Nutritional Assessment in an Asian Nursing Home and Its Association with Mortality. The Journal of Nutrition, Health&Aging. 2010;14(1):23-28.
• 17. Halil M, Ülger Z, Arıoğul S. Sarkopeniye Yaklaşım. Hacettepe Tıp Dergisi. 2011; 42 (3):123-132.
• 18. Lizaka S, Tadaka E, Sanada H. Comprehensive Assessment of Nutritional Status and Associated Factors in the Healthy, Community-Dwelling Elderly. Geriatrics Gerontol International. 2008;8(1):24-31.
• 19. Yavuz BB: Geriatrik Değerlendirmede Sık Kullanılan Testler ve Özellikleri. “Arıoğul S. (Ed): Geriatri ve Gerontoloji, 1.baskı” kitabında s.149-161, MN Medikal & Nobel Basım Yayın Ticaret ve Sanayi Ltd. Şti, Ankara (2006).
• 20. Saka B. Yaşlı Hastalarda Malnütrisyon. Klinik Gelişim. 2012;25(3):82-89.
• 21. Seilor WO. Clinical Pictures of Malnutrition in ill Elderly Subject. Nutrition. 2001;17(6):496-498.
• 22. Başoğlu S, Karaağaoğlu N, Erbaş N, Ünlü A: Enteral-Parenteral Beslenme, Türkiye Diyetisyenler Derneği Yayın No.8, Ankara (1996).
• 23. Pauly L, Stehle P, Volkert D. Nutritional Situation of Elderly Nursing Home Resident. Zeitschrift Gerontologie und Geriatrie. 2007;40(1):3-12.
• 24. Ergün A, Erol S, Yıldız A. Mini Nütrisyonel Değerlendirme Testine Göre Evde ve Huzurevlerinde Yaşayan Yaşlılarda Malnütrisyon Riski. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi. 2012; 21(1):10-18.
• 25. Volkert D, Berner YN, Berry E. Et al. ESPEN Guidelines on Enteral Nutrition: Geriatrics. ClinicalNutrition. 2006;25(2):330-360.
• 26. Akdemir N: Yaşlılık Sorunları ve Hemşirelik Bakımı, “Akdemir N., Birol L. (Ed): İç Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı, 1.baskı” kitabında s. 165-184, Ankara (2004).
• 27. Diker J. Körfez 6 No’lu Sağlık Ocağı ile Yüzbaşılar Sağlık Ocağı Bölgelerinde 65 Yaş Üzerindeki Kişilerde Kronik Hastalıklar ve İlaç Kullanımı. Türk Geriatri Dergisi. 2000;3(3):91-97.
• 28. Omran ML, Morley JE. Assesment of Protein EnergyMalnutrition in OlderPersons, Part I: History, Examination, Body Composition, andScreening Tools. Nutrition. 2000;16(1):50-63.
• 29. Stanga Z, Allison S, Mandewoude-Sakarya M. Yaşlılarda Nütrisyon. “Sobotka L (Ed)-Korfalı G (Çev. Ed): Klinik Nütrisyon Temel Kavramlar, 3. Baskı s.1-269, Logos Yayıncılık Tic. A.Ş., İstanbul (2004).
• 30. Crogan NL, Pasvogel A. Theİnfluence of Protein-Calorie Malnutrition on Quality of Life in NursingHomes. The Journal of Gerontology Biolocigal Science Medical Science. 2003;58(2): 159-164.
• 31. Karahan A, Güven S. Yaşlılıkta Evde Bakım. Türk Geriatri Dergisi. 2002;5(4):155-159.
• 32. Birol L. Hemşirelik Süreci, Hemşirelik Bakımında Sistematik Yaklaşım, 6.baskı, s.250-266, Etki Matbaacılık Yayıncılık, İzmir (2004).
• 33. Tsai AC, Lai MY. Mini Nutritional Assessment and Short-Form Mini Nutritional Assessment Can Predict the Future Risk of Falling in Older Adults-Results of a National Cohort Study. Clinical Nutrition. 2014;33(5):844-9.
• 34. Tamura BK, Bell CL, Masaki KH, Amella EJ. Factors Associated With Weight Loss, Low BMI, and Malnutrition Among Nursing Home Patients: A Systematic Review of the Literature. JAMDA. 2013;14(9):649-655.
• 35. Rullier L, Lagarde A, Bousson J, Bergua V, Gateau PB. Nutritional Status of Community-DwellingOlder People with Dementia: Associations with individual and Family Caregivers’ Characteristics. Int J Geriatric Psychiatry, 2013; 28 (6):580-588.
• 36. Ullrich S, McCutcheon H, Parker B. Nursing Practice in Nutritional Care: A Comparison Between a Residental Aged Care Setting And a Hospital Setting. The Journal of Advanced Nursing. 2013;70(8):1845-1855.
• 37. Mastronuzzi T, Paci C, Portincasa P, Montanaro N, Grattagliano I. Assessing the Nutritional Status of Older Individuals in Family Practice: Evaluation and Implications for Management. Clinical Nutrition. 2015; 34(6):1184-1188.
• 38. Kozakova R, Zelenikova R. Assessing the Nutritiona lStatus of the Elderly Living at Home. European Geriatric Medicine. 2014;5(6):377-381.
• 39. Arıoğul S: Yaşlılarda Malnütrisyon Kılavuzu, s.20-25, Ankara (2013).
• 40. Kowanko I. The Role of the Nurse in Food Service: A literatüre review and recommendations. International Journal of Nursing Practice. 1997;3(2):73-78.
• 41. Pekcan G. Beslenme Durumunun Saptanması, 1.baskı, s.3-34, Sağlık Bakanlığı Yayın No: 276, Ankara (2008).