Postpartum Dönemde Ortaya Çıkan Maternal ve Neonatal Komplikasyonlar ve İlişkili Faktörler: Bir Özel Hastane Örneği

Yıl 2023, Cilt: 12 Sayı: 2, 311 - 319, 23.06.2023

Raziye Ozdemir Nalan Kargı Merve Afacan

https://doi.org/10.53424/balikesirsbd.1154081

Öz

Amaç: Çalışmanın amacı, Karabük’te bir özel hastanede postpartum maternal ve neonatal komplikasyonların sıklığının ve ilişkili faktörlerin değerlendirilmesidir. Gereç ve Yöntem: Kesitsel çalışmanın örnek büyüklüğü 304 olarak saptanmıştır (evren 1782, prevalans %50, hata payı %5, %95 güven aralığı). Çalışmada, 11 Eylül 2017-11 Aralık 2017 tarihleri arasında gerçekleşen 307 doğum incelenmiştir. Çalışmanın bağımlı değişkeni, maternal ve neonatal komplikasyonlar; bağımsız değişkenler, annenin sosyodemografik ve obstetrik özellikleridir. Veriler, 1) tanımlayıcı soru formu, 2) maternal komplikasyon değerlendirme formu ve 3) neonatal komplikasyon değerlendirme formu aracılığı ile toplanmıştır. Veriler, bivariate ve multivariate lojistik regresyon analizleri ile değerlendirilmiştir. Bulgular: En az bir maternal komplikasyon sıklığı %26.7’dir. Maternal komplikasyon sıklığını sezaryen doğum 9.8 kat, doğum için acil başvuru 8.4 kat, köyde yaşama 7.0 kat, eşin işçi veya kendi hesabına çalışan olması 3.9 kat artırmıştır. Gebelik süresi arttıkça, komplikasyon sıklığı azalmıştır (OR= 0.7). Yenidoğanların %33.9’unda en az bir komplikasyon gözlendi. Komplikasyon sıklığını sezaryen doğum 9,6 kat, doğum için acil başvuru 4.9 kat, gebelikte sigara kullanımı 4.4 kat artırmıştır. Gebelik süresi arttıkça, komplikasyon gelişme olasılığı 0.8 kat azalmıştır. Sonuç: Çalışmada saptanan yüksek postpartum maternal ve neonatal komplikasyon düzeyi, doğum öncesi, doğum sırasında ve doğum sonu bakım hizmetlerinin iyileştirilmesine olan acil gereksinimi vurgular.

Anahtar Kelimeler

Postpartum Dönem, Komplikasyon, Özel Hastane

Maternal and Neonatal Complications and Related Factors in the Postpartum Period: Sample of a Private Hospital

Öz

Aim: The aim of the study was to evaluate the frequency of postpartum maternal and neonatal complications and related factors in a private hospital in Karabuk. Materials and Methods: The sample size of the cross-sectional study was 304 (target population 1782, prevalence 50%, margin of error 5%, 95% confidence interval). In the study, 307 deliveries that occurred between September 11, 2017 and December 11, 2017 were examined. Dependent variable of the study was maternal and neonatal complications; independent variables were maternal sociodemographic and obstetric characteristics. Data were collected through 1) descriptive questionnaire, 2) maternal complication assessment form, and 3) neonatal complication assessment form. Data were analyzed with bivariate and multivariate logistic regression models. Results: The frequency of at least one maternal complication was 26.7%. The frequency of maternal complications increased 9.8 times by cesarean section, 8.4 times for emergency application for delivery, 7.0 times for living in a village, and 3.9 times if the spouse is a worker or self-employed. As the duration of pregnancy increased, the frequency of maternal complications decreased (OR=0.7). At least one complication was observed in 33.9% of newborns. The frequency of neonatal complications increased 9.6 times by cesarean section, 4.9 times for emergency delivery, and 4.4 times for smoking during pregnancy. As the duration of pregnancy increased, the frequency of complications decreased by 0.8 times. Conclusion: The high levels of postpartum maternal and neonatal complications in the study highlights the urgent need to improve prenatal, intrapartum and postnatal care services.

Anahtar Kelimeler

Postpartum Period, Complication, Private Hospital

Kaynakça

• Arslan, H., Bani, B., Güneş, K., Eryurt, M. A. (2020). Türkiye’de riskli gebelikler: 2018 Tnsa bulguları. Nüfusbilim Dergisi, 42(1), 64-91.).
• Becker, M., Weinberger, T., Chandy, A., & Schmukler, S. (2016). Depression during pregnancy and postpartum. Current Psychiatry Reports, 18(3), 1-9. DOI: https://doi.org/10.1007/s11920-016-0664-7
• Bishop, D., Dyer, R. A., Maswime, S., Rodseth, R. N., Van Dyk, D., Kluyts, H. L., ... & Assefa, S. B. (2019). Maternal and neonatal outcomes after caesarean delivery in the African Surgical Outcomes Study: a 7-day prospective observational cohort study. The Lancet Global Health, 7(4), e513-e522. DOI: https://doi.org/10.1016/S2214-109X(19)30036-1
• Bodner, K., Wierrani, F., Grünberger, W., & Bodner-Adler, B. (2011). Influence of the mode of delivery on maternal and neonatal outcomes: a comparison between elective cesarean section and planned vaginal delivery in a low-risk obstetric population. Archives Of Gynecology and Obstetrics, 283(6), 1193-1198. DOI: https://doi.org/10.1007/s00404-010-1525-y
• Cerra, C., Morelli, R., Di Mascio, D., Buca, D., Di Sebastiano, F., Liberati, M., & D'Antonio, F. (2021). Maternal outcomes of cesarean delivery performed at early gestational ages: a systematic review and meta-analysis. American Journal of Obstetrics & Gynecology MFM, 3(4), 100360. DOI: https://doi.org/10.1016/j.ajogmf.2021.100360
• Darnal, N., & Dangal, G. (2020). Maternal and fetal outcome in emergency versus elective caesarean section. J Nepal Health Res Counc, 18(2), 186-189. DOI: https://doi.org/10.33314/jnhrc.v18i2.2093
• Declercq, E., Barger, M., Cabral, H. J., Evans, S. R., Kotelchuck, M., Simon, C., ... & Heffner, L. J. (2007). Maternal outcomes associated with planned primary cesarean births compared with planned vaginal births. Obstetrics & Gynecology, 109(3), 669-677. DOI: https://doi.org/10.1097/01.AOG.0000255668.20639.40
• Demir, Ç., & Özdemir, R. (2021). Doğum öncesi izlemlerin niceliksel ve niteliksel yeterliliği: erzincan ilinden hastane tabanlı araştırma. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 30(5), 335-350. DOI: https://doi.org/10.17942/sted.963989
• Ersdal, H. L., Mduma, E., Svensen, E., & Perlman, J. (2012). Birth asphyxia: a major cause of early neonatal mortality in a Tanzanian rural hospital. Pediatrics, 129(5), e1238-e1243. DOI: https://doi.org/10.1542/peds.2011-3134
• Getachew, A., Ricca, J., Cantor, D., Rawlins, B., Rosen, H., Tekleberhan, A. B. L. G., ... & Gibson, H. (2011). Quality of care for prevention and management of common maternal and newborn complications: a study of Ethiopia’s hospitals. Baltimore: Jhpiego, 6, 1-9
• Gül, N. (2008). Normal doğum ve sezaryen doğum uygulanan olguların postpartum komplikasyonlar yönünden karşılaştırılması. (Uzmanlık Tezi) Sağlık Bakanlığı İstanbul Göztepe Eğitim Ve Araştırma Hastanesi Aile Hekimliği.
• Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, ICON-INSTITUT Public Sector GmbH ve BNB Danışmanlık. (2006). Ulusal Anne Ölümleri Çalışması, 2005. Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü ve Avrupa Komisyonu Türkiye Delegasyonu, Ankara.
• Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü. (2019). 2018 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, T.C. Cumhurbaşkanlığı Strateji ve TÜBİTAK, Ankara, Türkiye.
• Hofmeyr, G. J., Hannah, M., & Lawrie, T. A. (2015). Planned caesarean section for term breech delivery. Cochrane Database of Systematic Reviews, (7). DOI: https://doi.org/10.1002/14651858.CD000166.pub2
• Iyengar, K. (2012). Early postpartum maternal morbidity among rural women of Rajasthan, India: a community-based study. Journal Of Health, Population, And Nutrition, 30(2), 213. DOI: https://doi.org/10.3329/jhpn.v30i2.11316
• Karlström, A., Lindgren, H., & Hildingsson, I. (2013). Maternal and infant outcome after caesarean section without recorded medical indication: findings from a Swedish case–control study. BJOG: An International Journal of Obstetrics & Gynaecology, 120(4), 479-486. DOI: https://doi.org/10.1111/1471-0528.12129
• Khan, K. S., Wojdyla, D., Say, L., Gülmezoglu, A. M., & Van Look, P. F. (2006). WHO analysis of causes of maternal death: a systematic review. The Lancet, 367(9516), 1066-1074. DOI: https://doi.org/10.1016/S0140-6736(06)68397-9
• Kiremitli, S., Kiremitli, T., & Yılmaz, N. (2022) Hastanemizde son bir yıl içerisinde yapılan acil ve elektif sezaryen doğum sonuçlarının değerlendirilmesi. Jinekoloji-Obstetrik ve Neonatoloji Tıp Dergisi, 19(1), 1121-1126. DOI: https://doi.org/10.38136/jgon.1004086
• Lee, Y. M., & D'Alton, M. E. (2008). Cesarean delivery on maternal request: maternal and neonatal complications. Current Opinion in Obstetrics and Gynecology, 20(6), 597-601. DOI: https://doi.org/10.1097/GCO.0b013e328317a293
• Liu, S., Liston, R. M., Joseph, K. S., Heaman, M., Sauve, R., & Kramer, M. S. (2007). Maternal mortality and severe morbidity associated with low-risk planned cesarean delivery versus planned vaginal delivery at term. CMAJ, 176(4), 455-460. DOI: https://doi.org/10.1503/cmaj.060870
• Mutihir, J. T., & Utoo, B. T. (2011). Postpartum maternal morbidity in Jos, north-central Nigeria. Nigerian Journal of Clinical Practice, 14(1). DOI: https://doi.org/10.4103/1119-3077.79238
• Özdemir, R., & Karaçalı, M. (2019). Karabük ili Safranbolu ilçesinde doğum sonu bakım hizmetlerinin kapsamı ve hizmet kullanımının belirleyicileri. Ege Tıp Dergisi, 58(4), 351-362.
• Paladine, H. L., Blenning, C. E., & Strangas, Y. (2019). Postpartum care: an approach to the fourth trimester. American Family Physician, 100(8), 485-491
• Prado, D. S., Mendes, R. B., Gurgel, R. Q., Barreto, I. D. D. C., Cipolotti, R., & Gurgel, R. Q. (2018). The influence of mode of delivery on neonatal and maternal short and long-term outcomes. Revista De Saude Publica, 52. DOI: https://doi.org/10.11606/S1518-8787.2018052000742
• Prefumo, F., Ferrazzi, E., Di Tommaso, M., Severi, F. M., Locatelli, A., Chirico, G., ... & Frusca, T. (2016). Neonatal morbidity after cesarean section before labor at 34+ 0 to 38+ 6 weeks: a cohort study. The Journal of Maternal-Fetal & Neonatal Medicine, 29(8), 1334-1338. DOI: https://doi.org/10.3109/14767058.2015.1047758
• Sağlık Bakanlığı Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü. (2020). Sağlık istatistikleri yıllığı 2020 haber bülteni. Ankara 2022, ISBN: 978-975-590-854-0.
• Salam, R. A., Mansoor, T., Mallick, D., Lassi, Z. S., Das, J. K., & Bhutta, Z. A. (2014). Essential childbirth and postnatal interventions for improved maternal and neonatal health. Reproductive Health, 11(1), 1-17. DOI: https://doi.org/10.1186/1742-4755-11-S1-S3
• Wilmink, F. A., Hukkelhoven, C. W., Lunshof, S., Mol, B. W. J., van der Post, J. A., & Papatsonis, D. N. (2010). Neonatal outcome following elective cesarean section beyond 37 weeks of gestation: a 7-year retrospective analysis of a national registry. American Journal Of Obstetrics And Gynecology, 202(3), 250-e1. DOI: https://doi.org/10.1016/j.ajog.2010.01.052
• World Health Organization (WHO). (2022). WHO recommendations on maternal and newborn care for a positive postnatal experience. Geneva: World Health Organization; 2022. Licence: CC BY-NC-SA 3.0 IGO.
• Yang, M., Yue, W., Han, X., Hu, C., Sun, X., & Luo, J. (2021). Postpartum care indications and methodological quality: a systematic review of guidelines. Journal of Public Health, 1-15. DOI: https://doi.org/10.1007/s10389-021-01629-4