Hastanede Yatarak Tedavi Olan Hastaların Yaşam Kalitesini Etkileyen Sosyodemografik Faktörler

Yıl 2021, Cilt: 10 Sayı: 2, 147 - 154, 31.08.2021

Şemsinnur Göçer , Hakan Baydur , Nursel Üstündağ Öcal

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı hastanede yatarak tedavi gören hastaların yaşam kalitesini ve etkileyen sosyodemografik özellikleri belirlenmektir.
Gereç ve Yöntem: Kesitsel olarak gerçekleştirilmiş analitik bir çalışmadır.
Çalışma grubunu Yozgat Bozok Üniversitesi Araştırma Uygulama Hastanesi’nde serviste yatan hastalar oluşturmuştur.
Araştırmaya, yatarak tedavi gören 95 bulunan kişi dahil edilmiştir. Veri toplama aracı olarak dünya sağlık örgütü yaşam kalitesi ölçeği kısa formu ve sosyo demografik sorulardan oluşan anket uygulanmıştır. Verilerin analizinde Stata 14.0 istatistik paket programı kullanılmıştır.
Bulgular: Araştırma grubunun %53,7’si kadın, %69,5’i ilköğretim kademesinde öğrenim görmüş, %75,8’i evli olup, %89,5’i çocuk sahibidir. Katılımcıların %89,5’inin sosyal güvencesi ve %88,4’ünün düzenli bir geliri vardır. Sağlık durumu açısından %57,9’unun sürekli kullandığı bir ilacı olup, kronik hastalık varlığında ise ilk üç sırada HT (%29,5), DM (%25,3) ve KOAH ve diğer solunum sistemi hastalıkları (%22,1) yer almaktadır. WHOQOL-BREF ölçeğinin bedensel, ruhsal, sosyal ve çevre boyut puan ortalamaları sırasıyla 52,4±18,4, 63,3±14,8, 71,2±19,2 ve 76,2±14,0’dir.
Erkek cinsiyetinde olmak, azalan yaş, artan eğitim düzeyi, evli ya da bekar olmak ve çocuk sahibi olmak yaşam kalitesi bedensel alanda; yüksek eğitimli olmak ve evli olmak ruhsal alanda; azalan yaş, artan eğitim düzeyi, evli ya da bekar olmak ve iyi gelir algısına sahip olmak sosyal alanda; erkek olmak, artan eğitim düzeyi, evli olmak, düzenli geliri olmak ve artan gelir algısı çevre alanında anlamlı düzeyde yaşam kalitesini arttırmaktadır.
Sonuç: Yatarak tedavi olan hastaların yaşam kalitesinde cinsiyet, yaş, eğitim durumu, medeni durum, çocuk sahibi olma, yeterli ve düzenli gelir sahibi olma yaşam kalitesi boyutlarında anlamlı düzeyde etki etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Yaşam kalitesi, sosyodemopgrafik özellikler, yatarak tedavi olan hastalar

Destekleyen Kurum

Destekleyen kurum bulunmamaktadır.

Proje Numarası

-

Teşekkür

-

Sociodemographic factors affecting quality of life in hospitalized patients

Öz

Aim: The aim of this study was to determine quality of life (QOL) and sociodemographic characteristics affecting quality of life in hospitalized patients.
Methods: This is a cross-sectional analytic study. The study population included patients hospitalized to Research and Training Hospital of Yozgat Bozok University, Medicine School. Overall, 95 individuals hospitalized were included in the study. Data were collected using sociodemographic survey and World Health Organization Quality of Life Scale-BREF. Data were analyzed using Stata version 14.0.
Results: Of the study population; 53.7% were women, 69.5% had primary school graduation; 75.8% were married, and 89.5% had children. Again, 89.5% had social security and 88.4% had regular income. Regarding health status, 57.9% were using long-term drug. Most common comorbid condition was hypertension (29.5%); followed by diabetes mellitus (25.3%) and chronic obstructive pulmonary disease (22.1%). The WHOQOL physical, psychological, social relationship and environment domain scores were 52.4±18.4, 63.3±14.8, 71.2±19.2 and 76.2±14.0, respectively. Male gender, younger age, higher education level, marital status (married or single) and having child improved QOL in physical health domain while higher education level and being married improved QOL in psychological domain. Again, younger age, higher education level, marital status (married or single) and having perception of high income improved QOL in social relationship domain while male gender, higher education level, having regular income and perception of increased income improved QOL in environment domain.
Conclusion: Gender, age, education level, marital status, having child and having regular and sufficient income significantly affect quality of life in hospitalized patients.

Anahtar Kelimeler

quality of life, sociodemographic characteristics, hospitalized patient

Proje Numarası

-

Kaynakça

• 1. Bowling A. Measuring Health. A Review of Quality of Life Measurement Scales. Second edition. Buckingham, Open University Press, 1998.
• 2. Kuyken, W., Orley, J., Power, M., et al. (1995).The World health organization Quality of Life assessment (WHOQOL): Position paper from the World health organization. Soc Sci Med, 41:1403-1409.
• 3. World Health Organization. Measuring quality of life: the development of the World Health Organization Quality of Life Instrument (WHOQOL). Geneva: WHO, 1993.
• 4. Suurmeijer, T.P., Waltz, M., Moum, T., et al.(2001). Quality of Life profiles in the first years of rheumatoid arthritis: Results from the EURIDISS longitudinal study. Arthritis Rheum , 45:111-121.
• 5. Suurmeijer, T.P., Reuvekamp, M.F., Aldenkamp, B.P.(2001). Social functioning, psychological functioning, and Quality of Life in epilepsy. Epilepsia ,42: 1160-1168.
• 6. Rubenstein, L.V. Using Quality of life tests for patient diagnosis or screening, or to evaluate treatment. In: Spilker B (editor). Quality of Life and Pharmacoeconomics in Clinical Trials. 2nd edition. Philedelphia, Lippincott-Raven Publishers, 1996; 37:363-74.
• 7. World Health Organization. Internationale classification of impairments, disabilities and handicaps: a manual of classifications relating to the conseqences of disease. Geneva: WHO,1990.
• 8. http://cms.galenos.com.tr/Uploads/Article_8598/25-29.pdf erişim tarihi:04.05.2020.
• 9. Eser, E. Sağlıkla ilgili yaşam kalitesinin kavramsal temeli ve ölçümü. (2006).Sağlıkta Birikim Dergisi, 5:1-5.
• 10. Aghaei, A., Khayyamnekouei, Z. and Yousefy, A. (2013). “General Health Prediction Based on Life Orientation, Quality of Life, Life Satisfaction and Age”, Procedia- Social and Behavioral Sciences, 84, 569-573.
• 11. Birtane, M., Tuna, H., Ekuklu, G., Uzunca, K.,Akçi, C. ve Kokino S. (2000). Edirne Huzurevi sakinlerinde yasam kalitesine etki eden etmenlerin incelenmesi. Türk Geriatri Dergisi, 3(4):141-145.
• 12. Eser, E., Fidaner, H., Fidaner, C., Eser, S.Y. ve ark.(1999). Psychometric properties of WHOQOL-100 and WHOQOL-BREF. 3P Dergisi, 7(2 Suppl.):23-40.
• 13. Eser, S.Y., Fidaner, H., Fidaner, C., Elbi, H. ve ark.(1999). Measure of quality of life WHOQOL-100 and WHOQOL-Bref. 3P Dergisi, 7(2 Suppl.):5-13.
• 14. Yıldırım, A., Hacıhasanoğlu, R. Sağlık Çalışanlarında Yaşam Kalitesi ve Etkileyen Değişkenler. (2011).Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 2(2):61-68
• 15. Taylor, W.J., Myers, J., Simpson, R.T., McPherson, K.M. and Weatherall, M. (2004), Quality of life of people with rheumatoid arthritis as measured by the World Health Organization Quality of Life Instrument, Short Form (WHOQOL‐BREF): Score distributions and psychometric properties. Arthritis & Rheumatism, 51: 350-357. doi:10.1002/art.20398).
• 16. Sathvik, B.S., Parthasarathi, G., Narahari, M.G., Gurudev, K.C. An assessment of the quality of life in hemodialysis patients using the WHOQOL-BREF questionnaire. (2008).Indian J Nephrol, Oct;18(4):141-9. doi: 10.4103/0971-4065.45288).
• 17. Avcı, K., Pala, K. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde çalışan araştırma görevlisi ve uzman doktorların yaşam kalitesinin değerlendirilmesi. (2004).Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 30:81-5. 18. Arslantaş, D., Metintaş, S., Ünsal, A., Kalyoncu, C. Eskişehir Mahmudiye ilçesi yaşlılarında yaşam kalitesi.(2006). Osmangazi Tıp Dergisi,28(2):81-9.
• 19. Chien, L.Y., Lo, L.H., Chen, C.J., Chen, Y.C., et al. Quality of life among primary caregivers of Taiwanese children with brain tumor.(2003). Cancer Nurs, 26:305-11.
• 20. Işıklı, B., Kalyoncu ,C., Arslantaş, D. Eskişehir Mahmudiye’de 35 Yaş ve Üzeri Kişilerde Yaşam Kalitesi.(2007). Toplum Hekimliği Bülteni, 26(3): 7-12.
• 21. Meeks, S., Murrell ,S.A. Contribution of education to health and life satisfaction in older adults mediated by negative affect. (2001).J Aging Health,13:92-119.
• 22. Çalıştır, B., Dereli, F., Ayan, H., Cantürk, A. Muğla il merkezinde yaşayan yaşlı bireylerin yaşam kalitelerinin incelenmesi. (2006).Turkish Journal of Geriatrics,9(1):30-3.
• 23. Kılıçoğlu, A., Yenilmez ,Ç. Huzurevindeki yaşlı bireylerde yaşam kalitesi ve bireye özgü etkenler ile ilişkisi.(2005). Düşünen Adam Dergisi, 18(4,)187-95.
• 24. Ergün, F.S., Oran, N.T., Bender, C.M. Quality of life of oncology nurses. (2005).Cancer Nurs, 28:193-9.
• 25. Cimete, G., Gencalp, N.S., Keskin, G. Quality of life and job satisfaction of nurses.(2003). J Nurs Care Qual,18:151-8.
• 26.Tseng, Z.S., Wang, R.H. Quality of life and releated factors among elderly nursing home residents in Southern Taiwan. (2001).Public Health Nursing,18(5), 304-311.
• 27.Knesebeck, O.D., Wahrendorf, M., Hyde, M., Siegrist, J. Socio-economic position and quality of life among older people in 10 European countries : results of the share study. (2007).Ageing & Society, 27:269–284.
• 28.Paskulin, G.L., Molzahn, A. Quality of life of older adults in Canada and Brazil.(2007).Western Journal Nursing Research ,29(1), 10-29.
• 29. Xia, P., Li, N., Hau, K. et al. Quality of life of Chinese urban community residents: a psychometric study of the mainland Chinese version of the WHOQOL-BREF. BMC Med Res Methodol 12, 37 (2012). https://doi.org/10.1186/1471-2288-12-37.
• 30.Asnani, M.R., Lipps, G.E. & Reid, M.E. Utility of WHOQOL-BREF in measuring quality of life in Sickle Cell Disease. Health Qual Life Outcomes 7, 75 (2009). https://doi.org/10.1186/1477-7525-7-75).